Risperon
Risperidone
Risperon - charakterystyka produktu leczniczego
Wskazania do stosowania
Risperon jest wskazany w leczeniu:
- Schizofrenii
- Epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
- Krótkotrwałym (do 6 tygodni) leczeniu uporczywej agresji u pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera o nasileniu umiarkowanym do cimetody niefarmakologiczne, gdy istnieje ryzyko, że pacjent będzie stanowił zagrożenie dla siebie lub innych
- Krótkotrwałym objawowym (do 6 tygodni) leczeniu uporczywej agresji w przebiegu zaburzeń zachowania u dzieci od 5 lat i młodzieży ze sprawnością intelektualną poniżej przeciętnej bądź upośledzonych umysłowo
W przypadku zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży, farmakoterapia powinna stanowić integralną część wszechstronnego programu terapeutycznego. Zaleca się, aby rysperydon był przepisywany przez specjalistę w dziedzinie neurologii dziecięcej, psychiatrii dziecięcej i młodzieżowej lub lekarza specjalizującego się w leczeniu zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży.
Dawkowanie i sposób podawania
Schizofrenia
Grupa pacjentów | Dawkowanie |
---|---|
Dorośli |
- Dawka początkowa: 2 mg/dobę - Dawka może być zwiększona 2. dnia do 4 mg/dobę - Optymalna dawka: 4-6 mg/dobę - Maksymalna dawka: 10 mg/dobę |
Pacjenci w podeszłym wieku |
- Dawka początkowa: 0,5 mg 2 razy/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg 2 razy/dobę do 1-2 mg 2 razy/dobę |
Risperon może być podawany raz lub dwa razy na dobę. U niektórych pacjentów może być wskazane wolniejsze dostosowywanie dawki oraz mniejsza dawka początkowa i podtrzymująca. Dawki większe niż 10 mg/dobę nie wykazują większej skuteczności niż mniejsze dawki i mogą powodować nasilenie objawów pozapiramidowych. Nie zaleca się stosowania dawek większych niż 16 mg/dobę.
Epizody maniakalne w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
Grupa pacjentów | Dawkowanie |
---|---|
Dorośli |
- Dawka początkowa: 2 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 1 mg raz/dobę, nie częściej niż co 24h - Zakres dawek: 1-6 mg/dobę |
Pacjenci w podeszłym wieku |
- Dawka początkowa: 0,5 mg 2 razy/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg 2 razy/dobę do 1-2 mg 2 razy/dobę |
Risperon należy podawać raz na dobę. Nie zbadano bezpieczeństwa stosowania dawek większych niż 6 mg/dobę w leczeniu epizodów maniakalnych. Kontynuacja leczenia musi być weryfikowana i uzasadniona aktualnym stanem pacjenta.
Uporczywa agresja u pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera
Dawka początkowa: 0,25 mg dwa razy na dobę. W razie konieczności dawka może być zwiększana o 0,25 mg dwa razy na dobę, nie częściej niż co drugi dzień. Optymalna dawka dla większości pacjentów wynosi 0,5 mg dwa razy na dobę. U niektórych pacjentów może być korzystne stosowanie dawek do 1 mg dwa razy na dobę.
Risperon nie powinien być stosowany dłużej niż 6 tygodni w leczeniu uporczywej agresji u pacjentów z otępieniem w chorobie Alzheimera. Pacjentów należy poddawać regularnej i częstej ocenie, rozważając potrzebę kontynuacji leczenia.
Zaburzenia zachowania u dzieci i młodzieży
Masa ciała | Dawkowanie |
---|---|
≥50 kg |
- Dawka początkowa: 0,5 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg raz/dobę, nie częściej niż co drugi dzień - Optymalna dawka: 1 mg raz/dobę (zakres 0,5-1,5 mg raz/dobę) |
<50 kg |
- Dawka początkowa: 0,25 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,25 mg raz/dobę, nie częściej niż co drugi dzień - Optymalna dawka: 0,5 mg raz/dobę (zakres 0,25-0,75 mg raz/dobę) |
Kontynuacja leczenia powinna być weryfikowana i uzasadniana aktualnym stanem pacjenta. Nie zaleca się stosowania Risperonu u dzieci poniżej 5 lat.
Zaburzenia czynności nerek i wątroby
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby należy zmniejszyć o połowę dawkę początkową i kolejne dawki rysperydonu oraz stosować wolniejsze zwiększanie dawek. W tej grupie pacjentów Risperon powinien być stosowany z ostrożnością.
Risperon może być przyjmowany niezależnie od posiłków. W przypadku przerwania stosowania, zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki.
Warto zapamiętać
- Risperon jest wskazany w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej oraz uporczywej agresji u pacjentów z otępieniem i zaburzeniami zachowania u dzieci i młodzieży.
- Dawkowanie należy dostosować indywidualnie, rozpoczynając od małych dawek i stopniowo je zwiększając. Maksymalna zalecana dawka dobowa to 16 mg.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na rysperydon lub którąkolwiek substancję pomocniczą.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Należy zachować szczególną ostrożność stosując Risperon u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem ze względu na zwiększone ryzyko zgonu i zdarzeń naczyniowo-mózgowych. Rysperydon może powodować wydłużenie odstępu QT, dlatego należy zachować ostrożność u pacjentów z chorobami układu krążenia. Podczas leczenia może wystąpić hiperprolaktynemia, która może hamować funkcje rozrodcze. U pacjentów z chorobą Parkinsona lub otępieniem z ciałami Lewy'ego rysperydon może nasilać objawy pozapiramidowe i zwiększać ryzyko złośliwego zespołu neuroleptycznego.
Risperon może powodować zwiększenie masy ciała, hiperglikemię i cukrzycę, dlatego należy monitorować parametry metaboliczne pacjentów. U pacjentów leczonych rysperydonem obserwowano przypadki leukopenii, neutropenii i agranulocytozy, dlatego należy monitorować morfologię krwi, zwłaszcza na początku leczenia.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Rysperydon jest metabolizowany głównie przez CYP2D6 i w mniejszym stopniu przez CYP3A4. Leki wpływające na aktywność tych enzymów mogą zmieniać stężenie rysperydonu we krwi. Silne inhibitory CYP2D6 (np. paroksetyna, fluoksetyna) mogą zwiększać stężenie rysperydonu. Silne induktory CYP3A4 (np. karbamazepina) mogą zmniejszać jego stężenie. Należy zachować ostrożność stosując rysperydon jednocześnie z lekami wydłużającymi odstęp QT.
Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Brak wystarczających danych dotyczących stosowania rysperydonu u kobiet w ciąży. Noworodki narażone na działanie leków przeciwpsychotycznych w III trymestrze ciąży są w grupie ryzyka działań niepożądanych. Rysperydon przenika do mleka kobiecego, dlatego należy podjąć decyzję czy przerwać karmienie piersią czy przerwać podawanie leku, biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla matki.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane (≥10%) to: parkinsonizm, sedacja/senność, ból głowy i bezsenność. Inne częste działania niepożądane obejmują: zwiększenie masy ciała, pobudzenie, lęk, zawroty głowy, zaburzenia widzenia, tachykardię, nadciśnienie, ból brzucha, wymioty, niestrawność, wysypkę i nietrzymanie moczu. U pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem obserwowano zwiększone ryzyko zdarzeń naczyniowo-mózgowych.
U dzieci i młodzieży najczęściej obserwowano: senność, zmęczenie, ból głowy, zwiększone łaknienie i objawy pozapiramidowe.
Przedawkowanie
Objawy przedawkowania obejmują: sedację, tachykardię, niedociśnienie i objawy pozapiramidowe. Obserwowano przypadki wydłużenia odstępu QT i drgawek. Leczenie przedawkowania jest objawowe i podtrzymujące. Należy monitorować czynności życiowe i EKG.
Właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne
Rysperydon jest antagonistą receptorów serotoninergicznych 5-HT2 i dopaminergicznych D2. Wykazuje także powinowactwo do receptorów α1-adrenergicznych i w mniejszym stopniu do receptorów histaminowych H1 i α2-adrenergicznych. Działanie przeciwpsychotyczne wynika z blokady receptorów D2, natomiast zrównoważone działanie na receptory 5-HT2 i D2 może zmniejszać ryzyko objawów pozapiramidowych.
Rysperydon jest metabolizowany do aktywnego metabolitu 9-hydroksyrysperydonu. Maksymalne stężenie w osoczu osiąga po 1-2 godzinach. Wiąże się z białkami osocza w około 90%. Wydalany jest głównie z moczem i w mniejszym stopniu z kałem. Okres półtrwania wynosi około 3 godziny dla rysperydonu i 24 godziny dla 9-hydroksyrysperydonu.
Skład
1 tabletka powlekana zawiera 1 mg, 2 mg, 3 mg lub 4 mg rysperydonu jako substancję czynną.
Risperon jest dostępny w postaci tabletek powlekanych.
Risperon jest skutecznym lekiem przeciwpsychotycznym o szerokim spektrum wskazań, jednak jego stosowanie wymaga starannego monitorowania pacjenta ze względu na możliwe działania niepożądane, szczególnie u osób starszych i dzieci. Indywidualne dostosowanie dawki i regularna ocena stanu pacjenta są kluczowe dla optymalizacji terapii.
Zespół Tourette'a; F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Depresja lub zaburzenia depresyjne (F32; F33; F34; F38; F39 wg ICD-10); tiki (F95.0; F95.1; F95.8; F95.9 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia