Torecan - charakterystyka leku dla lekarzy

Wskazania do stosowania

• Po chemioterapii cytotoksycznej
• Po radioterapii
• Po zastosowaniu leków toksycznych
• Po zabiegach chirurgicznych

Lek wykazuje silne działanie przeciwwymiotne poprzez antagonistyczne oddziaływanie na receptory dopaminergiczne w ośrodkowym układzie nerwowym. Efekt terapeutyczny pojawia się już po 30 minutach od podania doustnego i utrzymuje się przez około 4 godziny.

Dawkowanie i sposób podawania

Tabletki należy połykać w całości, popijając wodą. Czopki umieszczać prawidłowo w odbycie, najlepiej po wypróżnieniu. Nie stosować czopków doustnie.

Dawkowanie Torecanu powinno być dostosowane do wieku i stanu pacjenta, ze szczególną ostrożnością u osób starszych i z zaburzeniami czynności wątroby. Kluczowe jest przestrzeganie zalecanego sposobu podawania leku.

Przeciwwskazania

Stosowanie Torecanu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na tietyloperazynę lub którąkolwiek substancję pomocniczą
• Ciężka depresja ośrodkowego układu nerwowego i/lub zaburzenia świadomości
• Klinicznie istotne niedociśnienie
• Wiek poniżej 15 lat (ryzyko działań pozapiramidowych)
• Dzieci i młodzież z objawami zespołu Reye'a

Przed przepisaniem Torecanu należy dokładnie ocenić stan pacjenta, zwracając szczególną uwagę na funkcjonowanie OUN, ciśnienie tętnicze oraz wiek. Lek jest przeciwwskazany u dzieci i młodzieży ze względu na zwiększone ryzyko działań niepożądanych.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Maskowanie objawów: Tietyloperazyna może maskować objawy chorób układu pokarmowego i OUN oraz działania toksyczne innych leków.

Ryzyko hipotensji: Ostrożność u pacjentów poddawanych znieczuleniu dokanałowemu lub stosujących antagonistów receptorów beta-adrenergicznych. Szczególne ryzyko u kobiet w ciąży ze stanem przedrzucawkowym.

Zaburzenia czynności wątroby: Ostrożność u pacjentów z umiarkowanymi do ciężkich zaburzeniami czynności wątroby.

Złośliwy zespół neuroleptyczny: Ryzyko wystąpienia objawów takich jak wysoka gorączka, sztywność mięśni, zmiany stanu psychicznego i niestabilność autonomicznego układu nerwowego. W takim przypadku należy natychmiast przerwać leczenie.

Objawy pozapiramidowe: Możliwość wystąpienia dystonii, kręczu szyi, dysfazji, napadu przymusowego patrzenia z rotacją gałek, akatyzji. Kontrolować poprzez zmniejszenie dawki lub odstawienie leku.

Drgawki: Odnotowano przypadki wystąpienia drgawek.

Zahamowanie czynności szpiku kostnego: Stosować tylko gdy potencjalne korzyści przewyższają ryzyko.

Zawartość laktozy i sacharozy: Pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, glukozy, galaktozy lub niedoborem enzymów trawiennych nie powinni przyjmować leku w postaci tabletek.

Wpływ na prowadzenie pojazdów: Lek może opóźniać reakcję pacjenta. Zaleca się zachowanie ostrożności.

Stosowanie Torecanu wymaga ścisłego monitorowania pacjenta pod kątem potencjalnych działań niepożądanych, szczególnie ze strony układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. Konieczna jest indywidualna ocena korzyści i ryzyka, zwłaszcza u pacjentów z grup ryzyka.

Interakcje lekowe

Tietyloperazyna wchodzi w istotne interakcje z wieloma grupami leków:

• Leki działające depresyjnie na OUN: Nasilenie działania leków uspokajających, opioidów, leków znieczulających i nasennych oraz alkoholu.
• Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne: Wzajemne nasilenie działania i toksyczności.
• Adrenalina: Antagonizm działania - nie stosować adrenaliny w leczeniu hipotensji wywołanej tietyloperazyną.
• Bromokryptyna: Zmniejszenie działania bromokryptyny - nie zaleca się stosowania u pacjentów z nowotworami wydzielającymi prolaktynę.
• Inhibitory MAO: Nasilenie działań niepożądanych (hipotensja, depresja OUN i oddychania).
• Prokarbazyna: Podobne działanie jak przy inhibitorach MAO.

Przy przepisywaniu Torecanu należy dokładnie przeanalizować wszystkie leki przyjmowane przez pacjenta, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych interakcji. Szczególną ostrożność należy zachować przy łączeniu z lekami wpływającymi na OUN i układ sercowo-naczyniowy.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Ciąża: Ograniczone dane dotyczące stosowania tietyloperazyny u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach są niewystarczające do wykluczenia działania teratogennego. Jako środek ostrożności nie należy stosować leku w czasie ciąży.

Karmienie piersią: Fenotiazyny przenikają do mleka matki. Nie należy stosować Torecanu w okresie karmienia piersią.

Płodność: Tietyloperazyna nie miała wpływu na płodność samców szczurów. U samic szczurów obserwowano wpływ na współczynnik ciąży tylko przy dawkach większych niż zalecane, co wskazuje na niewielkie znaczenie kliniczne.

