Klimicin® - szczegółowe informacje dla lekarzy

Wskazania do stosowania

Klindamycyna do podawania parenteralnego jest stosowana w ciężkich zakażeniach wywołanych przez bakterie wrażliwe na klindamycynę, takich jak:

• Zakażenia układu oddechowego wywołane przez bakterie beztlenowe, Streptococcus pneumoniae i inne paciorkowce oraz Staphylococcus aureus
• Zakażenia skóry i tkanek miękkich wywołane przez Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus i bakterie beztlenowe
• Zakażenia kości i stawów wywołane przez Staphylococcus aureus
• Posocznica wywołana przez Staphylococcus aureus
• Zakażenia w obrębie jamy brzusznej wywołane przez bakterie beztlenowe
• Zakażenia żeńskich narządów płciowych wywołane przez bakterie beztlenowe

W przypadku ciężkiego przebiegu choroby wskazane jest zastosowanie produktu w postaci dożylnej. U chorych z posocznicą zaleca się rozpoczynanie leczenia od dożylnego podania klindamycyny.

Klindamycynę należy stosować wyłącznie w leczeniu ciężkich zakażeń bakteryjnych. Planując zastosowanie klindamycyny lekarz powinien wziąć pod uwagę rodzaj zakażenia oraz rozważyć ryzyko biegunki. Notowano bowiem przypadki zapalenia okrężnicy, występującego nawet 2-3 tygodnie po podaniu produktu.

Podejmując decyzję o leczeniu należy uwzględnić oficjalne zalecenia dotyczące stosowania leków przeciwbakteryjnych.

Dawkowanie i sposób podawania

Pojedyncza dawka domięśniowa nie powinna przekraczać 600 mg, a pojedyncza dawka dożylna 1200 mg. W zakażeniach wywołanych przez paciorkowce β-hemolizujące lek należy podawać przez co najmniej 10 dni.

Sposób podawania

Lek należy podawać domięśniowo lub w powolnym wlewie dożylnym. Przed podaniem dożylnym klindamycynę należy rozpuścić w odpowiednim rozpuszczalniku. Wlew powinien trwać od 10 do 60 minut.

Klindamycyna jest antybiotykiem o szerokim spektrum działania, stosowanym w leczeniu ciężkich zakażeń bakteryjnych. Dawkowanie należy dostosować do ciężkości zakażenia i stanu pacjenta, zwracając szczególną uwagę na ryzyko działań niepożądanych, zwłaszcza ze strony przewodu pokarmowego.

Przeciwwskazania

Stosowanie klindamycyny jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na klindamycynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą
• Nadwrażliwość na linkomycynę (ze względu na możliwość alergicznej reakcji krzyżowej)
• Roztworu do wstrzykiwań i infuzji nie należy podawać wcześniakom i noworodkom urodzonym o czasie

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Podczas stosowania klindamycyny należy zachować szczególną ostrożność w następujących sytuacjach:

• U osób z alergią (atopią) w wywiadzie
• W przypadku długotrwałego leczenia - konieczne okresowe badania krwi oraz kontrola czynności wątroby i nerek
• U pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego (np. celiakia, uchyłkowatość jelit, choroba Leśniowskiego-Crohna)
• U pacjentów z chorobami żołądka i jelit w wywiadzie

Szczególną uwagę należy zwrócić na możliwość wystąpienia rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy, które może rozwinąć się nawet kilka tygodni po zakończeniu leczenia. W przypadku potwierdzenia tego rozpoznania, należy odstawić klindamycynę i wdrożyć odpowiednie leczenie (np. metronidazolem lub wankomycyną).

Klindamycyny nie należy stosować w zapaleniu opon mózgowych ze względu na słabe przenikanie do płynu mózgowo-rdzeniowego. Lek nie jest również skuteczny w leczeniu wirusowych zakażeń dróg oddechowych.

U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby zaleca się okresowe kontrolowanie aktywności enzymów wątrobowych. Należy zachować ostrożność u pacjentów z zaburzeniami przewodnictwa nerwowo-mięśniowego.

