Szczepienia przeciwko COVID-19 – nowe szczepionki
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaakceptowała dopuszczenie do obrotu szczepionki przeciwko COVID-19 wyprodukowanej w Indiach – Covaxin. Pełny schemat szczepienia opiera się na dwóch dawkach podawanych w odstępie czterech tygodni. Covaxin jest rekomendowana przez WHO dla wszystkich osób powyżej 18. roku życia. Ze względu na łatwy sposób przechowywania, szczepionka jest dobrym rozwiązaniem w walce z COVID-19 wśród państw o niskich i średnich dochodach. Według indyjskiego koncernu farmaceutycznego, do końca roku możliwe będzie wyprodukowanie miliarda dawek szczepionki Covaxin.
Polska firma Mabion S.A. w grudniu 2021 r. rozpocznie produkcję podjednostkowej szczepionki przeciwko SARS-CoV-2 firmy NovaVax. Obecnie szczepionka ta podlega procedurze rejestracyjnej Europejskiej Agencji Leków. Umowa zawarta pomiędzy Mabionem a NovaVax jest wynikiem z sukcesem przeprowadzonego przez Mabion transferu technologii procesu wytwarzania antygenu białkowego CoV2373. Preparat NVX-CoV2373 został stworzony poprzez połączenie technologii nanocząsteczek, antygenu odpowiadającego białku S koronawirusa oraz adiuwantu Matrix-M opartego o saponinę, który pobudza odpowiedź immunologiczną. Szczepionka CoV2373 zawiera oczyszczone białko i nie posiada zdolności wywoływania COVID-19. Jej skuteczność została przebadana w dwóch badaniach klinicznych III fazy. Badanie przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych i Meksyku wykazało 100 % ochronę przed umiarkowanym i ciężkim przebiegiem choroby, a ogólna skuteczność została ustalona na poziomie 90,4%. Badanie przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazało 96,4% skuteczność wobec oryginalnego szczepu wirusa i ogólną skuteczność na poziomie 89,7 %.
Czytaj również: Szczepienia w ciąży – co o nich wiemy?
Izrael zaszczepił już 3 mln obywateli trzecią dawką
Badanie opublikowane na łamach New English Journal of Medicine wykazało, że wśród mieszkańców Izraela 12 dni po podaniu trzeciej dawki szczepionki przeciwku COVID-19 poziom zakażeń okazał się być 11 razy niższy niż u osób zaszczepionych dwiema dawkami. Trzecią dawką zostało zaszczepionych prawie 3 mln Izraelczyków (stan na wrzesień 2021 roku). Władze Izraela zapowiadają, że zważywszy na fakt, że poziom przeciwciał z czasem spada, nie wykluczają konieczności podawania szczepionki co 5-6 miesięcy albo co rok. Czy taki trend postępowania zostanie wdrożony w innych krajach?
Czytaj również: Pneumokoki – groźny przeciwnik?
Jakie preparaty będą dostępne do dawek przypominających szczepionki?
Ostatnie decyzje FDA wskazują, że dawka przypominająca szczepionki przeciwko COVID-19 może być zastosowana przy użyciu różnych preparatów. Wyniki badań Narodowego Instytutu Zdrowia (NIH) wskazują, że podawanie różnych szczepionek wpływa korzystnie na wzmocnienie odporności przeciwko koronawirusowi. Okazuje się, że osoby zaszczepione preparatem Johnson&Johnson po otrzymaniu drugiej szczepionki preparatem Moderny miały 76-krotnie wyższy poziom przeciwciał. Podanie drugiej dawki preparatu J&J zwiększało poziom przeciwciał zaledwie 4-krotnie. W przypadku dawki przypominającej szczepionki Moderny, rekomenduje się podawanie połowy dawki standardowej szczepionki.
Czytaj również: Grypa u dorosłych – rekomendacje profilaktyki, diagnostyki i leczenia
Jedna szczepionka = odporność przeciwko różnym patogenom?
Naukowcy z Northwestern University opublikowali na łamach The Journal of Clinical Investigation wyniki badania, w którym udowodnili, że szczepienie oraz zakażenie koronawirusem dają odporność przeciwko podobnym patogenom. Okazuje się, że osocze osób zaszczepionych przeciwko SARS-CoV-2 zawiera przeciwciała uodparniające także przeciwko SARS-CoV-1 oraz wirusa przeziębienia OC43. Naukowcy podkreślają, że istnieją trzy główne grupy korona wirusów. Do jednej z nich należy SARS-CoV-2 i SARS-CoV-1. Do drugiej grupy należy między innymi wirus powodujący MERS, a do trzeciej wirusy przeziębienia. Myszy zaszczepione w ramach badania osiągnęły pewną odporność przeciw SARS-CoV-2, a odporność przeciwko wirusowi przeziębienia OC43 wykazywały na ograniczonym poziomie. Może to wynikać z bliskiego pokrewieństwa wirusów SARS-CoV-2 i SARS-CoV-1.
Szczepienia dopuszczone w grupie dzieci 5-11 lat
Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła stosowanie szczepionki przeciwko Covid-19 Pfizer i BioNTech u dzieci w wieku 5-11 lat. Badania kliniczne wykazały skuteczność preparatu na poziomie 90,7%. W związku z tym, po rekomendacjach Komitetu Doradczego ds. Szczepień (ACIP) oraz Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorób (CDC) ruszają szczepienia w tej grupie wiekowej. Szczepionka Comirnaty (Pfizer-BioNTech) podawana dzieciom w wieku 5-11 lat ma taki skład jakościowy jak preparat podawany dorosłym, różni się tylko wielkością dawki.
Piśmiennictwo:
- https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news,89863,usa-fda-zezwolila-na-laczenie-roznych-szczepionek-przeciwko-covid-19.html (dostęp z dn. 03.11.2021)
- https://www.jci.org/articles/view/151969 (dostęp z dn. 03.11.2021)
- Dolgin E. The tangled history of mRNA vaccines. Nature. 2021 Sep;597(7876):318-324. doi: 10.1038/d41586-021-02483-w. PMID: 34522017.
- https://pulsmedycyny.pl/polska-bedzie-produkowac-szczepionki-przeciwko-covid-19-mabion-wlasnie-popisal-umowe-1129874?fbclid=IwAR17HmdBS_73kzRRXF7lXU6At6aIGnb7nMJsgrg4QXcDur5hxip0lilG4jI (dostęp z dn. 03.11.2021)
- Yinon M. Bar-On, M.Sc., Yair Goldberg, et al. Protection of BNT162b2 Vaccine Booster against Covid-19 in Israel N Engl J Med 2021; 385:1393-1400 DOI: 10.1056/NEJMoa2114255
- https://szczepienia.pzh.gov.pl/coraz-blizsza-perspektywa-szczepien-przeciw-covid-19-dzieci-w-grupie-5-11-lat/?fbclid=IwAR1sxFjaNrcY5zthKmgrOaYN1v-RCoOcM6W0AKURT5SxWuWA7fD_oY5x9m4 (dostęp z dn. 06.11.2021)
