Medycyna.pl Medycyna.pl
Wyszukaj produkt

Panaprex

Paracetamol

tabl. powl.
500 mg
12 szt.
Doustnie
OTC
100%
4,70
Panaprex
tabl. powl.
500 mg
50 szt.
Doustnie
OTC
100%
12,90

Panaprex - Lek przeciwgorączkowy i przeciwbólowy

Panaprex to lek zawierający substancję czynną paracetamol, wykazujący działanie przeciwgorączkowe oraz przeciwbólowe. Jest stosowany w leczeniu gorączki oraz bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego.

Wskazania do stosowania

Panaprex jest wskazany w następujących przypadkach:

  • Leczenie gorączki (w przeziębieniu, grypie)
  • Objawowe leczenie bólu różnego pochodzenia, w tym:
    • Bóle głowy
    • Migrena
    • Bóle kości i stawów
    • Bóle mięśni
    • Bóle pleców
    • Bóle zębów
    • Bóle pooperacyjne
    • Bolesne miesiączkowanie
    • Ból gardła

Lek wykazuje skuteczność w leczeniu wymienionych dolegliwości bólowych o nasileniu łagodnym do umiarkowanego.

Dawkowanie i sposób podawania

Grupa pacjentów Dawkowanie Maksymalna dawka dobowa
Dorośli, osoby w podeszłym wieku i młodzież >12 lat (>50 kg) 1-2 tabletki co 4h, do 4x/dobę 4 g (8 tabletek)
Dorośli i młodzież >12 lat (40-50 kg) 1 tabletka co 4h, do 6x/dobę 3 g (6 tabletek)

Tabletki należy połykać, popijając wodą. Stosować najniższą skuteczną dawkę przez możliwie najkrótszy czas. Nie przekraczać zalecanej maksymalnej dawki dobowej.

Produktu nie należy stosować u dzieci poniżej 12 lat ze względu na moc i postać farmaceutyczną. Bez konsultacji z lekarzem nie stosować dłużej niż 3 dni.

Przeciwwskazania

Stosowanie leku Panaprex jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

  • Nadwrażliwość na paracetamol lub którąkolwiek substancję pomocniczą
  • Ciężka niewydolność nerek
  • Ciężka niewydolność wątroby
  • Choroba alkoholowa

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Podczas stosowania leku Panaprex należy zachować szczególną ostrożność w następujących przypadkach:

  • Zaburzenia czynności wątroby i/lub nerek
  • Przewlekła niewydolność nerek (rozważyć wydłużenie odstępów między dawkami)
  • Jednoczesne stosowanie innych leków zawierających paracetamol (ryzyko przedawkowania)
  • Spożywanie alkoholu (zwiększone ryzyko uszkodzenia wątroby)
  • Stosowanie leków zwiększających metabolizm wątrobowy paracetamolu
  • Astma z nadwrażliwością na kwas acetylosalicylowy (ryzyko skurczu oskrzeli)
  • Niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej i reduktazy methemoglobinowej

Należy unikać długotrwałego lub częstego stosowania leku bez nadzoru lekarskiego. Pacjentów należy poinformować o konieczności unikania jednoczesnego przyjmowania innych produktów zawierających paracetamol.

Warto zapamiętać
  • Nie przekraczać maksymalnej zalecanej dawki dobowej paracetamolu (4 g dla dorosłych)
  • Unikać jednoczesnego stosowania z alkoholem ze względu na zwiększone ryzyko uszkodzenia wątroby

Produkt zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu na tabletkę, co oznacza, że jest uznawany za "wolny od sodu". Lek nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Interakcje z innymi lekami

Panaprex może wchodzić w interakcje z następującymi lekami:

  • Leki zwiększające metabolizm wątrobowy (np. fenobarbital, fenytoina, karbamazepina, ryfampicyna, izoniazyd) - zwiększone ryzyko uszkodzenia wątroby
  • Alkohol - zwiększone ryzyko uszkodzenia wątroby
  • Leki wpływające na opróżnianie żołądka (np. domperidon, metoklopramid, cyzapryd) - mogą wpływać na szybkość wchłaniania paracetamolu
  • Warfaryna i inne leki z grupy kumaryn - nasilenie działania przeciwzakrzepowego
  • Inhibitory MAO - ryzyko wystąpienia stanu pobudzenia i gorączki
  • Zydowudyna - zwiększone ryzyko neutropenii
  • Niesteroidowe leki przeciwzapalne - zwiększone ryzyko zaburzeń czynności nerek przy długotrwałym stosowaniu

Paracetamol może wpływać na wyniki niektórych badań laboratoryjnych, w tym oznaczenia stężenia glukozy i kwasu moczowego.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Ciąża: Paracetamol można stosować w okresie ciąży, jeżeli jest to klinicznie uzasadnione. Należy jednak podawać najmniejszą skuteczną dawkę przez jak najkrótszy czas i możliwie najrzadziej.

Karmienie piersią: Paracetamol przenika do mleka matki w niewielkich ilościach. Nie odnotowano niekorzystnego wpływu na karmione niemowlęta. Podczas karmienia piersią można stosować terapeutyczne dawki leku, zachowując ostrożność i stosując najmniejszą skuteczną dawkę.

Działania niepożądane

Podczas stosowania dawek terapeutycznych paracetamolu działania niepożądane występują rzadko i mają zwykle łagodny, przemijający charakter. Najczęściej obserwowane to zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Do rzadkich i bardzo rzadkich działań niepożądanych należą:

  • Zaburzenia krwi i układu chłonnego (np. trombocytopenia, agranulocytoza)
  • Reakcje nadwrażliwości (w tym wstrząs anafilaktyczny)
  • Zaburzenia układu nerwowego (np. senność, zawroty głowy)
  • Zaburzenia układu oddechowego (np. skurcz oskrzeli u pacjentów z nadwrażliwością na ASA)
  • Zaburzenia żołądka i jelit (np. ból brzucha, biegunka)
  • Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych
  • Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej (np. świąd, wysypka)

Przedawkowanie

Przedawkowanie paracetamolu może prowadzić do ciężkiego uszkodzenia wątroby, niewydolności wątroby, kwasicy metabolicznej i encefalopatii. W przypadku podejrzenia przedawkowania konieczne jest natychmiastowe podjęcie działań, nawet jeśli objawy nie są widoczne. Postępowanie obejmuje:

  • Natychmiastowe przewiezienie pacjenta do szpitala
  • Oznaczenie stężenia paracetamolu w osoczu
  • Płukanie żołądka i podanie węgla aktywnego (w ciągu 1-2h od przedawkowania)
  • Dożylne podanie antidotum - N-acetylocysteiny
  • Leczenie objawowe

W większości przypadków, przy odpowiednim leczeniu, czynność wątroby powraca do normy w ciągu 1-2 tygodni.

Mechanizm działania

Dokładny mechanizm działania przeciwbólowego i przeciwgorączkowego paracetamolu nie został jednoznacznie ustalony. Prawdopodobnie obejmuje działanie ośrodkowe i obwodowe, w tym hamowanie syntezy prostaglandyn w ośrodkowym układzie nerwowym i wpływ na ośrodek termoregulacji w podwzgórzu. Paracetamol zmniejsza wrażliwość receptorów bólowych na mediatory bólu, podwyższając próg bólowy.

Po podaniu doustnym działanie przeciwbólowe rozpoczyna się po około 30-60 minutach i utrzymuje się przez 4-6 godzin. Działanie przeciwgorączkowe pojawia się po 40-60 minutach i trwa około 6-8 godzin.

Skład

Jedna tabletka leku Panaprex zawiera 500 mg paracetamolu jako substancję czynną.



Wskazania

Lek działa przeciwgorączkowo oraz przeciwbólowo. Lek jest wskazany w leczeniu gorączki (w przeziębieniu, grypie) oraz w objawowym leczeniu bólu różnego pochodzenia o nasileniu łagodnym do umiarkowanego. Lek wykazuje działanie przeciwbólowe w leczeniu bólów takich jak: bóle głowy, migrena, bóle kości i stawów, bóle mięśni, bóle pleców, bóle zębów, bóle pooperacyjne, bolesne miesiączkowanie, ból gardła.

