Medycyna.pl Medycyna.pl
Wyszukaj produkt

Lorafen®

Lorazepam

draż.
1 mg
25 szt.
Doustnie
Rx
100%
24,33
Lorafen®
draż.
2,5 mg
25 szt.
Doustnie
Rx
100%
24,33

Lorafen® - charakterystyka leku dla lekarzy

Wskazania do stosowania

Lorafen® (lorazepam) jest wskazany do doraźnego i krótkotrwałego stosowania w następujących przypadkach:

  • Zaburzenia lękowe różnego pochodzenia, w tym towarzyszące chorobom układu krążenia i przewodu pokarmowego
  • Zaburzenia snu związane ze stanami wzmożonego lęku

Lek wykazuje działanie przeciwlękowe i nasenne, przy słabszym działaniu miorelaksacyjnym i przeciwdrgawkowym.

Mechanizm działania

Lorazepam należy do grupy pochodnych 1,4-benzodiazepiny. Jego działanie polega na nasileniu hamującego wpływu neuronów GABA-ergicznych w obrębie struktur OUN związanych z regulacją emocji, głównie układu limbicznego i podwzgórza. Lorazepam wiąże się ze specyficznymi receptorami benzodiazepinowymi, które są częścią kompleksu receptora GABA-A i kanału chlorkowego. Prowadzi to do zwiększenia powinowactwa receptora GABA-A do kwasu gamma-aminomasłowego (GABA), co skutkuje nasilonym napływem jonów chlorkowych do wnętrza neuronu i hiperpolaryzacją błony komórkowej. Efektem jest zahamowanie czynności neuronów i działanie anksjolityczne.

Klinicznie przekłada się to na efekt przeciwlękowy i nasenny, przy słabszym działaniu miorelaksacyjnym i przeciwdrgawkowym.

Dawkowanie i sposób podawania

Grupa pacjentów Wskazanie Dawkowanie
Dorośli i dzieci >12 lat Zaburzenia lękowe Początkowo 2-3 mg/dobę w 2-3 dawkach podzielonych
Dawka podtrzymująca: 2-6 mg/dobę w 2-3 dawkach
Maks. 10 mg/dobę
Dorośli i dzieci >12 lat Zaburzenia snu 2-4 mg jednorazowo przed snem
Pacjenci >65 lat Wszystkie wskazania Połowa dawki zalecanej u dorosłych
Dzieci <12 lat - Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności

Dawkowanie należy ustalać indywidualnie u pacjentów z zaburzoną czynnością nerek i/lub wątroby. Lek przyjmować doustnie, popijając niewielką ilością wody. Zaleca się stosowanie najniższych skutecznych dawek. Dawkę należy zwiększać stopniowo, zaczynając od zwiększenia dawki wieczornej.

Przeciwwskazania

Stosowanie lorazepamu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

  • Nadwrażliwość na pochodne 1,4-benzodiazepiny lub którykolwiek składnik preparatu
  • Ciężka niewydolność oddechowa
  • Ciężka niewydolność wątroby i nerek
  • Miastenia
  • Jaskra
  • Ostra porfiria
  • Zatrucie alkoholem
  • Zespół bezdechu nocnego

Lorazepam nie powinien być stosowany w ciąży, szczególnie w I i III trymestrze, ze względu na potencjalne działanie teratogenne oraz ryzyko wystąpienia objawów odstawiennych u noworodka.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Przed rozpoczęciem leczenia lorazepamem należy przeprowadzić dokładną analizę istniejących zaburzeń. Szczególną ostrożność należy zachować w następujących przypadkach:

  • Pacjenci w podeszłym wieku (>65 lat) - zwiększone ryzyko działań niepożądanych
  • Pacjenci z przewlekłą niewydolnością oddechową - ryzyko depresji ośrodka oddechowego
  • Pacjenci z niewydolnością nerek lub wątroby - konieczność dostosowania dawki
  • Pacjenci z objawami depresji - ryzyko nasilenia tendencji samobójczych
  • Pacjenci z uzależnieniem od alkoholu lub innych substancji w wywiadzie - zwiększone ryzyko uzależnienia

Długotrwałe stosowanie lorazepamu może prowadzić do rozwoju tolerancji i uzależnienia. Nagłe odstawienie leku może wywołać zespół odstawienny, dlatego zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki. Lorazepam może powodować niepamięć następczą, szczególnie przy stosowaniu dużych dawek.

Warto zapamiętać
  • Lorazepam może powodować uzależnienie - należy stosować najniższe skuteczne dawki przez możliwie najkrótszy czas
  • Nagłe odstawienie leku grozi wystąpieniem zespołu odstawiennego - konieczna jest stopniowa redukcja dawki

Interakcje

Lorazepam wchodzi w istotne interakcje z wieloma grupami leków:

  • Leki działające depresyjnie na OUN (opioidowe leki przeciwbólowe, anestetyki, leki psychotropowe, przeciwdepresyjne, przeciwhistaminowe, hipotensyjne o działaniu ośrodkowym) - nasilenie działania depresyjnego
  • Inhibitory CYP450 (disulfiram, cymetydyna, erytromycyna, ketokonazol) - nasilenie działania lorazepamu
  • Induktory CYP450 (ryfampicyna, fenobarbital, fenytoina, karbamazepina) - osłabienie działania lorazepamu
  • Alkohol - nasilenie działania depresyjnego i sedatywnego, ryzyko reakcji paradoksalnych
  • Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe - nasilenie i przedłużenie działania
  • Teofilina i kofeina - osłabienie działania nasennego lorazepamu

Należy zachować szczególną ostrożność przy łączeniu lorazepamu z wymienionymi grupami leków i monitorować pacjenta pod kątem nasilonych działań niepożądanych.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane lorazepamu obejmują:

  • Zaburzenia układu nerwowego: senność, spowolnienie reakcji, zawroty głowy, ataksja, zaburzenia pamięci
  • Zaburzenia psychiczne: stany splątania, dezorientacja, reakcje paradoksalne (niepokój, pobudzenie, agresja)
  • Zaburzenia żołądka i jelit: nudności, dolegliwości żołądkowe, suchość w jamie ustnej
  • Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe: osłabienie mięśni, drżenia
  • Zaburzenia oka: niewyraźne lub podwójne widzenie

Rzadziej mogą wystąpić: reakcje alergiczne, zaburzenia czynności wątroby, zaburzenia miesiączkowania, zmiany w morfologii krwi. Długotrwałe stosowanie może prowadzić do rozwoju tolerancji i uzależnienia.

Przedawkowanie

Objawy przedawkowania lorazepamu obejmują: nasiloną senność, dezorientację, niewyraźną mowę, a w ciężkich przypadkach utratę przytomności i śpiączkę. Szczególnie niebezpieczne jest łączne przedawkowanie z alkoholem lub innymi lekami działającymi depresyjnie na OUN.

Postępowanie w przypadku przedawkowania:

  • Usunięcie niewchłoniętego leku (płukanie żołądka, podanie węgla aktywowanego)
  • Monitorowanie podstawowych funkcji życiowych
  • Leczenie objawowe
  • Podanie antidotum - flumazenilu

Wnioski

Lorazepam jest skutecznym lekiem przeciwlękowym i nasennym z grupy benzodiazepin, jednak jego stosowanie wiąże się z ryzykiem uzależnienia i wystąpienia zespołu odstawiennego. Należy zachować szczególną ostrożność przy przepisywaniu go pacjentom w podeszłym wieku, z zaburzeniami czynności wątroby i nerek oraz z wywiadem uzależnień. Kluczowe jest stosowanie najniższych skutecznych dawek przez możliwie najkrótszy czas oraz stopniowe odstawianie leku.



Wskazania

Doraźnie i krótkotrwale: w zaburzeniach lękowych różnego pochodzenia, towarzyszącym chorobom układu krążenia, chorobom przewodu pokarmowego; w zaburzeniach snu związanych ze stanami wzmożonego lęku.

Dorośli i dzieci >12 lat. W zaburzeniach lękowych: początkowo podaje się lorazepam 2-3 mg/dobę w 2-3 dawkach podzielonych a następnie, jeśli zachodzi konieczność, zwiększa się dawkę do dawki podtrzymującej, która najczęściej wynosi 2-6 mg/dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych. Dawkę lorazepamu należy zwiększać stopniowo, zaczynając od zwiększenia dawki przyjmowanej wieczorem. Maks. można podać do 10 mg/dobę. W zaburzeniach snu: spowodowanych lękiem zwykle podaję się raz/dobę 2-4 mg lorazepamu przed snem. Pacjenci w podeszłym wieku (powyżej 65 lat). Zwykle stosuje się połowę dawki zalecanej u dorosłych. Dzieci poniżej 12 lat. Bezpieczeństwo i skuteczność lorazepamu u dzieci poniżej 12 lat nie zostały ustalone. Pacjenci z zaburzoną czynnością nerek i/lub wątroby. Zalecane jest indywidualne ustalanie dawki. Produktu nie należy odstawiać nagle, konieczna jest zawsze stopniowa redukcja dawki.

Preparat należy przyjmować doustnie, popijając niewielką ilością wody. Zaleca się stosowanie możliwie najniższych skutecznych dawek do opanowania objawów lęku. Dawki lorazepamu należy zwiększać stopniowo.

Nadwrażliwość na pochodne 1,4-benzodiazepiny lub którykolwiek składnik preparatu. Ciężka niewydolność oddechowa, niezależnie od przyczyny. Ciężka niewydolność wątroby i nerek. Miastenia. Jaskra. Ostra porfiria. Zatrucie alkoholem. Zespól bezdechu nocnego.

Przed rozpoczęciem leczenia lorazepamem należy przeprowadzić dokładną analizę istniejących zaburzeń. Regularne stosowanie benzodiazepin lub preparatów działających podobnie do benzodiazepin, w tym lorazepamu, przez kilka tyg. może prowadzić do zmniejszenia skuteczności. Stosowanie benzodiazepin lub preparatów działających podobnie do benzodiazepin może prowadzić do uzależnienia psychicznego i fizycznego. Ryzyko uzależnienia wzrasta wraz z dawką i czasem trwania leczenia i jest większe u pacjentów uzależnionych od innych leków lub alkoholu w wywiadzie. W przypadku rozwinięcia się uzależnienia, nagłe odstawienie preparatu może doprowadzić do wystąpienia objawów zespołu odstawiennego. Objawami charakterystycznymi dla zespołu odstawiennego są: ból głowy, bóle mięśni, pobudzenie i napięcie emocjonalne, niepokój ruchowy, stany splątania, dezorientacji, drażliwość, bezsenność. W ciężkich przypadkach mogą pojawić się: utrata poczucia rzeczywistości, zaburzenia osobowości, nadwrażliwość na dotyk, bodźce akustyczne i świetlne, mrowienie i drętwienie kończyn, omamy lub napady drgawek. Istnieją doniesienia, że w przypadku krótko działających benzodiazepin i preparatów benzodiazepinopodobnych objawy zespołu odstawiennego mogą wystąpić nawet w przerwach pomiędzy poszczególnymi dawkami, zwłaszcza, jeśli lek jest podawany w dużych dawkach. Po zakończeniu leczenia może wystąpić przejściowy nawrót objawów o większym natężeniu niż te, które były przyczyną pierwotnego leczenia (tzw. bezsenność z odbicia). Objawom tym często towarzyszą zmiany nastroju, lęk, niepokój, wzmożona aktywność ruchowa. Pacjent powinien być poinformowany o możliwości wystąpienia bezsenności z odbicia. Informacja ta zmniejszy niepokój pacjenta w przypadku, gdyby takie objawy pojawiły się po odstawieniu preparatu. Prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu odstawiennego lub bezsenności z odbicia jest większe po nagłym odstawieniu preparatu. W celu zminimalizowania ryzyka pojawienia się tych objawów zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki. Lorazepam może wywołać niepamięć następczą. Stan taki najczęściej pojawia się po kilku godz. od przyjęcia leku, zwłaszcza w dużej dawce. W celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia niepamięci, zaleca się przyjmowanie lorazepamu 30 min. przed snem i zapewnienie warunków do ciągłego, nieprzerywanego 7-8 h snu. Lorazepam może wywołać reakcje psychiczne i paradoksalne, do których należą: niepokój ruchowy, pobudzenie, drażliwość, agresywność, koszmary senne, omamy, psychozy, sonmambulizm, zaburzenia osobowości, nasilona bezsenność oraz inne behawioralne działania niepożądane. Reakcje te znacznie częściej obserwuje się u pacjentów w podeszłym wieku. W przypadku wystąpienia takich objawów należy natychmiast przerwać leczenie lorazepamem. Lorazepam należy stosować z dużą ostrożnością u pacjentów w podeszłym wieku (>65 lat), ze względu na możliwość nasilenia się działań niepożądanych, głównie zaburzeń orientacji i koordynacji ruchowej. Benzodiazepin i preparatów benzodiazepinopodobnych nie zaleca się stosować u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby, ponieważ mogą przyspieszać rozwój encefalopatii. Lorazepam należy ostrożnie stosować u pacjentów z przewlekłą niewydolnością oddechową, ponieważ, jak stwierdzono w przypadku benzodiazepin, wykazują one hamujący wpływ na ośrodek oddechowy. Ostrożność należy również zachować u pacjentów z niewydolnością nerek. Benzodiazepin i preparatów benzodiazepinopodobnych nie zaleca się stosować u pacjentów z psychozami. Lorazepam należy stosować z dużą ostrożnością u pacjentów z objawami depresji. U pacjentów tych mogą występować skłonności samobójcze. Ze względu na możliwość celowego przedawkowania, pacjentom tym lorazepam powinien być przepisywany w możliwie najmniejszej dawce. Benzodiazepiny i preparaty benzodiazepinopodobne nie powinny być stosowane w monoterapii depresji lub lęku związanego z depresją. Monoterapia tymi lekami może nasilić tendencje samobójcze. Benzodiazepiny i preparaty benzodiazepinopodobne należy stosować z dużą ostrożnością u pacjentów z uzależnieniem od alkoholu, narkotyków lub innych leków w wywiadzie. Pacjenci tacy powinni być objęci ścisłą kontrolą podczas przyjmowania lorazepamu, ponieważ są w grupie ryzyka rozwinięcia się przyzwyczajenia i uzależnienia psychicznego i fizycznego. Lorazepam należy ostrożnie podawać pacjentom z porfnią. Podawanie lorazepamu może spowodować nasilenie objawów tej choroby. Ze względu na zawartość laktozy (tabl. 2,5 mg - 66,7 mg, tabl. 1 mg - 68 mg), preparat nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Ze względu na zawartość sacharozy (tabl. 2,5 mg - 22,50 mg, tabl. 1 mg - 22,50 mg), leku nie powinni stosować pacjenci z rzadkimi, dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy. W czasie długotrwałego leczenia lorazepamem wskazane jest okresowe badanie krwi (morfologia z rozmazem) i analiza moczu. W trakcie leczenia lorazepamem i przez 3 dni po jego zakończeniu nie należy pić żadnych napojów alkoholowych. W trakcie terapii lekiem i do 3 dni po jej zakończeniu nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać urządzeń będących w ruchu.

Depresyjny wpływ lorazepamu na OUN nasilają opioidowe leki przeciwbólowe, leki do znieczulenia ogólnego (anestetyki), leki psychotropowe, leki przeciwdepresyjne, leki przeciwhistaminowe, leki hipotensyjne o działaniu ośrodkowym. Disulfiram, cymetydyna, erytromycyna, ketokonazol, jako inhibitory izoenzymów cytochromu P-450, hamują procesy biotransformacji pochodnych 1,4-benzodiazepiny i nasilają ich depresyjne działanie na OUN. Leki indukujące aktywność cytochromu P-450 (np. ryfampicyna, fenobarbital, fenytoina, karbamazepina) wpływają na procesy biotransformacji pochodnych 1,4-benzodiazepiny i prowadzą do osłabienia ich działania farmakologicznego. Picie alkoholu w czasie leczenia lorazepamem nasila działanie depresyjne na OUN i może doprowadzić do wystąpienia reakcji paradoksalnych, jak: pobudzenie psychoruchowe, agresywne zachowanie. Ponadto alkohol może nasilać działanie sedatywne lorazepamu. Lorazepam podawany łącznie ze środkami zwiotczającymi mięśnie szkieletowe przedłuża i nasila ich działanie. Teofilina i kofeina mogą osłabiać nasenne działanie benzodiazepin (również lorazepamu), ponieważ działają pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy i mają zdolność indukowania enzymów wątrobowych odpowiedzialnych za metabolizm leków. To działanie teofiliny i kofeiny może nie występować u osób nałogowo palących tytoń. Doustne środki antykoncepcyjne przyjmowane jednocześnie z lorazepamem mogą przyspieszać jego metabolizm; biologiczny T0,5 lorazepamu może ulec skróceniu.

Stosowanie leku u kobiet w ciąży jest przeciwwskazane, zwłaszcza w I i III trymestrze. Stosowanie lorazepamu w III trymestrze ciąży lub okresie okołoporodowym może spowodować u noworodka obniżenie temperatury ciała, ciśnienia, zaburzenia rytmu serca, zaburzenia oddychania u płodu i noworodka oraz osłabienie odruchu ssania. U dzieci matek przyjmujących przewlekle benzodiazepiny w późnym okresie ciąży rozwija się uzależnienie fizyczne oraz istnieje ryzyko pojawienia się objawów zespołu odstawiennego po urodzeniu. Kobiety w wieku rozrodczym należy poinformować, by zgłosiły się do lekarza w razie planowania zajścia w ciążę lub podejrzenia o ciążę. W trakcie terapii lorazepamem nie należy karmić piersią. Jeżeli zachodzi konieczność podania leku matce karmiącej piersią, należy odstawić dziecko od piersi. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie oraz dane epidemiologiczne wskazują na teratogenny wpływ benzodiazepin.

Zaburzenia krwi i układu chłonnego: zaburzenia w składzie morfologicznym krwi. Zaburzenia układu nerwowego: senność, spowolnienie reakcji, ból i zawroty głowy, stany splątania i dezorientacji, ataksja. Działania te występują najczęściej na początku leczenia, u pacjentów w podeszłym wieku i z reguły ustępują w czasie trwania dalszej kuracji. W przypadku nasilenia tych reakcji, odpowiednie zmniejszenie dawki, zwykle zmniejsza nasilenie i częstość ich występowania. Niekiedy, zwłaszcza w dużych dawkach, może pojawić się dyzartria z mową zamazaną i nieprawidłowym wymawianiem, zaburzenia pamięci, zaburzenia libido. Zaburzenia oka: zaburzenia widzenia (niewyraźne, podwójne widzenie). Zaburzenia żołądka i jelit: nudności, dolegliwości żołądkowe, uczucie suchości w jamie ustnej - pojawiają się rzadko. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: zatrzymanie moczu, nietrzymanie moczu. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: drżenie mięśni, zwiotczenie mięśni. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: brak apetytu. Zaburzenia naczyniowe: nieznaczne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: ogólne osłabienie, omdlenia. Zaburzenia układu immunologicznego: (bardzo rzadko) reakcje anafilaktyczne. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: alergiczne reakcje skórne (wysypki, świąd, pokrzywka). Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: niewielkie podwyższenie aktywności aminotransferaz, zaburzenia czynności wątroby z wystąpieniem żółtaczki. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: zaburzenia miesiączkowania. Zaburzenia psychiczne: reakcje paradoksalne - niepokój psychoruchowy, bezsenność, zwiększona pobudliwość i agresywność, drżenie mięśniowe, drgawki. Reakcje paradoksalne najczęściej występują po spożyciu alkoholu, u pacjentów w podeszłym wieku i u pacjentów z chorobami psychicznymi. Uzależnienie psychiczne i fizyczne może rozwinąć się podczas leczenia lorazepamem w dawkach terapeutycznych. Nagłe przerwanie leczenia może wywołać zespół odstawienny. Pacjenci nadużywający alkoholu lub leków są bardziej podatni na rozwinięcie uzależnienia. Podczas leczenia lorazepamem może ujawnić się wcześniej istniejąca, niezdiagnozowana depresja.

W wyniku przedawkowania lorazepamu mogą wystąpić następujące objawy: senność, stan dezorientacji, niewyraźna mowa, a w ciężkich przypadkach utrata przytomności, śpiączka. Niebezpieczne dla życia mogą okazać się zatrucia spowodowane jednoczesnym podaniem lorazepamu i alkoholu lub lorazepamu i innych leków działających depresyjnie na OUN. Postępowanie w przypadku zatrucia lorazepamem polega na jak najszybszym usunięciu z organizmu niewchłoniętego jeszcze leku lub zmniejszeniu jego wchłaniania z przewodu pokarmowego (płukanie żołądka, podawanie węgla aktywowanego, wymioty - tylko u przytomnych pacjentów), monitorowaniu podstawowych czynności życiowych (oddech, tętno, ciśnienie tętnicze) i w razie potrzeby wdrożeniu odpowiedniego postępowania objawowego. Specyficznym antidotum jest flumazenil.

Lorazepam należy do grupy pochodnych 1,4-benzodiazepiny. Działa na wiele struktur OUN, przede wszystkim na układ limbiczny i podwzgórze, czyli struktury związane z regulacją czynności emocjonalnych. Jak wszystkie benzodiazepiny nasila hamujące działanie neuronów GABA-ergicznych w obrębie kory mózgowej, hipokampu, móżdżku, wzgórza i podwzgórza. Stwierdzono istnienie specyficznych dla benzodiazepin miejsc wiązania, które są białkowymi strukturami błonowymi, połączonymi z kompleksem złożonym z receptora GABA-A oraz kanału chlorkowego. Działanie lorazepamu polega na zmianie "czułości" receptora GABA-ergicznego, co powoduje zwiększenie powinowactwa tego receptora do kwasu gamma-aminomasłowego (GABA), który jest endogennym neuroprzekaźnikiem hamującym. Następstwem aktywacji receptora benzodiazepinowego lub GABA-A jest zwiększenie napływu jonów chlorkowych do wnętrza neuronu przez kanał chlorkowy. Prowadzi to do hiperpolaryzacji błony komórkowej a w efekcie do zahamowania czynności neuronów. Klinicznie lorazepam działa przeciwlękowo i nasennie. Wykazuje słabe działanie rozluźniające napięcie mięśni szkieletowych i przeciwdrgawkowe.

1 draż. zawiera 1 mg lub 2,5 mg lorazepamu.

Przepisując ten lek pamiętaj: - ilość substancji należy dodatkowo wyrazić słowami, - na recepcie nie można wypisać dodatkowo innych leków.

Nie należy spożywać alkoholu podczas stosowania leku. Alkohol może oddziaływać na wchłanianie leku, wiązanie z białkami krwi i jego dystrybucję w ustroju także metabolizm i wydalanie. W przypadku jednych leków może dojść do wzmocnienia, w przypadku innych do zahamowania ich działania. Wpływ alkoholu na ten sam lek może być inny w przypadku sporadycznego, a inny w przypadku przewlekłego picia.

Lek może wchodzić w interakcje z sokiem grejpfrutowym. Sok grejpfrutowy może nasilić wchłanianie leku z przewodu pokarmowego, a co za tym idzie zwiększyć jego stężenie w organizmie i nasilić działanie, nawet do wystąpienia działania toksycznego.

Lek może przenikać do mleka kobiet karmiących piersią.

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Produkt leczniczy zawierający substancję czynną silnie działającą.

Lek u palaczy (także biernych) może wchodzić w interakcje z nikotyną.

Przyspieszony metabolizm leku w wątrobie (o 42%) poprzez pobudzenie enzymów mikrosomalnych przez związki powstałe podczas smażenia lub grillowania mięsa. Zmniejszenie stężenia leku we krwi prowadzi do braku lub osłabienia efektu terapeutycznego.