Noxafil - informacje dla lekarza
Noxafil (pozakonazol) to lek przeciwgrzybiczy z grupy triazoli, dostępny w postaci koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji. Poniżej przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące tego produktu leczniczego.
Wskazania
Noxafil w postaci koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji jest wskazany w leczeniu następujących zakażeń grzybiczych u dorosłych:
- Inwazyjna aspergiloza oporna na amfoterycynę B lub itrakonazol, lub w przypadku nietolerancji tych leków
- Fuzarioza oporna na amfoterycynę B lub w przypadku jej nietolerancji
- Chromoblastomikoza i grzybniak oporne na itrakonazol lub w przypadku jego nietolerancji
- Kokcydioidomikoza oporna na amfoterycynę B, itrakonazol lub flukonazol, lub w przypadku nietolerancji tych leków
Lek jest również wskazany w zapobieganiu inwazyjnym zakażeniom grzybiczym u pacjentów z ostrą białaczką szpikową lub zespołem mielodysplastycznym otrzymujących chemioterapię oraz u pacjentów po przeszczepieniu macierzystych komórek krwiotwórczych otrzymujących duże dawki leków immunosupresyjnych z powodu choroby przeszczep przeciwko gospodarzowi.
Oporność definiowana jest jako progresja zakażenia lub brak poprawy po co najmniej 7 dniach stosowania dawek terapeutycznych dotychczas skutecznych w leczeniu przeciwgrzybiczym.
Dawkowanie
Zalecane dawkowanie Noxafilu w postaci koncentratu do sporządzania roztworu do infuzji zależy od wskazania:
Wskazanie | Dawkowanie |
---|---|
Oporne inwazyjne zakażenia grzybicze / pacjenci z nietolerancją terapii pierwszego rzutu | Dawka wysycająca 300 mg 2x/dobę w pierwszej dobie, następnie 300 mg raz/dobę |
Zapobieganie inwazyjnym zakażeniom grzybiczym | Dawka wysycająca 300 mg 2x/dobę w pierwszej dobie, następnie 300 mg raz/dobę |
Czas trwania leczenia należy dostosować do stopnia nasilenia choroby podstawowej, szybkości ustępowania immunosupresji i odpowiedzi klinicznej. W profilaktyce u pacjentów z AML/MDS leczenie należy rozpocząć kilka dni przed spodziewaną neutropenią i kontynuować przez 7 dni od momentu, gdy liczba neutrofili przekroczy 500 komórek/mm3.
Sposób podawania
Noxafil w postaci koncentratu należy podawać przez centralny dostęp dożylny w powolnym wlewie trwającym około 90 minut. Nie wolno podawać w szybkim wstrzyknięciu dożylnym. W przypadku braku dostępu centralnego, pojedynczy wlew można podać przez obwodowy cewnik dożylny (wlew powinien trwać około 30 minut).
Przeciwwskazania
- Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą
- Jednoczesne stosowanie alkaloidów sporyszu
- Jednoczesne stosowanie substratów CYP3A4 (terfenadyna, astemizol, cyzapryd, pimozyd, halofantryna, chinidyna)
- Jednoczesne stosowanie inhibitorów reduktazy HMG-CoA (symwastatyna, lowastatyna, atorwastatyna)
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Należy zachować szczególną ostrożność w następujących przypadkach:
- Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby - możliwe zwiększenie stężenia leku w osoczu
- Pacjenci z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek - konieczne ścisłe monitorowanie
- Pacjenci z czynnikami ryzyka wydłużenia odstępu QTc
- Jednoczesne stosowanie z innymi lekami metabolizowanymi przez CYP3A4
- Możliwość wystąpienia reakcji zakrzepowo-zatorowych
Należy monitorować parametry czynności wątroby, stężenia elektrolitów oraz odstęp QTc w EKG.
Interakcje
Pozakonazol jest silnym inhibitorem CYP3A4, co może prowadzić do istotnych interakcji z wieloma lekami. Szczególną ostrożność należy zachować przy jednoczesnym stosowaniu z:
- Substratami CYP3A4 (np. takrolimus, syrolimus, midazolam)
- Lekami wydłużającymi odstęp QTc
- Inhibitorami reduktazy HMG-CoA
- Alkaloidami sporyszu
- Alkaloidami barwinka
- Ryfabutyną
Może być konieczne dostosowanie dawek jednocześnie stosowanych leków.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane to:
- Zaburzenia żołądkowo-jelitowe (biegunka, nudności, wymioty)
- Gorączka
- Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych
- Reakcje w miejscu podania
Rzadko mogą wystąpić ciężkie działania niepożądane, w tym zaburzenia czynności wątroby, wydłużenie odstępu QTc i reakcje nadwrażliwości.
Wnioski
Noxafil jest skutecznym lekiem przeciwgrzybiczym o szerokim spektrum działania, szczególnie przydatnym w leczeniu opornych zakażeń inwazyjnych oraz w profilaktyce u pacjentów z grupy wysokiego ryzyka. Wymaga jednak ścisłego monitorowania ze względu na możliwość interakcji lekowych i działań niepożądanych.
Warto zapamiętać
- Noxafil jest wskazany w leczeniu opornych inwazyjnych zakażeń grzybiczych oraz w profilaktyce u pacjentów z grupy wysokiego ryzyka
- Lek należy podawać w powolnym wlewie dożylnym, najlepiej przez dostęp centralny
Mechanizm działania
Pozakonazol jest inhibitorem 14α-demetylazy lanosterolu (CYP51), kluczowego enzymu w biosyntezie ergosterolu. Hamowanie tego enzymu prowadzi do zaburzenia integralności błony komórkowej grzybów i w konsekwencji do ich śmierci.
Farmakokinetyka
Stężenia pozakonazolu w osoczu po podaniu dożylnym są znacznie wyższe niż po podaniu doustnym. Lek jest metabolizowany głównie poprzez UDP-glukuronizację i jest substratem dla P-glikoproteiny. Eliminacja zachodzi głównie z kałem, w mniejszym stopniu z moczem.
Monitorowanie leczenia
W trakcie terapii Noxafilem zaleca się regularne monitorowanie:
- Parametrów czynności wątroby
- Stężeń elektrolitów (zwłaszcza potasu, magnezu i wapnia)
- Odstępu QTc w EKG
- Objawów klinicznych zakażenia grzybiczego
- Ewentualnych działań niepożądanych
W przypadku pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby może być konieczne dostosowanie dawki lub rozważenie alternatywnych opcji terapeutycznych.
Podsumowanie
Noxafil (pozakonazol) jest cennym narzędziem w leczeniu i profilaktyce inwazyjnych zakażeń grzybiczych, szczególnie u pacjentów z opornością lub nietolerancją standardowych terapii. Wymaga jednak ostrożnego stosowania i ścisłego monitorowania ze względu na potencjalne interakcje lekowe i działania niepożądane. Właściwe wykorzystanie tego leku może znacząco poprawić rokowanie u pacjentów z ciężkimi zakażeniami grzybiczymi.