Vendal® retard
Morphine hydrochloride
Vendal® retard - charakterystyka leku
Wskazania do stosowania
Vendal® retard jest wskazany w długotrwałym łagodzeniu silnych i bardzo silnych bólów, w szczególności bólów towarzyszących chorobie nowotworowej, które są oporne na działanie słabszych środków przeciwbólowych. Lek ten znajduje zastosowanie w przypadkach, gdy inne analgetyki okazują się nieskuteczne.
Warto podkreślić, że Vendal® retard, jako silny opioid, powinien być stosowany dopiero po wyczerpaniu możliwości terapii słabszymi lekami przeciwbólowymi, zgodnie z drabinką analgetyczną WHO.
Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie preparatem Vendal® retard rozpoczyna się od stopniowego zwiększania dawki morfiny o natychmiastowym uwalnianiu. Celem jest ustalenie optymalnej dawki zapewniającej odpowiednią kontrolę bólu. Następnie pacjent jest przestawiany na taką samą dzienną dawkę tabletek o przedłużonym uwalnianiu.
Ważne zasady dawkowania:
- Produkt należy przyjmować co 12 godzin
- Dawkowanie zależy od natężenia bólu, wieku pacjenta i wcześniejszej odpowiedzi na leki przeciwbólowe
- Bóle przebijające należy łagodzić preparatami morfiny o natychmiastowym uwalnianiu
| Grupa pacjentów | Dawkowanie |
|---|---|
| Dorośli i młodzież >12 lat | Zazwyczaj 10-30 mg chlorowodorku morfiny co 12 godzin |
| Pacjenci o masie ciała <70 kg | Mała dawka początkowa |
| Pacjenci w podeszłym wieku | Zmniejszona dawka początkowa, zachowanie ostrożności |
| Pacjenci z upośledzeniem czynności wątroby lub nerek | Zmniejszona dawka początkowa, zachowanie ostrożności |
Dawkowanie należy dostosowywać indywidualnie, zwiększając dawkę w przypadku narastania intensywności bólu. Prawidłowe dawkowanie to takie, które zapewnia kontrolę bólu przez 12 godzin przy braku lub umiarkowanym nasileniu działań niepożądanych.
Tabletki 200 mg są przeznaczone głównie do łagodzenia bólu nowotworowego u pacjentów tolerujących morfinę i wymagających dziennej dawki powyżej 200 mg.
U dzieci poniżej 12 roku życia nie ma wystarczających danych dotyczących stosowania tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Stosowanie morfiny jest przeciwwskazane u dzieci poniżej 1 roku życia.
Warto zapamiętać
- Vendal® retard stosuje się co 12 godzin w leczeniu silnego bólu przewlekłego
- Dawkowanie należy dostosować indywidualnie, rozpoczynając od małych dawek
Sposób podawania
Tabletki Vendal® retard należy połykać w całości, podczas posiłku lub po nim. Ze względu na ryzyko gwałtownego uwolnienia zbyt dużej dawki leku, tabletek nie wolno przełamywać, gryźć ani kruszyć.
Przestrzeganie zaleceń dotyczących sposobu podawania jest kluczowe dla bezpieczeństwa pacjenta i skuteczności terapii.
Przeciwwskazania
Stosowanie preparatu Vendal® retard jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na morfinę
- Astma oskrzelowa
- Porfiria
- Podejrzenie niedrożności jelit
- Depresja oddychania (gdy brak jest sprzętu resuscytacyjnego)
- Niewydolność tarczycy
Ponadto, leku nie należy stosować jako pierwszego rzutu w kolkach nerkowej i wątrobowej u osób z uzależnieniami lekowymi, z wyłączeniem leczenia paliatywnego.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Podczas stosowania preparatu Vendal® retard należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów:
- Z obniżoną rezerwą oddechową lub upośledzoną wydolnością oddechową
- Z zaburzeniami w odbudowie barwników (nadwrażliwość na światło słoneczne)
- Z zapaleniem trzustki
- Ze zwężeniami przewodu pokarmowego
- Po operacjach pęcherzyka żółciowego
- Z podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym lub po urazach głowy
- Z ciężkimi schorzeniami kory nadnerczy
- Z przerostem gruczołu krokowego (jeśli pacjent nie jest cewnikowany)
- Z zapaleniem jelita grubego
- Z padaczką
- Z ostrymi psychozami
- W podeszłym wieku, wyniszczonych
- Z zaburzeniami czynności wątroby i nerek
- Z niedoczynnością tarczycy
- Z niewydolnością krążenia
Szczególną uwagę należy zwrócić na ryzyko uzależnienia i nadużywania leku. Właściwe stosowanie u pacjentów z przewlekłym bólem zmniejsza to ryzyko, jednak regularne monitorowanie pacjenta jest konieczne.
W przypadku podejrzenia porażennej niedrożności jelit lub wystąpienia tego stanu, lek należy natychmiast odstawić. Zmniejszenie dawki może być wskazane u pacjentów w podeszłym wieku, z niedoczynnością tarczycy oraz u pacjentów ze znacznym upośledzeniem czynności nerek lub wątroby.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Vendal® retard wchodzi w istotne interakcje z wieloma lekami, co wymaga szczególnej uwagi przy jego stosowaniu:
- Nasila działanie leków wpływających depresyjnie na OUN (np. leki uspokajające, nasenne, anestetyki ogólne, pochodne fenotiazyny, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne)
- Wzmacnia działanie sedatywne biperydenu
- Zmniejsza działanie lewodopy
- Nasila działanie leków blokujących przewodnictwo nerwowo-mięśniowe i przeciwzakrzepowych z grupy kumaryny
- Opóźnia wchłanianie meksyletyny
- Obniża stężenie cyprofloksacyny we krwi
- Wpływa na metabolizm metforminy, zwiększając ryzyko hipoglikemii i kwasicy mleczanowej
Izoniazyd, cymetydyna i ranitydyna hamują metabolizm morfiny. Nie wolno stosować morfiny z inhibitorami MAO. Neuroleptyki mogą zmniejszać lub znosić nudności i wymioty po morfinie.
