Pramolan®
Opipramol dihydrochloride
Pramolan® - charakterystyka produktu leczniczego
Wskazania do stosowania
Pramolan® jest wskazany w leczeniu zaburzeń lękowych uogólnionych oraz zaburzeń występujących pod postacią somatyczną. Lek zawiera substancję czynną opipramol w postaci dichlorowodorku.
Opipramol wykazuje unikalne działanie farmakologiczne, odmienne od typowych trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Ma wysokie powinowactwo do receptorów sigma (typ 1 i 2) oraz działa antagonistycznie na receptory histaminowe H1. W mniejszym stopniu oddziałuje na receptory serotoninowe 5-HT2A, dopaminowe D2 i α-adrenergiczne. Co istotne, opipramol cechuje się niską aktywnością antycholinergiczną i nie hamuje wychwytu zwrotnego serotoniny ani noradrenaliny.
Dawkowanie i sposób podawania
Leczenie Pramolanem musi zawsze odbywać się pod nadzorem lekarza. Dawkowanie należy dostosować indywidualnie w zależności od skuteczności i tolerancji leku.
Grupa pacjentów | Dawkowanie |
---|---|
Dorośli | Zwykle 50 mg rano i w południe oraz 100 mg wieczorem |
Dzieci >6 lat | 3 mg/kg masy ciała, maksymalnie 100 mg/dobę |
Tabela 1. Zalecane dawkowanie Pramolanu
U dorosłych dawkę można modyfikować w zakresie od 50-100 mg raz na dobę (wieczorem) do 100 mg 3 razy na dobę. Dawkowanie u dzieci należy traktować jako orientacyjne ze względu na ograniczone doświadczenie kliniczne w tej grupie wiekowej.
Tabletki powlekane Pramolanu należy przyjmować podczas posiłku lub bezpośrednio po nim, popijając wodą. Lek działa stopniowo, dlatego należy go stosować systematycznie przez co najmniej 2 tygodnie. Zalecany średni czas leczenia wynosi od 1 do 2 miesięcy.
Warto zapamiętać
- Pramolan wykazuje unikalne działanie farmakologiczne poprzez wysokie powinowactwo do receptorów sigma
- Lek należy stosować systematycznie przez co najmniej 2 tygodnie, aby uzyskać pełny efekt terapeutyczny
Przeciwwskazania
Stosowanie Pramolanu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na opipramol, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne lub którąkolwiek substancję pomocniczą
- Ostre zatrucie alkoholem, lekami nasennymi, przeciwbólowymi lub psychotropowymi
- Ostre zatrzymanie moczu
- Ostre delirium
- Nieleczona jaskra z wąskim kątem przesączania
- Rozrost gruczołu krokowego z zaleganiem moczu
- Niedrożność jelita porażenna
- Wcześniej istniejący blok przedsionkowo-komorowy wyższego stopnia lub nadkomorowe i komorowe zaburzenia przewodzenia
- Jednoczesne stosowanie z inhibitorami MAO
Znajomość przeciwwskazań jest kluczowa dla bezpiecznego stosowania leku i uniknięcia potencjalnie niebezpiecznych interakcji lub nasilenia istniejących schorzeń.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Podczas stosowania Pramolanu należy zachować szczególną ostrożność w następujących sytuacjach:
- Rozrost gruczołu krokowego bez zalegania moczu
- Choroby wątroby i nerek
- Zwiększona tendencja do występowania drgawek (np. uszkodzenie mózgu, padaczka, alkoholizm)
- Niewydolność naczyń mózgowych
- Wcześniej występujące uszkodzenie serca, szczególnie z zaburzeniami przewodzenia
U pacjentów z blokiem przedsionkowo-komorowym pierwszego stopnia lub innymi zaburzeniami przewodzenia należy regularnie wykonywać badanie EKG. Podczas leczenia Pramolanem wskazane jest monitorowanie morfologii krwi, szczególnie w przypadku wystąpienia objawów infekcji. Należy również kontrolować czynność wątroby podczas długotrwałego leczenia.
