Ozempic® (semaglutyd) - informacje dla lekarza

Wskazania do stosowania

Ozempic® jest wskazany do stosowania u dorosłych pacjentów z niedostatecznie kontrolowaną cukrzycą typu 2, jako uzupełnienie diety i ćwiczeń fizycznych:

• W monoterapii, gdy stosowanie metforminy jest niewskazane z powodu nietolerancji lub przeciwwskazań
• W skojarzeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi

Szczegółowe informacje dotyczące leczenia skojarzonego, wpływu na kontrolę glikemii, incydenty sercowo-naczyniowe oraz badane populacje znajdują się w Charakterystyce Produktu Leczniczego.

Ozempic® oferuje szerokie możliwości zastosowania w leczeniu cukrzycy typu 2, zarówno w monoterapii jak i terapii skojarzonej, co pozwala na indywidualizację leczenia.

Dawkowanie i sposób podawania

Dawka 0,25 mg nie jest dawką podtrzymującą. Nie zaleca się stosowania dawek większych niż 1 mg tygodniowo.

Stopniowe zwiększanie dawki Ozempic® pozwala na optymalizację leczenia przy jednoczesnej minimalizacji działań niepożądanych.

Dostosowanie dawkowania w szczególnych przypadkach

Terapia skojarzona: Przy dołączeniu Ozempic® do leczenia metforminą i/lub tiazolidynodionem, dotychczasowe dawki tych leków mogą pozostać niezmienione. W przypadku dodania do leczenia pochodnymi sulfonylomocznika lub insuliną, należy rozważyć zmniejszenie ich dawki w celu redukcji ryzyka hipoglikemii.

Monitorowanie glikemii: Samodzielne monitorowanie stężenia glukozy we krwi nie jest konieczne do dostosowania dawki Ozempic®. Może być jednak wymagane przy rozpoczynaniu leczenia w skojarzeniu z pochodnymi sulfonylomocznika lub insuliną.

Pominięcie dawki: W przypadku pominięcia dawki, należy ją podać jak najszybciej w ciągu 5 dni. Jeśli upłynęło więcej niż 5 dni, należy pominąć dawkę i przyjąć kolejną zgodnie z ustalonym schematem.

Osoby starsze: Nie ma konieczności dostosowywania dawki ze względu na wiek. Doświadczenie u pacjentów ≥75 lat jest ograniczone.

Zaburzenia czynności nerek: Nie ma konieczności dostosowywania dawki u pacjentów z łagodnymi, umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności nerek. Nie zaleca się stosowania u pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek.

Zaburzenia czynności wątroby: Nie ma konieczności dostosowywania dawki. Należy zachować ostrożność u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby.

Dzieci i młodzież: Bezpieczeństwo i skuteczność u osób poniżej 18 lat nie zostały ustalone.

Ozempic® charakteryzuje się elastycznym dawkowaniem, które można dostosować do indywidualnych potrzeb pacjenta, uwzględniając jego stan kliniczny i stosowane leczenie skojarzone.

Sposób podawania

Ozempic® należy podawać raz w tygodniu, o dowolnej porze dnia, niezależnie od posiłków. Lek podaje się podskórnie w brzuch, udo lub ramię. Miejsce wstrzyknięcia można zmieniać bez konieczności dostosowywania dawki. Nie należy podawać dożylnie ani domięśniowo.

Dzień tygodnia podawania leku można zmienić, o ile odstęp między dwiema dawkami wynosi co najmniej 3 dni (>72 godziny).

Wygodne, cotygodniowe podawanie Ozempic® może przyczynić się do lepszego przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez pacjentów.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Przeciwwskazania do stosowania Ozempic® są ograniczone, co umożliwia jego szerokie zastosowanie w populacji pacjentów z cukrzycą typu 2.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Zastosowanie: Ozempic® nie powinien być stosowany u pacjentów z cukrzycą typu 1 ani w leczeniu cukrzycowej kwasicy ketonowej. Nie jest to zamiennik insuliny.

Niewydolność serca: Brak doświadczenia u pacjentów z niewydolnością serca klasy IV wg NYHA.

Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: Stosowanie agonistów receptora GLP-1 może wiązać się z działaniami niepożądanymi ze strony układu pokarmowego. Należy to uwzględnić u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, gdyż nudności, wymioty i biegunka mogą prowadzić do odwodnienia i pogorszenia funkcji nerek.

Ostre zapalenie trzustki: W przypadku podejrzenia zapalenia trzustki należy przerwać stosowanie Ozempic®. Jeśli zostanie potwierdzone, nie należy wznawiać leczenia. Zachować ostrożność u pacjentów z zapaleniem trzustki w wywiadzie.

Hipoglikemia: Pacjenci leczeni Ozempic® w skojarzeniu z pochodną sulfonylomocznika lub insuliną mogą mieć zwiększone ryzyko hipoglikemii. Można je zmniejszyć, redukując dawkę pochodnej sulfonylomocznika lub insuliny.

Retinopatia cukrzycowa: U pacjentów z retinopatią cukrzycową leczonych insuliną i semaglutydem zaobserwowano zwiększone ryzyko powikłań retinopatii. Należy zachować ostrożność i ściśle monitorować takich pacjentów. Nagła poprawa kontroli glikemii może być związana z czasowym nasileniem retinopatii cukrzycowej.

Zawartość sodu: Lek zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na dawkę, co oznacza, że jest praktycznie "wolny od sodu".

Stosowanie Ozempic® wymaga świadomości potencjalnych działań niepożądanych i odpowiedniego monitorowania pacjentów, szczególnie w kontekście funkcji trzustki, ryzyka hipoglikemii i retinopatii cukrzycowej.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Semaglutyd opóźnia opróżnianie żołądka, co może wpływać na wchłanianie innych leków podawanych doustnie. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu leków wymagających szybkiego wchłaniania w przewodzie pokarmowym.

Paracetamol: Semaglutyd zmniejsza AUC0-60min i Cmax paracetamolu o odpowiednio 27% i 23%, bez wpływu na całkowitą ekspozycję. Nie ma konieczności dostosowania dawki paracetamolu.

Doustne środki antykoncepcyjne: Semaglutyd nie zmienił istotnie klinicznie całkowitej ekspozycji na etynyloestradiol i lewonorgestrel.

Atorwastatyna: Semaglutyd nie zmienił całkowitej ekspozycji na atorwastatynę po pojedynczej dawce.

Digoksyna: Semaglutyd nie zmienił całkowitej ekspozycji ani Cmax digoksyny po pojedynczej dawce.

Metformina: Semaglutyd nie zmienił całkowitej ekspozycji ani Cmax metforminy.

Warfaryna: Semaglutyd nie zmienił ekspozycji na R- i S-warfarynę ani ich Cmax po pojedynczej dawce. Wpływ farmakodynamiczny mierzony INR nie zmienił się istotnie klinicznie. Zaleca się jednak częstsze monitorowanie INR na początku leczenia semaglutydem u pacjentów przyjmujących warfarynę lub inne pochodne kumaryny.

Ozempic® wykazuje niewiele istotnych klinicznie interakcji lekowych, co ułatwia jego stosowanie u pacjentów przyjmujących wiele leków. Należy jednak zwrócić uwagę na potencjalny wpływ na wchłanianie innych leków doustnych.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Antykoncepcja: Zaleca się stosowanie antykoncepcji u kobiet w wieku rozrodczym podczas leczenia semaglutydem.

Ciąża: Dane dotyczące stosowania semaglutydu u kobiet w ciąży są ograniczone. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Nie należy stosować semaglutydu w okresie ciąży. Należy przerwać leczenie co najmniej 2 miesiące przed planowaną ciążą ze względu na długi okres półtrwania leku.

Karmienie piersią: Semaglutyd przenikał do mleka u szczurów w okresie laktacji. Nie można wykluczyć ryzyka dla dziecka karmionego piersią, dlatego semaglutyd nie powinien być stosowany podczas karmienia piersią.

Płodność: Wpływ semaglutydu na płodność u ludzi nie jest znany. U szczurów semaglutyd nie wpływał na płodność samców, ale u samic obserwowano wydłużenie cyklu jajeczkowego i niewielkie zmniejszenie liczby owulacji przy dawkach powodujących zmniejszenie masy ciała matki.

