Glucosum 5% Fresenius - charakterystyka produktu leczniczego

Wskazania do stosowania

Glucosum 5% Fresenius jest wskazany do pozajelitowego uzupełniania płynów i węglowodanów. Produkt może być również stosowany jako rozcieńczalnik i rozpuszczalnik dla koncentratów elektrolitów oraz innych produktów leczniczych.

Roztwór glukozy 5% stanowi cenne źródło energii i płynów, szczególnie przydatne w sytuacjach, gdy doustne przyjmowanie pokarmów jest niemożliwe lub niewystarczające.

Dawkowanie i sposób podawania

Dawkowanie Glucosum 5% Fresenius powinno być ustalane indywidualnie przez lekarza, z uwzględnieniem wieku, masy ciała oraz stanu klinicznego pacjenta. Poniżej przedstawiono ogólne wytyczne dotyczące dawkowania:

Należy ściśle przestrzegać powyższych ograniczeń dawkowania oraz ogólnych zaleceń dotyczących stosowania i dawkowania węglowodanów i płynów.

Ze względu na ryzyko hiponatremii związanej z leczeniem szpitalnym, przed podaniem i w trakcie podawania produktu leczniczego może być konieczne kontrolowanie bilansu płynów, stężenia glukozy w surowicy oraz stężenia sodu i innych elektrolitów w surowicy. Szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentów z zespołem nieadekwatnego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH) oraz pacjentów otrzymujących jednocześnie leki z grupy agonistów wazopresyny.

Kontrola stężenia sodu w surowicy jest szczególnie istotna podczas podawania płynów hipotonicznych w stosunku do fizjologicznego ciśnienia osmotycznego, gdyż produkt może stać się skrajnie hipotoniczny po metabolizacji glukozy w organizmie.

Sposób podawania

Glucosum 5% Fresenius podaje się dożylnie do żył obwodowych. Zaleca się wybór dużej żyły ramienia oraz codzienną zmianę miejsca wkłucia w celu minimalizacji ryzyka powikłań związanych z infuzją.

Produkt leczniczy należy podawać z zachowaniem zasad aseptyki, używając sterylnego sprzętu do infuzji. Przed podaniem należy sprawdzić, czy roztwór jest przejrzysty i nie zawiera widocznych cząstek.

Przeciwwskazania

Stosowanie Glucosum 5% Fresenius jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Hiperglikemia
• Hipokaliemia
• Kwasica
• Przewodnienie
• Odwodnienie hipotoniczne

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych stanów, należy rozważyć alternatywne metody leczenia lub modyfikację terapii.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Podczas stosowania Glucosum 5% Fresenius należy zachować szczególną ostrożność w następujących sytuacjach:

• U pacjentów z cukrzycą lub nietolerancją węglowodanów
• W przypadku ryzyka przeciążenia płynami, które może prowadzić do spadku stężenia elektrolitów we krwi i obrzęków
• Podczas długotrwałego podawania produktu - konieczne jest kontrolowanie bilansu płynów, stężenia elektrolitów we krwi oraz równowagi kwasowo-zasadowej
• U pacjentów z ryzykiem hiperglikemii i cukromoczu - należy regularnie kontrolować poziom cukru we krwi i w moczu
• U noworodków, których matki chorują na cukrzycę

Należy pamiętać, że roztwory glukozy mogą stać się skrajnie hipotoniczne w organizmie ze względu na szybki metabolizm glukozy. Może to prowadzić do zaburzeń elektrolitowych, szczególnie hiponatremii hipo- lub hiperosmotycznej.

Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z nieosmotyczną stymulacją wydzielania wazopresyny, chorobami serca, wątroby i nerek oraz u pacjentów przyjmujących leki z grupy agonistów wazopresyny, ze względu na zwiększone ryzyko ostrej hiponatremii.

Ostra hiponatremia może prowadzić do rozwoju ostrej encefalopatii hiponatremicznej (obrzęku mózgu), która stanowi poważne zagrożenie dla życia pacjenta.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Przed podaniem Glucosum 5% Fresenius należy sprawdzić zgodność z innymi produktami leczniczymi, które mają być dodane do roztworu. W przypadku dodawania innych leków, powstały roztwór należy natychmiast podać.

Szczególną uwagę należy zwrócić na interakcje z lekami wpływającymi na gospodarkę wodno-elektrolitową, w tym:

• Leki pobudzające uwolnienie wazopresyny (np. chloropropamid, karbamazepina, winkrystyna)
• Leki nasilające działanie wazopresyny (np. NLPZ, cyklofosfamid)
• Analogi wazopresyny (np. desmopresyna, oksytocyna)
• Leki moczopędne
• Niektóre leki przeciwpadaczkowe (np. okskarbazepina)

Powyższe leki mogą zwiększać ryzyko hiponatremii związanej z leczeniem szpitalnym, szczególnie przy nieodpowiednio zbilansowanym leczeniu płynami infuzyjnymi.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Glucosum 5% Fresenius może być stosowany u kobiet w okresie ciąży i podczas karmienia piersią, jednak należy zachować szczególną ostrożność i uwzględnić zalecenia oraz ograniczenia w dawkowaniu.

U kobiet ciężarnych istnieje ryzyko wystąpienia u płodu hiperglikemii, hiperinsulinemii i kwasicy, a w następstwie hipoglikemii u noworodka. Szczególną ostrożność należy zachować podczas podawania produktu kobietom ciężarnym w trakcie porodu, zwłaszcza w skojarzeniu z oksytocyną, ze względu na zwiększone ryzyko hiponatremii.

Działania niepożądane

Podczas stosowania Glucosum 5% Fresenius mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

• Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: hiperglikemia, cukromocz, zaburzenia równowagi płynów i kwasowo-zasadowej, obrzęki obwodowe, niedobór witamin z grupy B, zmniejszenie stężenia elektrolitów we krwi (np. hipokaliemia, hipomagnezemia, hipofosfatemia), hiponatremia związana z leczeniem szpitalnym
• Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: zapalenie lub zakrzepica żyły w miejscu podania
• Zaburzenia układu nerwowego: encefalopatia hiponatremiczna

W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych działań niepożądanych, należy niezwłocznie poinformować lekarza prowadzącego.

Przedawkowanie

Przedawkowanie Glucosum 5% Fresenius może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym:

• Hiperglikemii i cukromoczu, które nieleczone mogą doprowadzić do zaburzeń świadomości, śpiączki hiperosmolarnej, odwodnienia, a nawet zgonu
• Przeciążenia płynami i zaburzeń gospodarki elektrolitowej

W przypadku przedawkowania należy podjąć odpowiednie leczenie, które może obejmować zmniejszenie szybkości infuzji glukozy, podanie insuliny oraz zastosowanie odpowiedniego postępowania korygującego zaburzenia wodno-elektrolitowe.

Właściwości farmakologiczne

Glukoza jest podstawowym cukrem prostym wykorzystywanym przez organizm jako źródło energii. Jeden gram glukozy dostarcza 16,8 kJ (4 kcal) energii. Prawidłowe stężenie glukozy we krwi na czczo wynosi 75-95 mg/100 ml (4,16-5,27 mmol/l).

Glukoza odgrywa kluczową rolę w metabolizmie organizmu:

• Jest rozkładana w procesie glikolizy do pirogronianu lub mleczanu w celu uzyskania energii
• Uczestniczy w syntezie białek i lipogenezie
• Jest wykorzystywana do syntezy glikogenu - formy magazynowania węglowodanów
• Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania komórek układu nerwowego, rdzenia nerki oraz erytrocytów

Należy pamiętać, że podawanie glukozy w dużych ilościach drogą pozajelitową może mieć wpływ hipokaliemiczny i hipofosfatemiczny.

Skład produktu

1000 ml roztworu Glucosum 5% Fresenius zawiera:

• 50 g glukozy w postaci glukozy jednowodnej (55 g)

Osmolarność roztworu wynosi 278 mOsmol/l.

Glucosum 5% Fresenius jest cennym produktem leczniczym stosowanym w celu uzupełniania płynów i dostarczania energii w warunkach szpitalnych. Jego stosowanie wymaga jednak ścisłego nadzoru medycznego i regularnego monitorowania parametrów klinicznych pacjenta, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodno-elektrolitowej i metabolizmu węglowodanów.