Stosowanie klindamycyny wymaga ścisłego monitorowania pacjenta, szczególnie pod kątem objawów ze strony przewodu pokarmowego oraz potencjalnych interakcji z innymi lekami. Kluczowe jest dostosowanie dawkowania do indywidualnych potrzeb pacjenta i jego stanu klinicznego.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Klindamycyna może wchodzić w interakcje z następującymi lekami:

• Leki zwiotczające mięśnie - klindamycyna może nasilać ich działanie
• Makrolidy (np. erytromycyna) i chloramfenikol - nie zaleca się jednoczesnego stosowania ze względu na antagonistyczne działanie
• Preparaty hamujące perystaltykę - zwiększają ryzyko rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy
• Gentamycyna - działanie synergistyczne wobec wielu szczepów Enterobacteriacae i Pseudomonas aeruginosa
• Antagoniści witaminy K (np. warfaryna) - możliwe zwiększenie wartości wskaźników krzepnięcia

Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu klindamycyny z doustnymi środkami antykoncepcyjnymi, gdyż ich skuteczność może być zmniejszona.

Przed wdrożeniem leczenia klindamycyną należy dokładnie przeanalizować listę leków przyjmowanych przez pacjenta, aby uniknąć potencjalnie niebezpiecznych interakcji. Szczególną uwagę należy zwrócić na leki wpływające na układ krzepnięcia oraz środki antykoncepcyjne.

Wpływ na ciążę i laktację

Klindamycyna przenika przez łożysko i do płodu. Stężenie antybiotyku w płynie owodniowym może wynosić około 30% stężenia w krwi matki. Stosowanie klindamycyny u kobiet w ciąży powinno być ograniczone do przypadków bezwzględnej konieczności.

Klindamycyna przenika do mleka matki. U niemowląt karmionych piersią istnieje ryzyko wystąpienia uczuleń, biegunki i nadkażenia błon śluzowych drożdżakami. Z tego powodu podczas leczenia klindamycyną nie zaleca się karmienia piersią.

Stosowanie klindamycyny u kobiet w ciąży i karmiących piersią powinno być starannie rozważone, biorąc pod uwagę potencjalne korzyści dla matki i ryzyko dla płodu lub niemowlęcia.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem klindamycyny to:

• Reakcje nadwrażliwości
• Zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego (biegunka, nudności, wymioty, ból brzucha)
• Rzekomobłoniaste zapalenie jelit
• Zaburzenia hematologiczne (trombocytopenia, leukopenia, neutropenia)
• Zaburzenia czynności wątroby
• Reakcje skórne (wysypka, świąd)

W rzadkich przypadkach mogą wystąpić ciężkie reakcje, takie jak wstrząs anafilaktyczny czy zespół Stevensa-Johnsona. Przy podaniu dożylnym istnieje ryzyko zaburzeń rytmu serca i spadku ciśnienia tętniczego.

Pacjenci leczeni klindamycyną wymagają ścisłego monitorowania pod kątem potencjalnych działań niepożądanych, szczególnie ze strony przewodu pokarmowego i układu immunologicznego. W przypadku wystąpienia ciężkich reakcji należy natychmiast przerwać leczenie i wdrożyć odpowiednie postępowanie.

Właściwości farmakologiczne

Klindamycyna jest półsyntetyczną pochodną linkomycyny, należącą do grupy linkozamidów. Wykazuje działanie bakteriostatyczne, a w wyższych stężeniach bakteriobójcze. Mechanizm działania polega na hamowaniu syntezy białek bakteryjnych poprzez wiązanie się z podjednostką 50S rybosomu bakteryjnego.

Spektrum działania obejmuje bakterie Gram-dodatnie tlenowe, niektóre bakterie Gram-ujemne oraz bakterie beztlenowe. Klindamycyna wykazuje szczególnie wysoką skuteczność wobec Staphylococcus aureus i bakterii beztlenowych.

Znajomość mechanizmu działania i spektrum aktywności klindamycyny pozwala na jej racjonalne stosowanie w terapii zakażeń bakteryjnych, szczególnie tych wywołanych przez bakterie beztlenowe i Staphylococcus aureus.

Podsumowanie

Klindamycyna jest cennym antybiotykiem w leczeniu ciężkich zakażeń bakteryjnych, szczególnie tych wywołanych przez bakterie beztlenowe i Staphylococcus aureus. Jej stosowanie wymaga jednak ostrożności ze względu na ryzyko poważnych działań niepożądanych, zwłaszcza rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy. Kluczowe jest właściwe dawkowanie, monitorowanie pacjenta oraz uwzględnienie potencjalnych interakcji z innymi lekami. W przypadku ciąży i karmienia piersią należy starannie rozważyć korzyści i ryzyko związane z terapią.

1) Refundacja we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach: Pokaż wskazania z ChPL

Klimicin®

2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia