Zaburzenia erekcji dotykają wielu mężczyzn na całym świecie. To przypadłość głęboko wpływająca na jakość życia zarówno samego pacjenta jak i jego partnerek seksualnych. Przez wiele lat był to problem wstydliwy, marginalizowany i niedoszacowany epidemiologicznie. Wraz ze wzrostem przewidywanej długości życia mężczyzn, ale i rozpowszechnieniem chorób sercowo-naczyniowych, problemy seksualności u mężczyzn nabierają istotnego znaczenia.
Zaburzenia erekcji a diagnostyka
Zaburzeniami erekcji określa się niezdolność do uzyskania i/lub utrzymania wzwodu niezbędnego do odbycia satysfakcjonującego stosunku płciowego. Nawet kilkurazowe wystąpienie takich objawów, ale w sytuacji dużego napięcia psychicznego lub w przypadku spożycia alkoholu, nie wymaga podejmowania diagnostyki. Jednak w przypadku powtarzających się zaburzeń erekcji lub zaburzeń pogarszających się w czasie, wymagana jest konsultacja lekarska. Lekarzem tym może być seksuolog, urolog, psychiatra lub internista.
Zaburzenia erekcji są uznawane za objaw wymagający znalezienia leżącej u jego podstaw przyczyny. W 80% odpowiada za nie choroba organiczna, w większości układu krążenia. W 20% zaburzenia erekcji są wynikiem problemów psychicznych. Diagnostyka przyczyn zaburzeń erekcji jest niezwykle istotna. Problem ten nie tylko wpływa na jakość życia seksualnego, ale i może wyprzedzić o kilka lat inne objawy choroby wieńcowej. Dobra diagnostyka jest też kluczowa do włączenia skutecznego leczenia pacjenta.
Zaburzenia erekcji – przyczyny
Najczęstszą przyczyną zaburzeń erekcji są choroby sercowo-naczyniowe, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, palenie tytoniu. Często eliminacja tych czynników lub poprawa wyników laboratoryjnych poprawia też funkcjonowanie seksualne mężczyzny. Urolog dr Stefan W. Czarniecki z HIFU CLINIC Centrum Leczenia Raka Prostaty w pierwszym etapie leczenia zaleca rzucenie palenia, zadbanie o zdrową, bogatą w antyoksydanty dietę oraz zwiększenie aktywności fizycznej. Minimum półgodzinny trening tenisa, jazdy na rowerze lub pływania trzy razy w tygodniu znacząco wpływa na poprawę jakości wzwodu.
Inhibitory fosfodiestrazy typu 5
Jeśli poprawa stylu życia nie przynosi odpowiednich efektów, jest szereg możliwości leczenia zaburzeń erekcji zarówno farmakologicznych, jak i chirurgicznych. Najszerzej stosowane i najbardziej znane są przyjmowane inhibitory fosfodiestrazy typu 5 (PDE5i) w postaci tabletek. Leki te blokują enzym fosfodiestrazę typu 5 (PDE5), który rozkłada związek odpowiadający za rozluźnianie mięśni naczyń prącia i ciał jamistych. By lek odpowiednio zadziałał, konieczne jest skojarzenie go ze stymulacją seksualną.
Najbardziej znanymi preparatami z tej grupy są sildenafil, vardenafil, tadalafil i avanafil. Inhibitorów PDE5 nie można stosować u osób z zaburzeniami funkcji nerek i wątroby lub leczonych nitrogliceryną na choroby sercowo-naczyniowe. Czasami wywołują efekty uboczne takie jak bóle głowy, dyspepsja, uczucie zatkanego nosa, biegunki, zaburzenia widzenia. Częstość występowania działań niepożądanych różni się od zastosowanego konkretnego preparatu. Odpowiedź na leczenie inhibitorami PDE5 może poprawić suplementacja testosteronu, ale tylko u osób z jego niedoborami (stężenie < 300 ng/dl, wspólnie z występowaniem charakterystycznych objawów).
Iniekcje doprąciowe, LSWT
Przy braku skuteczności leczenia doustnego lub zgodnie z preferencjami pacjenta, można zastosować doprąciowe iniekcje alprostadylu (prostaglandyna E1). Podaje się ją do jednego z ciał jamistych bezpośrednio przed stosunkiem. Niestety jest to metoda dość bolesna i może prowadzić do priapizmu. Dodatkowo po około 2 latach wykonywania wkłuć pojawiają się zwłóknienia uniemożliwiające kontynuowanie terapii.
Inną metodą leczenia jest fala uderzeniowa (LSWT – linear shock wave therapy). Jej zastosowanie powoduje wytworzenie czynników inicjujących rozwój nowych naczyń krwionośnych w prąciu. W celu uzyskania zadowalającego efektu taki zabieg należy powtórzyć minimum cztery razy. Całkowity koszt terapii to 4 tysiące złotych. Około 70% pacjentów jest zadowolonych z tego leczenia. Dodatkowym atutem tej terapii jest jej nieinwazyjność.
Protezowanie prącia
Istnieje jednak grupa mężczyzn, którzy są po urazach rdzenia kręgowego lub u których z różnych innych powodów farmakoterapia jest nieskuteczna. U takich osób zaburzenia erekcji można leczyć chirurgicznie. Hydrauliczna proteza prącia może być wszczepiona zarówno u młodych mężczyzn po wypadkach z uszkodzeniem kręgosłupa, jak i u starszych na przykład po operacyjnym usunięciu raka prostaty. Urządzenie składa się z trzech części. Dwa cylindry wszczepia się w ciała jamiste prącia. Do nich podłączony jest zbiornik z około 150 ml soli fizjologicznej. Ostatnim elementem jest pompka, umieszczana w worku mosznowym. Przed rozpoczęciem współżycia mężczyzna musi nacisnąć kilka razy skórę moszny, pod którą znajduje się pompka. Osiągnięty w ten sposób wzwód umożliwia przeżycie orgazmu z normalnym wytryskiem. Erekcja trwa tak długo, aż pacjent nie zwolni mechanizmu w pompce.
Rozwiązanie to jest praktycznie niewidoczne dla drugiej osoby. Wszczepienie takiego implantu kosztuje około 50 tysięcy złotych, niestety NFZ nie refunduje tej procedury. Implantacja protezy prącia jest obecnie jedyną metodą dającą 100% gwarancję uzyskania pełnej i trwałej erekcji.
Zaburzenia erekcji są rosnącym problemem społecznym. Warto, by mężczyźni aktywnie szukali pomocy i rozwiązania tego problemu u swojego lekarza rodzinnego lub urologa. Prowadzenie zdrowego stylu życia może znacząco poprawić osiągane wzwody. W wypadku utrzymującego się problemu są dostępne różne metody leczenia. Wiele z nich może w łatwy sposób poprawić życie seksualne pacjenta.
Autorka: Agata Knurowska
Literatura:
- https://www.mp.pl/pacjent/seksuologia/zaburzenia-seksualne/u-mezczyzn/92036,zaburzenia-erekcji
- http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?1092
- https://podyplomie.pl/medycyna/20284,zaburzenia-erekcji
- https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/zaburzenia-erekcji-przyczyny-i-leczenie-zaburzen-erekcji,6372,n,192