Puregon® - szczegółowe informacje dla lekarzy

Wskazania do stosowania

Puregon® jest wskazany w leczeniu niepłodności u kobiet i mężczyzn w następujących sytuacjach klinicznych:

U kobiet:

• Brak owulacji (w tym zespół policystycznych jajników - PCOS) u pacjentek, które nie zareagowały na leczenie cytrynianem klomifenu
• Kontrolowana hiperstymulacja jajników w celu wywołania rozwoju mnogich pęcherzyków w programach wspomaganego rozrodu, takich jak:
  • Zapłodnienie pozaustrojowe (IVF/ET)
  • Transfer gamety do jajowodu (GIFT)
  • Docytoplazmatyczne wstrzyknięcie plemnika (ICSI)

U mężczyzn:

• Zaburzenia spermatogenezy spowodowane hipogonadyzmem hipogonadotropowym

Puregon® zawiera rekombinowany hormon FSH, który jest kluczowy dla prawidłowego wzrostu i dojrzewania pęcherzyków jajnikowych oraz wytwarzania steroidów płciowych. U kobiet odpowiednie stężenie FSH jest niezbędne do zapoczątkowania wzrostu pęcherzyków w jajniku i determinuje liczbę dojrzewających pęcherzyków oraz czas ich dojrzewania.

Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie preparatem Puregon® powinno być rozpoczynane pod nadzorem lekarza specjalisty doświadczonego w leczeniu zaburzeń płodności. Pierwsze wstrzyknięcie leku musi odbywać się pod bezpośrednim nadzorem lekarza.

Dawkowanie u kobiet:

Ze względu na znaczne różnice w reakcji jajników na egzogenne gonadotropiny, nie jest możliwe ustalenie jednolitego schematu dawkowania. Dawkę należy dostosować indywidualnie w zależności od reakcji jajników, co wymaga monitorowania ultrasonograficznego oraz oznaczania stężenia estradiolu.

Tabela: Schematy dawkowania Puregonu u kobiet w zależności od wskazania

W przypadku braku owulacji, leczenie należy kontynuować do momentu osiągnięcia warunków przedowulacyjnych (pęcherzyk dominujący ≥18 mm i/lub stężenie estradiolu 300-900 pg/ml). Następnie należy przerwać podawanie Puregonu® i wywołać owulację przez podanie hCG.

W kontrolowanej hiperstymulacji jajników, gdy badanie USG wykaże obecność co najmniej 3 pęcherzyków o średnicy 16-20 mm i stężenie estradiolu wynosi 300-400 pg/ml dla każdego pęcherzyka >18 mm, należy wywołać końcową fazę dojrzewania pęcherzyków podając hCG. Pobranie oocytów wykonuje się 34-35 godzin później.

Dawkowanie u mężczyzn:

Puregon® należy podawać w dawce 450 j.m. tygodniowo, zwykle w 3 dawkach po 150 j.m., jednocześnie z hCG. Leczenie skojarzone Puregon®+hCG należy kontynuować przez co najmniej 3-4 miesiące. Po 4-6 miesiącach zaleca się wykonanie badania nasienia w celu oceny skuteczności. Leczenie można kontynuować do 18 miesięcy lub dłużej, jeśli jest to konieczne do uzyskania spermatogenezy.

Puregon® należy podawać domięśniowo lub podskórnie. Należy zmieniać miejsca wstrzyknięć, aby uniknąć lipoatrofii. Pacjenci lub ich partnerzy mogą samodzielnie wykonywać wstrzyknięcia podskórne po odpowiednim przeszkoleniu i pod nadzorem lekarza.

Przeciwwskazania

Stosowanie Puregonu® jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

U obu płci:

• Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą
• Nowotwory jajnika, piersi, macicy, jąder, przysadki lub podwzgórza
• Pierwotna niewydolność gonad

Dodatkowo u kobiet:

• Krwawienie z pochwy o nieznanej przyczynie
• Torbiele jajników lub powiększenie jajników niezwiązane z PCOS
• Wady rozwojowe narządów płciowych uniemożliwiające ciążę
• Włókniakomięśniaki macicy uniemożliwiające ciążę

Przed rozpoczęciem leczenia należy wykluczyć inne zaburzenia hormonalne, takie jak dysfunkcja tarczycy, nadnerczy lub przysadki.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Reakcje alergiczne: Puregon® może zawierać śladowe ilości streptomycyny i/lub neomycyny, które mogą powodować reakcje uczuleniowe u osób wrażliwych.

Ryzyko ciąży mnogiej: Stosowanie gonadotropin zwiększa ryzyko ciąży mnogiej. Należy poinformować pacjentkę o potencjalnym ryzyku i powikłaniach związanych z ciążą mnogą.

