Tamoxifen Sandoz - charakterystyka produktu leczniczego
Wskazania do stosowania
Tamoxifen Sandoz jest wskazany w następujących przypadkach:
- Leczenie uzupełniające po pierwotnej terapii raka piersi
- Leczenie zaawansowanego raka piersi z przerzutami
Lek wykazuje działanie przeciwestrogenowe, hamując konkurencyjnie wiązanie estrogenów z receptorami hormonalnymi w cytoplazmie komórek nowotworowych. Dzięki temu ogranicza podziały komórkowe w tkankach zależnych od estrogenów.
W przerzutowym raku piersi pełna lub częściowa remisja, zwłaszcza w przerzutach do tkanek miękkich i kości, występuje w około 50-60% przypadków, jeśli w tkance nowotworowej obecne są receptory estrogenowe. W przypadku braku tych receptorów skuteczność spada do około 10%.
Dawkowanie i sposób podawania
| Wskazanie | Dawkowanie |
|---|---|
| Standardowa dawka dobowa | 20-40 mg |
| Typowa dawka wystarczająca | 20 mg |
| Leczenie uzupełniające wczesnego raka piersi z dodatnim receptorem hormonalnym | Co najmniej 5-letnia kuracja |
Tabela 1. Dawkowanie tamoksyfenu w zależności od wskazania
Leczenie tamoksyfenem powinno być długotrwałe i prowadzone przez doświadczonych lekarzy onkologów. Nie ustalono jeszcze optymalnego czasu trwania terapii.
Tabletki powlekane należy przyjmować podczas posiłków, połykając je w całości i popijając płynem.
Nie zaleca się podawania leku dzieciom, gdyż nie ustalono u nich bezpieczeństwa stosowania i skuteczności tamoksyfenu.
Przeciwwskazania
Stosowanie tamoksyfenu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na tamoksyfen lub którąkolwiek substancję pomocniczą
- Ciężka małopłytkowość
- Leukopenia
- Hiperkalcemia
- Ciąża
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Zahamowanie menstruacji: U pewnego odsetka kobiet przed menopauzą otrzymujących tamoksyfen w leczeniu raka piersi następuje zahamowanie menstruacji. Pacjentki w wieku przed menopauzą należy dokładnie zbadać przed rozpoczęciem leczenia w celu wykluczenia ciąży.
Ryzyko dla płodu: Pacjentki należy poinformować o potencjalnym ryzyku dla płodu w przypadku zajścia w ciążę podczas terapii tamoksyfenem lub w okresie 2 miesięcy po zakończeniu leczenia.
Zwiększone ryzyko nowotworów: Podczas leczenia tamoksyfenem notowano zwiększoną częstość raka endometrium i mięsaka macicy. Mechanizm powstawania tych zmian nie jest jasny, ale może być związany z estrogenopodobnym działaniem tamoksyfenu.
Badania ginekologiczne: Każdą pacjentkę zgłaszającą nieprawidłowe objawy natury ginekologicznej należy niezwłocznie zbadać. Podczas leczenia tamoksyfenem pacjentki z zachowaną macicą powinny w każdym roku poddawać się badaniu ginekologicznemu.
Ryzyko zakrzepicy żylnej: U pacjentek leczonych tamoksyfenem obserwowano 2-3-krotnie zwiększone ryzyko zakrzepicy żylnej. Ryzyko to wzrastało w przypadku współistnienia takich czynników, jak otyłość, podeszły wiek i jednocześnie stosowana chemioterapia.
Badania okulistyczne: Na początku leczenia tamoksyfenem należy wykonać badania okulistyczne. W razie wystąpienia zaburzeń widzenia podczas terapii, niezbędne jest pilne badanie okulistyczne.
Interakcje lekowe: Należy unikać jednoczesnego stosowania silnych inhibitorów izoenzymu CYP2D6 (np. paroksetyna, fluoksetyna, chinidyna, cynakalcet lub bupropion) ze względu na możliwość zmniejszenia stężenia aktywnego metabolitu tamoksyfenu - endoksyfenu.
Monitorowanie pacjenta: Zaleca się regularne kontrolowanie morfologii krwi (włącznie z liczbą płytek krwi), czynności wątroby i stężenia wapnia w surowicy.
