Onirex
Zolpidem tartrate
Onirex - charakterystyka leku dla lekarzy
Wskazania
Onirex jest wskazany w krótkotrwałym leczeniu bezsenności u dorosłych, gdy:
- Bezsenność uniemożliwia normalne funkcjonowanie
- Bezsenność powoduje skrajne wyczerpanie pacjenta
Należy pamiętać, że benzodiazepiny i leki o podobnym działaniu są wskazane wyłącznie w leczeniu ciężkiej bezsenności, która zaburza prawidłowe funkcjonowanie lub jest niezwykle uciążliwa dla pacjenta.
Onirex powinien być stosowany tylko w przypadkach ciężkiej bezsenności, gdy inne metody leczenia okazały się nieskuteczne. Nie należy przepisywać go rutynowo przy łagodnych zaburzeniach snu.
Dawkowanie
Grupa pacjentów | Zalecana dawka | Uwagi |
---|---|---|
Dorośli | 10 mg/dobę | Bezpośrednio przed snem |
Osoby starsze lub osłabione | 5 mg/dobę | Można zwiększyć do 10 mg przy dobrej tolerancji |
Pacjenci z niewydolnością wątroby | 5 mg/dobę | Można zwiększyć do 10 mg przy dobrej tolerancji |
Tabela 1. Zalecane dawkowanie leku Onirex w zależności od grupy pacjentów
Kluczowe zasady dawkowania:
- Czas leczenia należy ograniczyć do minimum, zwykle od kilku dni do 2 tygodni
- Maksymalny czas leczenia to 4 tygodnie, wliczając okres odstawiania leku
- Stosować najmniejszą skuteczną dawkę
- Nie przekraczać dawki 10 mg/dobę
- Lek przyjmować w pojedynczej dawce, nie powtarzać w ciągu nocy
- Dzieci i młodzież poniżej 18 lat - stosowanie przeciwwskazane
Dawkowanie Onirexu powinno być zindywidualizowane, z uwzględnieniem wieku i stanu pacjenta. Kluczowe jest stosowanie najmniejszej skutecznej dawki przez możliwie najkrótszy czas.
Przeciwwskazania
Onirex jest przeciwwskazany w następujących przypadkach:
- Ciężka niewydolność wątroby
- Nadwrażliwość na zolpidem lub substancje pomocnicze
- Zespół bezdechu sennego
- Myasthenia gravis
- Ciężka niewydolność oddechowa
- Dzieci i młodzież poniżej 18 lat
Przed przepisaniem Onirexu należy dokładnie ocenić stan pacjenta pod kątem wymienionych przeciwwskazań, szczególnie zwracając uwagę na funkcję wątroby i układu oddechowego.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Ogólne zasady stosowania:
- Określić przyczynę bezsenności przed zastosowaniem leku
- Leczyć chorobę podstawową będącą przyczyną bezsenności
- Brak efektu po 7-14 dniach może wskazywać na pierwotną chorobę psychiczną lub fizyczną
- Ograniczyć czas leczenia do minimum, maksymalnie 4 tygodnie
- Poinformować pacjenta o ograniczonym czasie leczenia
Ryzyko uzależnienia i zespołu odstawiennego:
- Możliwość rozwoju tolerancji przy długotrwałym stosowaniu
- Ryzyko uzależnienia fizycznego i psychicznego
- Większe ryzyko u osób z uzależnieniem w wywiadzie
- Możliwość wystąpienia zespołu odstawiennego po nagłym przerwaniu leczenia
- Zalecane stopniowe zmniejszanie dawki
Zaburzenia psychoruchowe:
- Ryzyko zaburzeń zdolności prowadzenia pojazdów następnego dnia
- Zwiększone ryzyko przy dawce >10 mg, czasie do snu <8h, jednoczesnym stosowaniu innych leków hamujących OUN lub alkoholu
- Zalecany 8-godzinny sen po przyjęciu leku
Inne istotne ostrzeżenia:
- Ryzyko niepamięci następczej
- Możliwość reakcji paradoksalnych (np. niepokój, pobudzenie)
- Zwiększone ryzyko upadków u osób starszych
- Ostrożność u pacjentów z depresją - ryzyko samobójstwa
- Możliwość wystąpienia somnambulizmu i podobnych zachowań
Stosowanie Onirexu wymaga ścisłego monitorowania pacjenta pod kątem skuteczności, działań niepożądanych i ryzyka uzależnienia. Kluczowe jest edukowanie pacjenta o zasadach bezpiecznego stosowania leku.
Interakcje lekowe
Najważniejsze interakcje:
- Alkohol - nasilenie działania uspokajającego, nie zaleca się łączenia
- Leki hamujące OUN (np. neuroleptyki, leki nasenne, przeciwlękowe, przeciwdepresyjne) - nasilenie działania hamującego
- Inhibitory CYP3A4 (np. ketokonazol) - zwiększenie stężenia zolpidemu we krwi
- Induktory CYP3A4 (np. ryfampicyna) - zmniejszenie stężenia i skuteczności zolpidemu
- Opioidowe leki przeciwbólowe - ryzyko nasilenia euforii i uzależnienia
Przed przepisaniem Onirexu należy dokładnie przeanalizować wszystkie leki przyjmowane przez pacjenta, ze szczególnym uwzględnieniem tych wpływających na OUN i metabolizm wątrobowy.
Ciąża i laktacja
- Brak wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania w ciąży - Nie zaleca się stosowania w ciąży, zwłaszcza w I trymestrze - Ryzyko działań niepożądanych u noworodka przy stosowaniu w późnej ciąży - Zolpidem przenika do mleka matki - nie zaleca się stosowania podczas karmienia piersią
Onirex nie powinien być stosowany u kobiet w ciąży i karmiących piersią. W przypadku konieczności zastosowania u kobiet w wieku rozrodczym, należy poinformować o konieczności stosowania skutecznej antykoncepcji.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane:
- Zaburzenia OUN: senność, zawroty głowy, splątanie, zmęczenie
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nudności, wymioty, biegunka
- Zaburzenia psychiczne: omamy, pobudzenie, koszmary senne
- Amnezja następcza
- Ryzyko uzależnienia i zespołu odstawiennego
Pacjenci powinni być monitorowani pod kątem wystąpienia działań niepożądanych, szczególnie w pierwszych dniach leczenia. Należy poinformować ich o możliwych objawach i konieczności zgłaszania ich lekarzowi.
Przedawkowanie
- Objawy: od senności po śpiączkę, możliwe przypadki śmiertelne - Leczenie: płukanie żołądka, podanie węgla aktywowanego, leczenie objawowe - W ciężkich przypadkach rozważyć podanie flumazenilu jako odtrutki - Hemodializa nieskuteczna w usuwaniu zolpidemu
W przypadku podejrzenia przedawkowania Onirexu konieczna jest natychmiastowa interwencja medyczna i ścisłe monitorowanie pacjenta.
Warto zapamiętać
- Onirex powinien być stosowany krótkotrwale (maks. 4 tygodnie) w leczeniu ciężkiej bezsenności u dorosłych
- Istnieje ryzyko uzależnienia i zespołu odstawiennego - konieczne stopniowe odstawianie leku
Mechanizm działania
Zolpidem, substancja czynna Onirexu, jest imidazopirydyną o działaniu podobnym do benzodiazepin. Działa poprzez:
- Selektywne wiązanie z podjednostką omega-1 (BZ1) kompleksu receptorowego GABA-A
- Modulację kanału chlorkowego, co prowadzi do nasilenia hamującego działania GABA
- Wykazuje głównie działanie nasenne, z mniejszym wpływem na działanie przeciwdrgawkowe, miorelaksacyjne i przeciwlękowe
Selektywne działanie zolpidemu na receptory BZ1 może tłumaczyć jego silne działanie nasenne przy mniejszym ryzyku niektórych działań niepożądanych typowych dla benzodiazepin.
Skład
1 tabletka powlekana Onirexu zawiera 10 mg zolpidemu winianu jako substancję czynną.
Przy przepisywaniu leku należy zwrócić uwagę na zawartość substancji czynnej i dostosować dawkowanie do indywidualnych potrzeb pacjenta, pamiętając o maksymalnej zalecanej dawce 10 mg/dobę.