Orizon
Risperidone
Wskazania do stosowania
Orizon jest wskazany w leczeniu:
- Schizofrenii
- Epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w przebiegu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
- Krótkotrwałym (do 6 tygodni) leczeniu uporczywej agresji u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego w stopniu umiarkowanym do ciężkiego, nie reagujących na leczenie niefarmakologiczne oraz gdy istnieje ryzykoowił zagrożenie dla siebie lub innych osób
- Krótkotrwałym objawowym (do 6 tygodni) leczeniu uporczywej agresji w przebiegu zaburzeń zachowania u dzieci w wieku od 5 lat i młodzieży ze sprawnością intelektualną poniżej przeciętnej bądź upośledzonych umysłowo, zdiagnozowanych wg kryteriów DSM-IV
W przypadku stosowania u dzieci i młodzieży z zaburzeniami zachowania, lek powinien być przepisywany przez lekarza specjalistę w dziedzinie neurologii dziecięcej, psychiatrii dziecięcej i młodzieżowej lub lekarza specjalizującego się w leczeniu zaburzeń zachowania u dzieci i młodzieży. Farmakoterapia powinna stanowić integralną część wszechstronnego programu terapeutycznego, obejmującego działania psychospołeczne i edukacyjne.
Dawkowanie
Schizofrenia
Grupa pacjentów | Dawkowanie |
---|---|
Dorośli |
- Dawka początkowa: 2 mg/dobę - Dawka może być zwiększona 2. dnia do 4 mg/dobę - Optymalna dawka: 4-6 mg/dobę - Maksymalna dawka: 10 mg/dobę |
Pacjenci w wieku podeszłym |
- Dawka początkowa: 0,5 mg 2x/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg 2x/dobę - Optymalna dawka: 1-2 mg 2x/dobę |
Dawkowanie u pacjentów ze schizofrenią. Należy dostosować indywidualnie.
Epizody maniakalne w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego
Grupa pacjentów | Dawkowanie |
---|---|
Dorośli |
- Dawka początkowa: 2 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 1 mg/dobę, nie częściej niż co 24h - Zakres dawek: 1-6 mg/dobę |
Pacjenci w wieku podeszłym |
- Dawka początkowa: 0,5 mg 2x/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg 2x/dobę - Optymalna dawka: 1-2 mg 2x/dobę |
Dawkowanie w epizodach maniakalnych. Należy dostosować indywidualnie.
Uporczywa agresja u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego
Zalecana dawka początkowa wynosi 0,25 mg 2x/dobę. W razie konieczności, dawka może być indywidualnie zwiększana o 0,25 mg 2x/dobę, nie częściej niż co 2 dni. Optymalna dawka dla większości pacjentów wynosi 0,5 mg 2x/dobę. U niektórych pacjentów może być konieczne stosowanie dawek do 1 mg 2x/dobę.
Nie należy stosować produktu leczniczego dłużej niż 6 tygodni w leczeniu uporczywej agresji u pacjentów z otępieniem typu alzheimerowskiego.
Zaburzenia zachowania u dzieci i młodzieży w wieku 5-18 lat
Masa ciała | Dawkowanie |
---|---|
≥50 kg |
- Dawka początkowa: 0,5 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,5 mg raz/dobę, nie częściej niż co 2 dni - Optymalna dawka: 1 mg raz/dobę (zakres 0,5-1,5 mg raz/dobę) |
<50 kg |
- Dawka początkowa: 0,25 mg raz/dobę - Dawka może być zwiększana o 0,25 mg raz/dobę, nie częściej niż co 2 dni - Optymalna dawka: 0,5 mg raz/dobę (zakres 0,25-0,75 mg raz/dobę) |
Dawkowanie w zaburzeniach zachowania u dzieci i młodzieży. Należy dostosować indywidualnie.
U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby należy zmniejszyć o połowę dawkę początkową i kolejne dawki oraz stosować wolniejsze zwiększanie dawek.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na rysperydon lub którąkolwiek z substancji pomocniczych.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Należy zachować szczególną ostrożność stosując rysperydon u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem ze względu na zwiększone ryzyko incydentów naczyniowo-mózgowych. Istnieje również zwiększone ryzyko zgonu w tej grupie pacjentów.
Podczas długotrwałego leczenia mogą wystąpić dyskinezy późne. Należy monitorować pacjentów pod kątem objawów pozapiramidowych.
Rysperydon może powodować hipotonię ortostatyczną, zwłaszcza na początku leczenia. Należy zachować ostrożność u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego.
Istnieje ryzyko wystąpienia złośliwego zespołu neuroleptycznego. W przypadku jego wystąpienia należy natychmiast przerwać leczenie.
Rysperydon może obniżać próg drgawkowy. Należy zachować ostrożność u pacjentów z padaczką.
Podczas leczenia może wystąpić hiperglikemia lub nasilenie istniejącej cukrzycy. Należy monitorować pacjentów z cukrzycą oraz czynnikami ryzyka jej wystąpienia.
Rysperydon może wydłużać odstęp QT. Należy zachować ostrożność u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego oraz stosujących jednocześnie leki wydłużające odstęp QT.
Interakcje
Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania rysperydonu z:
- Lekami działającymi na OUN (nasilenie działania depresyjnego)
- Lekami przeciwpsychotycznymi, litem, lekami przeciwdepresyjnymi (zwiększone ryzyko późnych dyskinez)
- Lewodopą i agonistami dopaminy (antagonizowanie ich działania)
- Karbamazepiną i innymi induktorami enzymów wątrobowych (zmniejszenie stężenia rysperydonu)
- Fluoksetyną i innymi inhibitorami CYP2D6 (zwiększenie stężenia rysperydonu)
- Lekami wydłużającymi odstęp QT
Ciąża i laktacja
Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania rysperydonu u kobiet w ciąży. Można stosować w ciąży jedynie w przypadku, gdy potencjalne korzyści przewyższają ryzyko.
Rysperydon przenika do mleka matki w niewielkich ilościach. Należy podjąć decyzję czy przerwać karmienie piersią czy przerwać podawanie leku, biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla matki.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane to:
- Bezsenność, pobudzenie, lęk
- Ból głowy, uspokojenie
- Objawy pozapiramidowe (akatyzja, dystonia)
- Hipotonia ortostatyczna
- Zaburzenia seksualne
- Zwiększenie masy ciała
- Hiperprolaktynemia
Rzadziej mogą wystąpić: wydłużenie odstępu QT, złośliwy zespół neuroleptyczny, późne dyskinezy, hiperglikemia.
Przedawkowanie
Objawy przedawkowania to nasilenie działań farmakologicznych leku: senność, uspokojenie, tachykardia, hipotonia, objawy pozapiramidowe. Rzadko może wystąpić wydłużenie odstępu QT.
Leczenie objawowe i podtrzymujące. Monitorowanie czynności życiowych i EKG. Brak swoistego antidotum.
Mechanizm działania
Rysperydon jest antagonistą receptorów serotoninergicznych 5-HT2 i dopaminergicznych D2. Wykazuje także powinowactwo do receptorów α-adrenergicznych i histaminowych H1. Skuteczny w leczeniu objawów pozytywnych i negatywnych schizofrenii.
Warto zapamiętać
- Rysperydon jest skuteczny w leczeniu schizofrenii, epizodów maniakalnych oraz agresji w otępieniu i zaburzeniach zachowania u dzieci
- Należy zachować szczególną ostrożność stosując lek u pacjentów w podeszłym wieku z otępieniem ze względu na zwiększone ryzyko incydentów naczyniowo-mózgowych
Rysperydon jest lekiem przeciwpsychotycznym II generacji o szerokim spektrum działania. Jego skuteczność w połączeniu z względnie dobrą tolerancją czyni go cenną opcją terapeutyczną w leczeniu zaburzeń psychotycznych i afektywnych. Kluczowe jest jednak indywidualne dostosowanie dawki oraz ścisłe monitorowanie pacjenta, szczególnie w początkowym okresie leczenia i u osób z grupy zwiększonego ryzyka działań niepożądanych.
Zespół Tourette'a; F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Depresja lub zaburzenia depresyjne (F32; F33; F34; F38; F39 wg ICD-10); tiki (F95.0; F95.1; F95.8; F95.9 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia