Orgalutran - antagonista GnRH w kontrolowanej hiperstymulacji jajników

Wskazania do stosowania

Orgalutran jest wskazany do zapobiegania przedwczesnemu wzrostowi stężenia hormonu luteinizującego (LH) u kobiet poddawanych kontrolowanej hiperstymulacji jajników (COH) w programach wspomaganego rozrodu (ART). Lek stosuje się w połączeniu z rekombinowaną ludzką folikulotropiną (FSH) lub koryfolitropiną α, długotrwałym stymulantem pęcherzyka jajnikowego.

Zastosowanie Orgalutranu pozwala na precyzyjne kontrolowanie cyklu stymulacyjnego poprzez blokowanie przedwczesnego wyrzutu LH, co zwiększa skuteczność procedur ART.

Mechanizm działania

Orgalutran zawiera ganireliks - antagonistę hormonu uwalniającego gonadotropinę (GnRH). Mechanizm działania polega na modulowaniu osi podwzgórze-przysadka-jajnik poprzez konkurencyjne wiązanie z receptorami GnRH w przysadce mózgowej. Prowadzi to do szybkiej, głębokiej i odwracalnej supresji wydzielania endogennych gonadotropin, bez wstępnej stymulacji obserwowanej w przypadku agonistów GnRH.

Badania farmakodynamiczne wykazały, że po wielokrotnym zastosowaniu dawki 0,25 mg ganireliksu u zdrowych ochotniczek, maksymalne obniżenie stężeń hormonów w surowicy wynosiło:

• 74% dla LH
• 32% dla FSH
• 25% dla estradiolu

Efekt ten obserwowano odpowiednio po 4, 16 i 16 godzinach od podania. Stężenia hormonów powracały do wartości wyjściowych w ciągu 2 dni po ostatnim wstrzyknięciu, co potwierdza odwracalność działania leku.

Dawkowanie i sposób podawania

Orgalutran stosuje się w ramach protokołu kontrolowanej hiperstymulacji jajników. Schemat dawkowania przedstawia się następująco:

Podpis: Schemat dawkowania Orgalutranu w protokole kontrolowanej hiperstymulacji jajników

Dokładny moment rozpoczęcia podawania Orgalutranu zależy od reakcji jajników na stymulację, ocenianej na podstawie liczby i wymiarów rosnących pęcherzyków oraz stężenia estradiolu. W przypadku słabej odpowiedzi jajników można opóźnić rozpoczęcie podawania leku, jednak zaleca się jego włączenie nie później niż 5-6 dnia stymulacji.

Orgalutran i FSH należy podawać w przybliżeniu o tej samej porze, jednak nie wolno mieszać leków i należy stosować różne miejsca wstrzyknięć. Dawkowanie FSH powinno być dostosowywane na podstawie oceny wzrostu pęcherzyków, a nie stężenia estradiolu.

Termin ostatniego wstrzyknięcia

Ze względu na okres półtrwania ganireliksu wynoszący około 30 godzin, należy zwrócić szczególną uwagę na termin ostatniego wstrzyknięcia Orgalutranu:

• Odstęp między wstrzyknięciami Orgalutranu nie powinien przekraczać 30 godzin
• Czas między ostatnim wstrzyknięciem Orgalutranu a podaniem hCG również nie powinien być dłuższy niż 30 godzin
• Przy wstrzyknięciach porannych - Orgalutran podaje się do dnia wyzwalania owulacji włącznie
• Przy wstrzyknięciach popołudniowych - ostatnią dawkę Orgalutranu podaje się po południu w dniu poprzedzającym wyzwalanie owulacji

Przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla uniknięcia przedwczesnego wyrzutu LH, który mógłby zaburzyć przebieg kontrolowanej stymulacji.

Szczególne grupy pacjentów

Nie przeprowadzono badań dotyczących stosowania Orgalutranu u pacjentek z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby. Z tego powodu lek jest przeciwwskazany u osób z umiarkowanymi lub ciężkimi zaburzeniami czynności tych narządów. Brak również danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa stosowania leku u kobiet o masie ciała poniżej 50 kg lub powyżej 90 kg.

Stosowanie Orgalutranu u dzieci i młodzieży nie jest właściwe ze względu na wskazania leku.

