Sastium
Sertraline
Wskazania do stosowania
Sertralina jest wskazana w leczeniu:
- Epizodów dużej depresji
- Zapobieganiu nawrotom epizodów dużej depresji
- Lęku napadowego z towarzyszącą (lub nie) agorafobią
- Zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (ZO-K) u pacjentów dorosłych oraz dzieci i młodzieży w wieku 6-17 lat
- Zespołu lęku społecznego
- Zespołu lęku pourazowego (PTSD)
Sertralina wykazuje skuteczność w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych, w tym depresji, lęku i zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Jest stosowana zarówno w leczeniu ostrych epizodów, jak i w terapii podtrzymującej w celu zapobiegania nawrotom.
Dawkowanie i sposób podawania
Rozpoczynanie leczenia:
Wskazanie | Dawka początkowa |
---|---|
Depresja i ZO-K | 50 mg/dobę |
Lęk napadowy, PTSD, zespół lęku społecznego | 25 mg/dobę, po tygodniu zwiększenie do 50 mg/dobę |
Dawkowanie początkowe ma na celu zmniejszenie częstości działań niepożądanych charakterystycznych dla początkowej fazy leczenia.
Zwiększanie dawki:
U pacjentów niereagujących na dawkę 50 mg można ją zwiększać w odstępach co najmniej tygodniowych o 50 mg, aż do maksymalnej dawki 200 mg/dobę. Ze względu na 24-godzinny okres półtrwania sertraliny, nie należy zmieniać dawkowania częściej niż raz na tydzień.
Leczenie podtrzymujące:
W okresie długotrwałego leczenia podtrzymującego dawkowanie powinno być utrzymane na najniższym poziomie zapewniającym efekt terapeutyczny. W przypadku depresji zaleca się leczenie przez co najmniej 6 miesięcy.
Stosowanie u dzieci i młodzieży z ZO-K:
- Wiek 13-17 lat: początkowo 50 mg raz/dobę
- Wiek 6-12 lat: początkowo 25 mg raz/dobę, po tygodniu można zwiększyć do 50 mg raz/dobę
Dawka maksymalna wynosi 200 mg/dobę. Należy uwzględnić mniejszą masę ciała u dzieci przy zwiększaniu dawki powyżej 50 mg.
Stosowanie u pacjentów w podeszłym wieku:
U pacjentów w podeszłym wieku sertralinę należy stosować ostrożnie ze względu na zwiększone ryzyko hiponatremii.
Stosowanie u pacjentów z niewydolnością wątroby:
U pacjentów z niewydolnością wątroby sertralinę należy stosować ostrożnie, w mniejszych dawkach lub z mniejszą częstością. Nie zaleca się stosowania u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby.
Sertralinę należy przyjmować raz na dobę, rano lub wieczorem, niezależnie od posiłków. Należy unikać nagłego odstawienia leku - dawkę należy zmniejszać stopniowo przez 1-2 tygodnie.
Warto zapamiętać
- Sertralina jest skuteczna w leczeniu depresji, lęku i zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych
- Dawkowanie należy dostosowywać indywidualnie, zwiększając dawkę stopniowo co najmniej tydzień
Przeciwwskazania
Stosowanie sertraliny jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na sertralinę lub którąkolwiek substancję pomocniczą
- Jednoczesne stosowanie nieodwracalnych inhibitorów MAO
- Jednoczesne stosowanie pimozydu
Należy zachować szczególną ostrożność przy zmianie leczenia z inhibitorów MAO na sertralinę i odwrotnie, ze względu na ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Zespół serotoninowy i złośliwy zespół neuroleptyczny
Istnieje ryzyko wystąpienia potencjalnie zagrażających życiu zespołów, takich jak zespół serotoninowy (SS) lub złośliwy zespół neuroleptyczny (NMS), szczególnie przy jednoczesnym stosowaniu innych leków serotoninergicznych. Pacjentów należy obserwować pod kątem objawów tych zespołów.
Zmiany leczenia
Przy zmianie z innych leków przeciwdepresyjnych na sertralinę należy zachować ostrożność i rozsądną ocenę medyczną.
Interakcje z innymi lekami serotoninergicznymi
Należy unikać jednoczesnego stosowania sertraliny z innymi lekami nasilającymi przekaźnictwo serotoninergiczne.
Ryzyko wydłużenia odstępu QTc
Sertralinę należy stosować ostrożnie u pacjentów z czynnikami ryzyka wydłużenia odstępu QTc.
Aktywacja manii/hipomanii
U pacjentów z epizodami manii/hipomanii w wywiadzie należy zachować ostrożność i ściśle monitorować stan pacjenta.
Ryzyko samobójstwa
Pacjentów, szczególnie w początkowym okresie leczenia, należy ściśle obserwować pod kątem myśli i zachowań samobójczych.
Stosowanie u dzieci i młodzieży
Sertralina nie powinna być stosowana u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat, z wyjątkiem leczenia ZO-K u pacjentów w wieku 6-17 lat.
Krwawienia
Istnieje zwiększone ryzyko krwawień, szczególnie przy jednoczesnym stosowaniu leków wpływających na czynność płytek krwi.
Hiponatremia
Może wystąpić hiponatremia, szczególnie u osób w podeszłym wieku.
Należy zachować ostrożność przy stosowaniu sertraliny u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, padaczką, cukrzycą oraz ryzykiem krwawień. Konieczne jest monitorowanie pacjentów pod kątem potencjalnych działań niepożądanych i dostosowywanie dawkowania w razie potrzeby.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Sertralina może wchodzić w interakcje z wieloma lekami, w tym:
- Inhibitory MAO - przeciwwskazane jednoczesne stosowanie
- Pimozyd - przeciwwskazane jednoczesne stosowanie
- Inne leki serotoninergiczne - zwiększone ryzyko zespołu serotoninowego
- Leki wydłużające odstęp QTc - zwiększone ryzyko arytmii
- Lit - możliwe nasilenie działań niepożądanych
- Fenytoina - możliwa zmiana stężenia fenytoiny we krwi
- Warfaryna - możliwe wydłużenie czasu protrombinowego
- Leki wpływające na czynność płytek krwi - zwiększone ryzyko krwawień
Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu sertraliny z tymi lekami i monitorować pacjentów pod kątem potencjalnych interakcji.
Wpływ na ciążę i laktację
Nie zaleca się stosowania sertraliny w czasie ciąży, chyba że stan kliniczny kobiety tego wymaga. Stosowanie w późnym okresie ciąży może prowadzić do wystąpienia objawów odstawienia u noworodka. Istnieje również zwiększone ryzyko zespołu przetrwałego nadciśnienia płucnego u noworodków.
Sertralina przenika do mleka matki w niewielkich ilościach. Nie zaleca się stosowania podczas karmienia piersią, chyba że korzyści przewyższają potencjalne ryzyko.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane sertraliny to:
- Nudności
- Zaburzenia seksualne (szczególnie opóźnienie ejakulacji u mężczyzn)
- Biegunka
- Suchość w ustach
- Senność lub bezsenność
- Zawroty głowy
- Bóle głowy
- Zmęczenie
Mogą również wystąpić inne działania niepożądane, w tym zaburzenia psychiczne, układu nerwowego, żołądkowo-jelitowe, skórne i metaboliczne. Szczególną uwagę należy zwrócić na ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego, hiponatremii oraz krwawień.
Nagłe odstawienie sertraliny może prowadzić do objawów odstawienia, dlatego zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki przy kończeniu leczenia.
Przedawkowanie
W przypadku przedawkowania sertraliny mogą wystąpić objawy takie jak senność, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, tachykardia, drżenia, pobudzenie i zawroty głowy. Rzadziej może dojść do śpiączki. Leczenie przedawkowania polega na zapewnieniu drożności dróg oddechowych, monitorowaniu funkcji życiowych i leczeniu objawowym. Nie istnieje swoista odtrutka dla sertraliny.
Mechanizm działania
Sertralina jest selektywnym inhibitorem wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). Blokuje wychwyt serotoniny w komórkach nerwowych, co prowadzi do zwiększenia stężenia serotoniny w synapsach. Nie wpływa znacząco na wychwyt noradrenaliny i dopaminy. Długotrwałe stosowanie sertraliny prowadzi do zmniejszenia liczby i wrażliwości receptorów noradrenergicznych w mózgu.
Sertralina nie wykazuje istotnego powinowactwa do receptorów muskarynowych, serotoninowych, dopaminergicznych, adrenergicznych, histaminergicznych, GABA ani benzodiazepinowych.
Warto zapamiętać
- Sertralina działa poprzez selektywne hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny
- Lek nie wpływa znacząco na inne układy neuroprzekaźnikowe, co przekłada się na jego profil działań niepożądanych
Stosowanie sertraliny wymaga indywidualnego podejścia do pacjenta, uwzględniającego jego stan kliniczny, współistniejące choroby i przyjmowane leki. Konieczne jest regularne monitorowanie pacjenta, szczególnie w początkowym okresie leczenia oraz przy zmianach dawkowania.
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia