Finasteryd w leczeniu łagodnego rozrostu gruczołu krokowego

Finasteryd jest syntetycznym 4-azasteroidem, który działa jako specyficzny kompetycyjny inhibitor wewnątrzkomórkowego enzymu 5α-reduktazy typu II. Enzym ten odpowiada za przekształcanie testosteronu w dihydrotestosteron (DHT), silniejszy hormon androgenowy. Prawidłowe funkcjonowanie i wzrost gruczołu krokowego, jak również przebieg procesu rozrostowego, są zależne od tej przemiany. Warto podkreślić, że finasteryd nie wykazuje powinowactwa do receptora androgenowego.

Wskazania do stosowania

Finasteryd jest wskazany w leczeniu i kontroli łagodnego rozrostu gruczołu krokowego (BPH - ang. Benign Prostatic Hyperplasia). Jego zastosowanie ma na celu:

• Zmniejszenie rozmiarów powiększonego gruczołu krokowego
• Poprawę przepływu moczu
• Złagodzenie objawów związanych z BPH
• Zmniejszenie częstości występowania ostrego zatrzymania moczu
• Redukcję potrzeby operacji chirurgicznej, w tym przezcewkowej resekcji gruczołu krokowego (TURP) i prostatektomii

Finasteryd powinien być stosowany u pacjentów z powiększonym gruczołem krokowym, którego objętość przekracza 40 ml.

Finasteryd jest skutecznym lekiem w terapii BPH, szczególnie u pacjentów z znacznie powiększonym gruczołem krokowym, oferując kompleksowe korzyści terapeutyczne.

Dawkowanie i sposób podawania

Tabela: Dawkowanie finasterydu w różnych grupach pacjentów

Czas trwania terapii powinien wynosić co najmniej 6 miesięcy, aby obiektywnie ocenić skuteczność leczenia. Tabletka musi być połykana w całości, bez dzielenia czy kruszenia.

Dawkowanie finasterydu jest proste i jednolite dla większości grup pacjentów, co ułatwia stosowanie leku i poprawia compliance.

Przeciwwskazania

Finasteryd jest przeciwwskazany w następujących przypadkach:

• Nadktórąkolwiek substancję pomocniczą
• Ciąża lub możliwość zajścia w ciążę
• Stosowanie u kobiet
• Stosowanie u dzieci

Przeciwwskazania do stosowania finasterydu są ograniczone, co pozwala na jego szerokie zastosowanie u mężczyzn z BPH.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Monitorowanie pacjentów: Pacjenci z dużą objętością moczu zalegającego i/lub znacznie zmniejszonym przepływem moczu wymagają uważnej obserwacji pod kątem uropatii zaporowej. W takich przypadkach należy rozważyć konsultację urologiczną.

Diagnostyka przed leczeniem: Przed rozpoczęciem terapii finasterydem należy wykluczyć zatrzymanie moczu spowodowane rozrostem trójpłatowym gruczołu krokowego. Zaleca się wykonanie badania per rectum oraz oznaczenie poziomu PSA w surowicy w celu wykluczenia raka prostaty.

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby: Należy zachować ostrożność u pacjentów z niewydolnością wątroby, gdyż finasteryd jest metabolizowany w wątrobie i jego stężenie w surowicy może być zwiększone u tych pacjentów.

Nietolerancja laktozy: Produkt zawiera laktozę jednowodną. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni stosować tego leku.

Monitorowanie PSA: Zaleca się okresowe oznaczanie poziomu PSA w trakcie leczenia finasterydem, pamiętając o możliwym wpływie leku na wyniki tego badania.

Ochrona kobiet w ciąży: Kobiety w ciąży lub w wieku rozrodczym nie powinny dotykać rozgniecionych lub pękniętych tabletek finasterydu ze względu na możliwość wchłonięcia leku i potencjalne zagrożenie dla płodu płci męskiej.

Stosowanie finasterydu wymaga uwzględnienia szeregu środków ostrożności, szczególnie w zakresie monitorowania pacjentów i diagnostyki różnicowej.

Interakcje lekowe

Finasteryd charakteryzuje się korzystnym profilem interakcji lekowych. Nie zaobserwowano istotnych klinicznie interakcji z innymi lekami. Badania wykazały brak znaczących interakcji z następującymi substancjami:

• Propranolol
• Digoksyna
• Glibenklamid
• Warfaryna
• Teofilina
• Antypiryna

Ponadto, finasteryd był stosowany w badaniach klinicznych równolegle z wieloma powszechnie używanymi lekami, takimi jak inhibitory ACE, leki blokujące receptory α i β, antagoniści kanałów wapniowych, azotany, diuretyki, antagoniści receptorów H2, inhibitory reduktazy HMG-CoA, NLPZ (w tym ASA i paracetamol), chinolony i benzodiazepiny, bez stwierdzenia istotnych klinicznie interakcji.

Niskie ryzyko interakcji lekowych finasterydu zwiększa bezpieczeństwo jego stosowania, szczególnie u pacjentów przyjmujących wiele leków.

Wpływ na ciążę i laktację

Finasteryd jest przeciwwskazany u kobiet w ciąży lub mogących zajść w ciążę. Lek może powodować nieprawidłowości zewnętrznych narządów płciowych u płodów płci męskiej ze względu na hamowanie konwersji testosteronu do dihydrotestosteronu.

Kobiety w ciąży lub w wieku rozrodczym nie powinny mieć kontaktu z tabletkami finasterydu, szczególnie jeśli są one uszkodzone lub pokruszone. Nie wiadomo, czy finasteryd przenika do mleka matki, dlatego lek nie jest wskazany do stosowania u kobiet karmiących piersią.

Stosowanie finasterydu wymaga szczególnej ostrożności w kontekście potencjalnego narażenia kobiet w ciąży lub karmiących piersią.

Działania niepożądane

Najczęściej zgłaszane działania niepożądane związane ze stosowaniem finasterydu obejmują:

• Bardzo często (≥1/10): impotencja
• Często (≥1/100 do <1/10): zmniejszone libido, tkliwość/powiększenie piersi, zaburzenia ejakulacji (np. zmniejszona objętość ejakulatu), senność, wysypka
• Niezbyt często (≥1/1000 do <1/100): ból jąder
• Rzadko (≥1/10 000 do <1/1000): świąd, pokrzywka, reakcje nadwrażliwości (obrzęk twarzy i warg)
• Bardzo rzadko (<1/10 000): wydzielina z piersi, guzki w piersiach

Profil działań niepożądanych finasterydu koncentruje się głównie na funkcjach seksualnych i układzie rozrodczym, co wymaga omówienia z pacjentem przed rozpoczęciem terapii.

Przedawkowanie

Dotychczasowe doświadczenia wskazują na niskie ryzyko toksyczności przy przedawkowaniu finasterydu. Pacjenci przyjmowali pojedyncze dawki do 400 mg i dawki wielokrotne do 80 mg/dobę bez wystąpienia istotnych działań niepożądanych. Nie istnieje swoista metoda leczenia przedawkowania finasterydu.

Finasteryd charakteryzuje się szerokim marginesem bezpieczeństwa w przypadku niezamierzonego przedawkowania.

Skład i postać farmaceutyczna

Finasteryd jest dostępny w postaci tabletek powlekanych, z których każda zawiera 5 mg substancji czynnej. Tabletki są zaprojektowane do połykania w całości, bez możliwości dzielenia lub kruszenia.

Prosta forma podania leku w postaci tabletek o stałej dawce 5 mg ułatwia stosowanie i minimalizuje ryzyko błędów w dawkowaniu.