Stosowanie Ozempic® u kobiet w ciąży i karmiących piersią jest przeciwwskazane. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną antykoncepcję podczas leczenia.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane obserwowane w badaniach klinicznych to:

• Zaburzenia żołądka i jelit: nudności (bardzo często), biegunka (bardzo często), wymioty (często)
• Hipoglikemia przy stosowaniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika (bardzo często)
• Zmniejszenie apetytu (często)
• Zawroty głowy (często)
• Powikłania wynikające z retinopatii cukrzycowej (często)
• Zmęczenie (często)

Większość objawów żołądkowo-jelitowych była łagodna lub umiarkowana i krótkotrwała. Występowały najczęściej w pierwszych miesiącach leczenia.

Zaobserwowano również:

• Przyspieszenie częstości akcji serca (średnio o 1-6 uderzeń/min)
• Zwiększoną aktywność lipazy i amylazy
• Zmniejszenie masy ciała
• Reakcje w miejscu wstrzyknięcia (rzadko)

W długoterminowym badaniu u osób z czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego zaobserwowano zwiększoną częstość powikłań retinopatii cukrzycowej u pacjentów leczonych semaglutydem (3,0%) w porównaniu do placebo (1,8%).

Profil bezpieczeństwa Ozempic® jest generalnie korzystny, z przewidywalnymi działaniami niepożądanymi, głównie ze strony układu pokarmowego. Kluczowe jest monitorowanie pacjentów pod kątem hipoglikemii przy stosowaniu w skojarzeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika oraz obserwacja w kierunku powikłań retinopatii cukrzycowej.

Przedawkowanie

W badaniach klinicznych odnotowano przypadki przedawkowania pojedynczej dawki do 4 mg i do 4 mg tygodniowo. Głównym objawem były nudności. Wszyscy pacjenci powrócili do zdrowia bez powikłań.

Nie ma specyficznego antidotum na przedawkowanie semaglutydu. W przypadku przedawkowania należy zastosować odpowiednie leczenie objawowe i monitorowanie, które może wymagać wydłużenia ze względu na długi okres półtrwania semaglutydu (około tygodnia).

Przedawkowanie Ozempic® zazwyczaj nie prowadzi do poważnych konsekwencji, ale wymaga uważnego monitorowania i leczenia objawowego.

Mechanizm działania

Semaglutyd jest analogiem GLP-1 o 94% homologii z ludzkim GLP-1. Działa jako agonista receptora GLP-1, wykazując następujące efekty:

• Zmniejszenie stężenia glukozy we krwi w sposób zależny od jej stężenia poprzez stymulację wydzielania insuliny i hamowanie wydzielania glukagonu
• Opóźnienie wczesnego poposiłkowego opróżniania żołądka
• Zmniejszenie masy ciała i masy tłuszczowej poprzez redukcję apetytu i spożycia kalorii
• Korzystny wpływ na profil lipidowy
• Obniżenie skurczowego ciśnienia krwi
• Zmniejszenie stanu zapalnego

W badaniach na zwierzętach semaglutyd wykazywał działanie przeciwmiażdżycowe.

Ozempic® wykazuje wielokierunkowe działanie metaboliczne, wykraczające poza samą kontrolę glikemii, co może przekładać się na dodatkowe korzyści kliniczne dla pacjentów z cukrzycą typu 2.

Właściwości farmakokinetyczne

Semaglutyd charakteryzuje się długim okresem półtrwania wynoszącym około tygodnia, co umożliwia podawanie raz w tygodniu. Wiąże się w dużym stopniu z albuminami osocza (>99%).

Metabolizm semaglutydu obejmuje proteolityczne odszczepienie łańcucha bocznego i sekwencyjną beta-oksydację łańcucha kwasu tłuszczowego. Enzym DPP-4 jest jednym z enzymów odpowiedzialnych za degradację semaglutydu.

Długi okres półtrwania Ozempic® umożliwia wygodne dawkowanie raz w tygodniu, co może przyczynić się do lepszego przestrzegania zaleceń terapeutycznych przez pacjentów.