Levosert
Levonorgestrel
Levosert - system terapeutyczny domaciczny z lewonorgestrelem
Wskazania
Levosert jest wskazany w:
- Antykoncepcji
- Leczeniu nadmiernych krwawień miesiączkowych
Levosert działa poprzez miejscowe uwalnianie lewonorgestrelu bezpośrednio do jamy macicy. Mechanizm działania antykoncepcyjnego opiera się głównie na:
- Zapobieganiu wzrostu endometrium
- Zagęszczeniu śluzu szyjkowego, co utrudnia przedostawanie się plemników
- Zahamowaniu owulacji u niektórych kobiet
Dawkowanie i sposób podawania
System należy zakładać do jamy macicy w ciągu 7 dni od początku miesiączki. Można go wymieniać na nowy w dowolnym dniu cyklu. Levosert zachowuje skuteczność przez 3 lata, po tym czasie należy go usunąć i w razie potrzeby założyć nowy.
Założenie poporodowe powinno być odroczone do całkowitego zwinięcia macicy, nie wcześniej niż 6 tygodni po porodzie. W przypadku nadmiernego krwawienia poporodowego, przed założeniem systemu należy wykluczyć infekcję lub inne przyczyny.
System można założyć bezpośrednio po poronieniu w I trymestrze ciąży.
Grupa pacjentek | Zalecenia |
---|---|
Kobiety w wieku rozrodczym | Założenie w ciągu 7 dni od początku miesiączki |
Po porodzie | Nie wcześniej niż 6 tygodni po porodzie |
Po poronieniu w I trymestrze | Można założyć bezpośrednio |
Pacjentki <16 lat | Nie stosować przed pierwszą miesiączką |
Tabela: Zalecenia dotyczące zakładania systemu Levosert w różnych grupach pacjentek
Levosert powinien być zakładany wyłącznie przez lekarzy lub pracowników służby zdrowia z doświadczeniem w zakładaniu systemów domacicznych, którzy odbyli odpowiednie szkolenie. Przed założeniem należy przeprowadzić dokładne badanie ginekologiczne i wykluczyć ciążę.
Przeciwwskazania
Stosowanie Levosert jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Ciąża lub jej podejrzenie
- Istniejące lub nawracające stany zapalne narządów miednicy
- Infekcje dróg rodnych
- Poporodowe zapalenie błony śluzowej macicy
- Infekcje macicy po poronieniu w ciągu ostatnich 3 miesięcy
- Zapalenie szyjki macicy, dysplazja nabłonka szyjki macicy
- Podejrzenie lub występowanie nowotworu złośliwego szyjki lub trzonu macicy
- Nowotwór wątroby lub inne ostre/ciężkie choroby wątroby
- Wrodzone lub nabyte nieprawidłowości w budowie macicy
- Niezdiagnozowane, nietypowe krwawienia z dróg rodnych
- Stany sprzyjające rozwojowi infekcji
- Występujące lub przebyte ciężkie choroby tętnic (np. udar, zawał serca)
- Podejrzenie lub występowanie nowotworów zależnych od hormonów (np. rak piersi)
- Nadwrażliwość na substancję czynną lub pomocnicze
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Przed założeniem systemu należy:
- Zebrać pełny wywiad lekarski i rodzinny
- Przeprowadzić badanie fizykalne z pomiarem ciśnienia i tętna
- Wykonać oburęczne badanie miednicy
- Wykluczyć ciążę i wyleczyć ewentualne infekcje dróg rodnych
Pacjentkę należy poinformować, że system nie chroni przed HIV/AIDS i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Należy zachęcać do regularnych badań przesiewowych szyjki macicy i piersi.
Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku:
- Migreny z aurą, silnych bólów głowy
- Żółtaczki
- Znacznego wzrostu ciśnienia tętniczego
- Chorób nowotworowych krwi w remisji
- Długotrwałego leczenia kortykosteroidami
- Torbieli jajników w wywiadzie
- Ciężkich chorób tętnic lub czynników ryzyka
- Żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Należy rozważyć usunięcie systemu w przypadku:
- Nawracających infekcji narządów miednicy
- Ostrego stanu zapalnego
- Perforacji macicy
- Częściowego lub całkowitego wypadnięcia systemu
Ważne jest monitorowanie położenia systemu poprzez kontrolę nitek. W przypadku ich braku należy wykluczyć ciążę i przemieszczenie systemu. Obfite lub nieregularne krwawienia mogą wskazywać na wydalenie systemu.
Interakcje
Metabolizm lewonorgestrelu może być nasilony przez leki indukujące enzymy wątrobowe (np. leki przeciwpadaczkowe, przeciwgrzybicze, przeciwprątkowe). Z kolei inhibitory enzymów (np. ketokonazol) mogą zwiększać stężenie lewonorgestrelu. Ze względu na miejscowe działanie systemu, wpływ tych interakcji na skuteczność antykoncepcyjną uważa się za niewielki.
Ciąża i laktacja
Stosowanie Levosert jest przeciwwskazane w ciąży. W przypadku zajścia w ciążę należy wykluczyć ciążę pozamaciczną i usunąć system. Jeśli nie można go usunąć, należy rozważyć przerwanie ciąży ze względu na zwiększone ryzyko powikłań.
Podczas stosowania Levosert można kontynuować karmienie piersią. Lewonorgestrel przenika do mleka w bardzo małych ilościach, nie stwierdzono ryzyka dla dziecka.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane (>10% pacjentek) to:
- Krwawienia z pochwy/macicy (plamienia, skąpe krwawienia lub brak miesiączki)
- Łagodne torbiele jajników
Inne częste działania niepożądane obejmują:
- Zmiany nastroju, nerwowość
- Bóle głowy
- Bóle brzucha, nudności
- Trądzik
- Bóle pleców
- Bóle miednicy, bolesne miesiączkowanie
- Upławy, zapalenie sromu i pochwy
- Tkliwość i ból piersi
Rzadko mogą wystąpić poważniejsze działania niepożądane jak perforacja macicy czy sepsa. W przypadku ciąży podczas stosowania systemu zwiększa się ryzyko ciąży pozamacicznej.
Warto zapamiętać
- Levosert jest skuteczną metodą antykoncepcji działającą przez 3 lata
- System znacząco zmniejsza obfitość krwawień miesiączkowych w ciągu 3-6 miesięcy stosowania
Levosert jest skuteczną i wygodną metodą antykoncepcji, szczególnie polecaną kobietom z obfitymi krwawieniami miesiączkowymi. Wymaga założenia przez lekarza, ale zapewnia długotrwałą ochronę bez konieczności codziennego przyjmowania tabletek. Jak każda metoda antykoncepcji, wymaga regularnych kontroli i obserwacji ewentualnych działań niepożądanych.