Quadramet - charakterystyka produktu leczniczego dla lekarzy

Wskazania do stosowania

Quadramet jest wskazany do zwalczania bólów kostnych u pacjentów z mnogimi bolesnymi osteoblastycznymi ogniskami przerzutowymi. Warunkiem zastosowania leku jest potwierdzenie obecności przerzutów osteoblastycznych wychwytujących bifosfoniany znakowane technetem (99mTc) w badaniu scyntygraficznym kości przed rozpoczęciem terapii.

Lek wykazuje skuteczność w łagodzeniu bólu związanego z przerzutami nowotworowymi doonym metabolizmem kostnym i gromadzeniem znaczników bisfosfonianowych.

Dawkowanie i sposób podawania

Quadramet powinien być podawany wyłącznie przez lekarzy doświadczonych w stosowaniu produktów radiofarmaceutycznych, po przeprowadzeniu pełnej oceny onkologicznej pacjenta przez wykwalifikowanego onkologa.

Dawkowanie preparatu Quadramet u dorosłych pacjentów oraz przeciwwskazania do stosowania u dzieci i młodzieży.

Sposób podawania:

• Lek należy podawać powoli, przez wkłucie dożylne, w ciągu 1 minuty
• Preparatu nie należy rozcieńczać przed podaniem

Efekty terapeutyczne:

• Złagodzenie bólu zazwyczaj następuje w ciągu 1 tygodnia po zastosowaniu leczenia
• Efekt przeciwbólowy może utrzymywać się od 4 tygodni do 4 miesięcy
• U pacjentów z pozytywną odpowiedzią można rozważyć ograniczenie przyjmowania opioidowych leków przeciwbólowych

Powtórne podanie preparatu należy uzależnić od indywidualnej odpowiedzi pacjenta na wcześniejsze leczenie i objawów klinicznych. Należy przestrzegać minimalnego odstępu 8 tygodni pomiędzy kolejnymi wstrzyknięciami, uwzględniając czas potrzebny na powrót do prawidłowej funkcji szpiku kostnego.

Dane dotyczące bezpieczeństwa wielokrotnych dawek są ograniczone i oparte na zastosowaniu preparatu jako leczenia ostatniej szansy.

Przeciwwskazania

Stosowanie preparatu Quadramet jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na substancję czynną (etylenodiamino-tetrametylenofosfonian (EDTMP) lub podobne związki fosfonianowe) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą
• Ciąża
• Chemioterapia lub zewnętrzna radioterapia obejmująca połowę ciała w poprzedzających 6 tygodniach
• Jednoczesne stosowanie z chemioterapią mielotoksyczną
• Jednoczesne stosowanie z innymi bifosfonianami, jeśli badania scyntygraficzne kości przy użyciu bifosfonianów znakowanych technetem (99mTc) wskazują na wzajemne oddziaływanie

Quadramet jest stosowany wyłącznie jako środek paliatywny i nie powinien być jednocześnie stosowany z terapiami mogącymi nasilać jego mielotoksyczność.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Dostosowanie dawki: Przy braku danych klinicznych, aktywność wstrzykiwanego preparatu należy dostosować do czynności nerek.

Pacjenci z obniżoną rezerwą szpikową: Stosowanie preparatu nie jest zalecane u pacjentów z potwierdzonym zmniejszeniem rezerwy szpikowej w wyniku wcześniejszej terapii lub stanu chorobowego, chyba że potencjalne korzyści leczenia przewyższają związane z nim ryzyko.

Monitorowanie morfologii krwi: Z uwagi na możliwą supresję szpiku kostnego po podaniu preparatu, przez co najmniej 8 tygodni należy co tydzień kontrolować morfologię krwi, zaczynając 2 tygodnie po podaniu preparatu, lub do chwili przywrócenia prawidłowej czynności szpiku kostnego.

Nawodnienie pacjenta: Przed wstrzyknięciem należy pacjenta odpowiednio nawodnić (lub podać dożylnie) minimum 500 ml płynów.

Postępowanie po podaniu leku:

• Po wstrzyknięciu pacjent powinien być zachęcany do częstego opróżniania pęcherza w celu zminimalizowania narażenia na promieniowanie
• Szczególne środki ostrożności (np. cewnikowanie pęcherza) należy podjąć w ciągu 6 godzin po podaniu preparatu pacjentom nie trzymającym moczu
• U pozostałych pacjentów zbiórkę moczu należy prowadzić przez co najmniej 6 godzin
• U pacjentów z niedrożnością dróg moczowych należy przeprowadzić cewnikowanie pęcherza

Zasady bezpieczeństwa radiologicznego: Radiofarmaceutyki mogą być odbierane, stosowane i podawane tylko przez wykwalifikowane osoby i w określonych warunkach klinicznych. Ich odbiór, przechowywanie, stosowanie, przekazywanie i pozbywanie się są regulowane przepisami i odpowiednimi dyrektywami wydawanymi przez właściwe lokalne organy.

Wpływ na prowadzenie pojazdów: Nie przeprowadzono badań nad wpływem produktu na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.

