Polmatine - lek w leczeniu choroby Alzheimera

Wskazania

Polmatine jest wskazany do leczenia pacjentów z chorobą Alzheimera o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu.

Lek przeznaczony jest dla pacjentów w zaawansowanym stadium choroby Alzheimera, nie jest stosowany profilaktycznie ani w łagodnych przypadkach.

Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie powinno być rozpoczęte i nadzorowane przez lekarza doświadczonego w diagnostyce i terapii choroby Alzheimera. Terapię można rozpocząć tylko wtedy, gdy dostępna jest osoba sprawująca opiekę, która będzie regularnie monitorować przyjmowanie leku przez pacjenta.

Rozpoznanie choroby Alzheimera należy postawić zgodnie z aktualnymi wytycznymi. Tolerancję i dawkowanie memantyny należy regularnie oceniać, szczególnie w ciągu pierwszych 3 miesięcy leczenia. Następnie należy regularnie oceniać korzyści terapeutyczne oraz tolerancję leczenia zgodnie z obowiązującymi wytycznymi klinicznymi.

Leczenie podtrzymujące można kontynuować tak długo, jak długo utrzymuje się korzystne działanie terapeutyczne i pacjent dobrze toleruje leczenie memantyną. Przerwanie terapii należy rozważyć w przypadku braku widocznych efektów lub złej tolerancji leczenia.

Schemat dawkowania u dorosłych:

Maksymalna dawka dobowa wynosi 20 mg. Dawkę należy zwiększać stopniowo o 5 mg tygodniowo przez pierwsze 3 tygodnie, aby zmniejszyć ryzyko działań niepożądanych.

Dawkowanie memantyny wymaga stopniowego zwiększania dawki w ciągu pierwszych 3 tygodni, co pozwala na lepszą tolerancję leku i minimalizację działań niepożądanych.

Dawkowanie w szczególnych grupach pacjentów:

Osoby w podeszłym wieku (powyżej 65 lat): Zalecana dawka dobowa wynosi 20 mg/dobę, zgodnie z powyższym schematem dawkowania.

Dzieci i młodzież: Nie zaleca się stosowania u osób poniżej 18 lat ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności.

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: - Łagodne zaburzenia (ClCr 50-80 ml/min): bez modyfikacji dawki - Umiarkowane zaburzenia (ClCr 30-49 ml/min): dawka dobowa 10 mg, z możliwością zwiększenia do 20 mg/dobę po 7 dniach dobrej tolerancji - Ciężkie zaburzenia (ClCr 5-29 ml/min): dawka dobowa 10 mg

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby: - Łagodne lub umiarkowane zaburzenia: bez modyfikacji dawki - Ciężkie zaburzenia: nie zaleca się stosowania ze względu na brak danych

Lek należy przyjmować raz na dobę, codziennie o tej samej porze. Tabletki powlekane można przyjmować z posiłkiem lub niezależnie od posiłków.

Dawkowanie memantyny wymaga dostosowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, natomiast nie ma potrzeby modyfikacji dawki u osób starszych czy z łagodnymi/umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną (memantynę) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą zawartą w preparacie.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

1. Zaleca się zachowanie ostrożności u pacjentów z padaczką, drgawkami w wywiadzie lub czynnikami predysponującymi do padaczki.

2. Należy unikać jednoczesnego stosowania innych antagonistów receptora NMDA, takich jak amantadyna, ketamina czy dekstrometorfan, ze względu na zwiększone ryzyko działań niepożądanych, głównie ze strony OUN.

3. Należy monitorować pacjentów z czynnikami mogącymi prowadzić do zwiększenia pH moczu (np. drastyczne zmiany diety, przyjmowanie dużych dawek leków alkalizujących, nerkowa kwasica cewkowa, ciężkie zakażenia dróg moczowych wywołane przez Proteus spp.).

4. Należy zachować ostrożność u pacjentów ze świeżo przebytym zawałem mięśnia sercowego, niewyrównaną zastoinową niewydolnością serca (NYHA III-IV) lub niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym.

5. Produkt zawiera laktozę - nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

6. Lek może wywierać niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, należy poinformować o tym pacjentów leczonych ambulatoryjnie.

Stosowanie memantyny wymaga szczególnej ostrożności u pacjentów z padaczką, zaburzeniami sercowo-naczyniowymi oraz czynnikami wpływającymi na pH moczu. Należy również unikać jednoczesnego stosowania innych antagonistów NMDA.

