Wskazania do stosowania

Puregon® jest wskazany w leczeniu niepłodności u kobiet i mężczyzn w następujących sytuacjach klinicznych:

U kobiet:

• Brak owulacji (w tym zespół policystycznych jajników - PCOS) u pacjentek, które nie zareagowały na leczenie cytrynianem klomifenu
• Kontrolowana hiperstymulacja jajników w celu wywołania rozwoju mnogich pęcherzyków w programach wspomaganego rozrodu, takich jak:
  • Zapłodnienie pozaustrojowe/transfer zarodka (IVF/ET)
  • Transfer gamety do jajowodu (GIFT)
  • Docytoplazmatyczne wstrzyknięcie plemnika (ICSI)

U mężczyzn:

• Zaburzenia spermatogenezy spowodowane hipogonadyzmem hipogonadotropowym

Lek Puregon® zawiera rekombinowany hormon FSH, który jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i dojrzewania pęcherzyków jajnikowych oraz wytwarzania steroidów płciowych. U mężczyzn FSH stymuluje proces spermatogenezy.

Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie produktem Puregon® powinno być rozpoczynane pod nadzorem lekarza doświadczonego w leczeniu zaburzeń płodności. Pierwsze wstrzyknięcie leku powinno odbywać się pod kontrolą lekarza.

Dawkowanie u kobiet:

Ze względu na znaczne różnice w reakcji jajników na egzogenne gonadotropiny, nie ma możliwości ustalenia jednolitego schematu dawkowania. Dawkę należy dostosować indywidualnie w zależności od reakcji jajników, ocenianej na podstawie badania ultrasonograficznego i monitorowania stężenia estradiolu.

Tabela 1. Schematy dawkowania Puregonu u kobiet w zależności od wskazania

W przypadku braku owulacji należy monitorować wzrost pęcherzyków i stężenie estradiolu. Warunki przedowulacyjne są osiągane, gdy ultrasonograficznie potwierdzi się obecność pęcherzyka dominującego o średnicy co najmniej 18 mm i/lub gdy stężenie estradiolu w osoczu osiągnie 300-900 pg/ml.

W kontrolowanej hiperstymulacji jajników reakcję monitoruje się badaniem USG oraz oceną stężenia estradiolu. Gdy badanie USG wykaże obecność co najmniej 3 pęcherzyków o średnicach 16-20 mm i stężenie estradiolu wynosi 300-400 pg/ml dla każdego pęcherzyka >18 mm, wywołuje się ostatnią fazę dojrzewania pęcherzyków przez podanie hCG.

Dawkowanie u mężczyzn:

Puregon® podaje się w dawce 450 j.m. tygodniowo, zwykle w 3 dawkach po 150 j.m., jednocześnie z hCG. Leczenie należy kontynuować przez co najmniej 3-4 miesiące. Ocenę skuteczności zaleca się po 4-6 miesiącach. W razie braku odpowiedzi można kontynuować leczenie nawet do 18 miesięcy.

Lek należy podawać domięśniowo lub podskórnie. Wstrzyknięcia podskórne mogą być wykonywane samodzielnie przez odpowiednio przeszkolonych pacjentów.

Przeciwwskazania

Stosowanie Puregonu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą
• Nowotwory jajnika, piersi, macicy, jąder, przysadki lub podwzgórza
• Pierwotna niewydolność gonad

Dodatkowo u kobiet:

• Krwawienie z pochwy o nieznanej przyczynie
• Torbiele jajników lub powiększenie jajników niezwiązane z PCOS
• Wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające ciążę
• Włókniakomięśniaki macicy uniemożliwiające ciążę

Przed rozpoczęciem leczenia należy wykluczyć istnienie innych zaburzeń hormonalnych, takich jak dysfunkcja tarczycy, nadnerczy lub przysadki.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Ryzyko ciąży mnogiej: Indukcja owulacji gonadotropinami zwiększa ryzyko ciąży mnogiej. Należy poinformować pacjentkę o potencjalnym ryzyku powikłań dla matki i płodów związanych z ciążą mnogą.

Zespół hiperstymulacji jajników (OHSS): Należy ściśle monitorować rozwój pęcherzyków i stężenie estradiolu. W przypadku wystąpienia OHSS należy przerwać leczenie i unikać podawania hCG. Objawy OHSS obejmują ból brzucha, nudności, powiększenie jajników, torbiele jajników, a w ciężkich przypadkach wodobrzusze, wysięk opłucnowy i zaburzenia hemodynamiczne.

Powikłania zakrzepowo-zatorowe: Ryzyko choroby zakrzepowo-zatorowej jest zwiększone u kobiet z czynnikami ryzyka, takimi jak otyłość, trombofilia czy wywiad rodzinny. Należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka przed rozpoczęciem leczenia u tych pacjentek.

Nowotwory układu rozrodczego: Istnieją doniesienia o występowaniu łagodnych i złośliwych nowotworów jajników i innych narządów rozrodczych u kobiet poddawanych wielokrotnie leczeniu niepłodności. Nie udowodniono jednak bezpośredniego związku przyczynowego z podawaniem gonadotropin.

U mężczyzn z podwyższonym stężeniem FSH leczenie Puregon®/hCG może być nieskuteczne ze względu na pierwotną niewydolność jąder.

Interakcje z innymi lekami

Jednoczesne stosowanie Puregonu® i cytrynianu klomifenu może nasilać reakcję pęcherzyków. Po desensytyzacji przysadki agonistą GnRH może być konieczne zastosowanie wyższej dawki Puregonu® dla uzyskania odpowiedniej odpowiedzi pęcherzykowej.

Ciąża i laktacja

Puregon® nie jest wskazany do stosowania w ciąży. Nie stwierdzono działania teratogennego w kontrolowanej hiperstymulacji jajników, jednak brak wystarczających danych wykluczających takie ryzyko. Brak danych dotyczących przenikania do mleka, ale ze względu na wysoką masę cząsteczkową jest to mało prawdopodobne.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane obejmują:

• Reakcje w miejscu wstrzyknięcia (3% pacjentów)
• Ból głowy
• Wzdęcie i ból brzucha
• Zespół hiperstymulacji jajników (OHSS)
• Ból w obrębie miednicy

Rzadziej obserwowano uogólnione reakcje nadwrażliwości (0,2% pacjentów), ciąże pozamaciczne, poronienia i ciąże mnogie. W pojedynczych przypadkach raportowano chorobę zakrzepowo-zatorową.

Przedawkowanie

Brak danych o ostrej toksyczności Puregonu® u ludzi. Zbyt duża dawka FSH może prowadzić do hiperstymulacji jajników. W takim przypadku należy przerwać leczenie i unikać podawania hCG.

Właściwości farmakologiczne

Puregon® zawiera rekombinowany hormon FSH wytwarzany metodą inżynierii genetycznej w komórkach jajnika chomika chińskiego. Sekwencja aminokwasowa jest identyczna z naturalnym ludzkim FSH, mogą występować niewielkie różnice w strukturze łańcucha węglowodanowego.

FSH jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i dojrzewania pęcherzyków jajnikowych oraz wytwarzania steroidów płciowych. U mężczyzn stymuluje proces spermatogenezy.

Skład

Substancją czynną leku jest folikulotropina beta (rekombinowany FSH) o stężeniu 833 j.m./ml. Dostępne są następujące prezentacje:

• Fiolki: 50 j.m. (5 µg białka) lub 100 j.m. (10 µg białka) w 0,5 ml roztworu
• Wkłady: 300 j.m. w 0,36 ml lub 600 j.m. w 0,72 ml roztworu

Swoista bioaktywność in vivo odpowiada około 10 000 j.m. FSH na 1 mg białka.

Puregon® jest wysoce skutecznym i bezpiecznym preparatem do leczenia niepłodności, jednak wymaga ścisłego monitorowania i indywidualnego dostosowania dawki. Kluczowe znaczenie ma doświadczenie lekarza prowadzącego w stosowaniu tego leku.