Heviran® - charakterystyka produktu leczniczego

Wskazania do stosowania

Heviran® jest wskazany do stosowania w następujących przypadkach:

• Leczenie zakażeń skóry i błon śluzowych wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus), w tym:
  • Pierwotne opryszczkowe zakażenie narządów płciowych
  • Nawracające opryszczkowe zakażenie narządów płciowych
• Zapobieganie nawrotom opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) u pacjentów z prawidłową odpornością
• Zapobieganie zakażeniom wywołanym przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) u pacjentów ze zmniejszoną odpornością
• Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-Zoster virus)

Heviran® wykazuje szerokie spektrum działania przeciwwirusowego w zakresie zakażeń herpeswirusami, co czyni go cennym lekiem w terapii i profilaktyce tych infekcji.

Dawkowanie i sposób podawania

Dorośli

Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus):

Uwaga: U pacjentów ze znacznie zmniejszoną odpornością (np. po przeszczepieniu szpiku) lub z zaburzeniami wchłaniania z przewodu pokarmowego dawkę można podwoić do 400 mg.

Kluczowe jest rozpoczęcie leczenia jak najwcześniej po rozpoznaniu zakażenia. W przypadku nawracających infekcji, terapię należy wdrożyć w okresie prodromalnym lub natychmiast po pojawieniu się pierwszych zmian.

Zapobieganie nawrotom opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) u pacjentów z prawidłową odpornością:

Uwaga: Możliwe jest stopniowe zmniejszanie dawki do 200 mg 3 razy na dobę (co 8 godzin) lub nawet 2 razy na dobę (co 12 godzin). U niektórych pacjentów efekt profilaktyczny obserwuje się przy całkowitej dawce dobowej 800 mg.

Zaleca się okresowe przerywanie terapii (co 6-12 miesięcy) w celu oceny ewentualnych zmian w przebiegu choroby.

Zapobieganie zakażeniom wywołanym przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) u pacjentów ze zmniejszoną odpornością:

Uwaga: U pacjentów ze znacznie zmniejszoną odpornością (np. po przeszczepieniu szpiku) dawkę można podwoić do 400 mg.

Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-Zoster virus):

Istotne jest rozpoczęcie leczenia niezwłocznie po rozpoznaniu zakażenia. Najlepsze efekty terapeutyczne zarówno w przypadku ospy wietrznej, jak i półpaśca, uzyskuje się rozpoczynając leczenie w ciągu 24 godzin od pojawienia się pierwszych zmian skórnych.

Dzieci i młodzież

Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) oraz zapobieganie zakażeniom u pacjentów ze zmniejszoną odpornością:

• Dzieci w wieku 2 lat i powyżej: dawkowanie jak u dorosłych
• Dzieci poniżej 2 lat: połowa dawki dla dorosłych

Leczenie zakażeń wirusem ospy wietrznej:

Alternatywnie, dawkę można określić precyzyjniej stosując 20 mg/kg masy ciała (maksymalnie do 800 mg) 4 razy na dobę. Leczenie należy kontynuować przez 5 dni.

Brak szczegółowych danych dotyczących zapobiegania nawrotom zakażeń wirusem opryszczki pospolitej oraz leczenia półpaśca u dzieci z prawidłową odpornością.

Pacjenci w podeszłym wieku

U pacjentów w podeszłym wieku należy uwzględnić potencjalne zaburzenia czynności nerek i odpowiednio dostosować dawkę leku. Konieczne jest utrzymywanie właściwego nawodnienia organizmu, szczególnie przy stosowaniu dużych dawek doustnych acyklowiru.

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek

Wymagana jest ostrożność przy stosowaniu acyklowiru u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Należy zapewnić odpowiedni poziom nawodnienia organizmu.

Zalecenia dotyczące modyfikacji dawkowania:

• Leczenie zakażeń wirusem opryszczki pospolitej lub zapobieganie im:
  • Pacjenci z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (ClCr < 10 ml/min): 200 mg 2 razy na dobę (co około 12 godzin)
• Leczenie zakażeń wirusem ospy wietrznej i półpaśca:
  • Pacjenci z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (ClCr 10-25 ml/min): 800 mg 3 razy na dobę (co około 8 godzin)
  • Pacjenci z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (ClCr < 10 ml/min): 800 mg 2 razy na dobę (co około 12 godzin)

Odpowiednie dostosowanie dawkowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa terapii i uniknięcia potencjalnych działań niepożądanych.

Przeciwwskazania

Stosowanie produktu Heviran® jest przeciwwskazane w przypadku nadwrażliwości na:

• Substancję czynną (acyklowir)
• Walacyklowir
• Którąkolwiek substancję pomocniczą preparatu

Przed rozpoczęciem terapii należy dokładnie zebrać wywiad alergologiczny pacjenta, aby uniknąć potencjalnych reakcji nadwrażliwości.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Pacjenci z niewydolnością nerek: Produkt należy stosować ostrożnie, szczególnie u pacjentów:

• Odwodnionych
• Leczonych dużymi dawkami acyklowiru
• Otrzymujących jednocześnie inne leki potencjalnie nefrotoksyczne

Podczas podawania dużych dawek acyklowiru konieczne jest zapewnienie pacjentowi odpowiedniej podaży płynów, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia nerek.

Osoby w podeszłym wieku oraz pacjenci z niewydolnością nerek: Należą do grupy zwiększonego ryzyka działań niepożądanych dotyczących układu nerwowego. Wymagają ścisłej obserwacji podczas terapii. Objawy neurologiczne zwykle ustępują po przerwaniu podawania leku.

Pacjenci z półpaścem i prawidłową odpornością: Dostępne dane z badań klinicznych nie pozwalają jednoznacznie stwierdzić, czy leczenie acyklowirem zmniejsza ryzyko powikłań związanych z półpaścem w tej grupie pacjentów.

Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn: Nie przeprowadzono szczegółowych badań w tym zakresie. Oceniając zdolność pacjenta do wykonywania tych czynności, należy wziąć pod uwagę jego stan kliniczny oraz profil działań niepożądanych acyklowiru.

Stosowanie leku Heviran® wymaga indywidualnego podejścia do pacjenta, z uwzględnieniem jego stanu klinicznego, funkcji nerek oraz potencjalnych interakcji z innymi stosowanymi lekami.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

Acyklowir jest wydalany głównie w postaci niezmienionej przez nerki w mechanizmie aktywnego wydzielania kanalikowego. Leki konkurujące o ten mechanizm mogą zwiększać stężenie acyklowiru w osoczu.

Istotne interakcje:

• Probenecyd i cymetydyna: Zwiększają pole pod krzywą (AUC) acyklowiru i zmniejszają jego klirens nerkowy.
• Mykofenolan mofetylu: Obserwowano wzrost stężenia acyklowiru i nieaktywnego metabolitu mykofenolanu mofetylu przy jednoczesnym stosowaniu.
• Teofilina: Jednoczesne stosowanie acyklowiru i teofiliny może powodować zwiększenie AUC teofiliny o około 50%. Zaleca się monitorowanie stężenia teofiliny w osoczu podczas terapii skojarzonej.

Pomimo obserwowanych interakcji, szeroki indeks terapeutyczny acyklowiru zwykle nie wymaga modyfikacji dawkowania. Niemniej jednak, w przypadku jednoczesnego stosowania z teofiliną, konieczne jest ścisłe monitorowanie jej stężenia w osoczu.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża: Dostępne są ograniczone dane dotyczące stosowania acyklowiru u kobiet w ciąży. Produkt może być stosowany w ciąży jedynie wtedy, gdy w opinii lekarza potencjalne korzyści dla matki przewyższają możliwe ryzyko dla płodu.

Karmienie piersią: Po doustnym podaniu acyklowiru w dawce 200 mg 5 razy na dobę, stężenie leku w mleku kobiecym wynosi 60-410% stężenia w osoczu. Przy takim stężeniu, osesek mógłby przyjmować acyklowir w dawce do 0,3 mg/kg masy ciała na dobę. W związku z tym zaleca się zachowanie ostrożności podczas stosowania leku u kobiet karmiących piersią.

Płodność: Brak danych dotyczących wpływu acyklowiru na płodność u kobiet. W badaniu z udziałem 20 mężczyzn z prawidłową liczbą plemników, którym podawano doustnie acyklowir w dawkach do 1 g na dobę przez okres do 6 miesięcy, nie zaobserwowano istotnego klinicznie wpływu na liczbę, morfologię lub ruchliwość plemników.

Decyzja o stosowaniu Heviranu® u kobiet w ciąży lub karmiących piersią powinna być podejmowana indywidualnie, po dokładnej analizie potencjalnych korzyści i ryzyka.

Działania niepożądane

Podczas stosowania acyklowiru zaobserwowano następujące działania niepożądane:

Zaburzenia krwi i układu chłonnego (bardzo rzadko):

• Niedokrwistość
• Zmniejszenie liczby krwinek białych
• Małopłytkowość

Zaburzenia układu immunologicznego (rzadko):

• Reakcja anafilaktyczna

Zaburzenia psychiczne i układu nerwowego:

• Często: bóle głowy, zawroty głowy
• Bardzo rzadko: pobudzenie, dezorientacja, drżenia, ataksja, zaburzenia wymowy, omamy, objawy psychotyczne, drgawki, senność, encefalopatia, śpiączka

Zaburzenia układu oddechowego (rzadko):

• Duszność

Zaburzenia żołądka i jelit (często):

• Nudności
• Wymioty
• Biegunka
• Bóle brzucha

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:

• Rzadko: przemijające zwiększenie stężenia bilirubiny i aktywności enzymów wątrobowych
• Bardzo rzadko: zapalenie wątroby, żółtaczka

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:

• Często: świąd, wysypka (w tym z nadwrażliwości na światło)
• Niezbyt często: pokrzywka, przyspieszone, rozsiane wypadanie włosów
• Rzadko: obrzęk naczynioruchowy

Zaburzenia nerek i dróg moczowych:

• Rzadko: zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi
• Bardzo rzadko: ostra niewydolność nerek, ból nerek

Zaburzenia ogólne (często):

• Zmęczenie
• Gorączka

Większość objawów neurologicznych ma charakter przemijający i występuje głównie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub innymi czynnikami predysponującymi. W przypadku bólu nerek należy zapewnić odpowiednie nawodnienie pacjenta. Zaburzenia czynności nerek zwykle ustępują po uzupełnieniu płynów i/lub modyfikacji dawkowania leku.

Przedawkowanie

Acyklowir jest tylko częściowo wchłaniany z przewodu pokarmowego. Jednorazowe przyjęcie dawki do 20 g zwykle nie wywołuje objawów toksyczności.

Objawy przedawkowania:

• Ze strony przewodu pokarmowego: nudności, wymioty
• Neurologiczne: ból głowy, splątanie, omamy, pobudzenie, napady drgawek, śpiączka
• Nerkowe: zwiększenie stężenia kreatyniny i azotu mocznikowego we krwi, niewydolność nerek

Postępowanie w przypadku przedawkowania:

• Obserwacja pacjenta pod kątem objawów toksyczności
• Hemodializa - znacząco zwiększa usuwanie acyklowiru z krwi i może być rozważana w przypadku wystąpienia objawów przedawkowania

W przypadku podejrzenia przedawkowania Heviranu® należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub oddziałem ratunkowym.

Właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne

Mechanizm działania: Acyklowir jest syntetycznym analogiem nukleozydu purynowego, który hamuje namnażanie wirusów z grupy herpes, w tym HSV typu 1 i 2 oraz VZV. Jego działanie jest wysoce selektywne:

• W komórkach niezakażonych endogenna kinaza tymidynowa (TK) nie wykorzystuje skutecznie acyklowiru jako substratu, co minimalizuje toksyczność dla komórek gospodarza.
• Wirusowa TK fosforyluje acyklowir do pochodnej monofosforanowej, która następnie jest przekształcana przez enzymy komórkowe do trójfosforanu acyklowiru.
• Trójfosforan acyklowiru jest substratem dla wirusowej polimerazy DNA i zostaje wbudowany w wirusowy DNA, prowadząc do zakończenia syntezy łańcucha i zahamowania replikacji wirusa.

Oporność: Długotrwałe lub powtarzane cykle leczenia u pacjentów z upośledzoną odpornością mogą prowadzić do selekcji szczepów o zmniejszonej wrażliwości na lek. Mechanizmy oporności obejmują:

• Względny niedobór wirusowej TK
• Zmiany w strukturze wirusowej TK lub polimerazy DNA

Nie ustalono jednoznacznej korelacji między wrażliwością wirusa HSV na acyklowir in vitro a odpowiedzią kliniczną na leczenie.

Zrozumienie mechanizmu działania i potencjalnych mechanizmów oporności jest kluczowe dla optymalizacji terapii acyklowirem i monitorowania jej skuteczności, szczególnie u pacjentów z obniżoną odpornością.

Skład

Substancja czynna: acyklowir

Dostępne dawki:

• 200 mg
• 400 mg
• 800 mg

Heviran® jest dostępny w formie tabletek, co umożliwia elastyczne dawkowanie w zależności od wskazań i indywidualnych potrzeb pacjenta.

1) Refundacja we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach: Pokaż wskazania z ChPL

Heviran®

2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia