Vitaminum A+D3 Medana - Kompleksowe informacje dla lekarzy

Wskazania do stosowania

Preparat Vitaminum A+D3 Medana jest wskazany w następujących przypadkach:

• Stany niedoboru witaminy A i D3
• Leczenie wspomagające w zaburzeniach skóry i błon śluzowych, w tym:
  • Łuszczyca
  • Rybia łuska
  • Dermatozy pochodzenia nowotworowego

Połączenie witaminy A i D3 wykazuje synergistyczne działanie w regulacji procesów proliferacji i różnicowania komórek skóry, co uzasadnia jego zastosowanie w wymienionych schorzeniach dermatologicznych.

Dawkowanie i sposób podawania

Preparat należy podawać w łyżce płynu.

Dawkowanie jest jednakowe dla wszystkich grup wiekowych, co ułatwia stosowanie preparatu. Należy jednak pamiętać o szczególnej ostrożności u kobiet w ciąży i karmiących piersią oraz u niemowląt.

Przeciwwskazania

Stosowanie preparatu Vitaminum A+D3 Medana jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na substancje czynne lub którąkolwiek substancję pomocniczą
• Hiperwitaminoza A
• Hiperwitaminoza D3
• Niewydolność nerek
• Hiperkalcemia
• Zespół złego wchłaniania
• Dzieci poniżej 4. tygodnia życia (ze względu na możliwość wystąpienia nadwrażliwości)

Ponadto, nie należy stosować preparatu jednocześnie z innymi produktami zawierającymi witaminę A i D3, aby uniknąć ryzyka przedawkowania.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Ryzyko przedawkowania: Należy unikać przedawkowania preparatu. W trakcie leczenia nie zaleca się spożywania nadmiernych ilości pokarmów bogatych w witaminę A (np. wątroby). Długotrwałe stosowanie wysokich dawek lub stosowanie dawek uderzeniowych może prowadzić do przewlekłej hiperwitaminozy A i/lub D3.

Stosowanie u kobiet w ciąży: Preparat należy stosować bardzo ostrożnie u kobiet w ciąży, ze względu na potencjalne działanie teratogenne wysokich dawek witaminy A.

Monitorowanie pacjentów: Zaleca się okresową kontrolę poziomu wapnia i fosforanów we krwi i moczu podczas stosowania preparatu. Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów:

• Unieruchomionych
• Przyjmujących tiazydy lub inne leki moczopędne
• Z kamicą nerkową
• Z chorobami serca
• Stosujących glikozydy naparstnicy

Interakcje z innymi lekami: Nie należy podawać równocześnie z witaminą D3 wysokich dawek wapnia, fosforu i magnezu.

Stosowanie u niemowląt: U niemowląt z małymi wymiarami ciemienia przedniego preparat należy podawać bardzo ostrożnie.

Substancje pomocnicze o znanym działaniu

Alkohol benzylowy: Preparat zawiera 15 mg alkoholu benzylowego w każdym ml płynu (około 6 mg w dawce 2 kropli). Alkohol benzylowy może powodować reakcje alergiczne i kumulować się w organizmie małych dzieci. Nie należy podawać preparatu małym dzieciom (poniżej 3 lat) dłużej niż przez tydzień bez konsultacji z lekarzem.

Etanol: Produkt zawiera 6 mg alkoholu (etanolu) w każdym ml płynu (mniej niż 1 mg w dawce 2 kropli). Ta ilość jest równoważna mniej niż 1 ml piwa lub 1 ml wina i nie powoduje zauważalnych skutków.

Glikol propylenowy: Preparat zawiera 106 mg glikolu propylenowego w każdym ml płynu (6 mg w dawce 2 kropli).

Sód: Produkt zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu w każdym ml płynu, co oznacza, że jest praktycznie "wolny od sodu".

Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby oraz u kobiet w ciąży lub karmiących piersią, ze względu na ryzyko kumulacji i toksyczności (kwasica metaboliczna) substancji pomocniczych.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Interakcje wpływające na wchłanianie witaminy A:

• Cholestyramina, kolestypol, doustna neomycyna, olej mineralny - mogą upośledzać wchłanianie witaminy A
• Orlistat - może zmniejszać wchłanianie witaminy A
• Doustne leki antykoncepcyjne - mogą podwyższać stężenie witaminy A w osoczu

Interakcje zwiększające ryzyko działań niepożądanych:

• Inne retinoidy - mogą zwiększać toksyczność witaminy A
• Tetracykliny - w połączeniu z wysokimi dawkami witaminy A (powyżej 50 000 j.m.) mogą powodować nadciśnienie śródczaszkowe
• Alkohol - może nasilać działanie hepatotoksyczne witaminy A

Interakcje związane z witaminą D3:

• Środki zobojętniające zawierające glin - długotrwałe stosowanie może zwiększać stężenie glinu we krwi i wpływać toksycznie na kości
• Środki zobojętniające zawierające magnez - mogą prowadzić do hipermagnezemii, szczególnie przy współistniejącej przewlekłej niewydolności nerek
• Produkty zawierające fosfor - zwiększają ryzyko hiperfosfatemii

W przypadku konieczności jednoczesnego stosowania wymienionych leków, należy rozważyć modyfikację dawkowania preparatu Vitaminum A+D3 Medana lub monitorowanie stężenia witamin i elektrolitów w surowicy krwi.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Ciąża: Należy unikać stosowania nadmiernych dawek witaminy A i D3 ze względu na potencjalne działanie teratogenne. Nie należy przekraczać dawki 4 000 j.m./dobę witaminy A w okresie ciąży. Istotnym czynnikiem wpływającym na zagrożenie teratogenne może być nie tylko dawka, ale i czas trwania suplementacji.

Karmienie piersią: Podobnie jak w przypadku ciąży, nie należy przekraczać dawki 4 000 j.m./dobę witaminy A podczas karmienia piersią.

Suplementację witaminą A u kobiet w okresie ciąży lub laktacji należy wprowadzać tylko w przypadkach absolutnie niezbędnych, gdy występują ewidentne niedobory tej witaminy, a dieta nie wystarcza do ich pokrycia. Decyzję o suplementacji należy podjąć po dokładnej ocenie stanu gospodarki witaminą A.

Działania niepożądane

Działania niepożądane mogą wystąpić w przypadku rzadko występującej nadwrażliwości na witaminy lub przy stosowaniu zbyt dużych dawek przez dłuższy okres. Mogą one obejmować:

Objawy hiperwitaminozy D3:

• Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: ubytek masy ciała
• Zaburzenia psychiczne: depresje, zaburzenia psychotyczne
• Zaburzenia układu nerwowego: bóle głowy
• Zaburzenia żołądka i jelit: utrata łaknienia, nudności, wymioty, zaparcia
• Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe: bóle mięśni i stawów
• Zaburzenia nerek i dróg moczowych: wielomocz, kamica nerkowa

Inne możliwe objawy: suchość w jamie ustnej, zwiększenie poziomu wapnia we krwi i/lub w moczu, zwapnienie tkanek, zawroty głowy, drażliwość, zajady, wypadanie włosów, suchość skóry, bóle brzucha, niedokrwistość, obrzęki tkanki podskórnej i bóle kostno-stawowe.

Objawy hiperwitaminozy A: Długotrwałe przyjmowanie witaminy A może być przyczyną uszkodzenia wątroby.

Na ogół objawy te cofają się po odstawieniu preparatu. W przypadku wystąpienia działań niepożądanych należy przerwać stosowanie leku i skonsultować się z lekarzem.

Przedawkowanie

Ostre zatrucie witaminą A: Szczególnie niebezpieczne u dzieci. Objawy obejmują wzrost ciśnienia śródczaszkowego i wymioty.

Przewlekłe zatrucie witaminą A: Objawy mogą obejmować utratę łaknienia, podwójne widzenie, złe samopoczucie, bóle głowy, łysienie, pękanie warg, nadmierną pobudliwość, podokostnowe zgrubienie kości, bóle kostne, powiększenie wątroby i śledziony, niedokrwistość hipoplastyczną, leukopenię, czasami wzrost ciśnienia śródczaszkowego i wodogłowie. U dzieci może wystąpić przedwczesne kostnienie nasad kości długich.

Toksyczne działanie witaminy D3: Objawy obejmują hiperkalcemię, hiperkalciurię, zwapnienie nerek i uszkodzenie kości. Kliniczne objawy przedawkowania witaminy D3 to: bóle głowy, letarg, utrata apetytu, nadmierne pragnienie, wielomocz, nudności, wymioty, zaparcie, osłabienie mięśniowe, spadek masy ciała, zapalenie spojówek, światłowstręt, zapalenie trzustki, wodnisty wyciek z nosa, świąd, hipertermia, obniżone libido, hipercholesterolemia, podwyższona aktywność aminotransferaz, nadciśnienie, zaburzenia rytmu serca i mocznica.

W przypadku podejrzenia przedawkowania należy natychmiast przerwać stosowanie preparatu i skontaktować się z lekarzem. Leczenie przedawkowania powinno być objawowe i podtrzymujące, z uwzględnieniem monitorowania poziomu wapnia i witamin w surowicy krwi.

Mechanizm działania

Witamina A:

• Niezbędna dla wzrostu organizmu, różnicowania i czynności tkanki nabłonkowej skóry i błon śluzowych
• Działa antyoksydacyjnie, wiążąc wolne rodniki i chroniąc komórki
• Uczestniczy w tworzeniu rodopsyny, wpływając na zdolność widzenia o zmierzchu
• Bierze udział w metabolizmie białek, węglowodanów i hormonów steroidowych
• Wpływa na wydzielanie hormonu tyreotropowego i unieczynnianie tyroksyny w tkankach
• Pobudza aktywność enzymatyczną wątroby

Witamina D3:

• Uczestniczy w utrzymaniu fizjologicznego stężenia wapnia i fosforanów we krwi
• Wraz z parathormonem zwiększa wchłanianie wapnia w przewodzie pokarmowym
• Wpływa na zwrotne wchłanianie wapnia w kanalikach nerkowych
• Reguluje aktywność osteoklastów w tkance kostnej
• Przyczynia się do mineralizacji substancji międzykomórkowej kości
• Wpływa na przewodnictwo nerwowo-mięśniowe poprzez regulację stężenia wapnia

Synergistyczne działanie witamin A i D:

• Tworzą heterodimer receptorów (VDR-RXR lub VDR-RAR)
• Wspólnie regulują procesy transkrypcji i ekspresję genów
• Kontrolują syntezę ponad 40 białek, w tym receptora czynnika wzrostowego naskórka, keratyny, białka osłonkowego komórek zrogowaciałych i dekarboksylazy ornitynowej
• Wykazują podobne działanie na proliferację i różnicowanie komórek skóry

Dzięki synergistycznemu działaniu, połączenie witaminy A i D3 jest szczególnie skuteczne w leczeniu chorób skóry, takich jak łuszczyca, ostra postać chłoniaka z limfocytów T czy rogowacenie trądzikowe.

Skład preparatu

1 ml roztworu (około 34 krople) zawiera:

• 20 000 j.m. witaminy A
• 10 000 j.m. witaminy D3

1 kropla zawiera:

• 588 j.m. witaminy A
• 294 j.m. witaminy D3

Znajomość dokładnego składu preparatu pozwala na precyzyjne dawkowanie i monitorowanie suplementacji witamin A i D3 u pacjentów.