Torecan nie powinien być stosowany u kobiet w ciąży i karmiących piersią ze względu na potencjalne ryzyko dla płodu i noworodka. W przypadku konieczności zastosowania leku u kobiety w wieku rozrodczym, należy rozważyć skuteczną antykoncepcję.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane Torecanu obejmują:

• Zaburzenia układu hormonalnego: Rzadko - ginekomastia (po długotrwałym leczeniu)
• Zaburzenia układu nerwowego: Niezbyt często - bóle głowy, zawroty głowy, senność, niepokój ruchowy; Rzadko - drgawki i objawy pozapiramidowe (kręcz szyi, tężec tylni, napad przymusowego patrzenia z rotacją gałek, sztywność mięśni, grymas twarzy); Bardzo rzadko - neuralgia nerwu trójdzielnego
• Zaburzenia oka: Rzadko - zmętnienie soczewki i zamglone widzenie (po długotrwałym leczeniu)
• Zaburzenia serca: Bardzo rzadko - tachykardia
• Zaburzenia naczyniowe: Rzadko - hipotensja, obwodowe obrzęki kończyn i twarzy
• Zaburzenia żołądka i jelit: Rzadko - anoreksja, suchość w jamie ustnej
• Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: Bardzo rzadko - żółtaczka zastoinowa

Dodatkowo, choć nie zaobserwowano przy stosowaniu tietyloperazyny, lekarz powinien być świadomy możliwości wystąpienia innych działań niepożądanych charakterystycznych dla fenotiazyn, takich jak zmiany w obrazie krwi, porażenna niedrożność jelita, zaburzenia endokrynologiczne czy zmiany w zapisie EKG.

Pacjenci przyjmujący Torecan wymagają regularnego monitorowania pod kątem potencjalnych działań niepożądanych, szczególnie ze strony układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. W przypadku wystąpienia ciężkich działań niepożądanych należy natychmiast przerwać leczenie.

Przedawkowanie

Objawy przedawkowania Torecanu są podobne do objawów przedawkowania innych fenotiazyn i mogą obejmować:

• Suchość jamy ustnej
• Zawroty głowy
• Splątanie
• Niedociśnienie ortostatyczne
• Zapaść

W cięższych przypadkach może wystąpić śpiączka, brak odruchów, częstoskurcz oraz depresja oddychania. Możliwe są również objawy ostrej dystonii, drgawki i pobudzenie.

Postępowanie w przypadku przedawkowania:

• Brak swoistego antidotum
• Monitorowanie funkcji życiowych i leczenie objawowe
• Reakcje dystoniczne leczyć lekami przeciwparkinsonowskimi
• Drgawki leczyć benzodiazepinami
• Zapaść krążenia leczyć środkami krwiozastępczymi i lekami obkurczającymi naczynia (nie stosować adrenaliny, można podać noradrenalinę)

Przedawkowanie Torecanu może prowadzić do poważnych powikłań, wymagających natychmiastowej interwencji medycznej i intensywnego leczenia objawowego. Kluczowe jest monitorowanie funkcji życiowych i odpowiednie leczenie poszczególnych objawów.

Mechanizm działania

Torecan (tietyloperazyna) należy do grupy fenotiazyn i działa jako antagonista receptorów dopaminergicznych w ośrodkowym układzie nerwowym. Mechanizm działania przeciwwymiotnego opiera się na:

• Blokowaniu ośrodka wymiotnego w tworze siatkowatym rdzenia przedłużonego
• Hamowaniu chemoreceptorowej strefy wyzwalającej odruch wymiotny w IV komorze mózgowej
• Prawdopodobnym hamowaniu aferentnych impulsów autonomicznego układu nerwowego poprzez nerw błędny

Działanie przeciwwymiotne pojawia się 30 minut po podaniu doustnym i utrzymuje się około 4 godzin. Tietyloperazyna wykazuje również słabe działanie psychotropowe, które jest przyczyną niektórych działań niepożądanych.

Objawy pozapiramidowe są bezpośrednim rezultatem blokady receptorów dopaminergicznych oraz zaburzenia równowagi między receptorami dopaminergicznymi i cholinergicznymi.

Zrozumienie mechanizmu działania Torecanu pozwala na lepsze przewidywanie jego efektów terapeutycznych oraz potencjalnych działań niepożądanych. Wielokierunkowe działanie leku na różne struktury OUN tłumaczy jego skuteczność w leczeniu nudności i wymiotów o różnej etiologii.

Skład preparatu

Torecan dostępny jest w dwóch postaciach:

• Czopki: 1 czopek zawiera 6,5 mg tietyloperazyny w postaci dwumaleinianu
• Tabletki powlekane: 1 tabletka zawiera 6,5 mg tietyloperazyny w postaci dwumaleinianu

Dostępność dwóch form leku umożliwia dobór odpowiedniej postaci w zależności od stanu klinicznego pacjenta i jego preferencji. Należy pamiętać o różnicach w biodostępności i czasie działania między formą doustną a doodbytniczą.

1) Refundacja we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach: Pokaż wskazania z ChPL

Torecan

2) Nowotwory złośliwe
3) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
4) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia