Heviran® - szczegółowe informacje dla lekarza

Wskazania do stosowania

Heviran® jest wskazany w następujących przypadkach:

Dawki 200 mg i 400 mg:

• Leczenie zakażeń skóry i błon śluzowych wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex), w tym opryszczkowego zakażenia narządów płciowych (zakażenia pierwotne i nawracające)
• Zapobieganie nawrotom opryszczki pospolitej u pacjentów z prawidłową odpornością
• Zapobieganie zakażeniom wywołanym przez wirus opryszczki pospolitej u pacjentów ze zmniejszoną odpornością
• Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-Zoster)

Dawka 800 mg:

• Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-Zoster virus)

Lek Heviran® wykazuje szerokie spektrum działania przeciwwirusowego, obejmujące najczęstsze zakażenia herpeswirusami. Jego skuteczność została potwierdzona zarówno w leczeniu aktywnych infekcji, jak i w profilaktyce nawrotów u pacjentów z różnym statusem immunologicznym.

Dawkowanie i sposób podawania

Dawkowanie Heviranu® zależy od wskazania, wieku pacjenta oraz jego funkcji nerek. Poniżej przedstawiono szczegółowe schematy dawkowania:

Dawki 200 mg i 400 mg:

Dorośli:

Ważne jest, aby rozpocząć leczenie jak najwcześniej po rozpoznaniu zakażenia, szczególnie w przypadku nawracających infekcji - najlepiej w okresie prodromalnym lub tuż po pojawieniu się pierwszych objawów.

Dzieci:

Alternatywnie, dawkę w leczeniu ospy wietrznej można określić na podstawie masy ciała: 20 mg/kg mc. (maksymalnie 800 mg) 4 razy na dobę przez 5 dni.

Brak szczegółowych danych dotyczących zapobiegania nawrotom opryszczki pospolitej oraz leczenia półpaśca u dzieci z prawidłową odpornością.

Dawka 800 mg:

Dorośli:

W leczeniu zakażeń wywołanych przez wirus ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-zoster virus) zaleca się stosowanie 800 mg 5 razy na dobę co 4 godziny (z przerwą nocną) przez 7 dni. Leczenie należy rozpocząć jak najszybciej po rozpoznaniu zakażenia, najlepiej w ciągu 24 godzin od pojawienia się pierwszych zmian skórnych.

Dzieci:

Alternatywnie, dawkę można określić na podstawie masy ciała: 20 mg/kg mc. (maksymalnie 800 mg) 4 razy na dobę przez 5 dni.

W przypadku konieczności zastosowania dawki mniejszej niż 800 mg, dostępne są preparaty o niższej zawartości substancji czynnej.

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek:

U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy zachować szczególną ostrożność i zapewnić odpowiednie nawodnienie. Modyfikacja dawkowania zależy od stopnia niewydolności nerek:

• Ciężka niewydolność nerek (ClCr <10 ml/min):
  • Herpes simplex: 200 mg acyklowiru 2 razy na dobę co około 12 godzin
  • Varicella-zoster: 800 mg acyklowiru 2 razy na dobę co około 12 godzin
• Umiarkowana niewydolność nerek (ClCr 10-25 ml/min):
  • Varicella-zoster: 800 mg acyklowiru 3 razy na dobę co około 8 godzin

Pacjenci w podeszłym wieku:

U osób starszych całkowity klirens acyklowiru zmniejsza się wraz z klirensem kreatyniny. Zaleca się rozpoczęcie leczenia od mniejszych dawek i zachowanie szczególnej ostrożności, zwłaszcza u pacjentów z niewydolnością nerek. Podczas stosowania dużych dawek acyklowiru konieczne jest zapewnienie odpowiedniej podaży płynów.

Dawkowanie Heviranu® wymaga indywidualnego dostosowania w zależności od stanu klinicznego pacjenta, jego wieku oraz funkcji nerek. Szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentów z zaburzeniami czynności nerek oraz osoby starsze, u których może być konieczna modyfikacja dawki lub schematu podawania leku.

Przeciwwskazania

Stosowanie Heviranu® jest przeciwwskazane u pacjentów z nadwrażliwością na acyklowir, walacyklowir lub jakikolwiek inny składnik preparatu.

Przed rozpoczęciem terapii należy dokładnie zebrać wywiad alergologiczny pacjenta, aby wykluczyć możliwość wystąpienia reakcji nadwrażliwości.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Podczas stosowania Heviranu® należy zachować szczególną ostrożność w następujących przypadkach:

• Pacjenci z niewydolnością nerek, zwłaszcza odwodnieni lub leczeni dużymi dawkami acyklowiru
• Jednoczesne stosowanie innych leków potencjalnie nefrotoksycznych
• Osoby w podeszłym wieku
• Pacjenci z zaburzeniami neurologicznymi

Podczas terapii dużymi dawkami acyklowiru konieczne jest zapewnienie odpowiedniej podaży płynów, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia nerek. Pacjenci w podeszłym wieku oraz osoby z niewydolnością nerek wymagają ścisłego monitorowania pod kątem wystąpienia działań niepożądanych ze strony układu nerwowego.

Należy pamiętać, że obecnie dostępne dane kliniczne nie pozwalają jednoznacznie stwierdzić, czy leczenie acyklowirem zmniejsza ryzyko powikłań związanych z półpaścem u pacjentów z prawidłową odpornością.

Heviran® zawiera laktozę, dlatego nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Stosowanie Heviranu® wymaga indywidualnego podejścia do pacjenta, z uwzględnieniem jego stanu klinicznego, funkcji nerek oraz wieku. Konieczne jest monitorowanie pacjenta pod kątem potencjalnych działań niepożądanych, szczególnie w grupach zwiększonego ryzyka.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Acyklowir, będący substancją czynną Heviranu®, jest wydalany głównie w postaci niezmienionej przez nerki na drodze aktywnego wydzielania cewkowego. Leki, które również są eliminowane tą drogą, mogą wpływać na farmakokinetykę acyklowiru:

• Probenecyd i cymetydyna - zwiększają pole pod krzywą (AUC) acyklowiru i zmniejszają jego klirens nerkowy
• Mykofenolan mofetylu - obserwowano wzrost stężenia acyklowiru i nieaktywnego metabolitu mykofenolanu w osoczu przy jednoczesnym stosowaniu

Mimo obserwowanych interakcji, szeroki indeks terapeutyczny acyklowiru sprawia, że modyfikacja dawkowania zwykle nie jest konieczna.

Przy jednoczesnym stosowaniu Heviranu® z innymi lekami wydalanymi przez nerki, należy monitorować pacjenta pod kątem potencjalnych interakcji, jednak w większości przypadków nie ma potrzeby modyfikacji dawkowania.

Wpływ na ciążę i laktację

Ciąża: Dane dotyczące stosowania acyklowiru u kobiet w ciąży są ograniczone. Heviran® można stosować w ciąży tylko wtedy, gdy w opinii lekarza potencjalne korzyści dla matki przewyższają ryzyko dla płodu.

Karmienie piersią: Acyklowir przenika do mleka matki. Po doustnym podaniu 200 mg acyklowiru 5 razy na dobę, stężenie leku w mleku wynosiło 60-410% stężenia w osoczu. Przy takim stężeniu, dziecko karmione piersią mogłoby przyjmować acyklowir w dawce do 0,3 mg/kg mc./dobę. W związku z tym należy zachować ostrożność podczas stosowania Heviranu® u kobiet karmiących piersią.

Wpływ na płodność: Brak danych dotyczących wpływu acyklowiru na płodność kobiet. U mężczyzn przyjmujących doustnie acyklowir w dawkach do 1 g/dobę przez okres do 6 miesięcy nie zaobserwowano istotnego klinicznie wpływu na liczbę, morfologię lub ruchliwość plemników.

Stosowanie Heviranu® w ciąży i podczas karmienia piersią wymaga starannego rozważenia stosunku korzyści do ryzyka. Decyzję o włączeniu leku powinna podjąć lekarz po indywidualnej ocenie stanu klinicznego pacjentki.

