Lorafen®
Lorazepam
Wskazania do stosowania
Lorafen® (lorazepam) jest wskazany do doraźnego i krótkotrwałego stosowania w następujących przypadkach:
- Zaburzenia lękowe różnego pochodzenia, w tym towarzyszące chorobom układu krążenia i przewodu pokarmowego
- Zaburzenia snu związane ze stanami wzmożonego lęku
Lek wykazuje działanie przeciwlękowe i nasenne, przy słabszym działaniu miorelaksacyjnym i przeciwdrgawkowym.
Mechanizm działania
Lorazepam należy do grupy pochodnych 1,4-benzodiazepiny. Jego działanie polega na nasileniu hamującego wpływu kwasu gamma-aminomasłowego (GABA) w ośrodkowym układzie nerwowym, szczególnie w strukturach związanych z regulacją emocji, takich jak układ limbiczny i podwzgórze. Lorazepam wiąże się ze specyficznymi receptorami benzodiazepinowymi, które są częścią kompleksu receptor GABA-A - kanał chlorkowy. Prowadzi to do zwiększonego napływu jonów chlorkowych do wnętrza neuronów, hiperpolaryzacji błony komórkowej i w efekcie zahamowania czynności neuronów.
Dawkowanie i sposób podawania
Grupa pacjentów | Wskazanie | Dawkowanie |
---|---|---|
Dorośli i dzieci >12 lat | Zaburzenia lękowe | Początkowo 2-3 mg/dobę w 2-3 dawkach podzielonych, następnie dawka podtrzymująca 2-6 mg/dobę w 2-3 dawkach. Maksymalnie 10 mg/dobę. |
Dorośli i dzieci >12 lat | Zaburzenia snu | 2-4 mg jednorazowo przed snem |
Pacjenci >65 lat | Wszystkie wskazania | Połowa dawki zalecanej u dorosłych |
Dzieci <12 lat | - | Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności |
Dawkę należy zwiększać stopniowo, zaczynając od zwiększenia dawki wieczornej. Lek przyjmować doustnie, popijając niewielką ilością wody. Zaleca się stosowanie najniższych skutecznych dawek.
U pacjentów z zaburzoną czynnością nerek i/lub wątroby konieczne jest indywidualne ustalenie dawkowania. Nie należy odstawiać leku nagle - zawsze wymagana jest stopniowa redukcja dawki.
Przeciwwskazania
Stosowanie lorazepamu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na pochodne 1,4-benzodiazepiny lub którykolwiek składnik preparatu
- Ciężka niewydolność oddechowa (niezależnie od przyczyny)
- Ciężka niewydolność wątroby i nerek
- Miastenia
- Jaskra
- Ostra porfiria
- Zatrucie alkoholem
- Zespół bezdechu nocnego
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Przed rozpoczęciem leczenia lorazepamem należy przeprowadzić dokładną analizę istniejących zaburzeń. Szczególną ostrożność należy zachować w następujących przypadkach:
- Ryzyko uzależnienia - wzrasta wraz z dawką i czasem trwania leczenia, szczególnie u pacjentów z wywiadem uzależnień
- Pacjenci w podeszłym wieku (>65 lat) - zwiększone ryzyko działań niepożądanych
- Przewlekła niewydolność oddechowa - ryzyko depresji ośrodka oddechowego
- Niewydolność nerek
- Pacjenci z objawami depresji - ryzyko nasilenia tendencji samobójczych
- Porfirią - ryzyko nasilenia objawów choroby
Należy poinformować pacjenta o ryzyku wystąpienia niepamięci następczej oraz bezsenności z odbicia po odstawieniu leku. Zaleca się przyjmowanie lorazepamu 30 minut przed snem i zapewnienie warunków do 7-8 godzin nieprzerwanego snu.
W trakcie leczenia lorazepamem i przez 3 dni po jego zakończeniu nie należy spożywać alkoholu ani prowadzić pojazdów mechanicznych.
Interakcje
Lorazepam wchodzi w istotne interakcje z następującymi grupami leków:
- Leki działające depresyjnie na OUN (opioidowe leki przeciwbólowe, anestetyki, leki psychotropowe, przeciwdepresyjne, przeciwhistaminowe, hipotensyjne o działaniu ośrodkowym) - nasilenie działania depresyjnego
- Inhibitory cytochromu P-450 (disulfiram, cymetydyna, erytromycyna, ketokonazol) - nasilenie działania lorazepamu
- Induktory cytochromu P-450 (ryfampicyna, fenobarbital, fenytoina, karbamazepina) - osłabienie działania lorazepamu
- Alkohol - nasilenie działania depresyjnego, ryzyko reakcji paradoksalnych
- Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe - przedłużenie i nasilenie ich działania
- Teofilina i kofeina - osłabienie działania nasennego lorazepamu
Wpływ na ciążę i laktację
Stosowanie lorazepamu u kobiet w ciąży jest przeciwwskazane, szczególnie w I i III trymestrze. Lek może powodować szereg niekorzystnych działań u płodu i noworodka, w tym obniżenie temperatury ciała, zaburzenia oddychania i rytmu serca oraz osłabienie odruchu ssania. Istnieje ryzyko rozwoju uzależnienia fizycznego u płodu i wystąpienia zespołu odstawiennego u noworodka.
W trakcie terapii lorazepamem nie należy karmić piersią. Jeżeli zachodzi konieczność podania leku matce karmiącej, należy przerwać karmienie piersią.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane lorazepamu obejmują:
- Zaburzenia układu nerwowego: senność, spowolnienie reakcji, ból i zawroty głowy, stany splątania i dezorientacji, ataksja
- Zaburzenia oka: niewyraźne lub podwójne widzenie
- Zaburzenia żołądka i jelit: nudności, dolegliwości żołądkowe, suchość w jamie ustnej
- Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe: drżenie i zwiotczenie mięśni
- Zaburzenia psychiczne: reakcje paradoksalne (niepokój, bezsenność, zwiększona pobudliwość i agresywność)
Rzadziej mogą wystąpić: zaburzenia krwi, reakcje alergiczne, zaburzenia czynności wątroby, zaburzenia miesiączkowania.
Przedawkowanie
Objawy przedawkowania lorazepamu obejmują: senność, dezorientację, niewyraźną mowę, a w ciężkich przypadkach utratę przytomności i śpiączkę. Szczególnie niebezpieczne jest jednoczesne zatrucie lorazepamem i alkoholem lub innymi lekami działającymi depresyjnie na OUN.
Postępowanie w przypadku przedawkowania polega na:
- Usunięciu niewchłoniętego leku (płukanie żołądka, podanie węgla aktywowanego)
- Monitorowaniu podstawowych funkcji życiowych
- Wdrożeniu leczenia objawowego
- Podaniu antidotum - flumazenilu
Warto zapamiętać
- Lorazepam wykazuje silne działanie przeciwlękowe i nasenne przy relatywnie słabym działaniu miorelaksacyjnym
- Istnieje wysokie ryzyko rozwoju uzależnienia, szczególnie przy długotrwałym stosowaniu i u pacjentów z wywiadem uzależnień
Lorazepam jest skutecznym lekiem przeciwlękowym i nasennym, jednak jego stosowanie wymaga szczególnej ostrożności ze względu na ryzyko uzależnienia i działań niepożądanych. Kluczowe jest stosowanie najniższych skutecznych dawek przez możliwie najkrótszy okres oraz stopniowe odstawianie leku.