Eplenocard
Eplerenone
Espiro - informacje dla lekarza
Wskazania
Eplerenon jest wskazany jako:
- Terapia dodana do standardowego leczenia obejmującego stosowanie β-adrenolityków, w celu zmniejszenia ryzyka umieralności i zachorowalności z przyczyn sercowo-naczyniowych u pacjentów w stanie stabilnym, z zaburzeniem czynności lewej komory serca (frakcja wyrzutowa lewej komory ≤ 40%) oraz klinicznymi objawami niewydolności serca po przebytym niedawno zawale serca.
- Terapia dodana do standardowego leczenia, w celu zmniejszenia ryzyka umieralności i zachorowalności z przyczyn sercowo-naczyniowych u dorosłych pacjentów z (przewlekłą) niewydolnością serca (klasa II wg NYHA) oraz z zaburzeniami czynności lewej komory serca (LVEF ≤ 30%).
Eplerenon stanowi istotne uzupełnienie terapii u pacjentów z niewydolnością serca, pozwalając na zmniejszenie ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych.
Dawkowanie
Wskazanie | Dawka początkowa | Dawka docelowa |
---|---|---|
Niewydolność serca po zawale serca | 25 mg raz/dobę | 50 mg raz/dobę |
Przewlekła niewydolność serca (klasa II wg NYHA) | 25 mg raz/dobę | 50 mg raz/dobę |
Dawkę należy stopniowo zwiększać w ciągu 4 tygodni, kontrolując stężenie potasu w surowicy. Maksymalna dawka wynosi 50 mg/dobę.
Dostosowanie dawki w zależności od stężenia potasu w surowicy:
- <5 mmol/l: można zwiększyć dawkę
- 5,0-5,4 mmol/l: utrzymać dawkę
- 5,5-5,9 mmol/l: zmniejszyć dawkę
- ≥6 mmol/l: odstawić lek
U pacjentów z umiarkowaną niewydolnością nerek (ClCr 30-60 ml/min) początkowa dawka wynosi 25 mg co drugą dobę. U pacjentów z łagodną lub umiarkowaną niewydolnością wątroby nie ma konieczności dostosowania dawki początkowej.
Przeciwwskazania
- Nadwrażliwość na eplerenon lub substancje pomocnicze
- Stężenie potasu w surowicy >5,0 mmol/l przed rozpoczęciem leczenia
- Ciężka niewydolność nerek (eGFR <30 ml/min/1,73 m2)
- Ciężka niewydolność wątroby (klasa C w skali Child-Pugh)
- Jednoczesne stosowanie leków moczopędnych oszczędzających potas, preparatów potasu lub silnych inhibitorów CYP3A4
- Leczenie skojarzone inhibitorem ACE, antagonistą receptora angiotensyny (ARB) i eplerenonem
Należy zachować szczególną ostrożność przy przepisywaniu eplerenonu pacjentom z przeciwwskazaniami, ze względu na zwiększone ryzyko hiperkaliemii i innych działań niepożądanych.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Głównym zagrożeniem związanym ze stosowaniem eplerenonu jest hiperkaliemia. Należy regularnie monitorować stężenie potasu w surowicy, szczególnie u pacjentów z grupy ryzyka:
- Osoby w podeszłym wieku
- Pacjenci z niewydolnością nerek
- Chorzy na cukrzycę
Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu eplerenonu z inhibitorami ACE lub ARB ze względu na zwiększone ryzyko hiperkaliemii. Nie zaleca się stosowania tych trzech leków jednocześnie.
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby konieczne jest dostosowanie dawki i częstsze monitorowanie stężenia potasu. Eplerenon nie jest usuwany podczas hemodializy.
Interakcje
Najważniejsze interakcje eplerenonu:
- Przeciwwskazane jest jednoczesne stosowanie z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, preparatami potasu i silnymi inhibitorami CYP3A4
- Ostrożność przy stosowaniu z inhibitorami ACE, ARB, NLPZ, trimetoprimem
- Unikać stosowania z litem, cyklosporyną, takrolimusem
- Słabe i umiarkowane inhibitory CYP3A4 (np. amiodaron, diltiazem, werapamil) - maksymalna dawka eplerenonu 25 mg/dobę
- Silne induktory CYP3A4 (np. ryfampicyna) mogą zmniejszać skuteczność eplerenonu
Należy zachować ostrożność przy łączeniu eplerenonu z innymi lekami wpływającymi na gospodarkę potasową lub metabolizowanymi przez CYP3A4.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane eplerenonu to:
- Hiperkaliemia (do 8,7% pacjentów)
- Zawroty głowy
- Niedociśnienie tętnicze
- Biegunka, nudności, zaparcia
- Zwiększone stężenie kreatyniny i mocznika we krwi
W badaniach klinicznych ogólna częstość występowania działań niepożądanych była podobna do placebo. Należy monitorować pacjentów pod kątem objawów hiperkaliemii i niedociśnienia.
Mechanizm działania
Eplerenon jest selektywnym antagonistą receptora mineralokortykoidowego. Blokuje wiązanie aldosteronu, kluczowego hormonu w układzie renina-angiotensyna-aldosteron. Prowadzi to do zahamowania niekorzystnych efektów nadmiaru aldosteronu w układzie sercowo-naczyniowym, takich jak retencja sodu i wody, włóknienie mięśnia sercowego czy dysfunkcja śródbłonka.
Warto zapamiętać
- Eplerenon zmniejsza ryzyko zgonu i hospitalizacji u pacjentów z niewydolnością serca
- Kluczowe jest regularne monitorowanie stężenia potasu w surowicy podczas leczenia eplerenonem
Eplerenon stanowi wartościową opcję terapeutyczną w leczeniu niewydolności serca, szczególnie u pacjentów po zawale mięśnia sercowego. Jego stosowanie wymaga jednak ścisłego monitorowania stężenia potasu i funkcji nerek ze względu na ryzyko hiperkaliemii.