Tlen medyczny Messer - charakterystyka produktu leczniczego

Wskazania do stosowania

Tlenoterapia jest wskazana we wszystkich postaciach niedotlenienia. Szczególnie korzystne efekty obserwuje się u pacjentów z prawidłowym zużyciem tlenu, u których stwierdza się obniżoną prężność tlenu w mieszanej krwi żylnej podczas oddychania powietrzem atmosferycznym.

Zastosowanie tlenoterapii pozwala na przywrócenie prawidłowego ciśnienia tlenu w tkankach, co jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania mitochondriów komórkowych, wymagających minimum 1,3 kPa ciśnienia parcjalnego tlenu.

Dawkowanie i sposób podawania

Tlen medyczny Messer stosuje się wziewnie w stężeniu od 21% do 100%. Dokładne dawkowanie oraz czas trwania terapii ustala personel medyczny, indywidualnie dla każdego pacjenta.

Tabela 1. Zalecane dawkowanie tlenu medycznego Messer w zależności od grupy pacjentów.

Należy pamiętać, że tlen musi być podawany w sposób ciągły. Przerywane podawanie tlenu jest szczególnie niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do wzrostu prężności CO2 w pęcherzykach płucnych, co z kolei może spowodować dalsze obniżanie stężenia tlenu w momencie, kiedy pacjent oddycha powietrzem atmosferycznym.

Przeciwwskazania

Tlen medyczny Messer jest przeciwwskazany u pacjentów, u których prężność CO2 w krwi tętniczej przekracza 9,3 kPa. Podanie tlenu w takiej sytuacji może doprowadzić do narkozy dwutlenkowęglowej z utratą przytomności, a w konsekwencji do zgonu pacjenta.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Tlenoterapia wymaga ścisłego monitorowania. Celem jest zmniejszenie hipoksji bez jednoczesnego zahamowania czynności ośrodka oddechowego. Przed rozpoczęciem tlenoterapii konieczna jest ocena tętniczej prężności CO2 za pomocą badania gazometrycznego krwi lub metodą oddechu zwrotnego.

W przypadku pacjentów z przewlekłą chorobą płuc, u których występuje ryzyko hipoksji, należy stosować następujący protokół:

• Jeżeli prężność CO2 wynosi ponad 6,6 kPa, należy rozpocząć od podawania 25% tlenu
• Stopniowo zwiększać stężenie tlenu, monitorując czy nie występuje zahamowanie oddychania

Szczególną ostrożność należy zachować przy stosowaniu stężeń tlenu powyżej 60% (u noworodków powyżej 40%) oraz w terapii hiperbarycznej. Działania niepożądane mogą wpływać na sprawność psychofizyczną pacjenta, dlatego nie zaleca się prowadzenia pojazdów mechanicznych ani obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu po tlenoterapii.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Tlen medyczny Messer może wchodzić w interakcje z następującymi lekami:

• Bleomycyna: Wysokie stężenia tlenu nasilają działania niepożądane tego cytostatyku, szczególnie zwłóknienie tkanki płucnej
• Parakwat: U pacjentów z wcześniejszymi uszkodzeniami płuc powstałymi podczas leczenia tlenem, tlenoterapia może pogłębić uszkodzenia tkanki płucnej w przypadku zatrucia parakwatem
• Adriamycyna, disulfiram, cisplatyna, sulfamylon: Leczenie tymi lekami stanowi przeciwwskazanie do hiperbarycznej terapii tlenowej

Ciąża i laktacja

Ze względu na brak wystarczających badań dotyczących terapii tlenowej u kobiet w ciąży i karmiących piersią, tlen medyczny Messer należy stosować w tej grupie pacjentek tylko w przypadku zdecydowanej konieczności medycznej.

Działania niepożądane

Stosowanie tlenu medycznego Messer może wiązać się z wystąpieniem następujących działań niepożądanych:

• Narkoza dwutlenkowo-węglowa z utratą przytomności
• Hipoksja następowa wywołana nagłym podaniem czystego tlenu
• Zwłóknienie zasoczewkowe u noworodków (szczególnie u wcześniaków)
• Zatrucie tlenem (efekt Paula Berta) - przy stężeniach powyżej 70%, objawiające się uogólnionymi drgawkami
• Niedodma pęcherzyków płucnych
• Objawy ze strony układu oddechowego: podrażnienie krtani i tchawicy, obrzęk błony śluzowej nosa, ból krtani, kaszel, zapalenie oskrzeli
• Dolegliwości laryngologiczne: ból ucha, zablokowanie trąbki słuchowej
• Objawy ze strony układu sercowo-naczyniowego: bóle zamostkowe
• Dolegliwości ze strony układu mięśniowo-szkieletowego: bóle stawów
• Objawy ze strony układu pokarmowego: utrata łaknienia, nudności, wymioty
• Zmiany w układzie oddechowym: zmniejszenie pojemności życiowej
• Objawy neurologiczne: przeczulice, zmiany psychiczne
• Zaburzenia wzroku: zmniejszenie pola widzenia, krótkowzroczność, zaćma

U noworodków, szczególnie wcześniaków, stężenie tlenu w inkubatorze nie powinno przekraczać 40% ze względu na ryzyko rozwoju retinopatii i ślepoty.

Przedawkowanie

Przedawkowanie tlenu medycznego Messer może prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych, głównie ze strony układu oddechowego, ośrodkowego układu nerwowego i układu krążenia. Obserwuje się zmniejszenie rzutu systemowego oraz hemolizę erytrocytów. U wcześniaków przedawkowanie może powodować retinopatię i ślepotę.

Aby zminimalizować ryzyko przedawkowania lub zatrucia, konieczne jest ścisłe przestrzeganie wszystkich podstawowych zasad, zaleceń oraz wskazań do stosowania tlenu medycznego.

Właściwości farmakodynamiczne

Tlenoterapia ma na celu przywrócenie prawidłowego ciśnienia tlenu w tkankach. Wzrost stężenia tlenu we wdychanych gazach podwyższa stężenie tlenu w pęcherzykach płucnych, co prowadzi do wzrostu prężności tlenu we krwi opuszczającej płuca.

Skuteczność tlenoterapii zależy od rodzaju hipoksji:

• Najwyższa skuteczność obserwowana jest w hipoksji hipoksycznej
• W hipoksji anemicznej i zastoinowej tlenoterapia jest mniej skuteczna, gdyż nie zwiększa znacząco ilości tlenu przenoszonego przez hemoglobinę, choć wzrasta ilość tlenu rozpuszczonego fizycznie w osoczu
• W hipoksji histotoksycznej tlenoterapia nie jest skuteczna

Skład

Tlen medyczny Messer zawiera nie mniej niż 99,5% objętości tlenu.

Stosowanie tlenu medycznego Messer wymaga ścisłego przestrzegania zaleceń lekarskich oraz monitorowania parametrów pacjenta. Właściwe stosowanie tego produktu leczniczego może znacząco poprawić stan kliniczny pacjentów z różnymi formami niedotlenienia, jednakże należy pamiętać o potencjalnych działaniach niepożądanych i interakcjach z innymi lekami.