Ziagen® - Abakawir w leczeniu zakażenia HIV
Wskazania do stosowania
Ziagen® (abakawir) jest wskazany do stosowania w leczeniu skojarzonym zakażenia wirusem HIV u pacjentów dorosłych. Lek ten należy do grupy analogów nukleozydowych hamujących odwrotną transkryptazę i wykazuje działanie przeciwko HIV-1 oraz HIV-2, w tym również szczepom opornym na inne leki przeciwretrowirusowe.
Abakawir jest skuteczny wobec szczepów HIV-1 wykazujących zmniejszoną wrażliwość na zydowudynę, lamiwudynę, zalcydabinę, didanozynę czy newirapinę, co czyni go cenną opcją terapeutyczną w przypadku rozwoju oporności na inne leki.
Dawkowanie i sposób podawania
| Postać leku | Dawkowanie | Częstotliwość |
|---|---|---|
| Tabletki powlekane | 300 mg | 2 razy na dobę |
| Roztwór doustny | 15 ml (300 mg) | 2 razy na dobę |
Dawkowanie Ziagenu® jest niezależne od posiłków. Kluczowe jest regularne przyjmowanie leku, co zmniejsza ryzyko wystąpienia reakcji nadwrażliwości.
W przypadku trudności z połykaniem tabletek, można zastosować roztwór doustny. Należy go aplikować powoli na wewnętrzną powierzchnię policzka za pomocą dołączonej strzykawki dozującej o pojemności 10 ml, unikając gwałtownego wprowadzenia leku do gardła.
Uwaga: W razie pominięcia dawki, nie należy podwajać kolejnej dawki leku.
Przeciwwskazania
Stosowanie Ziagenu® jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na abakawir lub którykolwiek składnik preparatu
- Wcześniejsza reakcja nadwrażliwości na abakawir
- Ciąża i okres karmienia piersią
- Umiarkowane i ciężkie upośledzenie czynności wątroby
- Pacjenci pediatryczni
- Krańcowe stadium choroby nerek
Szczególnie istotne jest, aby nigdy nie podawać ponownie leku pacjentom, u których kiedykolwiek wystąpiła reakcja nadwrażliwości na abakawir, gdyż może to prowadzić do zagrażających życiu powikłań.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Podczas stosowania Ziagenu® należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z:
- Hepatomegalią
- Zapaleniem wątroby
- Innymi czynnikami ryzyka chorób wątroby
W celu minimalizacji ryzyka wystąpienia reakcji nadwrażliwości, pacjenci powinni być ściśle monitorowani, zwłaszcza w pierwszych 2 miesiącach leczenia. Zaleca się konsultacje co 2 tygodnie w tym okresie.
Regularne monitorowanie pacjentów, szczególnie w początkowym okresie terapii, jest kluczowe dla bezpiecznego stosowania abakawiru i wczesnego wykrycia potencjalnych reakcji nadwrażliwości.
Interakcje lekowe
Należy zwrócić uwagę na potencjalne interakcje Ziagenu® z:
- Alkoholem - zwiększa stężenie leku we krwi
- Doustnymi pochodnymi witaminy A (np. izotretinoina) - zwiększają stężenie leku we krwi
Pacjenci powinni być poinformowani o konieczności unikania spożywania alkoholu oraz konsultacji z lekarzem przed rozpoczęciem terapii pochodnymi witaminy A podczas leczenia abakawirem.
Ciąża i laktacja
Stosowanie Ziagenu® jest przeciwwskazane u kobiet w ciąży oraz karmiących piersią ze względu na potencjalne ryzyko dla płodu i noworodka.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane (występujące u ponad 10% pacjentów) obejmują:
- Nudności
- Wymioty
- Senność
- Osłabienie
- Gorączka
- Ból głowy
- Biegunka
- Brak łaknienia
Objawy te mają zwykle charakter przemijający i nie wymagają przerwania leczenia.
Poważne działania niepożądane:
- Kwasica mleczanowa - rzadko, ale potencjalnie śmiertelna, często związana z ciężką hepatomegalią i stłuszczeniem wątroby
- Reakcja nadwrażliwości - występuje u około 3% pacjentów, może zagrażać życiu
Objawy reakcji nadwrażliwości mogą obejmować:
- Gorączkę i/lub wysypkę
- Objawy żołądkowo-jelitowe (nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha)
- Ospałość, złe samopoczucie
- Objawy ze strony układu oddechowego (duszność, skrócenie oddechu, ból gardła, kaszel)
- Bóle stawowo-mięśniowe
- Ból głowy
- Parestezje
- Obrzęk
Reakcje nadwrażliwości najczęściej występują w ciągu pierwszych 6 tygodni leczenia, ale mogą pojawić się w dowolnym momencie terapii.
Pacjenci powinni być dokładnie poinformowani o możliwych objawach reakcji nadwrażliwości i pouczeni o konieczności natychmiastowego kontaktu z lekarzem w przypadku ich wystąpienia.
Mechanizm działania i farmakokinetyka
Ziagen® (abakawir) jest selektywnym inhibitorem replikacji wirusa HIV-1 i HIV-2. Po podaniu doustnym wykazuje następujące właściwości farmakokinetyczne:
- Szybkie i dobre wchłanianie z przewodu pokarmowego
- Maksymalne stężenie we krwi: około 1,5 h po podaniu tabletek, około 1 h po podaniu roztworu
- Całkowita biodostępność: około 83%
- Wiązanie z białkami osocza: około 49%
- Metabolizm: głównie w wątrobie
- Wydalanie: głównie z moczem w postaci metabolitów i w postaci niezmienionej
- Okres półtrwania (T0,5): około 1,5 h
Korzystny profil farmakokinetyczny abakawiru umożliwia jego stosowanie dwa razy na dobę, co może poprawić adherencję pacjentów do terapii.
Skład
Jedna tabletka powlekana Ziagen® zawiera 300 mg siarczanu abakawiru.
Warto zapamiętać
- Ziagen® (abakawir) jest skuteczny przeciwko szczepom HIV-1 opornym na inne leki przeciwretrowirusowe.
- Reakcja nadwrażliwości na abakawir może być zagrażająca życiu - pacjenci muszą być świadomi jej objawów i konieczności natychmiastowego zgłoszenia ich lekarzowi.
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Kasze i makarony
B