Stosowanie preparatu Quadramet wymaga ścisłego przestrzegania zasad bezpieczeństwa radiologicznego oraz monitorowania stanu pacjenta, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji szpiku kostnego.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Ze względu na potencjalne kumulacyjne oddziaływanie na szpik kostny, Quadramet nie powinien być stosowany jednocześnie z:

• Chemioterapią
• Radioterapią zewnętrzną

Preparat można podać po zakończeniu wyżej wymienionych metod leczenia, gdy nastąpi należyta regeneracja szpiku kostnego. Konieczne jest zachowanie odpowiedniego odstępu czasowego między zakończeniem tych terapii a podaniem Quadrametu.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża: Quadramet jest bezwzględnie przeciwwskazany w ciąży. Przed rozpoczęciem leczenia należy jednoznacznie wykluczyć ciążę u pacjentek.

Antykoncepcja: Kobiety zdolne do prokreacji muszą stosować skuteczne metody zapobiegania ciąży w trakcie leczenia i przez cały okres kontroli.

Karmienie piersią: Brak dostępnych danych klinicznych odnośnie wydzielania preparatu do mleka matki. W przypadku konieczności podania preparatu, karmienie piersią należy przerwać, a ściągnięty pokarm należy usunąć.

Działania niepożądane

Zaburzenia hematologiczne:

• Spadek liczby białych krwinek, płytek krwi oraz niedokrwistość
• Najniższe wartości (około 40-50% wartości wyjściowych) obserwowane są w ciągu 3-5 tygodni po podaniu dawki
• Powrót do wartości sprzed leczenia następuje zwykle w ciągu 8 tygodni
• Rzadko obserwowano toksyczność hemopoetyczną stopnia 3 lub 4, głównie u pacjentów poddawanych wcześniej radioterapii zewnętrznej lub chemioterapii, lub z szybko postępującą chorobą z prawdopodobnym zajęciem szpiku kostnego

Krwawienia: Raportowano pojedyncze przypadki krwotoków śródczaszkowych oraz przypadki zakończone zgonem w związku z trombocytopenią.

Nasilenie bólu kostnego: U niewielkiej liczby pacjentów obserwowano przejściowe nasilenie bólów kostnych krótko po wstrzyknięciu (pozorne zaostrzenie bólu). Objawy te występowały w ciągu 72 godzin od wstrzyknięcia, były zazwyczaj łagodne i ustępowały samoistnie lub po zastosowaniu standardowych leków przeciwbólowych.

Objawy żołądkowo-jelitowe: Raportowano nudności, wymioty, biegunkę.

Reakcje alergiczne: Opisywano reakcje alergiczne, w tym rzadkie przypadki reakcji anafilaktycznych.

Inne działania niepożądane:

• Nadmierna potliwość
• Ucisk rdzenia kręgowego/korzonków rdzeniowych
• Zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego
• Objawy naczyniowe ze strony ośrodkowego układu nerwowego

Uwaga: W przypadku obecności przerzutów do rdzenia kręgowego na wysokości odcinka szyjno-piersiowego nie można wykluczyć podwyższonego ryzyka wystąpienia ucisku rdzenia kręgowego.

Ryzyko nowotworów wtórnych: Dawka promieniowania wynikająca z napromieniowania leczniczego może zwiększyć ryzyko wystąpienia nowotworów i mutacji. We wszystkich przypadkach konieczne jest upewnienie się, że ryzyko wynikające z napromienienia jest mniejsze niż to związane z samą chorobą.

Przedawkowanie

Ryzyko przedawkowania farmakologicznego jest znikome, gdy preparat podawany jest przez wykwalifikowany personel w określonych warunkach. Potencjalne ryzyko wiąże się z niezamierzonym podaniem nadmiernej dawki radioaktywności.

W przypadku przedawkowania, dawkę promieniowania dla organizmu można ograniczyć przez:

• Zastosowanie forsownej diurezy
• Częste opróżnianie pęcherza moczowego

Właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne

Quadramet wykazuje powinowactwo wobec tkanki kostnej i gromadzi się w miejscach o nasilonych procesach metabolicznych związanych z hydroksyapatytem. Badania na szczurach wykazały, że preparat:

• Jest szybko usuwany z krwi
• Odkłada się w miejscach wzrostu substancji międzykomórkowej kości, szczególnie w warstwie osteoidów, gdzie zachodzą procesy mineralizacji

Mechanizm działania przeciwbólowego Quadrametu opiera się na selektywnym gromadzeniu się preparatu w obszarach zwiększonego metabolizmu kostnego, charakterystycznych dla przerzutów osteoblastycznych.

Skład preparatu

Substancja czynna: 1 ml zawiera samaru (153Sm) leksydronam pentasodowy o aktywności promieniotwórczej 1,3 GBq w dniu odniesienia.

Aktywność promieniotwórcza 1 fiolki: 2-4 GBq w dniu odniesienia.

Quadramet jest radiofarmaceutykiem emitującym promieniowanie beta, które wywiera lokalny efekt terapeutyczny w obrębie tkanki kostnej dotkniętej procesem nowotworowym.