Polmatine - charakterystyka leku dla lekarzy

Wskazania

Polmatine jest wskazany w leczeniu pacjentów z chorobą Alzheimera o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu.

Lek należy stosować wyłącznie u pacjentów z potwierdzonym rozpoznaniem choroby Alzheimera, zgodnie z aktualnymi wytycznymi diagnostycznymi. Kluczowe jest regularne monitorowanie skuteczności terapeutycznej oraz tolerancji leczenia, szczególnie w pierwszych 3 miesiącach terapii.

Mechanizm działania

Memantyna, substancja czynna leku Polmatine, jest zależnym od potencjału, o średnim powinowactwie, niekompetytywnym antagonistą receptora NMDA (kwasu N-metylo-D-asparaginowego). Modyfikuje ona efekty patologicznie zwiększonych stężeń glutaminianu, które mogą prowadzić do zaburzenia czynności neuronów w przebiegu choroby Alzheimera.

Coraz więcej dowodów wskazuje, że zaburzenia neuroprzekaźnictwa glutaminergicznego, zwłaszcza w receptorach NMDA, przyczyniają się zarówno do występowania objawów, jak i do progresji otępienia neurodegeneracyjnego. Memantyna, działając na układ glutaminergiczny, może więc wpływać na objawy i przebieg choroby Alzheimera.

Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie memantyną powinien rozpoczynać i nadzorować lekarz doświadczony w diagnostyce i terapii choroby Alzheimera. Terapię można wdrożyć tylko wtedy, gdy dostępna jest osoba sprawująca stały nadzór nad przyjmowaniem leku przez pacjenta.

Schemat dawkowania memantyny obejmuje fazę zwiększania dawki oraz dawkę podtrzymującą:

Dawka podtrzymująca: Zalecana dawka podtrzymująca wynosi 20 mg na dobę.

Tabletki można przyjmować niezależnie od posiłków. Należy regularnie oceniać tolerancję i skuteczność leczenia, szczególnie w pierwszych 3 miesiącach terapii. Leczenie podtrzymujące można kontynuować tak długo, jak długo utrzymuje się korzystne działanie terapeutyczne i pacjent dobrze toleruje lek.

Modyfikacja dawkowania w szczególnych grupach pacjentów:

Osoby w podeszłym wieku (>65 lat): Zalecana dawka wynosi 20 mg na dobę, tak jak u młodszych dorosłych.

Zaburzenia czynności nerek: - Łagodne (ClCr 50-80 ml/min): bez modyfikacji dawki - Umiarkowane (ClCr 30-49 ml/min): 10 mg/dobę, z możliwością zwiększenia do 20 mg/dobę po 7 dniach - Ciężkie (ClCr 5-29 ml/min): 10 mg/dobę

Zaburzenia czynności wątroby: - Łagodne do umiarkowanych: bez modyfikacji dawki - Ciężkie: nie zaleca się stosowania

Dzieci i młodzież: Stosowanie u osób poniżej 18 lat nie jest zalecane ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności.

Przerwanie leczenia należy rozważyć, gdy brak oznak działania terapeutycznego lub pacjent nie toleruje leczenia.

Przeciwwskazania

Jedynym bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania leku Polmatine jest nadwrażliwość na memantynę lub którąkolwiek substancję pomocniczą preparatu.

Należy zachować szczególną ostrożność przy stosowaniu leku u pacjentów z padaczką, drgawkami w wywiadzie lub czynnikami predysponującymi do padaczki.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Interakcje z innymi lekami działającymi na układ NMDA: Należy unikać jednoczesnego stosowania antagonistów NMDA, takich jak amantadyna, ketamina czy dekstrometorfan, ze względu na ryzyko nasilenia działań niepożądanych, głównie ze strony OUN.

Monitorowanie pH moczu: Wskazana jest ostrożność u pacjentów z czynnikami mogącymi prowadzić do zwiększenia pH moczu, takimi jak drastyczne zmiany diety, przyjmowanie dużych dawek leków alkalizujących, nerkowa kwasica cewkowa czy ciężkie zakażenia dróg moczowych wywołane przez Proteus spp.

Choroby układu sercowo-naczyniowego: Ze względu na ograniczone dane, należy ściśle monitorować pacjentów ze świeżo przebytym zawałem mięśnia sercowego, niewyrównaną zastoinową niewydolnością serca (NYHA III-IV) lub niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym.

Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów: Lek wywiera umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Pacjentów leczonych ambulatoryjnie należy poinformować o konieczności zachowania szczególnej ostrożności.

Laktoza: Lek zawiera laktozę i nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Interakcje z innymi lekami

Leki działające na układ dopaminergiczny i cholinergiczny: Memantyna może nasilać działanie L-dopy, agonistów receptorów dopaminergicznych oraz leków antycholinergicznych.

Leki działające hamująco na OUN: Możliwe jest osłabienie działania barbituranów i neuroleptyków.

Leki zmniejszające napięcie mięśni szkieletowych: Memantyna może modyfikować działanie dantrolenu i baklofenu, konieczne może być dostosowanie ich dawki.

Leki wydalane przez nerkowy układ transportu kationów: Możliwe interakcje z cymetydyną, raniytdyną, prokainamidem, chinidyną, chininą i nikotyną, prowadzące do zwiększenia ich stężenia w osoczu.

Hydrochlorotiazyd (HCT): Możliwe zmniejszenie stężenia HCT w surowicy.

Doustne leki przeciwzakrzepowe: Odnotowano pojedyncze przypadki zwiększenia wartości INR u pacjentów leczonych jednocześnie warfaryną. Zaleca się ścisłe monitorowanie czasu protrombinowego lub wartości INR.

Badania farmakokinetyczne nie wykazały istotnych interakcji memantyny z gliburydem/metforminą, donepezilem czy galantaminą.

Memantyna in vitro nie hamuje aktywności głównych izoenzymów cytochromu P450.

Ciąża i laktacja

Ciąża: Brak danych klinicznych dotyczących stosowania memantyny w czasie ciąży. Badania na zwierzętach wskazują na możliwość zahamowania wewnątrzmacicznego wzrostu płodu. Memantyny nie należy stosować w okresie ciąży, chyba że jest to bezwzględnie konieczne.

Laktacja: Nie wiadomo, czy memantyna przenika do mleka ludzkiego, ale ze względu na jej lipofilne właściwości jest to prawdopodobne. Kobiety przyjmujące memantynę nie powinny karmić piersią.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane (występujące częściej niż w grupie placebo) to:

• Zawroty głowy (6,3% vs 5,6% dla placebo)
• Ból głowy (5,2% vs 3,9%)
• Zaparcia (4,6% vs 2,6%)
• Senność (3,4% vs 2,2%)
• Nadciśnienie tętnicze (4,1% vs 2,8%)

Inne istotne działania niepożądane obejmują:

• Zaburzenia psychiczne: splątanie, omamy, reakcje psychotyczne (rzadko)
• Zaburzenia układu nerwowego: zaburzenia równowagi, nieprawidłowy chód, napady padaczkowe (bardzo rzadko)
• Zaburzenia sercowo-naczyniowe: niewydolność serca, zakrzepica żylna, zatorowość
• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: wymioty, zapalenie trzustki (rzadko)
• Zaburzenia wątroby: zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, zapalenie wątroby (rzadko)

Należy pamiętać, że choroba Alzheimera wiąże się z depresją, myślami samobójczymi i samobójstwami. Przypadki takie zgłaszano również u pacjentów leczonych memantyną.

Przedawkowanie

Objawy przedawkowania memantyny obejmują głównie zaburzenia ze strony OUN (splątanie, senność, zawroty głowy, pobudzenie, agresja, omamy, zaburzenia chodu) oraz objawy żołądkowo-jelitowe (wymioty, biegunka). W przypadku znacznego przedawkowania obserwowano śpiączkę, podwójne widzenie i pobudzenie.

Nie istnieje swoiste antidotum. Leczenie przedawkowania powinno być objawowe i może obejmować:

• Płukanie żołądka
• Podanie węgla aktywowanego
• Zakwaszenie moczu
• Wymuszoną diurezę
• W przypadku ciężkich objawów ze strony OUN - ostrożne leczenie objawowe

W raportowanych przypadkach dużego przedawkowania (do 2000 mg) pacjenci przeżyli i wrócili do zdrowia bez trwałych następstw.

Właściwości farmakologiczne

Memantyna jest niekompetytywnym antagonistą receptora NMDA o średnim powinowactwie. Modyfikuje efekty patologicznie zwiększonych stężeń glutaminianu, które w chorobie Alzheimera mogą prowadzić do zaburzenia czynności neuronów.

Lek wpływa na układ glutaminergiczny, którego dysfunkcja odgrywa istotną rolę w patogenezie i progresji choroby Alzheimera. Poprzez modulację aktywności receptorów NMDA, memantyna może przyczyniać się do łagodzenia objawów i potencjalnie wpływać na przebieg choroby.

Skład

Substancja czynna: memantyny chlorowodorek

1 tabletka powlekana zawiera: - 10 mg memantyny chlorowodorku (co odpowiada 8,31 mg memantyny) lub - 20 mg memantyny chlorowodorku (co odpowiada 16,62 mg memantyny)

Lek zawiera laktozę jako substancję pomocniczą.

Polmatine to lek stosowany w terapii choroby Alzheimera o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu. Jego unikalny mechanizm działania, oparty na modulacji układu glutaminergicznego, może przyczyniać się do łagodzenia objawów choroby. Kluczowe jest odpowiednie dawkowanie i monitorowanie pacjenta, szczególnie w początkowym okresie leczenia. Należy zwrócić uwagę na potencjalne interakcje lekowe oraz dostosowanie dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Profil bezpieczeństwa leku jest stosunkowo korzystny, jednak wymaga on ostrożnego stosowania u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz padaczką.