Kwetaplex XR
Quetiapine
Wskazania do stosowania
Kwetaplex XR jest wskazany:
- W leczeniu schizofrenii
- W leczeniu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych:
- W leczeniu epizodów maniakalnych o umiarkowanym i ciężkim nasileniu
- W leczeniu epizodów ciężkiej depresji
- W zapobieganiu nawrotom u pacjentów z epizodami maniakalnymi lub depresyjnymi reagującymi na leczenie kwetiapiną
- W leczeniu epizodów ciężkiej depresji u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami depresyjnymi, jako terapia wspomagająca, jeśli skuteczność monoterapii przeciwdepresyjnej była mniej niż optymalna
Przed rozpoczęciem leczenia lekarz powinien wziąć pod uwagę profil bezpieczeństwa produktu.
Dawkowanie i sposób podawania
Schemat dawkowania jest różny dla każdego wskazania. Należy dopilnować, aby pacjent otrzymał dokładne informacje dotyczące dawkowania odpowiedniego do jego choroby.
Lek należy podawać raz na dobę, bez pokarmu. Tabletki należy połykać w całości, nie należy ich dzielić, żuć ani kruszyć.
Dorośli
Leczenie schizofrenii i epizodów maniakalnych o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego:
Lek należy podawać przynajmniej godzinę przed posiłkiem. Dawka dobowa rozpoczynająca terapię to 300 mg w dniu 1. i 600 mg w dniu 2. Zalecana dobowa dawka to 600 mg, jednak w klinicznie uzasadnionych przypadkach dawkę można zwiększyć do 800 mg/dobę. Dawkę należy dostosować w zakresie dawek skutecznych 400-800 mg/dobę, zależnie od skuteczności klinicznej i tolerancji pacjenta na leczenie.
Leczenie epizodów dużej depresji w zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym:
Lek należy stosować przed snem. Przez pierwsze 4 dni leczenia całkowite dawki dobowe wynoszą odpowiednio: 50 mg (dzień 1.), 100 mg (dzień 2.), 200 mg (dzień 3.) i 300 mg (dzień 4.). Zalecana dawka dobowa wynosi 300 mg. W pojedynczych przypadkach korzystne jest stosowanie dawki 600 mg. Dawki większe niż 300 mg powinny być wprowadzane przez lekarzy doświadczonych w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej.
Zapobieganie nawrotom w zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym:
Pacjenci, u których wystąpiła reakcja na leczenie produktem leczniczym w ostrym zaburzeniu afektywnym dwubiegunowym, powinni kontynuować przyjmowanie produktu w tej samej dawce przed snem. Dawkę produktu leczniczego można dostosować w zależności od skuteczności klinicznej i tolerancji pacjenta, w zakresie dawek 300-800 mg/dobę.
Terapia wspomagająca w leczeniu ciężkiego epizodu depresyjnego w dużej depresji:
Lek należy stosować przed snem. Dawka dobowa rozpoczynająca terapię wynosi 50 mg w dniach 1. i 2., a 150 mg w dniach 3. i 4. Działanie przeciwdepresyjne obserwowano po dawkach 150 i 300 mg/dobę. Decyzja o zwiększeniu dawki ze 150 do 300 mg/dobę powinna być podejmowana na podstawie indywidualnej oceny stanu pacjenta.
Wskazanie | Dawkowanie początkowe | Dawka docelowa |
---|---|---|
Schizofrenia i epizody maniakalne | 300 mg (dzień 1.), 600 mg (dzień 2.) | 600 mg (maks. 800 mg) |
Depresja w chorobie afektywnej dwubiegunowej | 50 mg (dzień 1.), 100 mg (dzień 2.), 200 mg (dzień 3.), 300 mg (dzień 4.) | 300 mg (maks. 600 mg) |
Terapia wspomagająca w dużej depresji | 50 mg (dni 1-2), 150 mg (dni 3-4) | 150-300 mg |
Dawkowanie należy dostosować indywidualnie w zależności od skuteczności i tolerancji leczenia.
U pacjentów w podeszłym wieku, z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby może być konieczne wolniejsze zwiększanie dawki i stosowanie mniejszych dawek dobowych.
Lek nie jest zalecany do stosowania u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat ze względu na brak danych uzasadniających stosowanie w tej grupie wiekowej.
Warto zapamiętać:
- Kwetaplex XR należy przyjmować raz na dobę, najlepiej wieczorem przed snem
- Dawkowanie leku powinno być stopniowo zwiększane i dostosowane indywidualnie do każdego pacjenta
Przeciwwskazania
Stosowanie leku Kwetaplex XR jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą
- Jednoczesne stosowanie inhibitorów cytochromu P450 3A4, takich jak:
- Inhibitory proteazy HIV
- Leki przeciwgrzybicze z grupy azoli
- Erytromycyna
- Klarytromycyna
- Nefazodon
Należy zachować szczególną ostrożność przy stosowaniu leku u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek oraz u osób w podeszłym wieku.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Ryzyko samobójstwa
Depresja wiąże się ze zwiększonym ryzykiem myśli samobójczych, samookaleczeń i prób samobójczych. Ryzyko to utrzymuje się do czasu uzyskania znaczącej remisji. Pacjenci powinni pozostawać pod ścisłą kontrolą lekarską, zwłaszcza w początkowym okresie leczenia i po zmianach dawki.
Objawy pozapiramidowe
Stosowanie kwetiapiny może wiązać się z występowaniem objawów pozapiramidowych, szczególnie u pacjentów z ciężkimi epizodami depresji w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego i dużej depresji. Należy monitorować pacjentów pod kątem wystąpienia tych objawów.
Senność i zawroty głowy
Leczenie kwetiapiną często powoduje senność i związane z nią objawy, zwłaszcza w początkowym okresie zwiększania dawki. Może to zwiększać ryzyko przypadkowych urazów, szczególnie u osób starszych.
Zaburzenia metaboliczne
Stosowanie kwetiapiny może prowadzić do zwiększenia masy ciała, wzrostu stężenia glukozy we krwi i zaburzeń lipidowych. Należy regularnie monitorować parametry metaboliczne pacjentów.
Wydłużenie odstępu QT
Kwetiapina może powodować wydłużenie odstępu QT. Należy zachować ostrożność u pacjentów z chorobami układu krążenia lub przyjmujących leki mogące wpływać na odstęp QT.
Ze względu na złożony profil działań niepożądanych kwetiapiny, przed rozpoczęciem leczenia i w jego trakcie należy dokładnie ocenić stosunek korzyści do ryzyka dla każdego pacjenta.
Warto zapamiętać:
- Pacjenci przyjmujący Kwetaplex XR wymagają regularnego monitorowania parametrów metabolicznych i kardiologicznych
- Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z ryzykiem zachowań samobójczych, zwłaszcza w początkowym okresie leczenia
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Kwetiapina wchodzi w liczne interakcje z innymi lekami, dlatego należy zachować ostrożność przy jej łączeniu z innymi preparatami. Najważniejsze interakcje obejmują:
- Inhibitory i induktory enzymu CYP3A4 - mogą znacząco wpływać na stężenie kwetiapiny we krwi
- Leki działające depresyjnie na OUN - mogą nasilać działanie sedatywne kwetiapiny
- Leki wpływające na układ sercowo-naczyniowy - należy zachować ostrożność ze względu na ryzyko wydłużenia odstępu QT
- Lit - może zwiększać ryzyko objawów pozapiramidowych przy jednoczesnym stosowaniu z kwetiapiną
Przed zastosowaniem jakichkolwiek leków jednocześnie z Kwetaplex XR należy skonsultować się z lekarzem.
Ciąża i karmienie piersią
Stosowanie kwetiapiny w okresie ciąży jest możliwe tylko wtedy, gdy potencjalne korzyści przewyższają ryzyko. Noworodki narażone na działanie leków przeciwpsychotycznych w III trymestrze ciąży są w grupie ryzyka wystąpienia działań niepożądanych.
Nie wiadomo, czy kwetiapina przenika do mleka kobiecego w istotnych ilościach. Należy podjąć decyzję, czy przerwać karmienie piersią, czy przerwać leczenie, biorąc pod uwagę korzyści z karmienia piersią dla dziecka i korzyści z leczenia dla matki.
Działania niepożądane
Najczęstsze działania niepożądane (≥10% pacjentów) związane ze stosowaniem Kwetaplex XR to:
- Senność
- Zawroty głowy
- Ból głowy
- Suchość w jamie ustnej
- Objawy odstawienia
- Zwiększenie stężenia triglicerydów i cholesterolu całkowitego
- Zmniejszenie stężenia cholesterolu HDL
- Zwiększenie masy ciała
- Spadek stężenia hemoglobiny
- Objawy pozapiramidowe
Inne istotne działania niepożądane obejmują zaburzenia metaboliczne, wydłużenie odstępu QT, neutropenię i agranulocytozę. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić ciężkie reakcje skórne.
Pacjenci powinni być poinformowani o możliwych działaniach niepożądanych i konieczności zgłaszania ich lekarzowi.
Przedawkowanie
W przypadku przedawkowania Kwetaplex XR mogą wystąpić następujące objawy:
- Nasilona senność i uspokojenie
- Tachykardia
- Spadek ciśnienia tętniczego
- Efekty antycholinergiczne
- Wydłużenie odstępu QT
- Drgawki
W ciężkich przypadkach może dojść do śpiączki lub zgonu. Nie ma specyficznej odtrutki dla kwetiapiny. Leczenie przedawkowania polega na podtrzymywaniu czynności życiowych i leczeniu objawowym.
Mechanizm działania
Kwetiapina jest atypowym lekiem przeciwpsychotycznym o złożonym mechanizmie działania. Główne efekty terapeutyczne wynikają z:
- Antagonizmu wobec receptorów serotoninowych 5-HT2A i dopaminowych D2
- Działania na receptory histaminowe H1 i adrenergiczne α1
- Wpływu na receptory muskarynowe (głównie przez metabolit norkwetiapinę)
- Hamowania wychwytu zwrotnego noradrenaliny
Taki profil receptorowy odpowiada za skuteczność przeciwpsychotyczną i przeciwdepresyjną kwetiapiny przy relatywnie niskim ryzyku objawów pozapiramidowych.
Zrozumienie mechanizmu działania pomaga w przewidywaniu potencjalnych efektów terapeutycznych i działań niepożądanych leku.
Warto zapamiętać:
- Kwetaplex XR ma złożony mechanizm działania obejmujący wpływ na różne układy receptorowe w mózgu
- Profil receptorowy kwetiapiny tłumaczy jej skuteczność w leczeniu schizofrenii i zaburzeń afektywnych dwubiegunowych
Podsumowanie
Kwetaplex XR (kwetiapina o przedłużonym uwalnianiu) jest atypowym lekiem przeciwpsychotycznym o szerokim spektrum zastosowań w psychiatrii. Jego skuteczność w leczeniu schizofrenii, zaburzeń afektywnych dwubiegunowych i jako terapii wspomagającej w depresji wynika ze złożonego mechanizmu działania na różne układy receptorowe w mózgu.
Stosowanie leku wymaga indywidualnego doboru dawki i ścisłego monitorowania pacjenta, szczególnie w początkowym okresie leczenia. Najczęstsze działania niepożądane obejmują senność, zawroty głowy i zaburzenia metaboliczne. Istotne jest również ryzyko wydłużenia odstępu QT i wystąpienia objawów pozapiramidowych.
Lekarz przepisujący Kwetaplex XR powinien dokładnie rozważyć stosunek korzyści do ryzyka dla każdego pacjenta, uwzględniając jego indywidualny stan kliniczny i współistniejące schorzenia. Regularne monitorowanie parametrów metabolicznych, kardiologicznych i psychiatrycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności terapii.
F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Depresja lub zaburzenia depresyjne (F32; F33; F34; F38; F39 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.
Choroba afektywna dwubiegunowa
F21; F22; F23; F24; F25; F28; F29 wg ICD-10; Depresja lub zaburzenia depresyjne (F32; F33; F34; F38; F39 wg ICD-10) - do ukończenia 18 rż.
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia