Memorion - charakterystyka produktu leczniczego

Wskazania do stosowania

Memorion jest wskazany w leczeniu objawowym łagodnej do średnio ciężkiej postaci otępienia w chorobie Alzheimera. Produkt leczniczy przeznaczony jest dla pacjentów dorosłych.

Memorion znajduawowej otępienia alzheimerowskiego o nasileniu od łagodnego do umiarkowanego.

Dawkowanie i sposób podawania

Tabela 1. Schemat dawkowania produktu Memorion u pacjentów dorosłych i w podeszłym wieku

Leczenie należy rozpocząć od dawki 5 mg/dobę (dawkowanie raz na dobę) i kontynuować przez co najmniej miesiąc. Po tym okresie, na podstawie oceny klinicznej, można zwiększyć dawkę do 10 mg/dobę (dawkowanie raz na dobę). Maksymalna zalecana dawka dobowa wynosi 10 mg.

Terapia powinna być inicjowana i nadzorowana przez lekarza doświadczonego w diagnostyce i leczeniu otępienia w chorobie Alzheimera. Rozpoznanie powinno być ustalone zgodnie z aktualnymi wytycznymi (np. DSM IV, ICD 10). Leczenie można rozpocząć tylko wtedy, gdy możliwa jest regularna kontrola przyjmowania leku przez pacjenta.

Leczenie podtrzymujące można kontynuować tak długo, jak długo przynosi korzyści terapeutyczne dla pacjenta. Należy regularnie oceniać efekty kliniczne stosowania donepezylu. W przypadku braku działania terapeutycznego należy rozważyć odstawienie leku. Reakcja na leczenie jest indywidualna i trudna do przewidzenia. Po odstawieniu produktu obserwuje się stopniowe ustępowanie korzystnych efektów działania donepezylu.

Zaburzenia czynności nerek i wątroby: U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek można stosować podobny schemat dawkowania, gdyż nie wpływa to na klirens donepezylu. U pacjentów z łagodnym lub umiarkowanym zaburzeniem czynności wątroby, ze względu na możliwość zwiększonej ekspozycji na lek, dawkę należy zwiększać indywidualnie, w zależności od tolerancji. Brak danych dotyczących stosowania u pacjentów z ciężkim zaburzeniem czynności wątroby.

Dzieci i młodzież: Brak wskazań do stosowania donepezylu w tej grupie wiekowej.

Sposób podawania: Lek należy przyjmować doustnie, wieczorem, bezpośrednio przed snem.

Dawkowanie Memorionu jest stopniowane, rozpoczynając od 5 mg/dobę przez miesiąc, z możliwością zwiększenia do 10 mg/dobę. Kluczowa jest regularna ocena efektów terapeutycznych i indywidualizacja leczenia.

Przeciwwskazania

Stosowanie produktu Memorion jest przeciwwskazane w przypadku:

• Nadwrażliwości na chlorowodorek donepezylu
• Nadwrażliwości na pochodne piperydyny
• Nadwrażliwości na którąkolwiek substancję pomocniczą preparatu

Głównym przeciwwskazaniem do stosowania Memorionu jest nadwrażliwość na substancję czynną lub składniki preparatu.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Brak badań w ciężkiej postaci otępienia: Nie przeprowadzono badań dotyczących stosowania donepezylu u pacjentów z ciężką postacią otępienia w chorobie Alzheimera, z innymi rodzajami otępienia ani z innymi rodzajami zaburzeń pamięci (np. związanymi z procesami starzenia).

Wpływ na układ sercowo-naczyniowy: Ze względu na działanie farmakologiczne, inhibitory cholinesterazy mogą mieć wpływ wagotoniczny na częstość akcji serca (np. powodować bradykardię). Może to być szczególnie istotne u pacjentów z zespołem chorego węzła zatokowego lub z zaburzeniami przewodnictwa nadkomorowego. Zgłaszano przypadki omdleń i napadów drgawek, które mogą być związane z blokiem sercowym lub długimi zahamowaniami zatokowym.

Układ pokarmowy: U pacjentów ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia wrzodów, np. z chorobą wrzodową w wywiadzie lub przyjmujących jednocześnie NLPZ, należy monitorować występujące objawy. Jednakże w badaniach klinicznych donepezylu nie stwierdzono zwiększenia częstości zapadania na chorobę wrzodową lub krwawienia z przewodu pokarmowego w porównaniu z placebo.

Układ moczowy: Cholinomimetyki mogą powodować utrudnienie odpływu moczu z pęcherza moczowego, ale w badaniach klinicznych donepezylu nie zaobserwowano takiego działania.

Napady drgawkowe: Uważa się, że cholinomimetyki mogą przyczyniać się do uogólnionych napadów drgawkowych. Jednakże napady drgawkowe mogą być również objawem choroby Alzheimera.

Objawy pozapiramidowe: Cholinomimetyki mogą nasilać lub wywoływać objawy pozapiramidowe.

Złośliwy zespół neuroleptyczny (ZZN): Podczas stosowania donepezylu bardzo rzadko zgłaszano przypadki ZZN, szczególnie u pacjentów przyjmujących jednocześnie leki przeciwpsychotyczne. W przypadku wystąpienia objawów ZZN lub wysokiej gorączki o niewyjaśnionej przyczynie, należy przerwać leczenie.

Choroby płuc: Z uwagi na działanie cholinomimetyczne inhibitorów cholinesterazy należy zachować ostrożność podczas ich stosowania u pacjentów z astmą lub obturacyjną chorobą płuc w wywiadzie.

Interakcje lekowe: Należy unikać równoczesnego podawania donepezylu z innymi inhibitorami acetylocholinesterazy, agonistami lub antagonistami układu cholinergicznego.

Zaburzenia czynności wątroby: Brak danych dotyczących pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby.

Śmiertelność w badaniach nad otępieniem naczyniopochodnym: Przeprowadzono trzy 6-miesięczne badania kliniczne z udziałem osób spełniających kryteria NINDS-AIREN dotyczące możliwego występowania otępienia naczyniopochodnego (ON). Średni wskaźnik śmiertelności dla wszystkich trzech badań ON w grupie przyjmującej donepezylu chlorowodorek (1,7%) był liczbowo wyższy niż w grupie przyjmującej placebo (1,1%), jednak różnica ta nie była istotna statystycznie.

Laktoza: Produkt zawiera laktozę. Nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.

Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn: Donepezyl wywiera niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn. Otępienie samo w sobie może powodować zaburzenie tych zdolności. Ponadto, donepezyl może wywoływać odczucie zmęczenia, zawroty głowy i kurcze mięśni, głównie na początku leczenia lub po zwiększeniu dawki.

Stosowanie Memorionu wymaga szczególnej ostrożności u pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego, pokarmowego, oddechowego oraz z zaburzeniami czynności wątroby. Konieczne jest monitorowanie pacjentów pod kątem potencjalnych działań niepożądanych i interakcji lekowych.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

Metabolizm: Chlorowodorek donepezylu i jego metabolity nie hamują metabolizmu teofiliny, warfaryny, cymetydyny ani digoksyny u ludzi. Jednoczesne podawanie digoksyny lub cymetydyny nie wpływa na metabolizm donepezylu.

Enzymy cytochromu P450: W metabolizmie donepezylu uczestniczą izoenzymy cytochromu P450 - 3A4 i, w mniejszym stopniu, 2D6. Inhibitory tych enzymów (np. ketokonazol, itrakonazol, erytromycyna, fluoksetyna) mogą hamować metabolizm donepezylu, zwiększając jego stężenie w organizmie.

Induktory enzymów: Leki takie jak ryfampicyna, fenytoina, karbamazepina czy alkohol mogą zmniejszać stężenie donepezylu w organizmie.

Interakcje cholinergiczne: Donepezyl może wchodzić w interakcje z lekami o działaniu przeciwcholinergicznym. Istnieje również możliwość działania synergicznego przy jednoczesnym stosowaniu leków cholinergicznych, środków blokujących połączenia nerwowo-mięśniowe lub leków blokujących receptory beta-adrenergiczne wpływających na przewodzenie pobudzeń w sercu.

Główne interakcje Memorionu dotyczą leków wpływających na enzymy cytochromu P450 oraz leków o działaniu cholinergicznym i przeciwcholinergicznym. Konieczna jest ostrożność przy łączeniu z tymi grupami leków.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża: Brak wystarczających danych dotyczących stosowania donepezylu u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach nie wykazały działania teratogennego, ale stwierdzono szkodliwy wpływ na przebieg porodu i rozwój pourodzeniowy. Ryzyko dla ludzi nie jest znane. Donepezylu nie wolno stosować w okresie ciąży, jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne.

Karmienie piersią: Donepezyl przenika do mleka u szczurów. Nie wiadomo, czy przenika do mleka ludzkiego. Brak badań dotyczących stosowania u kobiet w okresie laktacji. Kobiety przyjmujące donepezyl nie powinny karmić piersią.

Memorion nie powinien być stosowany w ciąży i podczas karmienia piersią, chyba że jest to bezwzględnie konieczne. Decyzję o stosowaniu leku w tych okresach należy podejmować indywidualnie, rozważając potencjalne korzyści i ryzyko.

Działania niepożądane

Najczęściej występujące działania niepożądane to:

• Biegunka
• Skurcze mięśni
• Zmęczenie
• Nudności
• Wymioty
• Bezsenność

Inne istotne działania niepożądane obejmują:

• Zaburzenia psychiczne: omamy, pobudzenie, zachowanie agresywne
• Zaburzenia układu nerwowego: omdlenia, zawroty głowy, napady drgawkowe
• Zaburzenia serca: bradykardia, blok zatokowo-przedsionkowy
• Zaburzenia żołądka i jelit: krwawienie z przewodu pokarmowego, wrzody żołądka i dwunastnicy
• Zaburzenia wątroby: zapalenie wątroby
• Zaburzenia skóry: wysypka, świąd
• Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe: rabdomioliza (bardzo rzadko)

Profil działań niepożądanych Memorionu obejmuje głównie objawy ze strony układu pokarmowego i nerwowego. Istotne jest monitorowanie pacjentów pod kątem potencjalnych poważnych działań niepożądanych, takich jak zaburzenia rytmu serca czy rabdomioliza.

Przedawkowanie

Przedawkowanie inhibitorów cholinesterazy może prowadzić do przełomu cholinergicznego, charakteryzującego się:

• Silnymi nudnościami i wymiotami
• Wzmożonym ślinieniem i potliwością
• Bradykardią
• Niedociśnieniem tętniczym
• Depresją oddechową
• Zapaścią
• Drgawkami

Leczenie przedawkowania obejmuje:

• Ogólne leczenie objawowe podtrzymujące czynności życiowe
• Zastosowanie antidotum: atropiny (dawka początkowa 1,0-2,0 mg iv., następnie dawki dostosowane do reakcji klinicznej)

Nie wiadomo, czy możliwe jest usunięcie donepezylu z organizmu poprzez dializę.

Przedawkowanie Memorionu może prowadzić do poważnych powikłań cholinergicznych. Kluczowe jest szybkie rozpoznanie objawów i wdrożenie odpowiedniego leczenia, w tym podanie atropiny jako antidotum.

Właściwości farmakologiczne

Chlorowodorek donepezylu jest swoistym i odwracalnym inhibitorem acetylocholinesterazy, głównej cholinesterazy znajdującej się w mózgu. In vitro donepezyl jest ponad 1000 razy silniejszym inhibitorem acetylocholinesterazy niż butyrylocholinesterazy, enzymu występującego głównie poza ośrodkowym układem nerwowym.

Mechanizm działania Memorionu opiera się na selektywnym hamowaniu acetylocholinesterazy w mózgu, co prowadzi do zwiększenia stężenia acetylocholiny i poprawy funkcji poznawczych u pacjentów z chorobą Alzheimera.

Skład

Jedna tabletka powlekana zawiera 5 mg lub 10 mg chlorowodorku donepezylu.