Garamycin - gąbka z gentamycyną do miejscowego leczenia i zapobiegania zakażeniom

Wskazania

Garamycin w postaci gąbki jest wskazany jako leczenie wspomagające w następujących przypadkach:

• Zakażenia bakteryjne kości i tkanek miękkich wywołane przez bakterie wrażliwe na gentamycynę
• Zapobieganie miejscowym zakażeniom kości i tkanek miękkich, np. przy przeszczepach kostnych czy implantacji sztucznych stawów techniką bezcementową

Uwaga: Produktu nie należy stosować jako jedynego leczenia przeciwbakteryjnego w przypadku zakażenia. Konieczne jest jednoczesne zastosowanie odpowiedniego antybiotyku podawanego ogólnoustrojowo, dobranego na podstawie badania mikrobiologicznego.

Garamycin gąbka umożliwia uzyskanie wysokiego miejscowego stężenia gentamycyny, co pozwala na skuteczne zwalczanie lub zapobieganie miejscowym stanom zapalnym. Jest szczególnie przydatna u pacjentów z grup wysokiego ryzyka, np. z chorobami metabolicznymi, onkologicznymi, leczonych immunosupresyjnie, ze współistniejącymi zakażeniami ogólnoustrojowymi czy poddawanych reoperacjom. Sprawdza się również w procedurach zwiększających ryzyko zakażenia, jak operacje z przeszczepami kostnymi, implantacją sztucznych elementów, operacje w polu zakażonym czy trwające ponad 3 godziny.

Dawkowanie i sposób podania

Dawkowanie zależy od rozległości pola operacyjnego i rozmiaru leczonego uszkodzenia. U pacjentów o masie ciała ≤50 kg zaleca się ograniczenie jednorazowej dawki do 3 gąbek, u pacjentów >50 kg - maksymalnie do 5 gąbek.

Gąbkę wprowadza się doogniskowo lub aplikuje na skórę po chirurgicznym oczyszczeniu rany. Produkt jest miękki i można go łatwo dopasować do żądanej wielkości przy użyciu sterylnych nożyczek chirurgicznych. Należy używać suchych rękawiczek i narzędzi, gdyż w mokrym środowisku gąbka może się kleić.

Możliwe sposoby aplikacji obejmują:

• Układanie płaszczyznowo
• Formowanie w wałeczek
• Składanie i luźne układanie w ranie (tkanki miękkie)
• Ścisłe dociskanie do kości
• Układanie wokół rany
• Cięcie na małe kawałki i mieszanie z macerowaną kością gąbczastą

Gąbkę należy aplikować tak, aby pokryć całe pole operacyjne wymagające miejscowej antybiotykoterapii, z uwzględnieniem niewielkiego marginesu. Produktu nie usuwa się z miejsca założenia.

Przeciwwskazania

Stosowanie gąbki Garamycin jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na gentamycynę lub inne antybiotyki aminoglikozydowe
• Nadwrażliwość na którąkolwiek substancję pomocniczą
• Przebyte choroby immunologiczne
• Przebyte choroby tkanki łącznej

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Mimo że stężenia gentamycyny w surowicy po zastosowaniu gąbki są zwykle niskie, należy zachować ostrożność w następujących przypadkach:

• U pacjentów z ciężką niewydolnością nerek - konieczne dokładne rozważenie korzyści i ryzyka
• U pacjentów ze schorzeniami nerwowo-mięśniowymi (np. osłabienie mięśni, parkinsonizm, zatrucie jadem kiełbasianym u dzieci) - aminoglikozydy mogą teoretycznie nasilać osłabienie mięśni

W uzasadnionych przypadkach może być konieczna ocena stężenia aminoglikozydów w surowicy oraz kontrola czynności nerek na podstawie stężenia kreatyniny. Nie ustalono bezpieczeństwa stosowania produktu u dzieci.

Jeśli stosuje się kilka implantów, zaleca się dodatkowo umieszczenie drenu. W przypadku potwierdzonego lub podejrzewanego zakażenia nie należy stosować gąbki jako jedynego źródła antybiotyku - konieczne jest jednoczesne podawanie antybiotyków ogólnoustrojowo.

Interakcje

Mimo niskiego stężenia gentamycyny w surowicy podczas stosowania gąbki, należy uwzględnić potencjalne interakcje:

• Unikać jednoczesnego stosowania z silnie działającymi lekami moczopędnymi (np. kwas etakrynowy, furosemid) - ryzyko nasilenia ototoksyczności
• Unikać równoczesnego stosowania produktów o potencjalnym działaniu neurotoksycznym (np. cisplatyna, streptomycyna, kanamycyna)
• Zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu leków blokujących przewodzenie nerwowo-mięśniowe - ryzyko nasilenia blokady

Podeszły wiek i odwodnienie pacjenta zwiększają ryzyko działania toksycznego aminoglikozydów.

Ciąża i laktacja

Aminoglikozydy przenikają przez łożysko i mogą potencjalnie uszkodzić płód. Stosowanie gąbki Garamycin u kobiet w ciąży możliwe jest wyłącznie w przypadku bezwzględnej konieczności. Małe ilości aminoglikozydów przenikają do mleka matki, dlatego należy rozważyć przerwanie karmienia piersią lub odstąpienie od stosowania leku ze względu na ryzyko działań niepożądanych u dziecka.

Działania niepożądane

Mimo że stężenie gentamycyny w surowicy podczas stosowania gąbki jest zwykle bezpieczne, mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

• Nefrotoksyczność - obecność w moczu wałeczków, krwinek i białka, podwyższenie stężenia kreatyniny i azotu mocznikowego we krwi, skąpomocz (częściej u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek)
• Neurotoksyczność - zawroty głowy, szumy i trzaski w uszach, utrata słuchu (głównie u pacjentów z zaburzoną czynnością nerek)
• Miejscowe reakcje - zaczerwienienie, swędzenie, zwiększenie ilości wydzieliny w ranie (związane z resorpcją kolagenu)
• Reakcje alergiczne u osób wrażliwych

Zaburzenia przedsionkowe mogą być nieodwracalne, podobnie jak w przypadku innych antybiotyków aminoglikozydowych.

Przedawkowanie

Podczas stosowania maksymalnie do 7 implantów (10 × 10 × 0,5 cm lub 5 × 20 × 0,5 cm) nie obserwowano ciężkich działań niepożądanych. W razie przedawkowania należy rozważyć zastosowanie hemodializy w celu zmniejszenia stężenia gentamycyny w surowicy.

Skład

Gąbka o wymiarach 5 x 20 x 0,5 cm lub 10 x 10 x 0,5 cm zawiera 130 mg gentamycyny w postaci siarczanu gentamycyny (200 mg). Gąbka o wymiarach 5 x 5 x 0,5 cm zawiera 32,5 mg gentamycyny w postaci siarczanu gentamycyny (50 mg).

Gąbka Garamycin jest cennym narzędziem w zapobieganiu i leczeniu miejscowych zakażeń bakteryjnych, szczególnie u pacjentów z grup ryzyka. Jej skuteczność jest potwierdzona wieloletnim doświadczeniem klinicznym w ortopedii, traumatologii oraz innych dziedzinach chirurgii. Właściwe stosowanie produktu, z uwzględnieniem wskazań, przeciwwskazań i środków ostrożności, pozwala na znaczące zmniejszenie ryzyka powikłań infekcyjnych w chirurgii.