Warto zapamiętać
- Vendal® retard wchodzi w liczne interakcje z innymi lekami, co wymaga ostrożności przy jego stosowaniu
- Szczególnie niebezpieczne jest łączenie z lekami działającymi depresyjnie na OUN oraz inhibitorami MAO
Wpływ na ciążę i laktację
Vendal® retard należy do kategorii C według klasyfikacji FDA. U kobiet w ciąży można go stosować jedynie w przypadku bezwzględnej konieczności, po starannym rozważeniu stosunku korzyści do ryzyka. Morfina przenika do mleka matki, dlatego w czasie leczenia nie zaleca się karmienia piersią.
Należy zachować szczególną ostrożność przy stosowaniu morfiny w okresie okołoporodowym ze względu na ryzyko depresji oddechowej u noworodka oraz hamowania czynności skurczowej macicy.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem preparatu Vendal® retard to:
- Zaparcia
- Nudności i wymioty (zwłaszcza na początku leczenia)
- Oszołomienie
- Zawroty głowy
- Senność
- Potliwość
- Zmiany nastroju
Rzadziej występujące, ale istotne działania niepożądane obejmują:
- Depresję oddechową (najpoważniejsze powikłanie)
- Zaburzenia ze strony OUN (np. apatia, halucynacje, zaburzenia orientacji)
- Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (np. suchość w ustach, utrata łaknienia)
- Zaburzenia układu krążenia (np. tachykardia, bradykardia, zmiany ciśnienia krwi)
- Zaburzenia układu moczowo-płciowego (np. zaburzenia mikcji, zmiana libido)
- Reakcje skórne (np. świąd, wysypka)
Przy długotrwałym stosowaniu może rozwinąć się tolerancja na lek. W przypadku nagłego odstawienia u pacjenta uzależnionego może wystąpić zespół abstynencyjny.
Przedawkowanie
Objawy przedawkowania morfiny obejmują:
- Szpilkowate źrenice
- Zahamowanie oddychania
- Obniżone ciśnienie krwi
- W cięższych przypadkach: niewydolność krążenia i pogłębiająca się śpiączka
Leczenie przedawkowania polega przede wszystkim na zapewnieniu drożności dróg oddechowych i zastosowaniu wspomaganego lub kontrolowanego oddychania. W przypadku masywnego przedawkowania zaleca się dożylne podanie naloksonu, jednak należy pamiętać o możliwości wywołania ostrego zespołu odstawienia u osób uzależnionych.
Ze względu na przedłużone uwalnianie morfiny z tabletek Vendal® retard, leczenie przedawkowania może wymagać dłuższego monitorowania i wielokrotnego podawania naloksonu.
Właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne
Vendal® retard zawiera morfinę, która jest silnym lekiem przeciwbólowym z grupy czystych agonistów receptorów opioidowych. Działa głównie na receptory mi, słabiej na kappa i delta. Oprócz działania przeciwbólowego, morfina wywołuje szereg efektów ogólnoustrojowych:
- Sedację
- Kurcz mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i moczowych
- Hamowanie odruchu kaszlowego
- Zwężenie źrenic
- Wpływ na termoregulację
- Działanie euforyzujące
Farmakokinetyka Vendal® retard charakteryzuje się:
- Początkiem działania po około 1,5 h
- Średnim czasem działania 8-12 h
- Osiągnięciem stanu stacjonarnego po 24 h przy powtarzanych dawkach
- Dostępnością biologiczną po podaniu doustnym wynoszącą 20-60%
- Maksymalnym stężeniem we krwi osiąganym średnio po 4 h od podania
- Wiązaniem z białkami osocza w około 35%
- Metabolizmem głównie w wątrobie do glukuronianów morfiny
- Okresem półtrwania 2-3 h
Specjalna konstrukcja tabletki zapewnia kontrolowane uwalnianie substancji czynnej, co umożliwia stosowanie leku w 12-godzinnych odstępach.
Skład preparatu
Vendal® retard dostępny jest w tabletkach o przedłużonym działaniu zawierających:
- 10 mg chlorowodorku morfiny (odpowiada 7,6 mg morfiny)
- 30 mg chlorowodorku morfiny (odpowiada 22,8 mg morfiny)
- 60 mg chlorowodorku morfiny (odpowiada 45,6 mg morfiny)
- 100 mg chlorowodorku morfiny (odpowiada 78 mg morfiny)
- 200 mg chlorowodorku morfiny (odpowiada 152 mg morfiny)
Vendal® retard jest silnym opioidowym lekiem przeciwbólowym o przedłużonym działaniu, stosowanym w leczeniu silnego bólu przewlekłego. Wymaga starannego doboru dawki i monitorowania pacjenta ze względu na potencjalne działania niepożądane i ryzyko uzależnienia. Właściwe stosowanie leku może znacząco poprawić jakość życia pacjentów cierpiących z powodu silnego bólu, szczególnie w przebiegu choroby nowotworowej.
2) Refundacja we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach: Pokaż wskazania z ChPL
Vendal® retard
3) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
4) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia
Środek odurzający - grupa I
Doping
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria C
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria C
Wykaz N
Upośledza !!