Wskazania do stosowania

Targocid® (teikoplanina) jest antybiotykiem glikopeptydowym przeznaczonym do leczenia ciężkich zakażeń wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie, szczególnie w przypadkach oporności na inne antybiotyki. Główne wskazania obejmują:

• Zakażenia skóry i tkanek miękkich
• Zakażenia układu moczowego
• Zakażenia kości i stawów
• Zakażenia dolnych dróg oddechowych
• Posocznica
• Zapalenie wsierdzia
• Zapalenie otrzewnej u pacjentów dializowanych

Ponadto, Targocid® znajduje zastosowanie w profilaktyce okołooperacyjnej zabiegów ortopedycznych.

Lek wykazuje szczególną skuteczność wobec zakażeń wywołanych przez gronkowce, w tym szczepy oporne na metycylinę i inne antybiotyki.

Dawkowanie i sposób podawania

Dawkowanie Targocidu® wymaga indywidualnego dostosowania w zależności od rodzaju i ciężkości zakażenia, odpowiedzi klinicznej pacjenta oraz czynników takich jak wiek i czynność nerek. Kluczowe znaczenie ma monitorowanie stężeń leku w surowicy, szczególnie po zakończeniu podawania dawki nasycającej.

Dawkowanie przedstawione w tabeli dotyczy pacjentów dorosłych z prawidłową czynnością nerek. W przypadku zaburzeń czynności nerek konieczna jest modyfikacja dawkowania.

Czas trwania leczenia należy dostosować do odpowiedzi klinicznej pacjenta. W przypadku infekcyjnego zapalenia wsierdzia zaleca się co najmniej 21-dniową terapię. Leczenie nie powinno trwać dłużej niż 4 miesiące.

Monitorowanie stężeń leku

Kluczowe znaczenie ma monitorowanie minimalnych stężeń teikoplaniny w surowicy. Zalecane wartości to:

• ≥10 mg/l (metoda HPLC) lub ≥15 mg/l (metoda FPIA) dla większości zakażeń
• 15-30 mg/l (HPLC) lub 30-40 mg/l (FPIA) dla zapalenia wsierdzia i innych ciężkich zakażeń

Kontrolę stężeń należy przeprowadzać co najmniej raz w tygodniu podczas leczenia podtrzymującego.

Szczególne grupy pacjentów

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek

U pacjentów z niewydolnością nerek konieczna jest modyfikacja dawkowania od 4. dnia leczenia:

• Lekka i umiarkowana niewydolność (ClCr 30-80 ml/min): dawkę podtrzymującą należy zmniejszyć o połowę
• Ciężka niewydolność (ClCr <30 ml/min): dawkę należy zmniejszyć do 1/3 zwykle stosowanej dawki

U pacjentów hemodializowanych teikoplanina nie jest usuwana podczas dializy.

Dzieci i młodzież

Dawkowanie u dzieci i młodzieży różni się w zależności od wieku:

• Noworodki i niemowlęta do 2 miesięcy: dawka nasycająca 16 mg/kg mc., dawka podtrzymująca 8 mg/kg mc. raz/dobę
• Dzieci od 2 miesięcy do 12 lat: dawka nasycająca 10 mg/kg mc. co 12h (3 dawki), dawka podtrzymująca 6-10 mg/kg mc. raz/dobę
• Młodzież powyżej 12 lat: dawkowanie jak u dorosłych

Przeciwwskazania

Główne przeciwwskazania do stosowania Targocidu® obejmują:

• Nadwrażliwość na teikoplaninę
• Okres karmienia piersią

Środki ostrożności

Podczas stosowania Targocidu® należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów:

• Z nadwrażliwością na wankomycynę
• Z niewydolnością nerek
• Leczonych lekami oto- lub nefrotoksycznymi

Zaleca się okresową kontrolę morfologii krwi oraz czynności wątroby i nerek, szczególnie podczas długotrwałego leczenia.

Interakcje lekowe

Teikoplanina wykazuje działanie synergistyczne z antybiotykami aminoglikozydowymi. Należy jednak pamiętać, aby nie łączyć tych leków w jednym roztworze.

Ciąża i laktacja

Stosowanie Targocidu® w ciąży powinno być ograniczone do sytuacji, gdy przewidywane korzyści przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu. Lek jest przeciwwskazany w okresie karmienia piersią.

Działania niepożądane

Targocid® jest zazwyczaj dobrze tolerowany. Najczęściej występujące działania niepożądane obejmują:

• Reakcje nadwrażliwości (wysypka skórna, gorączka, świąd)
• Nadkażenia opornymi szczepami bakterii i grzybami
• Reakcje miejscowe (rumień, zakrzepowe zapalenie żył)
• Przejściowe zaburzenia hematologiczne (trombocytopenia, leukopenia, eozynofilia)
• Ból i zawroty głowy
• Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych
• Zaburzenia żołądkowo-jelitowe
• Zwiększenie stężenia kreatyniny w krwi

Mechanizm działania i spektrum przeciwbakteryjne

Targocid® jest antybiotykiem glikopeptydowym o silnym działaniu bakteriobójczym wobec tlenowych i beztlenowych bakterii Gram-dodatnich. Szczególnie wysoką aktywność wykazuje wobec:

• Staphylococcus aureus i S. epidermidis (w tym szczepy oporne na metycylinę)
• Streptococcus spp. (w tym szczepy oporne na penicylinę)
• Enterococcus spp.
• Clostridium spp. (w tym C. difficile)
• Corynebacterium spp.
• Listeria monocytogenes
• Peptococcus spp.
• Propionibacterium spp.

Teikoplanina nie wykazuje oporności krzyżowej z innymi antybiotykami, co czyni ją cenną opcją w leczeniu zakażeń wywołanych przez szczepy wielooporne.

Właściwości farmakokinetyczne

Targocid® charakteryzuje się korzystnym profilem farmakokinetycznym:

• Wysoka biodostępność po podaniu domięśniowym (>90%)
• Silne wiązanie z białkami osocza (90-95%)
• Długi okres półtrwania (około 150 godzin w końcowej fazie eliminacji)
• Szybkie przenikanie do płynów ustrojowych i tkanek (skóra, płuca, kości, nerki, nadnercza, tchawica, leukocyty)
• Brak przenikania do płynu mózgowo-rdzeniowego
• Wydalanie w postaci niezmienionej z moczem

Targocid® stanowi cenną opcję terapeutyczną w leczeniu ciężkich zakażeń bakteryjnych, szczególnie w przypadkach oporności na inne antybiotyki. Jego skuteczność, szerokie spektrum działania przeciwko bakteriom Gram-dodatnim oraz korzystny profil farmakokinetyczny czynią go ważnym narzędziem w arsenale leków przeciwbakteryjnych.