Scopolan - szczegółowe informacje dla lekarzy

Wskazania do stosowania

Scopolan jest wskazany w leczeniu dolegliwości bólowych związanych ze stanami skurczowymi w obrębie:

• Przewodu pokarmowego (kolka jelitowa, zespół jelita drażliwego)
• Dróg żółciowych (kolka wątrobowa)
• Układu moczowo-płciowego (kolka nerkowa, bóle menstruacyjne, hiperrefleksja wypieracza)

Lek wykazuje działanie spazmolityczne na mięśnie gładkie wymienionych układów, co wynika z jego obwodowego działania antycholinergicznego poprzez blokowanie zwojów nerwowych oraz działania przeciwmuskarynowego.

Dawkowanie i sposób podawania

Uwaga: Przed aplikacją czopka należy rozerwać trójkątny koniec folii, wyjąć czopek z blistra i wprowadzić do odbytnicy.

Scopolan powinien być stosowany doraźnie w stanach skurczowych przewodu pokarmowego i dróg moczowych. Długotrwałe stosowanie nie jest zalecane.

Przeciwwskazania

Stosowanie Scopolanu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na butylobromek hioscyny, alkaloidy tropanowe i ich pochodne lub którykolwiek składnik preparatu
• Jaskra z wąskim kątem przesączania
• Rozrost gruczołu krokowego
• Zaparcia atoniczne
• Niedrożność porażenna jelit
• Zwężenie przełyku, wpustu lub odźwiernika
• Zwężenie szyi pęcherza moczowego
• Zaburzenia rytmu serca
• Myasthenia gravis
• Patologiczne poszerzenie jelita grubego (megacolon)
• Wiek poniżej 3 lat

Przeciwwskazania te wynikają z mechanizmu działania leku oraz potencjalnych zagrożeń związanych z jego stosowaniem u pacjentów z wymienionymi schorzeniami.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Należy zachować szczególną ostrożność stosując Scopolan u pacjentów z:

• Chorobą refluksową przełyku
• Wrzodziejącym zapaleniem jelit
• Zaburzeniami rytmu serca z szybką czynnością komór
• Chorobą niedokrwienną serca
• Zwężeniem ujścia mitralnego
• U osób w podeszłym wieku

W przypadku wystąpienia zaburzeń ostrości widzenia lub bólu w gałce ocznej spowodowanego wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego, należy natychmiast przerwać stosowanie leku.

Ze względu na możliwość zmniejszenia wydzielania potu, Scopolan należy ostrożnie stosować u pacjentów z gorączką.

Tabletki Scopolanu zawierają laktozę i fruktozę, dlatego nie powinny być stosowane u pacjentów z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją tych cukrów.

Scopolan może powodować zaburzenia sprawności psychofizycznej oraz zaburzenia akomodacji, dlatego pacjenci przyjmujący lek nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn.

Interakcje z innymi lekami

Scopolan może wchodzić w interakcje z następującymi grupami leków:

• Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
• Neuroleptyki z grupy pochodnych fenotiazyny
• Klozapina i olanzapina
• Leki przeciwhistaminowe I generacji
• Amantadyna
• Petydyna
• Dyzopiramid

Wymienione leki mogą nasilać działanie cholinolityczne Scopolanu. Z kolei metoklopramid i cyzapryd mogą osłabiać hamujący wpływ hioscyny na przewód pokarmowy. Jednoczesne stosowanie Scopolanu z inhibitorami MAO może spowodować nasilenie antycholinergicznych działań niepożądanych.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Brak jest badań klinicznych potwierdzających bezpieczeństwo stosowania butylobromku hioscyny w okresie ciąży i karmienia piersią. Scopolanu nie należy stosować w ciąży, chyba że jest to bezwzględnie konieczne. W takim przypadku lek należy stosować ze szczególną ostrożnością.

Ze względu na brak danych dotyczących przenikania butylobromku hioscyny do mleka kobiecego oraz możliwość hamowania wydzielania mleka przez cholinolityki, nie zaleca się stosowania Scopolanu w okresie karmienia piersią.

Działania niepożądane

Najczęściej zgłaszane działania niepożądane związane ze stosowaniem Scopolanu obejmują:

• Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: skórne odczyny alergiczne (pokrzywka) - niezbyt często
• Zaburzenia żołądka i jelit: suchość w jamie ustnej, zaparcia atoniczne - niezbyt często
• Zaburzenia nerek i dróg moczowych: utrudnienie wydalania moczu - rzadko
• Zaburzenia serca: przyspieszenie akcji serca
• Zaburzenia naczyniowe: niedociśnienie - niezbyt często
• Zaburzenia układu immunologicznego: nadwrażliwość na substancję czynną, wstrząs anafilaktyczny - częstość nieznana
• Zaburzenia oka: zaburzenia widzenia - rzadko

Należy poinformować pacjenta o możliwości wystąpienia tych działań niepożądanych i zalecić zgłaszanie ich lekarzowi prowadzącemu.

Przedawkowanie

W przypadku przedawkowania Scopolanu mogą wystąpić nasilone objawy antycholinergiczne, takie jak:

• Zatrzymanie moczu
• Suchość w jamie ustnej
• Tachykardia
• Zawroty głowy
• Przemijające zaburzenia widzenia

Leczenie przedawkowania obejmuje podanie leków pobudzających układ parasympatyczny. U pacjentów z jaskrą należy zastosować pilokarpinę dospojówkowo. W przypadku zaburzeń krążenia stosuje się leki sympatykomimetyczne. Przy ortostatycznych spadkach ciśnienia tętniczego zaleca się ułożenie pacjenta w pozycji leżącej. W razie zatrzymania moczu może być konieczne cewnikowanie pęcherza.

Skład

Substancją czynną Scopolanu jest butylobromek hioscyny. Jedna tabletka drażowana zawiera 10 mg hioscyny butylobromku, natomiast jeden czopek zawiera 10 mg butylobromku hioscyny.

Znajomość szczegółowego składu preparatu jest istotna przy rozważaniu potencjalnych interakcji lekowych oraz w przypadku pacjentów z nietolerancjami lub alergiami na składniki pomocnicze.