Dorośli, osoby w podeszłym wieku i młodzież w wieku powyżej 12 lat (o mc. powyżej 50 kg): doustnie, 1-2 tabl. W razie konieczności dawkę można powtarzać nie częsciej niż co 4 h, do 4x/dobę. Maks. dawka dobowa paracetamolu wynosi 4 g (8 tabl.). Dorośli i młodzież w wieku powyżej 12 lat (o mc. 40-50 kg): doustnie, 1 tabl. jednorazowo. W razie konieczności dawkę można powtarzać nie częściej niż co 4 h, do 6x/dobę. Maks. dawka dobowa paracetamolu wynosi 3 g (6 tabl.). Stosować najniższą skuteczną dawkę w możliwie najkrótszym czasie. Nie należy przekraczać zalecanej maks. dawki dobowej. Dzieci. Produktu leczniczego nie należy stosować u dzieci w wieku poniżej 12 lat, ze względu na moc produktu i postać farmaceutyczną. Produktu ze względów bezpieczeństwa i z uwagi na konieczność właściwej diagnostyki przyczyny utrzymującego się bólu lub gorączki nie należy stosować dłużej niż 3 dni bez konsultacji z lekarzem.

Tabl. należy połykać popijając wodą.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ciężka niewydolność nerek. Ciężka niewydolność wątroby. Choroba alkoholowa.

Należy zachować ostrożność stosując paracetamol u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby i/lub nerek. U pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek należy rozważyć wydłużenie odstępów między kolejnymi dawkami paracetamolu. W czasie leczenia produktem nie należy przyjmować innych produktów zawierających paracetamol ze względu na ryzyko przedawkowania i związanej z tym hepatotoksyczności. Nie należy stosować dawki większej niż zalecana. Podczas leczenia paracetamolem nie należy spożywać alkoholu ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia toksycznego uszkodzenia wątroby. Szczególne ryzyko uszkodzenia wątroby istnieje u osób głodzonych i regularnie spożywających alkohol. Należy zachować ostrożność w przypadku stosowania równocześnie leków mogących zwiększać metabolizm wątrobowy paracetamolu. Należy zachować ostrożność u pacjentów chorych na astmę z nadwrażliwością na ASA, ponieważ donoszono o łagodnych reakcjach skurczu oskrzeli po paracetamolu w tej grupie (alergia krzyżowa). Należy zachować ostrożność u pacjentów z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej i reduktazy methemoglobinowej. W przypadku zaprzestania stosowania leków przeciwbólowych po okresie ich długotrwałego stosowania (zwłaszcza w wysokich dawkach) obserwowano zjawisko nasilenia bólu i/lub zwiększenia częstości wystepowania bólów głowy, jak również przemijające, łagodne dolegliwości obejmujące uczucie zmęczenia i osłabienia. Zjawiska te są charakterystyczne dla większości leków przeciwbólowych, dolegliwości mają zazwyczaj charakter łagodny i przemijający i nie wymagają dodatkowego leczenia. Nie zaleca się długotrwałego lub częstego stosowania leku. Pacjentów należy poinformować, aby nie przyjmowali leku jednocześnie z innymi produktami zawierającymi w składzie paracetamol. Przyjęcie jednorazowo wielokrotnej dawki dobowej paracetamolu może prowadzić do ciężkiego uszkodzenia wątroby; w takich przypadkach nie występuje utrata przytomności. Należy jednak natychmiast zasięgnąć porady medycznej. Długotrwałe stosowanie może mieć szkodliwy wpływ, chyba że odbywa się pod nadzorem lekarskim. Produkt zawiera mniej niż 1 mmol (23 mg) sodu/1 tabl., na dawkę jednorazową oraz maks. dawke dobową, to znaczy, że produkt uznaje się za „wolny od sodu”. Lek nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Równoczesne stosowanie paracetamolu i leków zwiększających metabolizm wątrobowy i (lub) zmniejszających zapas glutationu, tj. niektórych leków nasennych lub przeciwpadaczkowych (np. fenobarbital, fenytoina, karbamazepina) oraz ryfampicyny, lub izoniazydu może prowadzić do uszkodzenia wątroby nawet podczas stosowania zalecanych dawek paracetamolu. Alkohol może zwiększać ryzyko wystąpienia toksycznego uszkodzenia wątroby. Podczas leczenia paracetamolem nie należy spożywać alkoholu. Leki wpływające na czas opróżnienia żołądka mogą wpływać na szybkość wchłaniania paracetamolu po podaniu doustnym. Domperidon, metoklopramid, cyzapryd i inne leki przyspieszające opróżnienie żołądka mogą przyspieszać wchłanianie po podaniu doustnym, natomiast leki opóźniające opróżnienie żołądka, takie jak ciprofloksacyna, lewodopa i inne jak cholestyramina (zmniejszająca wchłanianie również na drodze adsorpcji), mogą opóźniać wchłanianie paracetamolu. Regularne, przewlekłe stosowanie paracetamolu może nasilać działanie przeciwzakrzepowe warfaryny lub innych leków z grupy kumaryn zwiększając ryzyko wystąpienia krwawień. Paracetamol podawany łącznie z lekiem z grupy inhibitorów MAO oraz w okresie do 2 tyg. po jego odstawieniu, może wywołać stan pobudzenia i gorączkę. Stosowanie paracetamolu łącznie z zydowudyną może zwiększać ryzyko toksycznego działania zydowudyny i wystąpienia neutropenii (nasilenie szkodliwego działania zydowudyny na szpik kostny). Nie można wykluczyć wzrostu ryzyka zaburzeń czynności nerek w przypadku łącznego i długotrwałego podawania paracetamolu i niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Leki wpływające na filtrację kłębuszkową lub sprzęganie mogą wpływać na szybkość wydalania paracetamolu np. probenecyd wpływający na zmniejszenie glukuronidacji, zmniejsza klirens paracetamolu, podobnie salicylamid wydłuża czas wydalania paracetamolu. Stosowanie paracetamolu może być przyczyną fałszywych wyników niektórych badań laboratoryjnych np. oznaczenia stężenia glukozy metodą glukoza-oksydaza-peroksydaza i kwasu moczowego przy użyciu fosfowolframianu, odnotowano również niewielkie i przemijające zwiększenie poziomu enzymów wątrobowych.

Duża liczba danych dotyczących kobiet w ciąży wskazuje na to, że lek nie wywołuje wad rozwojowych ani nie jest toksyczny dla płodów lub noworodków. Wnioski z badań epidemiologicznych dotyczących rozwoju układu nerwowego u dzieci narażonych na działanie paracetamolu in utero, są niejednoznaczne. Paracetamol można stosować w okresie ciąży, jeżeli jest to klinicznie uzasadnione. Jednak należy wówczas podawać najmniejszą skuteczną dawkę przez jak najkrótszy czas i możliwie najrzadziej. Po podaniu doustnym paracetamol jest w niewielkich ilościach wydzielany do mleka matki Nie odnotowano żadnego niekorzystnego wpływu na karmione niemowlęta. Podczas karmienia piersią mogą być stosowane terapeutyczne dawki tego produktu leczniczego. Produkt powinien być stosowany w okresie karmienia piersią w najmniejszej skutecznej dawce i jak najrzadziej.

W czasie stosowania dawek terapeutycznych paracetamolu występuje niewiele działań niepożądanych, są to głównie zaburzenia żołądkowo-jelitowe o łagodnym i przemijającym charakterze. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo rzadko) trombocytopenia, agranulocytoza, leukopenia, methemoglobinemia. Zaburzenia układu immunologicznego: (bardzo rzadko) reakcje nadwrażliwości (z wyłączeniem wstrząsu anafilaktycznego); (nieznana) wstrząs anafilaktyczny, obrzęk naczynioruchowy. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo rzadko) senność, zawroty głowy, bóle głowy. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (bardzo rzadko) skurcz oskrzeli u pacjentów z nadwrażliwością na ASA i inne NLPZ. Zaburzenia żołądka i jelit: (rzadko) ból brzucha, biegunka, nudności, wymioty, dyspepsja. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (bardzo rzadko) zaburzenia czynności wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo rzadko) świąd, pokrzywka, wysypka, plamica; (nieznana) zespół Stevens-Johnsona (pęcherzowy rumień wielopostaciowy).

Objawy przedawkowania zwykle występują w ciągu pierwszych 24 h i obejmują: nudności, wymioty, jadłowstręt, bladość, ból brzucha i biegunkę. W przypadku przedawkowania paracetamolu, konieczne jest natychmiastowe podjęcie środków zaradczych, nawet jeśli objawy nie są widoczne. Podanie paracetamolu w jednorazowej dawce 7,5-10 g lub większej osobie dorosłej, lub podanie 150 mg paracetamolu na kg mc. może doprowadzić do martwicy komórek wątrobowych, w wyniku czego może dojść do całkowitej i nieodwracalnej martwicy wątroby, niewydolności wątroby, kwasicy metabolicznej i encefalopatii, co może być z kolei przyczyną śpiączki i zgonu. Jednocześnie w okresie 12-48 h od momentu zażycia toksycznej dawki paracetamolu obserwuje się zwiększenie aktywności aminotransferaz wątrobowych (AspAT, AlAT), dehydrogenazy mleczanowej, bilirubiny oraz zmniejszenie stężenia protrombiny/zwiększenie czasu protrombinowego. Kliniczne objawy uszkodzenia wątroby występują zwykle po raz pierwszy po 2 dniach i osiągają maks. po 4-6 dniach. Nawet w przypadku braku ciężkiego uszkodzenia wątroby, może wystąpić ostra niewydolność nerek z martwicą kanalików nerkowych. Sposób postępowania przy przedawkowaniu: natychmiastowe przewiezienie pacjenta do szpitala; pobranie próbki krwi w celu oznaczenia stężenia paracetamolu w osoczu; w zależności od czasu, który upłynął od przyjęcia ostatniej dawki oraz stanu pacjenta podejmuje się następujące działania: płukanie żołądka, podanie węgla aktywnego, w ciągu 1-2 h od przedawkowania, szczególnie istotne w przypadku, jeżeli nie jest możliwe szybkie wdrożenie leczenia N-acetylocysteiną, dożylne podanie antidotum (zalecane w ciężkich zatruciach) N-acetylocysteiny, tak szybko jak to możliwe lub w ciągu pierwszych 8 h od przedawkowania. Należy rozpocząć leczenie objawowe. W większości przypadków, aminotransferazy wątrobowe powracają do wartości prawidłowych w ciągu 1-2 tyg., z pełnym przywróceniem czynności wątroby. W rzadkich przypadkach może być wskazany przeszczep wątroby.

Dokładny mechanizm działania przeciwbólowego i przeciwgorączkowego paracetamolu nie został jednoznacznie ustalony; może on obejmować działanie ośrodkowe i obwodowe obejmujące m.in. hamowanie syntezy prostaglandyn w obrębie ośrodkowego układu nerwowego i związany z tym wpływ na ośrodek termoregulacji w podwzgórzu. Zmniejsza wrażliwość receptorów bólowych na działanie takich mediatorów, jak kininy i serotonina, co powoduje podwyższenie progu bólowego. Paracetamol w postaci doustnej o niezmodyfikowanym uwalnianiu działa przeciwbólowo w ciągu około 30-60 minut od podania. Działanie utrzymuje się zazwyczaj od 4-6 h. Po podaniu doustnym działanie przeciwgorączkowe rozpoczyna się po około 40-60 minutach i utrzymuje przez około 6-8 h.

1 tabl. zawiera 500 mg paracetamolu.

Migrena G43
Naczyniowe bóle głowy niesklasyfikowane gdzie indziej G44.1
Nerwoból po przebytym półpaścu (B02.2†) G53.0
Ból ucha H92.0
Ostre zapalenie nosa i gardła (przeziębienie) J00
Ostre zapalenie zatoki szczękowej J01.0
Grypa z innymi objawami ze strony układu oddechowego wywołana przez inny zidentyfikowany wirus grypy J10.1
Grypa z innymi objawami wywołana przez inny zidentyfikowany wirus grypy J10.8
Grypa, wirus niezidentyfikowany J11
Grypa z innymi objawami ze strony układu oddechowego wywołana przez niezidentyfikowany wirus J11.1
Grypa z innymi objawami wywołana przez niezidentyfikowany wirus J11.8
Zespół ząbkowania K00.7
Zapalenie zębodołu szczęki i żuchwy K10.3
Ból stawu M25.5
Bóle grzbietu M54
Bóle karku M54.2
Rwa kulszowa z bólem lędźwiowo-krzyżowym M54.4
Ból okolicy lędźwiowo-krzyżowej M54.5
Ból kręgosłupa piersiowego M54.6
Inne bóle grzbietu M54.8
Ból grzbietu, nieokreślony M54.9
Bóle mięśni M79.1
Nerwoból i zapalenie nerwów, nieokreślone M79.2
Bóle kończyn M79.6
Nieokreślona kolka nerkowa N23
Pierwotne bolesne miesiączkowanie N94.4
Wtórne bolesne miesiączkowanie N94.5
Bolesne miesiączkowanie, nieokreślone N94.6
Ból gardła i w klatce piersiowej R07
Ból gardła R07.0
Gorączka o innej lub nieznanej przyczynie R50
Gorączka z dreszczami R50.0
Gorączka, nieokreślona R50.9
Ból głowy R51
Ból niesklasyfikowany gdzie indziej R52
Ból ostry R52.0
Przewlekły ból nieustępujący R52.1
Inny ból przewlekły R52.2
Ból, nieokreślony R52.9

Nie należy spożywać alkoholu podczas stosowania leku. Alkohol może oddziaływać na wchłanianie leku, wiązanie z białkami krwi i jego dystrybucję w ustroju także metabolizm i wydalanie. W przypadku jednych leków może dojść do wzmocnienia, w przypadku innych do zahamowania ich działania. Wpływ alkoholu na ten sam lek może być inny w przypadku sporadycznego, a inny w przypadku przewlekłego picia.

Lek może wpływać na skuteczność antykoncepcji. Podczas przyjmowania leku zaleca się stosowanie dodatkowych metod zapobiegania ciąży.

Lek może przenikać do mleka kobiet karmiących piersią.

Badania na zwierzętach nie wskazują na istnienie ryzyka dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną u ludzi, lub badania na zwierzętach wykazały działanie niepożądane na płód, ale badania w grupie kobiet ciężarnych nie potwierdziły istnienia ryzyka dla płodu.

Badania na zwierzętach nie wskazują na istnienie ryzyka dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną u ludzi, lub badania na zwierzętach wykazały działanie niepożądane na płód, ale badania w grupie kobiet ciężarnych nie potwierdziły istnienia ryzyka dla płodu.

Badania na zwierzętach nie wskazują na istnienie ryzyka dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną u ludzi, lub badania na zwierzętach wykazały działanie niepożądane na płód, ale badania w grupie kobiet ciężarnych nie potwierdziły istnienia ryzyka dla płodu.

Napoje z zawierające kofeinę powodują synergizm hiperaddycyjny - działanie kofeiny i leku podawanych jednocześnie jest większe niż suma działania leku i kofeiny oddzielnie. Zwiększone hamowanie aktywności fosfodiesterazy nasilającej pobudzenie OUN jest wynikiem zsumowania się efektów działania kofeiny w leku i napojach. Wynikiem tych interakcji mogą być: zwiększenie działania przeciwbólowego ASA; tachykardia, zaburzenia snu, niepokój, pobudzenie psychoruchowe, zaburzenia rytmu serca, hipotonia, ból głowy, skurcze mięśni, bezsenność, zaburzenia koncentracji uwagi, drażliwość, objawy dyspeptyczne.

Lek należy zażywać bez pokarmu (co najmniej 1 h przed jedzeniem lub najwcześniej 2 h po posiłku).