Ciąża pozamaciczna: U kobiet leczonych metodami wspomaganego rozrodu istnieje zwiększone ryzyko ciąży pozamacicznej. Ważne jest wczesne potwierdzenie ciąży wewnątrzmacicznej badaniem USG.

Zespół hiperstymulacji jajników (OHSS): Należy regularnie monitorować rozwój pęcherzyków i stężenie estradiolu. W przypadku wystąpienia OHSS należy przerwać leczenie Puregon® i unikać podawania hCG. Objawy OHSS obejmują: ból brzucha, nudności, biegunkę, powiększenie jajników i torbiele jajników.

Skręt jajnika: Po leczeniu gonadotropinami zgłaszano przypadki skrętu jajnika. Może to być związane z OHSS, ciążą, wcześniejszymi operacjami brzusznymi lub torbielami jajnika.

Nowotwory układu rozrodczego: Istnieją doniesienia o występowaniu łagodnych i złośliwych nowotworów jajników i innych narządów rozrodczych u kobiet poddawanych wielokrotnie leczeniu niepłodności. Nie udowodniono jednak związku przyczynowego z podawaniem gonadotropin.

Ryzyko choroby zakrzepowo-zatorowej: U kobiet z czynnikami ryzyka (np. otyłość, trombofilia) należy rozważyć stosunek korzyści do ryzyka stosowania Puregonu®.

U mężczyzn z podwyższonym stężeniem FSH leczenie Puregon®/hCG może być nieskuteczne ze względu na pierwotną niewydolność jąder.

Interakcje z innymi lekami

Jednoczesne stosowanie Puregonu® z cytrynianem klomifenu może nasilać reakcję pęcherzyków jajnikowych. W przypadku desensytyzacji przysadki agonistą GnRH może być konieczne zastosowanie wyższych dawek Puregonu® dla uzyskania odpowiedniej odpowiedzi pęcherzykowej.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Puregon® jest stosowany w leczeniu niepłodności i nie ma wskazań do jego stosowania w czasie ciąży. Nie stwierdzono działania teratogennego w kontrolowanej hiperstymulacji jajników, jednak brak wystarczających danych wykluczających takie działanie przy stosowaniu w ciąży.

Brak danych dotyczących przenikania folikulotropiny beta do mleka. Ze względu na wysoką masę cząsteczkową jest mało prawdopodobne, aby przenikała do mleka ludzkiego. Folikulotropina beta może wpływać na produkcję mleka.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane obejmują:

U kobiet:

• Ból głowy
• Wzdęcia i ból brzucha
• Zespół hiperstymulacji jajników (OHSS)
• Ból w obrębie miednicy
• Reakcje w miejscu wstrzyknięcia

U mężczyzn:

• Ból głowy
• Trądzik, wysypka
• Torbiel jądra
• Ginekomastia
• Reakcje w miejscu wstrzyknięcia

Rzadko obserwowano występowanie uogólnionych reakcji nadwrażliwości (0,2% pacjentów) oraz choroby zakrzepowo-zatorowej żył lub tętnic.

Przedawkowanie

Brak danych o ostrej toksyczności Puregonu® u ludzi. Zbyt duża dawka FSH może prowadzić do hiperstymulacji jajników. W badaniach na zwierzętach wykazano bardzo niską ostrą toksyczność preparatu.

Właściwości farmakologiczne

Puregon® zawiera rekombinowany hormon FSH wytwarzany metodą inżynierii genetycznej w komórkach jajnika chomika chińskiego. Sekwencja aminokwasowa jest identyczna z naturalnym ludzkim FSH, mogą występować niewielkie różnice w strukturze łańcucha węglowodanowego.

FSH jest niezbędny do prawidłowego wzrostu i dojrzewania pęcherzyków jajnikowych oraz wytwarzania steroidów płciowych. U kobiet odpowiednie stężenie FSH warunkuje rozpoczęcie wzrostu pęcherzyków oraz determinuje ich liczbę i czas dojrzewania.

Skład

Substancją czynną preparatu jest folikulotropina beta (rekombinowany hormon FSH) o stężeniu 833 j.m./ml roztworu. Dostępne są następujące prezentacje:

• Fiolki zawierające 50 j.m. lub 100 j.m. w 0,5 ml roztworu
• Wkłady zawierające 300 j.m. w 0,36 ml lub 600 j.m. w 0,72 ml roztworu

Swoista bioaktywność in vivo odpowiada około 10 000 j.m. FSH na 1 mg białka.

Puregon® jest produktem o udowodnionej skuteczności w leczeniu niepłodności zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Wymaga jednak ścisłego monitorowania i indywidualnego dostosowania dawki, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych, szczególnie zespołu hiperstymulacji jajników u kobiet.