Warto zapamiętać
- Tamoksyfen zwiększa 2-4-krotnie ryzyko raka endometrium, dlatego pacjentki powinny być regularnie badane ginekologicznie
- Lek zwiększa 2-3-krotnie ryzyko zakrzepicy żylnej, szczególnie u pacjentek z dodatkowymi czynnikami ryzyka
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Podczas leczenia tamoksyfenem należy unikać stosowania:
- Innych preparatów hormonalnych, zwłaszcza zawierających estrogeny
- Leków hamujących agregację płytek krwi (zwiększone ryzyko krwawienia)
- Doustnych leków przeciwzakrzepowych typu kumaryny (nasilenie działania antykoagulacyjnego)
- Aminoglutetimidu (zmniejszenie stężenia tamoksyfenu w osoczu)
- Silnych inhibitorów CYP2D6 (zmniejszenie stężenia aktywnego metabolitu - endoksyfenu)
Tamoksyfen może wpływać na metabolizm i wydalanie innych leków cytotoksycznych aktywowanych przez enzymy cytochromu P450.
Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża: Tamoksyfenu nie wolno stosować podczas ciąży. Istnieją doniesienia o spontanicznych poronieniach, wadach wrodzonych i obumarciu płodu u kobiet leczonych tamoksyfenem, choć nie ustalono związku przyczynowego.
Karmienie piersią: Tamoksyfen w dawce 20 mg 2 razy na dobę hamuje laktację u ludzi. Wytwarzanie mleka nie zostaje wznowione nawet po przerwaniu leczenia, dlatego podczas terapii tamoksyfenem nie jest możliwe karmienie piersią.
Antykoncepcja: Podczas terapii tamoksyfenem pacjentki powinny stosować skuteczne niehormonalne metody zapobiegania ciąży.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane obejmują:
- Zaburzenia krwi: niedokrwistość, leukopenia, małopłytkowość
- Zaburzenia endokrynologiczne: hiperkalcemia
- Zaburzenia metabolizmu: zatrzymanie płynów, zwiększenie stężenia triglicerydów
- Zaburzenia układu nerwowego: oszołomienie, ból głowy, zaburzenia czucia
- Zaburzenia oka: zaburzenia widzenia (zaćma, zmętnienie rogówki, retinopatia)
- Zaburzenia naczyniowe: incydenty niedokrwienia mózgu, kurcze nóg, zdarzenia zakrzepowo-zatorowe
- Zaburzenia żołądka i jelit: nudności, wymioty, biegunka, zaparcie
- Zaburzenia wątroby: zmiany aktywności enzymów wątrobowych, stłuszczenie wątroby
- Zaburzenia skóry: wysypka, łysienie
- Zaburzenia układu rozrodczego: upławy, nieregularne cykle miesiączkowe, krwawienie z dróg rodnych
W rzadkich przypadkach mogą wystąpić poważniejsze działania niepożądane, takie jak rak endometrium, mięsak macicy czy ciężkie uszkodzenie wątroby.
Przedawkowanie
Przedawkowanie tamoksyfenu może powodować:
- Wydłużenie odstępu QT w EKG
- Neurotoksyczność (drżenie, hiperrefleksja, chwiejny chód, zawroty głowy)
- Wzmożone działania przeciwestrogenowe
W przypadku przedawkowania należy wdrożyć leczenie objawowe, gdyż nie istnieje swoista odtrutka.
Właściwości farmakologiczne
Tamoksyfen jest selektywnym modulatorem receptora estrogenowego (SERM). Jego główne działanie polega na konkurencyjnym hamowaniu wiązania estrogenów z receptorami hormonalnymi w komórkach nowotworowych. Prowadzi to do ograniczenia podziałów komórkowych w tkankach zależnych od estrogenów.
U kobiet z guzami z dodatnimi receptorami estrogenowymi lub guzami o nieznanym statusie receptorów, które otrzymały leczenie uzupełniające tamoksyfenem, stwierdzono znacznie mniej nawrotów i zwiększony odsetek 10-letniego przeżycia. Pięcioletnie leczenie dawało znacznie lepszy skutek niż leczenie przez 1 rok lub 2 lata.
Skład
1 tabletka powlekana zawiera 30,4 mg tamoksyfenu cytrynianu, co odpowiada 20 mg tamoksyfenu.
Lek zawiera laktozę jednowodną, dlatego nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
Laktacja
Ciąża - trymestr 1 - Kategoria D
Ciąża - trymestr 2 - Kategoria D
Ciąża - trymestr 3 - Kategoria D
Wykaz B
Upośledza !