Działania niepożądane

Podczas stosowania Heviranu® mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

• Bardzo często (≥1/10): brak
• Często (≥1/100 do <1/10):
  • Bóle i zawroty głowy
  • Nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha
  • Świąd, wysypka (w tym z nadwrażliwości na światło)
  • Zmęczenie, gorączka
• Niezbyt często (≥1/1000 do <1/100):
  • Pokrzywka
  • Przyspieszone, rozproszone wypadanie włosów
• Rzadko (≥1/10 000 do <1/1000):
  • Reakcja anafilaktyczna
  • Duszność
  • Przemijające podwyższenie stężenia bilirubiny i aktywności enzymów wątrobowych
  • Obrzęk naczynioruchowy
  • Podwyższenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi
• Bardzo rzadko (<1/10 000):
  • Niedokrwistość, leukopenia, małopłytkowość
  • Zaburzenia neurologiczne (pobudzenie, dezorientacja, drżenia, ataksja, dyzartria, omamy, objawy psychotyczne, drgawki, senność, encefalopatia, śpiączka)
  • Zapalenie wątroby, żółtaczka
  • Ostra niewydolność nerek

Większość działań niepożądanych Heviranu® ma charakter łagodny i przemijający. Szczególną uwagę należy zwrócić na potencjalne zaburzenia neurologiczne oraz funkcji nerek, zwłaszcza u pacjentów z grupy ryzyka. W przypadku wystąpienia poważnych działań niepożądanych należy rozważyć modyfikację dawki lub przerwanie leczenia.

Przedawkowanie

Acyklowir jest tylko częściowo wchłaniany z przewodu pokarmowego. Jednorazowe przyjęcie dawki do 20 g zwykle nie powoduje objawów toksyczności. Przypadkowe, powtarzające się przedawkowanie doustnego acyklowiru przez okres do 7 dni może prowadzić do:

• Objawów ze strony przewodu pokarmowego (nudności, wymioty)
• Objawów neurologicznych (ból głowy, splątanie)

W przypadku przedawkowania zaleca się:

• Obserwację pacjenta pod kątem objawów toksyczności
• Leczenie objawowe i podtrzymujące
• W ciężkich przypadkach rozważenie hemodializy, która przyspiesza usuwanie acyklowiru z krwi

Przedawkowanie Heviranu® rzadko prowadzi do poważnych konsekwencji klinicznych ze względu na ograniczone wchłanianie leku z przewodu pokarmowego. Niemniej jednak, w przypadku przyjęcia dużych dawek, pacjent wymaga ścisłej obserwacji i ewentualnego leczenia objawowego.

Mechanizm działania

Acyklowir, substancja czynna Heviranu®, jest syntetycznym analogiem nukleozydu purynowego. Jego działanie przeciwwirusowe opiera się na selektywnym hamowaniu replikacji herpeswirusów, takich jak HSV-1, HSV-2 oraz VZV. Mechanizm działania acyklowiru obejmuje następujące etapy:

1. Fosforylacja acyklowiru do postaci monofosforanowej przez wirusową kinazę tymidynową (TK)
2. Dalsza fosforylacja przez enzymy komórkowe do postaci di- i trifosforanowej
3. Włączenie trifosforanu acyklowiru do łańcucha DNA wirusa przez wirusową polimerazę DNA
4. Zakończenie syntezy łańcucha DNA wirusa i zahamowanie jego replikacji

Selektywność działania acyklowiru wynika z faktu, że jest on słabym substratem dla komórkowej kinazy tymidynowej, co minimalizuje jego toksyczność wobec komórek gospodarza.

Należy pamiętać, że długotrwałe stosowanie acyklowiru, szczególnie u pacjentów z obniżoną odpornością, może prowadzić do selekcji szczepów wirusa o zmniejszonej wrażliwości na lek. Mechanizmy oporności obejmują:

• Względny niedobór wirusowej kinazy tymidynowej
• Mutacje w obrębie wirusowej kinazy tymidynowej lub polimerazy DNA

Heviran® działa wybiórczo na wirusy HSV i VZV poprzez hamowanie ich replikacji. Skuteczność leku może być ograniczona w przypadku pojawienia się szczepów opornych, co należy uwzględnić przy długotrwałej terapii, zwłaszcza u pacjentów immunokompromitowanych.

Skład

Substancją czynną leku Heviran® jest acyklowir. Dostępne są tabletki o trzech różnych dawkach:

• 200 mg acyklowiru
• 400 mg acyklowiru
• 800 mg acyklowiru

Różne dostępne dawki Heviranu® umożliwiają dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb pacjenta i specyfiki leczonego zakażenia wirusowego.

1) Refundacja we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach: Pokaż wskazania z ChPL

Hascovir

2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia