Wskazania do stosowania

Szczepionka Tetana jest przeznaczona do czynnego uodparniania przeciw tężcowi dzieci, młodzieży i dorosłych w następujących sytuacjach:

• W ramach Programu Szczepień Ochronnych, gdy istnieją przeciwwskazania do stosowania szczepionek skojarzonych zawierających toksoid tężcowy
• Jako dawka przypominająca
• U kobiet w ciąży, które nie były wcześniej szczepione, a poród może odbywać się w niehigienicznych warunkach
• W profilaktyce czynno-biernej tężca w przypadku ran zanieczyszczonych z dużym prawdopodobieństwem obecności Clostridium tetani

Szczepionka może być stosowana zarówno w szczepieniu podstawowym, jak i przypominającym. Osoby chore na AIDS lub nosiciele wirusa HIV powinni być szczepieni według standardowego schematu. W przypadku zranienia powinni zawsze otrzymać ludzką immunoglobulinę przeciwtężcową o wysokim mianie przeciwciał, niezależnie od historii szczepień.

Szczepionka Tetana stanowi ważny element profilaktyki tężca, szczególnie u osób z grup ryzyka lub w sytuacjach zwiększonego zagrożenia zakażeniem.

Dawkowanie i sposób podawania

Szczepienie podstawowe:

Podpis: Schemat szczepienia podstawowego zapewnia odporność utrzymującą się przez 5-10 lat.

Szczepienie przypominające:

Jedna dawka szczepionki, nie wcześniej niż 10 lat od ostatniego szczepienia.

Dawkowanie w przypadku zranienia:

Schemat postępowania zależy od historii szczepień pacjenta oraz ryzyka wystąpienia tężca. W przypadku osób nieszczepionych, niekompletnie szczepionych lub z niepewną historią szczepień, należy podać szczepionkę tężcowo-błoniczą lub tężcową, a następnie kontynuować szczepienie podstawowe. W sytuacjach wysokiego ryzyka dodatkowo podaje się antytoksynę (swoistą immunoglobulinę).

Dawkowanie w czasie ciąży:

Kobiety nieszczepione lub z niepełnym szczepieniem podstawowym powinny otrzymać szczepionkę w II trymestrze ciąży. Kobiety szczepione wcześniej niż 10 lat temu powinny otrzymać dawkę przypominającą w II trymestrze ciąży.

Szczepionkę należy podawać w dawce 0,5 ml, głęboko podskórnie w mięsień naramienny lub przednioboczną część uda.

Przeciwwskazania

Główne przeciwwskazania do stosowania szczepionki Tetana obejmują:

• Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą
• Ostre stany chorobowe przebiegające z gorączką
• Choroby przewlekłe w okresie zaostrzenia
• Podejrzenie infekcji (innej niż tężec) w okresie inkubacji
• Trombocytopenia lub zaburzenia neurologiczne po poprzedniej dawce szczepionki

Należy jednak pamiętać, że ze względu na duże znaczenie szczepienia przeciw tężcowi, przeciwwskazania powinny być ograniczane, szczególnie w przypadku zranienia. W takich sytuacjach należy ocenić ryzyko podania szczepionki w stosunku do ryzyka wystąpienia zakażenia. Jeśli istnieją przeciwwskazania do szczepienia, a pacjent doznał zranienia, należy niezwłocznie podać immunoglobulinę przeciwtężcową.

Łagodne infekcje bez gorączki nie stanowią przeciwwskazania do podania szczepionki. W przypadku ostrych stanów chorobowych lub zaostrzenia chorób przewlekłych, szczepienie należy odłożyć do czasu ustąpienia objawów.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed szczepieniem należy przeprowadzić dokładny wywiad lekarski, ze szczególnym uwzględnieniem poprzednich szczepień i ewentualnych działań niepożądanych. Konieczne jest również badanie lekarskie. Należy zapewnić możliwość natychmiastowego leczenia w przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego po szczepieniu.

U pacjentów poddawanych leczeniu immunosupresyjnemu lub z niedoborami odporności odpowiedź na szczepionkę może być obniżona. W takich przypadkach zaleca się przesunięcie szczepień do zakończenia terapii i oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwtężcowych po szczepieniu.

Szczepionka zawiera śladowe ilości tiomersalu (związku rtęci), co może powodować reakcje alergiczne. Należy zachować ostrożność u osób z znanymi reakcjami alergicznymi lub zaburzeniami zdrowia po wcześniejszych szczepieniach.

Nie należy podawać szczepionki donaczyniowo. Po szczepieniu pacjent powinien pozostać pod 30-minutową obserwacją lekarską.

Szczepionka nie ma istotnego wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Szczepionka Tetana może być podawana jednocześnie z innymi szczepionkami zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych oraz z immunoglobulinami, jeśli jest to konieczne. Należy pamiętać, że różne szczepionki i immunoglobuliny podawane w tym samym czasie powinny być wstrzykiwane w różne miejsca ciała, przy użyciu oddzielnych strzykawek i igieł.

Stosowanie w czasie ciąży i karmienia piersią

Szczepionka może być stosowana w okresie ciąży, jeśli istnieją wskazania. Brak danych dotyczących stosowania w okresie karmienia piersią. Szczepionka nie była oceniana w badaniach dotyczących wpływu na płodność.

Działania niepożądane

Najczęściej zgłaszane działania niepożądane obejmują:

• Reakcje miejscowe: zaczerwienienie, ból, obrzęk w miejscu podania
• Objawy ogólne: gorączka, dreszcze, osłabienie, złe samopoczucie
• Rzadziej: ból głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty
• Bardzo rzadko: reakcje alergiczne, w tym wstrząs anafilaktyczny

Większość działań niepożądanych ma charakter łagodny i przemijający. Objawy ogólne zwykle ustępują po 24-48 godzinach. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić bardziej poważne reakcje, takie jak trombocytopenia, zaburzenia neurologiczne czy niewydolność nerek.

Właściwości farmakologiczne

Substancją czynną szczepionki jest oczyszczony toksoid tężcowy, adsorbowany na wodorotlenku glinu. Toksoid otrzymywany jest przez inaktywację formaldehydem toksyny tężcowej pochodzącej z hodowli Clostridium tetani. Zachowuje on antygenowe właściwości toksyny natywnej, ale jest pozbawiony patogenności. Toksoid wywołuje odpowiedź ze strony układu immunologicznego, prowadząc do wytworzenia swoistych przeciwciał i uruchomienia mechanizmów pamięci immunologicznej. Wodorotlenek glinu pełni rolę adiuwantu, wzmacniając właściwości uodparniające szczepionki.

Skład szczepionki

Jedna dawka (0,5 ml) szczepionki Tetana zawiera:

• Substancja czynna: nie mniej niż 40 j.m. toksoidu tężcowego
• Adiuwant: wodorotlenek glinu, uwodniony (nie więcej niż 0,7 mg Al³⁺)

Szczepionka Tetana stanowi skuteczny i bezpieczny środek profilaktyki przeciw tężcowi. Prawidłowe stosowanie szczepionki, zgodnie z zaleceniami lekarza i charakterystyką produktu leczniczego, pozwala na znaczące zmniejszenie ryzyka zachorowania na tę groźną chorobę.