Orizon
Risperidone
Orizon - charakterystyka leku dla lekarzy
Wskazania
Orizon jest wskazany w leczeniu:
- Schizofrenii
- Epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
- Krótkotrwałym (do 6 tygodni) leczeniu uporczywej agresji u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego w stopniu umiarkowanym do ciężkiego, nie reagujących na leczenie niefarmakologiczne oraz gdy istnieje ryzyko, że pacjent będzie stanowił zagrożenie dla siebie lub innych
- Krótkotrwałym (do 6 tygodni) objawowym leczeniu uporczywej agresji w przebiegu zaburzeń zachowania u dzieci w wieku od 5 lat i młodzieży ze sprawnością intelektualną poniżej przeciętnej bądź upośledzonych umysłowo
W przypadku zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży, farmakoterapia powinna stanowić integralną część wszechstronnego programu terapeutycznego. Zaleca się, by rysperydon był przepisywany przez lekarza specjalistę w dziedzinie neurologii dziecięcej oraz psychiatrii dziecięcej i młodzieżowej lub lekarza specjalizującego się w leczeniu zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży.
Dawkowanie
Schizofrenia
Grupa pacjentów | Dawkowanie |
---|---|
Dorośli |
- Dawka początkowa: 2 mg/dobę - Dawka może być zwiększona 2. dnia do 4 mg/dobę - Dawka optymalna: 4-6 mg/dobę - Dawka maksymalna: 10 mg/dobę |
Pacjenci w wieku podeszłym |
- Dawka początkowa: 0,5 mg 2x/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg 2x/dobę - Dawka docelowa: 1-2 mg 2x/dobę |
Lek podawany 1-2 razy na dobę. U niektórych pacjentów może być wskazane wolniejsze dostosowywanie dawki oraz mniejsza dawka początkowa i podtrzymująca.
Epizody maniakalne w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego
Grupa pacjentów | Dawkowanie |
---|---|
Dorośli |
- Dawka początkowa: 2 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 1 mg raz/dobę, nie częściej niż co 24h - Zakres dawek: 1-6 mg/dobę |
Pacjenci w wieku podeszłym |
- Dawka początkowa: 0,5 mg 2x/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg 2x/dobę - Dawka docelowa: 1-2 mg 2x/dobę |
Lek podawany raz na dobę. Należy zachować ostrożność ze względu na niewystarczające doświadczenie kliniczne dotyczące stosowania u osób w podeszłym wieku.
Uporczywa agresja u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego
Dawka początkowa: 0,25 mg 2x/dobę. W razie konieczności dawka może być indywidualnie zwiększana o 0,25 mg 2x/dobę, nie częściej niż co 2 dni. Optymalna dawka dla większości pacjentów wynosi 0,5 mg 2x/dobę. U niektórych pacjentów może być konieczne stosowanie dawek do 1 mg 2x/dobę.
Nie należy stosować leku dłużej niż 6 tygodni w tym wskazaniu. Pacjentów należy poddawać regularnej i częstej ocenie rozważając potrzebę kontynuacji leczenia.
Zaburzenia zachowania u dzieci i młodzieży
Masa ciała pacjenta | Dawkowanie |
---|---|
≥50 kg |
- Dawka początkowa: 0,5 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg raz/dobę, nie częściej niż co 2 dni - Dawka optymalna: 1 mg raz/dobę (zakres 0,5-1,5 mg raz/dobę) |
<50 kg |
- Dawka początkowa: 0,25 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,25 mg raz/dobę, nie częściej niż co 2 dni - Dawka optymalna: 0,5 mg raz/dobę (zakres 0,25-0,75 mg raz/dobę) |
Kontynuacja leczenia powinna być weryfikowana i uzasadniona aktualnym stanem pacjenta. Nie zaleca się stosowania u dzieci poniżej 5 lat.
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby należy zmniejszyć o połowę dawkę początkową i kolejne dawki oraz stosować wolniejsze zwiększanie dawek.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na rysperydon lub którąkolwiek z substancji pomocniczych.
Ostrzeżenia specjalne i środki ostrożności
Należy zachować szczególną ostrożność stosując rysperydon u:
- Pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem - zwiększone ryzyko incydentów naczyniowo-mózgowych
- Pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego
- Pacjentów z padaczką
- Pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby
- Pacjentów z cukrzycą lub czynnikami ryzyka cukrzycy
Należy monitorować pacjentów pod kątem wystąpienia objawów pozapiramidowych, dyskinez późnych, złośliwego zespołu neuroleptycznego. Rysperydon może powodować wydłużenie odstępu QT.
Warto zapamiętać
- Rysperydon zwiększa ryzyko incydentów naczyniowo-mózgowych u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem
- Lek może powodować hiperglikemię - należy monitorować pacjentów z cukrzycą i czynnikami ryzyka cukrzycy
Interakcje
Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania rysperydonu z:
- Lekami działającymi na OUN
- Lekami przeciwpsychotycznymi
- Lekami wydłużającymi odstęp QT
- Lekami indukującymi enzymy wątrobowe (np. karbamazepina)
- Lekami hamującymi CYP2D6 (np. fluoksetyna)
Karbamazepina zmniejsza stężenie rysperydonu w osoczu. Po zakończeniu leczenia karbamazepiną należy ponownie rozważyć wielkość dawki rysperydonu.
Ciąża i laktacja
Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania rysperydonu u kobiet w ciąży. Lek można stosować w ciąży wyłącznie po wnikliwej ocenie korzyści dla matki i ryzyka dla dziecka.
Rysperydon i jego czynny metabolit przenikają w bardzo małych ilościach do mleka matki. Jeśli leczenie rysperydonem jest konieczne, należy przerwać karmienie piersią.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane to:
- Bezsenność, pobudzenie, lęk
- Ból głowy, uspokojenie
- Objawy pozapiramidowe
- Zwiększenie masy ciała
- Hiperprolaktynemia
Rzadziej występują: hipotonia ortostatyczna, wydłużenie odstępu QT, hiperglikemia, dyskineza późna.
Przedawkowanie
Objawy przedawkowania to głównie nasilenie działań farmakologicznych leku: senność, uspokojenie, tachykardia, hipotonia, objawy pozapiramidowe. Rzadko obserwowano wydłużenie odstępu QT.
Leczenie przedawkowania jest objawowe i podtrzymujące. Należy monitorować czynności życiowe i EKG. W przypadku ciężkich objawów pozapiramidowych należy podać leki cholinolityczne.
Mechanizm działania
Rysperydon jest antagonistą receptorów serotoninergicznych 5-HT2 i dopaminergicznych D2. Wykazuje także powinowactwo do receptorów α-adrenergicznych, histaminowych H1 i β-adrenergicznych. Nie wykazuje powinowactwa do receptorów cholinergicznych.
Lek jest skuteczny w leczeniu objawów pozytywnych schizofrenii i może działać na objawy negatywne.
Postać farmaceutyczna
Lek dostępny w postaci tabletek powlekanych (0,5 mg, 1 mg, 2 mg, 3 mg, 4 mg, 6 mg) oraz roztworu doustnego (1 mg/ml).
Zespół Tourette'a; F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Depresja lub zaburzenia depresyjne (F32; F33; F34; F38; F39 wg ICD-10); tiki (F95.0; F95.1; F95.8; F95.9 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia