Heviran® - charakterystyka produktu leczniczego

Wskazania do stosowania

Heviran® jest wskazany do stosowania w następujących przypadkach:

• Leczenie zakażeń skóry i błon śluzowych wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus), w tym:
  • Pierwotne opryszczkowe zakażenie narządów płciowych
  • Nawracające opryszczkowe zakażenie narządów płciowych
• Zapobieganie nawrotom opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) u pacjentów z prawidłową odpornością
• Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-Zoster virus)

Heviran® wykazuje skuteczność w leczeniu i zapobieganiu zakażeniom wirusowym z grupy Herpes, zarówno u pacjentów z prawidłową, jak i obniżoną odpornością.

Dawkowanie i sposób podawania

Dorośli

Leczenie zakażeopryszczki pospolitej (Herpes simplex virus):

Uwaga: U pacjentów ze znacznie zmniejszoną odpornością (np. po przeszczepieniu szpiku) lub z zaburzeniami wchłaniania z przewodu pokarmowego dawkę można podwoić do 400 mg.

Kluczowe jest rozpoczęcie leczenia jak najwcześniej po rozpoznaniu zakażenia. W przypadku nawracających infekcji, terapię należy wdrożyć w okresie prodromalnym lub natychmiast po pojawieniu się pierwszych zmian.

Zapobieganie nawrotom opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) u pacjentów z prawidłową odpornością:

Uwaga: Możliwe jest stopniowe zmniejszanie dawki do 200 mg 3 razy na dobę (co 8 godzin) lub nawet 2 razy na dobę (co 12 godzin). U niektórych pacjentów skuteczna może być całkowita dawka dobowa 800 mg.

Zaleca się przerywanie terapii co 6-12 miesięcy w celu oceny ewentualnych zmian w przebiegu choroby.

Zapobieganie zakażeniom wywołanym przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) u pacjentów ze zmniejszoną odpornością:

Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus ospy wietrznej i półpaśca (Varicella-Zoster virus):

Leczenie należy rozpocząć jak najszybciej po rozpoznaniu zakażenia. Najlepsze wyniki uzyskuje się, rozpoczynając terapię w ciągu 24 godzin od pojawienia się pierwszych zmian skórnych.

Dzieci i młodzież

Leczenie zakażeń wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej (Herpes simplex virus) oraz zapobieganie zakażeniom u pacjentów ze zmniejszoną odpornością:

• Dzieci w wieku 2 lat i powyżej: dawkowanie jak u dorosłych
• Dzieci poniżej 2 lat: połowa dawki dla dorosłych

Leczenie zakażeń wirusem ospy wietrznej:

Uwaga: Alternatywnie można zastosować dawkowanie 20 mg/kg masy ciała (maksymalnie 800 mg) 4 razy na dobę. Leczenie należy kontynuować przez 5 dni.

Brak szczegółowych danych dotyczących zapobiegania nawrotom zakażeń wirusem opryszczki pospolitej oraz leczenia półpaśca u dzieci z prawidłową odpornością.

Pacjenci w podeszłym wieku

U pacjentów w podeszłym wieku należy uwzględnić możliwość zaburzenia czynności nerek i odpowiednio dostosować dawkę leku. Konieczne jest utrzymywanie właściwego nawodnienia organizmu, szczególnie przy stosowaniu dużych dawek doustnych acyklowiru.

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek

Należy zachować szczególną ostrożność stosując acyklowir u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Konieczne jest utrzymywanie odpowiedniego poziomu nawodnienia organizmu.

Zalecenia dotyczące modyfikacji dawkowania:

• Leczenie zakażeń wirusem opryszczki pospolitej lub zapobieganie im:
  • Pacjenci z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny <10 ml/min): 200 mg 2 razy na dobę, co około 12 godzin
• Leczenie zakażeń wirusem ospy wietrznej i półpaśca:
  • Pacjenci z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny 10-25 ml/min): 800 mg 3 razy na dobę, co około 8 godzin
  • Pacjenci z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (klirens kreatyniny <10 ml/min): 800 mg 2 razy na dobę, co około 12 godzin

Dostosowanie dawkowania jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności terapii u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek.

Przeciwwskazania

Stosowanie produktu Heviran® jest przeciwwskazane w przypadku nadwrażliwości na:

• Substancję czynną (acyklowir)
• Walacyklowir
• Którąkolwiek substancję pomocniczą preparatu

Przed rozpoczęciem terapii należy dokładnie zebrać wywiad alergologiczny pacjenta, aby uniknąć potencjalnych reakcji nadwrażliwości.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Pacjenci z niewydolnością nerek: Należy zachować szczególną ostrożność stosując Heviran® u pacjentów z niewydolnością nerek, zwłaszcza:

• U pacjentów odwodnionych
• Przy stosowaniu dużych dawek acyklowiru
• Przy jednoczesnym stosowaniu innych leków mogących uszkodzić nerki

Konieczne jest zapewnienie odpowiedniej podaży płynów, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia nerek, szczególnie podczas stosowania dużych dawek acyklowiru.

Pacjenci w podeszłym wieku oraz z niewydolnością nerek: Te grupy pacjentów są bardziej narażone na wystąpienie działań niepożądanych dotyczących układu nerwowego. Wymagają one ścisłej obserwacji podczas terapii. Objawy neurologiczne zwykle ustępują po przerwaniu podawania leku.

Skuteczność w zapobieganiu powikłaniom półpaśca: Dostępne dane z badań klinicznych nie są wystarczające, aby jednoznacznie stwierdzić, że leczenie acyklowirem zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań związanych z półpaścem u pacjentów z prawidłową odpornością.

Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn: Nie przeprowadzono szczegółowych badań w tym zakresie. Oceniając zdolność pacjenta do wykonywania tych czynności, należy wziąć pod uwagę jego stan kliniczny oraz profil działań niepożądanych acyklowiru.

Stosowanie Heviranu® wymaga indywidualnego podejścia do pacjenta, z uwzględnieniem jego stanu zdrowia, funkcji nerek oraz potencjalnych interakcji z innymi lekami.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Mechanizm wydalania acyklowiru: Acyklowir jest wydalany głównie w postaci niezmienionej poprzez aktywne wydzielanie w kanalikach nerkowych. Leki konkurujące o ten mechanizm mogą zwiększać stężenie acyklowiru w osoczu.

Interakcje z wybranymi lekami:

• Probenecyd i cymetydyna: Zwiększają pole pod krzywą (AUC) acyklowiru oraz zmniejszają jego klirens nerkowy.
• Mykofenolan mofetylu: Obserwowano zwiększenie stężeń acyklowiru i nieaktywnego metabolitu mykofenolanu mofetylu przy jednoczesnym stosowaniu.
• Teofilina: Jednoczesne stosowanie acyklowiru i teofiliny może powodować zwiększenie AUC teofiliny o około 50%. Zaleca się monitorowanie stężenia teofiliny w osoczu podczas terapii skojarzonej.

Pomimo obserwowanych interakcji, szeroki indeks terapeutyczny acyklowiru zwykle nie wymaga modyfikacji dawkowania. Jednakże w przypadku teofiliny konieczne jest monitorowanie jej stężenia w osoczu.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Ciąża: Istnieją ograniczone dane dotyczące stosowania acyklowiru u kobiet w ciąży. Heviran® może być stosowany w ciąży tylko wtedy, gdy w opinii lekarza potencjalne korzyści dla matki przewyższają ryzyko dla płodu.

Karmienie piersią: Po doustnym podaniu acyklowiru w dawce 200 mg 5 razy na dobę, stężenie leku w mleku kobiecym wynosi 60-410% stężenia w osoczu. Przy takim stężeniu, osesek mógłby przyjmować acyklowir w dawce do 0,3 mg/kg masy ciała na dobę. Z tego względu należy zachować ostrożność przy podawaniu leku kobietom karmiącym piersią.

Wpływ na płodność:

• Brak danych dotyczących wpływu acyklowiru na płodność u kobiet.
• U mężczyzn przyjmujących doustnie acyklowir w dawkach do 1 g na dobę przez okres do 6 miesięcy nie zaobserwowano istotnego klinicznie wpływu na liczbę, morfologię lub ruchliwość plemników.

Decyzja o stosowaniu Heviranu® w ciąży lub podczas karmienia piersią powinna być podjęta po dokładnej analizie potencjalnych korzyści i ryzyka, w porozumieniu z lekarzem prowadzącym.

Działania niepożądane

Podczas stosowania Heviranu® mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

Zaburzenia krwi i układu chłonnego (bardzo rzadko):

• Niedokrwistość
• Zmniejszenie liczby krwinek białych
• Małopłytkowość

Zaburzenia układu immunologicznego (rzadko):

• Reakcja anafilaktyczna

Zaburzenia psychiczne i układu nerwowego:

• Często: bóle głowy, zawroty głowy
• Bardzo rzadko: pobudzenie, dezorientacja, drżenia, ataksja, zaburzenia wymowy, omamy, objawy psychotyczne, drgawki, senność, encefalopatia, śpiączka

Zaburzenia układu oddechowego (rzadko):

• Duszność

Zaburzenia żołądka i jelit (często):

• Nudności
• Wymioty
• Biegunka
• Bóle brzucha

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:

• Rzadko: przemijające zwiększenie stężenia bilirubiny i aktywności enzymów wątrobowych
• Bardzo rzadko: zapalenie wątroby, żółtaczka

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:

• Często: świąd, wysypka (w tym z nadwrażliwości na światło)
• Niezbyt często: pokrzywka, przyspieszone, rozsiane wypadanie włosów
• Rzadko: obrzęk naczynioruchowy

Zaburzenia nerek i dróg moczowych:

• Rzadko: zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi
• Bardzo rzadko: ostra niewydolność nerek, ból nerek

Zaburzenia ogólne (często):

• Zmęczenie
• Gorączka

Należy pamiętać, że objawy neurologiczne są zwykle przemijające i występują głównie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub innymi czynnikami predysponującymi. W przypadku bólu nerek konieczne jest utrzymanie właściwego nawodnienia pacjenta. Zaburzenia czynności nerek zwykle szybko ustępują po uzupełnieniu płynów i/lub modyfikacji dawkowania leku.

Przedawkowanie

Objawy: Acyklowir jest tylko częściowo wchłaniany z przewodu pokarmowego. Jednorazowe przyjęcie dawki do 20 g zwykle nie wywołuje objawów toksyczności. Przy powtarzającym się, nieumyślnym przedawkowaniu doustnym mogą wystąpić:

• Objawy ze strony przewodu pokarmowego: nudności, wymioty
• Objawy neurologiczne: ból głowy, splątanie

Po przedawkowaniu dożylnej postaci acyklowiru obserwowano:

• Zwiększenie stężenia kreatyniny w surowicy
• Zwiększenie stężenia azotu mocznikowego we krwi
• Niewydolność nerek
• Objawy neurologiczne: splątanie, omamy, pobudzenie, napady drgawek, śpiączka

Postępowanie:

• Obserwacja pacjenta pod kątem objawów toksyczności
• Hemodializa - znacząco zwiększa usuwanie acyklowiru z krwi i może być rozważana w przypadku objawowego przedawkowania

W przypadku podejrzenia przedawkowania Heviranu® należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub oddziałem ratunkowym.

Właściwości farmakologiczne

Mechanizm działania: Acyklowir jest syntetycznym analogiem nukleozydu purynowego, który wykazuje in vitro i in vivo działanie hamujące na patogenne dla człowieka wirusy z grupy herpes, w tym:

• Wirus Herpes simplex (HSV) typu 1 i 2
• Wirus Varicella-Zoster (VZV)

Działanie acyklowiru jest wysoce selektywne. W komórkach niezakażonych acyklowir jest słabo metabolizowany. Natomiast w komórkach zakażonych wirusem HSV lub VZV, acyklowir ulega fosforylacji do aktywnej formy - trójfosforanu acyklowiru. Ten proces zachodzi w następujących etapach:

1. Fosforylacja przez wirusową kinazę tymidynową (TK) do monofosforanu acyklowiru
2. Dalsza fosforylacja przez enzymy komórkowe do dwufosforanu i trójfosforanu acyklowiru

Trójfosforan acyklowiru działa jako inhibitor i substrat dla wirusowej polimerazy DNA, co prowadzi do:

• Wbudowania acyklowiru do wirusowego DNA
• Zakończenia syntezy łańcucha DNA wirusa
• Zahamowania replikacji wirusa

Oporność: Długotrwałe lub powtarzane cykle leczenia acyklowirem, szczególnie u pacjentów z obniżoną odpornością, mogą prowadzić do selekcji szczepów wirusa o zmniejszonej wrażliwości na lek. Mechanizmy oporności obejmują:

• Względny niedobór wirusowej kinazy tymidynowej
• Zmiany w wirusowej kinazie tymidynowej
• Zmiany w wirusowej polimerazie DNA

Nie ustalono jednoznacznej korelacji między wrażliwością wirusa HSV na acyklowir określoną in vitro a kliniczną odpowiedzią na leczenie.

Skład

Substancja czynna: acyklowir

Dostępne dawki:

• 200 mg
• 400 mg
• 800 mg

Heviran® jest dostępny w postaci tabletek, co umożliwia dogodne dawkowanie w zależności od wskazań i stanu klinicznego pacjenta.

1) Refundacja we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach: Pokaż wskazania z ChPL

Heviran®

2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.
3) Pacjenci do ukończenia 18 roku życia