Interakcje z innymi lekami

1. Możliwe nasilenie działania L-dopy, agonistów receptorów dopaminergicznych i leków antycholinergicznych.

2. Potencjalne osłabienie działania barbituranów i neuroleptyków.

3. Możliwa modyfikacja działania leków zmniejszających napięcie mięśni szkieletowych (dantrolen, baklofen).

4. Należy unikać jednoczesnego stosowania z amantadyną ze względu na ryzyko psychozy farmakotoksycznej.

5. Możliwe interakcje z lekami wydalanymi przez ten sam nerkowy układ transportu kationów (np. cymetydyna, ranitydyna, prokainamid, chinidyna, chinina, nikotyna).

6. Potencjalne zmniejszenie stężenia hydrochlorotiazydu w surowicy.

7. Odnotowano pojedyncze przypadki zwiększenia wartości INR u pacjentów leczonych jednocześnie warfaryną - zaleca się ścisłe monitorowanie czasu protrombinowego lub wartości INR.

Memantyna wchodzi w interakcje z wieloma grupami leków, co wymaga szczególnej uwagi przy jednoczesnym stosowaniu innych preparatów, zwłaszcza wpływających na OUN lub wydalanych przez nerki.

Ciąża i laktacja

Brak danych klinicznych dotyczących stosowania memantyny w czasie ciąży. Badania na zwierzętach wskazują na możliwość zahamowania wewnątrzmacicznego wzrostu płodu. Memantyny nie należy stosować w okresie ciąży, chyba że jest to bezwzględnie konieczne.

Nie wiadomo, czy memantyna przenika do mleka matki, ale ze względu na lipofilne właściwości leku jest to prawdopodobne. Kobiety przyjmujące memantynę nie powinny karmić piersią.

Memantyna nie powinna być stosowana w okresie ciąży i karmienia piersią ze względu na potencjalne ryzyko dla płodu/dziecka i brak wystarczających danych klinicznych.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane (występujące częściej niż w grupie placebo) to:

• Zawroty głowy (6,3%)
• Ból głowy (5,2%)
• Zaparcia (4,6%)
• Senność (3,4%)
• Nadciśnienie tętnicze (4,1%)

Inne istotne działania niepożądane obejmują:

• Zaburzenia psychiczne: splątanie, omamy, reakcje psychotyczne
• Zaburzenia układu nerwowego: zaburzenia równowagi, nieprawidłowy chód, napady padaczkowe (bardzo rzadko)
• Zaburzenia serca: niewydolność serca
• Zaburzenia naczyniowe: zakrzepica żylna/zatorowość
• Zaburzenia żołądka i jelit: wymioty, zapalenie trzustki
• Zaburzenia wątroby: zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, zapalenie wątroby

Memantyna jest generalnie dobrze tolerowana, ale może powodować szereg działań niepożądanych, głównie ze strony OUN i układu sercowo-naczyniowego. Konieczne jest monitorowanie pacjentów pod kątem potencjalnych działań ubocznych.

Przedawkowanie

Objawy przedawkowania mogą obejmować:

• Ze strony OUN: splątanie, senność, zawroty głowy, pobudzenie, agresja, omamy, zaburzenia chodu, śpiączka
• Ze strony układu pokarmowego: wymioty, biegunka

W przypadku znacznego przedawkowania obserwowano śpiączkę, podwójne widzenie i pobudzenie. Nie istnieje swoiste antidotum. Leczenie przedawkowania powinno być objawowe i może obejmować płukanie żołądka, podanie węgla aktywowanego, zakwaszenie moczu i wymuszoną diurezę.

Przedawkowanie memantyny może prowadzić do poważnych zaburzeń ze strony OUN i wymaga natychmiastowej interwencji medycznej oraz leczenia objawowego.

Mechanizm działania

Memantyna jest zależnym od potencjału, o średnim powinowactwie, niekompetytywnym antagonistą receptora NMDA (kwasu N-metylo-D-asparaginowego). Modyfikuje efekty patologicznie zwiększonych stężeń glutaminianu, które mogą prowadzić do zaburzenia czynności neuronów w chorobie Alzheimera.

Mechanizm działania memantyny opiera się na modulacji przekaźnictwa glutaminergicznego, co może przyczyniać się do łagodzenia objawów i spowolnienia progresji choroby Alzheimera.