Przeciwwskazania

Stosowanie Orgalutranu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na ganireliks lub którąkolwiek substancję pomocniczą
• Nadwrażliwość na hormon uwalniający gonadotropinę (GnRH) lub jego analogi
• Umiarkowana lub ciężka niewydolność nerek lub wątroby
• Ciąża lub karmienie piersią

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Podczas stosowania Orgalutranu należy zachować szczególną ostrożność w następujących sytuacjach:

• U kobiet z objawami czynnych stanów alergicznych - zgłaszano przypadki reakcji nadwrażliwości już po podaniu pierwszej dawki
• U pacjentek z ciężkimi stanami alergicznymi - leczenie nie jest zalecane ze względu na brak doświadczenia klinicznego
• Ryzyko zespołu hiperstymulacji jajników (OHSS) - może wystąpić podczas lub po stymulacji jajników
• Zwiększone ryzyko ciąży pozamacicznej u kobiet leczonych metodami ART

Opakowanie Orgalutranu zawiera gumę naturalną (lateks), która może wywoływać reakcje alergiczne. Należy o tym poinformować pacjentkę przed rozpoczęciem leczenia.

Interakcje z innymi lekami

Nie przeprowadzono formalnych badań dotyczących interakcji Orgalutranu z innymi lekami. Nie można jednak wykluczyć możliwości wystąpienia interakcji z powszechnie stosowanymi lekami, w tym z produktami o działaniu uwalniającym histaminę. Zaleca się zachowanie ostrożności przy jednoczesnym stosowaniu innych leków.

Ciąża i karmienie piersią

Stosowanie Orgalutranu jest przeciwwskazane w okresie ciąży i karmienia piersią. Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania ganireliksu u kobiet w ciąży. W badaniach na zwierzętach obserwowano resorpcję płodów po zastosowaniu ganireliksu w okresie implantacji, jednak znaczenie tych danych dla ludzi nie jest znane.

Nie wiadomo, czy ganireliks przenika do mleka kobiecego, dlatego stosowanie leku w okresie laktacji jest przeciwwskazane.

Działania niepożądane

Najczęściej zgłaszane działania niepożądane związane ze stosowaniem Orgalutranu to:

• Reakcje w miejscu wstrzyknięcia (bardzo często) - głównie zaczerwienienie, czasem z obrzękiem
• Ból głowy (niezbyt często)
• Nudności (niezbyt często)
• Złe samopoczucie (niezbyt często)

Reakcje nadwrażliwości, w tym wysypka, obrzęk twarzy i duszność, zgłaszano bardzo rzadko, ale mogą one wystąpić już po podaniu pierwszej dawki leku.

Inne działania niepożądane, takie jak ból i napięcie w obrębie miednicy, zespół hiperstymulacji jajników, ciąża pozamaciczna i poronienie, są związane z samą procedurą kontrolowanej hiperstymulacji jajników w programach ART.

Przedawkowanie

Przedawkowanie Orgalutranu może prowadzić do przedłużonego działania leku. Brak danych dotyczących ostrej toksyczności u ludzi. W badaniach klinicznych stosowano pojedyncze dawki do 12 mg podskórnie bez obserwacji układowych działań niepożądanych. W przypadku przedawkowania zaleca się czasowe przerwanie leczenia i monitorowanie stanu pacjentki.

Właściwości farmakologiczne

Ganireliks, substancja czynna Orgalutranu, jest syntetycznym antagonistą GnRH. Jego działanie polega na konkurencyjnym wiązaniu z receptorami GnRH w przysadce mózgowej, co prowadzi do szybkiej supresji wydzielania gonadotropin. W przeciwieństwie do agonistów GnRH, ganireliks nie wywołuje początkowej stymulacji wydzielania gonadotropin.

Efekt farmakodynamiczny ganireliksu jest szybki, głęboki i odwracalny. Stężenia hormonów wracają do wartości wyjściowych w ciągu 2 dni po zakończeniu podawania leku.

Skład preparatu

Jedna ampułko-strzykawka Orgalutranu zawiera 0,25 mg ganireliksu w 0,5 ml roztworu wodnego. Lek jest przeznaczony do podawania podskórnego.

Orgalutran stanowi ważny element protokołów kontrolowanej hiperstymulacji jajników, umożliwiając precyzyjne sterowanie cyklem i zwiększając skuteczność procedur wspomaganego rozrodu. Właściwe stosowanie leku wymaga ścisłej współpracy między lekarzem a pacjentką oraz starannego monitorowania przebiegu stymulacji.