Forxiga
Dapagliflozin
Wskazania do stosowania
Forxiga (dapagliflozyna) jest wskazana w następujących przypadkach:
Cukrzyca typu 2
U dorosłych i dzieci w wieku ≥10 lat w leczeniu niewystarczająco kontrolowanej cukrzycy typu 2, jako leczenie wspomagające dietę i ćwiczenia fizyczne:
- W monoterapii, gdy stosowanie metforminy jest niewłaściwe ze względu na nietolerancję
- W skojarzeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi
Szczegółowe informacje dotyczące wpływu na kontrolę glikemii, zdarzeń sercowo-naczyniowych i nerkowych oraz badanych populacji znajdują się w Charakterystyce Produktu Leczniczego.
Niewydolność serca
U dorosłych w leczeniu objawowej przewlekłej niewydolności serca.
Przewlekła choroba nerek
U dorosłych w leczeniu przewlekłej choroby nerek.
Forxiga ma szerokie zastosowanie w leczeniu cukrzycy typu 2, niewydolności serca oraz przewlekłej choroby nerek u dorosłych pacjentów. U dzieci ≥10 lat jest wskazana tylko w leczeniu cukrzycy typu 2.
Dawkowanie i sposób podawania
Wskazanie | Zalecana dawka |
---|---|
Cukrzyca typu 2 | 10 mg raz na dobę |
Niewydolność serca | 10 mg raz na dobę |
Przewlekła choroba nerek | 10 mg raz na dobę |
Forxiga może być przyjmowana o dowolnej porze dnia, niezależnie od posiłków. Tabletki należy połykać w całości.
Szczególne grupy pacjentów
Zaburzenia czynności nerek: Nie ma konieczności dostosowania dawki. Nie zaleca się rozpoczynania leczenia u pacjentów z GFR <25 ml/min. U pacjentów z cukrzycą typu 2 skuteczność dapagliflozyny w obniżaniu glikemii jest zmniejszona przy GFR <45 ml/min i prawdopodobnie znikoma przy ciężkim upośledzeniu czynności nerek.
Zaburzenia czynności wątroby: Nie ma konieczności dostosowania dawki u pacjentów z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami. U pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby zalecana dawka początkowa to 5 mg, którą można zwiększyć do 10 mg jeśli lek jest dobrze tolerowany.
Pacjenci w podeszłym wieku: Nie zaleca się dostosowywania dawki w zależności od wieku.
Dzieci: W leczeniu cukrzycy typu 2 u dzieci ≥10 lat nie ma konieczności dostosowywania dawki. Nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności u dzieci <18 lat w leczeniu niewydolności serca lub przewlekłej choroby nerek.
Standardowa dawka Forxigi to 10 mg raz na dobę we wszystkich wskazaniach. Należy zachować ostrożność przy rozpoczynaniu leczenia u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i wątroby.
Mechanizm działania
Dapagliflozyna jest silnym, wybiórczym i odwracalnym inhibitorem kotransportera 2 glukozy sodowej (SGLT2). SGLT2 ulega selektywnej ekspresji w nerkach i jest głównym transporterem odpowiedzialnym za wchłanianie zwrotne glukozy z filtracji kłębuszkowej do krwi.
Hamowanie SGLT2 przez dapagliflozynę prowadzi do:
- Zmniejszenia wchłaniania zwrotnego glukozy w nerkach
- Zwiększenia wydalania glukozy z moczem
- Obniżenia stężenia glukozy we krwi na czczo i po posiłku
- Łagodnej diurezy i przemijającej natriurezy
Działanie dapagliflozyny jest niezależne od wydzielania i działania insuliny. Obserwowano poprawę funkcji komórek beta trzustki (wskaźnik HOMA beta-cell).
Dapagliflozyna działa poprzez selektywne hamowanie SGLT2 w nerkach, co prowadzi do zwiększonego wydalania glukozy z moczem i obniżenia glikemii. Mechanizm ten jest niezależny od insuliny.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Zaburzenia czynności nerek
Nie zaleca się rozpoczynania leczenia u pacjentów z GFR <25 ml/min. Skuteczność dapagliflozyny w obniżaniu glikemii jest zmniejszona przy GFR <45 ml/min i prawdopodobnie znikoma przy ciężkim upośledzeniu czynności nerek. Należy monitorować czynność nerek przed rozpoczęciem i w trakcie leczenia.
Ryzyko niedoboru płynów i hipotensji
Dapagliflozyna może powodować łagodną diurezę. Należy zachować ostrożność u pacjentów z ryzykiem hipotensji, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku, stosujących leki moczopędne lub z hipotensją w wywiadzie. W przypadku stanów mogących prowadzić do niedoboru płynów, zaleca się ścisłe monitorowanie stanu nawodnienia i elektrolitów.
Cukrzycowa kwasica ketonowa (DKA)
Zgłaszano rzadkie przypadki DKA, w tym zagrażające życiu, u pacjentów leczonych inhibitorami SGLT2. Należy rozważyć ryzyko DKA w przypadku wystąpienia niespecyficznych objawów. W razie podejrzenia DKA należy przerwać leczenie dapagliflozyną i niezwłocznie zbadać pacjenta.
Martwicze zapalenie powięzi krocza (zgorzel Fourniera)
Zgłaszano przypadki zgorzeli Fourniera u pacjentów stosujących inhibitory SGLT2. Jest to rzadkie, ale ciężkie i potencjalnie zagrażające życiu zakażenie wymagające pilnej interwencji chirurgicznej i antybiotykoterapii.
Zakażenia układu moczowego
Wydalanie glukozy z moczem może zwiększać ryzyko zakażeń układu moczowego. Należy rozważyć czasowe przerwanie leczenia dapagliflozyną podczas leczenia odmiedniczkowego zapalenia nerek lub urosepsy.
Pacjenci w podeszłym wieku
U pacjentów w podeszłym wieku istnieje większe ryzyko niedoboru płynów i zaburzeń czynności nerek. Należy zachować ostrożność i monitorować stan nawodnienia.
Stosowanie dapagliflozyny wymaga ścisłego monitorowania pacjentów, szczególnie pod kątem czynności nerek, stanu nawodnienia oraz ryzyka zakażeń i kwasicy ketonowej. Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów w podeszłym wieku i z zaburzeniami czynności nerek.
Warto zapamiętać
- Dapagliflozyna działa poprzez zwiększenie wydalania glukozy z moczem, niezależnie od insuliny
- Należy monitorować czynność nerek i stan nawodnienia pacjentów, szczególnie u osób z GFR <45 ml/min
Interakcje
Dapagliflozyna może nasilać działanie moczopędne tiazydów i diuretyków pętlowych, zwiększając ryzyko odwodnienia i hipotensji.
Podczas jednoczesnego stosowania z insuliną lub lekami zwiększającymi wydzielanie insuliny (np. pochodne sulfonylomocznika) może być konieczne zmniejszenie ich dawki w celu zmniejszenia ryzyka hipoglikemii.
Dapagliflozyna nie wpływa istotnie na farmakokinetykę innych często stosowanych leków metabolizowanych przez cytochrom P450.
Główne interakcje dotyczą zwiększonego ryzyka odwodnienia przy jednoczesnym stosowaniu z diuretykami oraz hipoglikemii przy stosowaniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika. Dapagliflozyna ma niski potencjał interakcji z lekami metabolizowanymi przez cytochrom P450.
Ciąża i laktacja
Nie zaleca się stosowania dapagliflozyny w czasie ciąży. Należy przerwać leczenie po stwierdzeniu ciąży.
Dapagliflozyna nie powinna być stosowana podczas karmienia piersią.
Dapagliflozyna jest przeciwwskazana w ciąży i podczas karmienia piersią ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa.
Działania niepożądane
Najczęściej zgłaszane działania niepożądane to:
- Zakażenia narządów płciowych (głównie kandydoza)
- Zakażenia układu moczowego
- Hipoglikemia (przy stosowaniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika)
- Zwiększona diureza i zmniejszenie objętości płynów
Rzadkie, ale poważne działania niepożądane obejmują:
- Cukrzycową kwasicę ketonową
- Martwicze zapalenie powięzi krocza (zgorzel Fourniera)
Profil bezpieczeństwa dapagliflozyny jest generalnie korzystny, ale wymaga monitorowania pacjentów pod kątem zakażeń układu moczowo-płciowego, stanu nawodnienia oraz rzadkich, ale poważnych powikłań jak kwasica ketonowa czy zgorzel Fourniera.
Przedawkowanie
Dapagliflozyna nie wykazuje toksyczności po pojedynczych dawkach doustnych do 500 mg. W przypadku przedawkowania należy zastosować leczenie objawowe i podtrzymujące. Nie badano usuwania dapagliflozyny za pomocą hemodializy.
Dapagliflozyna ma szeroki margines bezpieczeństwa w przypadku przedawkowania. Leczenie przedawkowania powinno być objawowe i podtrzymujące.
Przewlekła niewydolność serca u dorosłych pacjentów z LVEF = lub <50% oraz utrzymującymi się objawami choroby w klasie II-IV NYHA: -pomimo zastosowania terapii opartej na ACEi (lub ARB/ARNi) i lekach z grupy betaadrenolityków oraz jeśli wskazane antagonistach receptora mineralokortykoidów (z frakcją wyrzutową z LVEF = lub <40%) lub - pomimo zastosowania terapii opartej na ACEi (lub ARB/ARNi) i lekach z grupy betaadrenolityków oraz jeśli wskazane diuretykach (z frakcją wyrzutową z LVEF 41-50%)
Przewlekła choroba nerek u dorosłych pacjentów z eGFR <60 ml/min/1,73m2, albuminurią lub białkomoczem oraz leczonych terapią opartą na ACE-i/ARB nie krócej niż 4 tygodnie lub z przeciwskazaniami do tych terapii
2) Pacjenci 65+
Przysługuje uprawnionym pacjentom we wskazaniach określonych w decyzji o objęciu refundacją. Jeżeli lek jest refundowany we wszystkich zarejestrowanych wskazaniach, to jest w nich wszystkich bezpłatny dla pacjenta. Jeżeli natomiast lek jest refundowany w określonych wskazaniach, to jest bezpłatny dla seniorów tylko i wyłącznie w tych właśnie wskazaniach.