Pramolan może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn, zwłaszcza w połączeniu z alkoholem. Pacjenci powinni być o tym poinformowani.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Pramolan może wchodzić w interakcje z wieloma lekami, co wymaga szczególnej uwagi przy jego stosowaniu:
- Neuroleptyki, leki nasenne i uspokajające (np. benzodiazepiny) - możliwe nasilenie działania hamującego na OUN
- Leki antycholinergiczne (stosowane w chorobie Parkinsona, fenotiazyny) - możliwe nasilenie działania
- Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny - ryzyko addytywnego wpływu na układ serotoninergiczny
- Fluoksetyna i fluwoksamina - możliwe zwiększenie stężenia opipramolu w osoczu
- Alkohol - nasilenie działania sedatywnego
- Inhibitory MAO - konieczne zachowanie 14-dniowego odstępu między terapiami
- β-adrenolityki, leki przeciwarytmiczne klasy Ic - możliwa zmiana stężenia w osoczu
- Barbiturany i leki przeciwdrgawkowe - możliwe zmniejszenie stężenia opipramolu w osoczu
- Neuroleptyki (np. haloperydol, rysperydon) - możliwe zwiększenie stężenia opipramolu w osoczu
Znajomość tych interakcji pozwala na odpowiednie dostosowanie terapii i minimalizację ryzyka działań niepożądanych.
Stosowanie w ciąży i okresie karmienia piersią
Brak jest wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania Pramolanu u kobiet w ciąży. U kobiet ciężarnych, szczególnie w pierwszym trymestrze, lek należy stosować tylko w przypadkach bezwzględnej konieczności. Opipramol przenika do mleka matki, dlatego nie zaleca się jego stosowania podczas karmienia piersią. Jeśli leczenie jest konieczne, należy przerwać karmienie piersią.
Działania niepożądane
Podczas stosowania Pramolanu mogą wystąpić różnorodne działania niepożądane. Do najczęstszych należą:
- Zmęczenie, suchość błony śluzowej jamy ustnej, uczucie zatkanego nosa (często)
- Zawroty głowy, senność, zaburzenia oddawania moczu, zaburzenia akomodacji, drżenie, zwiększenie masy ciała (niezbyt często)
- Stany pobudzenia, bóle głowy, parestezje, stany splątania (rzadko)
Rzadko mogą wystąpić poważniejsze działania niepożądane, takie jak zaburzenia krwi (leukopenia, agranulocytoza), zaburzenia sercowo-naczyniowe czy reakcje alergiczne. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Przedawkowanie
Przedawkowanie Pramolanu może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Objawy przedawkowania obejmują: senność, bezsenność, zawroty głowy, niepokój, śpiączkę, osłupienie, stany splątania, ataksję, drgawki, zaburzenia rytmu serca, niedociśnienie, wstrząs i depresję oddechową. W przypadku przedawkowania konieczna jest natychmiastowa hospitalizacja i wdrożenie odpowiedniego leczenia objawowego.
Szczególną ostrożność należy zachować u dzieci, które są bardziej wrażliwe na ostre przedawkowanie trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych.
Właściwości farmakologiczne
Pramolan zawiera opipramol, który wykazuje unikalne działanie farmakologiczne. Główny mechanizm działania opiera się na wysokim powinowactwie do receptorów sigma (typ 1 i 2) oraz antagonistycznym działaniu na receptory histaminowe H1. W przeciwieństwie do klasycznych trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, opipramol ma niską aktywność antycholinergiczną i nie hamuje wychwytu zwrotnego serotoniny ani noradrenaliny.
Skład
Jedna tabletka powlekana Pramolanu zawiera 50 mg dichlorowodorku opipramolu jako substancję czynną. Lek zawiera laktozę oraz żółcień pomarańczową jako substancje pomocnicze, co może mieć znaczenie u pacjentów z nietolerancją niektórych cukrów lub skłonnością do reakcji alergicznych.
Pramolan jest skutecznym lekiem w terapii zaburzeń lękowych, jednak jego stosowanie wymaga ścisłego nadzoru lekarskiego ze względu na potencjalne działania niepożądane i interakcje z innymi lekami. Indywidualne dostosowanie dawki oraz regularne monitorowanie stanu pacjenta są kluczowe dla osiągnięcia optymalnych efektów terapeutycznych przy minimalizacji ryzyka powikłań.