Odpowiedzi na to pytanie poszukiwali szwedzcy badacze w opublikowanej niedawno pracy. Czy dowiemy się co łączy właścicieli psów w i kotów bardziej niż więź? Czy będzie to ryzyko cukrzycy?
Cukrzyca – problem nie tylko ludzki
Cukrzyca to jedno z najczęstszych psich zaburzeń endokrynologicznych. Jej objawy – zwykle charakterystyczne i szybko postępujące – obejmują przede wszystkim zwiększone pragnienie, poliurię i utratę masy ciała. Co koresponduje z typowymi symptomami ludzkiej cukrzycy typu 1. U psów również można dokonać podziału na dwa typy choroby. W praktyce – niezależnie od patogenezy – dominujący sposób leczenia stanowi insulinoterapia. Niemniej jednak mechanizmy tego schorzenia są zróżnicowane i obejmują zarówno pierwotny niedobór insuliny, jak i insulinooporność.
Podobnie jak u ludzi, wśród kluczowych czynników ryzyka cukrzycy u psów wymienia się dietę, otyłość i niski poziom aktywności fizycznej. Ponadto cukrzyca częściej rozwija się u psów starszych (powyżej 7-14 lat), płci żeńskiej oraz niektórych ras, np. terierów, jamników i pudli. Rzadziej natomiast występuje u owczarków niemieckich, bokserów i golden retrieverów [1-3].
Przeczytaj także: Alergia na kota. Co zrobić, gdy usunięcie kota nie wchodzi w grę?
Jakie jest ryzyko rozwoju cukrzycy?
Opublikowane w 2020 r. badanie kohortowe przeprowadzone w Szwecji wykazało, że posiadanie psa chorego na cukrzycę wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju cukrzycy typu 2 u jego właściciela, w porównaniu z posiadaniem psa zdrowego.
Badanie opierało się na zestawieniu danych z rejestrów zdrowotnych ludzi z informacjami uzyskanymi w największej szwedzkiej firmie specjalizującej się w ubezpieczeniach zwierząt, według szacunków obejmującej 40% psiej populacji. Uwzględniając osoby przynajmniej w wieku średnim oraz ich małżonków lub konkubentów, zidentyfikowano ponad 200 000 par właściciel-pies. W kolejnym kroku badacze przeanalizowali częstość występowania cukrzycy u zwierząt oraz ich właścicieli w okresie obejmującym 6 następnych lat, co pozwoliło im sformułować ów bezprecedensowy wniosek [1].
Razem na dobre i złe
Przyczyny tej z pozoru zaskakującej zależności nie są w pełni wyjaśnione. Jednak badacze spekulują, iż kluczowy wpływ może mieć podobieństwo stylu życia prowadzonego przez właścicieli psów oraz ich podopiecznych. Mechanizm taki pozostawałby w zgodzie z poprzednimi doniesieniami, które wskazywały na możliwe powiązanie między otyłością u psów i opiekujących się nimi ludzi [1, 4]. Ponadto wykazano już, że małżonkowie osób chorych na cukrzycę typu 2 sami znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka rozwinięcia tej choroby [5], co wskazuje na poziom, w jakim członkowie jednego domostwa oddziałują na siebie nawzajem.
Co oczywiste, styl życia psów w znacznym stopniu podlega wpływowi ich właścicieli. Szczególnie w kontekście nawyków żywieniowych, takich jak np.: wielkość porcji, częstość karmienia czy rodzaj posiłków. Zwłaszcza gdy do psiej diety dodawane są resztki ze stołu. Oprócz tego ludzie i psy mogą współdzielić częstość i intensywność aktywności fizycznej, jak również narażenie na pewne czynniki środowiskowe, takie jak związki chemiczne zaburzające funkcjonowanie układu endokrynnego lub zanieczyszczenie powietrza [1].
Ryzyko rozwoju cukrzycy – co wykazano?
Psy nie były jedynymi czworonogami uwzględnionymi we wspomnianym badaniu – pod uwagę wzięto również właścicieli kotów oraz ich pupili. Co ciekawe, dla tych par nie wykazano jednak wspólnego ryzyka cukrzycy. Mimo że jej fenotyp u kotów lepiej niż u psów odzwierciedla cechy ludzkiej cukrzycy typu 2.
Pewien wpływ na ten wynik mógł mieć mniejszy rozmiar próby badawczej w przypadku par właściciel-kot niż właściciel-pies. Według badaczy możliwe wyjaśnienie stanowi również niższy poziom współdzielenia zachowań zdrowotnych przez ludzi i koty w kontekście diety i aktywności fizycznej.
Mimo wszystko nawet jeśli koty w istocie są większymi indywidualistami niż psy, wydaje się to pozostawać bez wpływu na stopień, w jakim emocjonalnie przywiązujemy się do naszych zwierząt [1].
Literatura:
1. Delicano, R.A., et al., The shared risk of diabetes between dog and cat owners and their pets: register based cohort study. BMJ, 2020. 371: p. m4337
2. https://www.pies.pl/zdrowie/cukrzyca-u-psa-objawy-dieta-leczenie/
3. https://weterynarianews.pl/cukrzyca-psa-nadczynnoscia-nadnerczy-niedoczynnoscia-tarczycy/
4. Nijland, M., F. Stam, and J. Seidell, Overweight in dogs, but not in cats, is related to overweight in their owners. Public health nutrition, 2009. 13: p. 102-6
5. Appiah, D., et al., Spousal diabetes status as a risk factor for incident type 2 diabetes: a prospective cohort study and meta-analysis.
Acta Diabetol, 2019. 56(6): p. 619-629
