Zolafren® Swift
Olanzapine
Zolafren® Swift - charakterystyka produktu leczniczego
Wskazania do stosowania
Olanzapina jest wskazana w leczeniu następujących schorzeń u pacjentów dorosłych:
- Schizofrenia
- Leczenie średnio nasilonych i ciężkich epizodów manii
- Zapobieganie nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej u pacjentów, u których w terapii epizodu manii uzyskano dobrą odpowiedź na leczenie olanzapiną
Olanzapina wykazuje skuteczność w długoterminowym leczeniu podtrzymującym pacjentów ze schizofrenią, u których stwierdzono dobrą odpowiedź na leczenie w początkowej fazie terapii.
Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie należy dostosować indywidualnie w zależności od stanu klinicznego pacjenta:
Wskazanie | Dawka początkowa | Zakres dawek |
---|---|---|
Schizofrenia | 10 mg/dobę | 5-20 mg/dobę |
Epizod manii | 15 mg/dobę (monoterapia) 10 mg/dobę (terapia skojarzona) |
5-20 mg/dobę |
Zapobieganie nawrotom ChAD | 10 mg/dobę | 5-20 mg/dobę |
Tabela: Dawkowanie olanzapiny w zależności od wskazania
Zwiększenie dawki ponad rekomendowaną dawkę początkową należy dokonywać nie częściej niż co 24 godziny, po ponownej ocenie stanu klinicznego pacjenta. Olanzapinę można podawać niezależnie od posiłków.
U pacjentów w podeszłym wieku (≥65 lat) należy rozważyć zastosowanie mniejszej dawki początkowej (5 mg/dobę), jeśli przemawiają za tym czynniki kliniczne. Podobnie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i/lub wątroby zaleca się rozpoczynanie leczenia od dawki 5 mg/dobę.
W przypadku planowanego zakończenia leczenia olanzapiną, należy rozważyć stopniowe zmniejszanie dawki leku.
Sposób podawania
Tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej należy umieszczać bezpośrednio w jamie ustnej, gdzie ulegają szybkiemu rozproszeniu w ślinie. Alternatywnie, tabletkę można rozpuścić w pełnej szklance wody lub innego odpowiedniego napoju bezpośrednio przed podaniem.
Olanzapina w postaci tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej jest biorównoważna w stosunku do olanzapiny w postaci tabletek powlekanych, wykazując zbliżoną szybkość i stopień wchłaniania. Dawkowanie i częstotliwość podawania są takie same jak w przypadku tabletek powlekanych.
Przeciwwskazania
- Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą
- Pacjenci ze stwierdzonym ryzykiem wystąpienia jaskry z wąskim kątem przesączania
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Pacjenci w podeszłym wieku z psychozą związaną z otępieniem: Olanzapina nie jest zatwierdzona w leczeniu psychozy i/lub zaburzeń zachowania spowodowanych otępieniem. Obserwowano 2-krotnie zwiększoną śmiertelność u pacjentów leczonych olanzapiną w porównaniu do placebo. Zwiększone ryzyko zgonu nie było związane z dawką olanzapiny ani czasem leczenia.
Choroba Parkinsona: Nie zaleca się stosowania olanzapiny w leczeniu psychozy wywołanej agonistami dopaminy u pacjentów z chorobą Parkinsona. W badaniach klinicznych bardzo często zgłaszano nasilenie objawów parkinsonizmu i omamy.
Złośliwy zespół neuroleptyczny (ZZN): W przypadku wystąpienia objawów ZZN należy natychmiast przerwać podawanie wszystkich leków przeciwpsychotycznych, w tym olanzapiny.
Hiperglikemia i cukrzyca: Niezbyt często zgłaszano wystąpienie hiperglikemii i/lub rozwój lub nasilenie objawów cukrzycy. Zaleca się odpowiednie monitorowanie pacjentów, zwłaszcza z czynnikami ryzyka cukrzycy.
Zaburzenia lipidowe: U pacjentów leczonych olanzapiną obserwowano niepożądane zmiany w profilu lipidowym. Należy regularnie kontrolować stężenie lipidów, szczególnie u pacjentów z zaburzeniami lipidowymi lub czynnikami ryzyka ich rozwoju.
Aktywność antycholinergiczna: Należy zachować ostrożność przepisując olanzapinę pacjentom z przerostem gruczołu krokowego, niedrożnością porażenną jelit i podobnymi schorzeniami.
Czynność wątroby: Często obserwowano przejściowe i bezobjawowe zwiększenie aktywności aminotransferaz wątrobowych. Należy zachować ostrożność u pacjentów ze zwiększoną aktywnością AlAT i/lub AspAT, z objawami niewydolności wątroby lub przyjmujących leki hepatotoksyczne.
Neutropenia: Należy zachować ostrożność u pacjentów z małą liczbą leukocytów/granulocytów obojętnochłonnych z różnych przyczyn oraz u pacjentów przyjmujących leki mogące wywoływać neutropenię.
Przerwanie leczenia: Rzadko (≥1/10 000 do <1/1000) po nagłym przerwaniu stosowania olanzapiny zgłaszano wystąpienie ostrych objawów, takich jak: pocenie się, bezsenność, drżenie, lęk, nudności lub wymioty.
Odstęp QT: Należy zachować ostrożność stosując olanzapinę u pacjentów z wydłużonym odstępem QTc w wywiadzie rodzinnym oraz podczas jednoczesnego stosowania z lekami, o których wiadomo, że wydłużają odstęp QTc.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Induktory CYP1A2: Metabolizm olanzapiny może być indukowany przez palenie tytoniu i karbamazepinę, co może prowadzić do zmniejszenia stężenia olanzapiny. Obserwowano jedynie nieznaczne do średniego zwiększenie klirensu olanzapiny.
Inhibitory CYP1A2: Wykazano, że fluwoksamina, specyficzny inhibitor CYP1A2, znacząco hamuje metabolizm olanzapiny. W przypadku stosowania fluwoksaminy lub innych inhibitorów CYP1A2 (np. cyprofloksacyny) należy rozważyć zmniejszenie dawki olanzapiny.
Węgiel aktywowany: Zmniejsza dostępność biologiczną podanej doustnie olanzapiny o 50-60% i powinien być podawany co najmniej 2 godziny przed lub po olanzapinie.
Leki działające na OUN: Należy zachować ostrożność u pacjentów spożywających alkohol lub stosujących leki mogące hamować aktywność OUN.
Leki przeciwparkinsonowe: Nie zaleca się jednoczesnego stosowania olanzapiny i leków stosowanych w chorobie Parkinsona u pacjentów z chorobą Parkinsona i otępieniem.
Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża: Brak odpowiednich kontrolowanych badań u kobiet w ciąży. Pacjentki należy poinformować o konieczności powiadomienia lekarza o zajściu w ciążę lub jej planowaniu w trakcie leczenia olanzapiną. Ze względu na ograniczone doświadczenie, olanzapina powinna być stosowana w ciąży jedynie wtedy, gdy potencjalne korzyści dla matki przewyższają ryzyko dla płodu.
Karmienie piersią: W badaniu wykazano, że olanzapina przenika do mleka kobiecego. Średnia ekspozycja niemowlęcia (mg/kg mc.) w stanie stacjonarnym stanowiła 1,8% dawki przyjętej przez matkę. Pacjentkom należy odradzać karmienie piersią podczas leczenia olanzapiną.
Działania niepożądane
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane (≥1% pacjentów) związane ze stosowaniem olanzapiny w badaniach klinicznych to:
- Zaburzenia układu nerwowego: senność, zawroty głowy
- Zaburzenia metaboliczne: zwiększenie masy ciała, zwiększenie stężenia prolaktyny, cholesterolu, glukozy i trójglicerydów
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: działanie antycholinergiczne (zaparcia, suchość jamy ustnej)
- Zaburzenia wątroby: przejściowe, bezobjawowe zwiększenie aktywności aminotransferaz
- Zaburzenia ogólne: astenia, zmęczenie, obrzęk
Inne istotne działania niepożądane obejmują: akatyzję, parkinsonizm, dyskinezę, niedociśnienie ortostatyczne. W badaniach długoterminowych u 39,9% pacjentów obserwowano zwiększenie masy ciała o ≥7%.
Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem ze względu na zwiększone ryzyko zgonu i zdarzeń naczyniowo-mózgowych.
Warto zapamiętać
- Olanzapina jest skuteczna w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych i zapobieganiu nawrotom choroby afektywnej dwubiegunowej
- Dawkowanie należy dostosować indywidualnie, zwykle w zakresie 5-20 mg/dobę, rozpoczynając od mniejszych dawek u osób starszych i z zaburzeniami czynności wątroby/nerek
Właściwości farmakologiczne
Olanzapina jest lekiem przeciwpsychotycznym, przeciwmaniakalnym oraz stabilizującym nastrój. Wykazuje działanie antagonistyczne w stosunku do licznych receptorów, w tym serotoninergicznych (5-HT2A/2C, 5-HT3, 5-HT6), dopaminergicznych (D1, D2, D3, D4, D5), cholinergicznych receptorów muskarynowych (M1-M5), adrenergicznych α1 i histaminowych H1.
Olanzapina zmniejsza objawy pozytywne i negatywne schizofrenii oraz zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Jej skuteczność w leczeniu objawów manii jest porównywalna do walproinianu i litu.
Przedawkowanie
Objawy przedawkowania obejmują: tachykardię, pobudzenie/agresję, dyzartrię, objawy pozapiramidowe i obniżony poziom świadomości (od sedacji do śpiączki). Inne istotne objawy to: delirium, drgawki, depresja oddechowa, zachłyśnięcie, nadciśnienie lub niedociśnienie, zaburzenia rytmu serca. Leczenie przedawkowania jest objawowe i podtrzymujące, z monitorowaniem czynności życiowych.
Wniosek
Olanzapina jest skutecznym lekiem przeciwpsychotycznym o szerokim spektrum działania, stosowanym w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej. Wymaga jednak ścisłego monitorowania pacjenta ze względu na ryzyko metabolicznych działań niepożądanych oraz innych potencjalnych powikłań, szczególnie u osób starszych i z chorobami współistniejącymi.
Choroba Huntingtona; F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Jadłowstręt psychiczny (F50.0; F50.1 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.
Choroba afektywna dwubiegunowa
Choroba Huntingtona; F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Jadłowstręt psychiczny (F50.0; F50.1 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia
4) Schizofrenia
F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Jadłowstręt psychiczny (F50.0; F50.1 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.
Choroba afektywna dwubiegunowa
F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Jadłowstręt psychiczny (F50.0; F50.1 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.