Figura 1 - Roślinny produkt leczniczy o działaniu przeczyszczającym

Wskazania

Produkt leczniczy roślinny przeznaczony do krótkotrwałego stosowania w sporadycznie występujących zaparciach.

Preparat zawiera substancje czynne z grupy pochodnych hydroksyantracenowych, które wykazują działanie przeczyszczające. Głównym mechanizmem działania jest przekształcanie przez bakterie jelitowe nieaktywnych glikozydów (sennozydów) w aktywny metabolit - antron reiny.

Dawkowanie i sposób podawania

Maksymalna dobowa dawka glikozydów hydroksyantracenowych wynosi 30 mg, co odpowiada 1 saszetce produktu.

Sposób przygotowania: 1 saszetkę zalać szklanką gorącej wody (ok. 200 ml) i naparzać pod przykryciem przez ok. 10 minut. Przygotowany napar wypić wieczorem po posiłku (2/3 do całości naparu). Stosować zawsze świeżo przygotowany napar.

Działanie przeczyszczające występuje zazwyczaj po 8-12 godzinach od przyjęcia preparatu. Należy stosować najniższą skuteczną dawkę pozwalającą uzyskać miękki stolec.

Czas stosowania: Nie dłużej niż 1 tydzień. Zwykle wystarczy przyjmować preparat 2-3 razy w tygodniu. W przypadku utrzymywania się objawów należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Preparat należy stosować krótkotrwale, w najniższej skutecznej dawce, przestrzegając zaleceń dotyczących przygotowania i czasu stosowania.

Przeciwwskazania

• Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą
• Niedrożność, zwężenie lub atonia jelit
• Choroby zapalne okrężnicy (np. choroba Crohna, wrzodziejące zapalenie okrężnicy)
• Bóle brzucha nieznanego pochodzenia
• Ciężkie odwodnienie z utratą elektrolitów
• Ciąża i karmienie piersią
• Dzieci poniżej 12 lat

Preparat jest przeciwwskazany w wielu stanach chorobowych układu pokarmowego, u kobiet w ciąży i karmiących oraz u dzieci poniżej 12 lat.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Długotrwałe stosowanie: Należy unikać długotrwałego stosowania środków przeczyszczających, gdyż może to prowadzić do zaburzenia czynności jelit i uzależnienia. W przypadku codziennej potrzeby stosowania środków przeczyszczających należy zbadać przyczynę występowania zaparć i skonsultować się z lekarzem.

Pacjenci z grupy ryzyka: Osoby przyjmujące glikozydy nasercowe, leki antyarytmiczne, leki powodujące wydłużenie odcinka QT, leki moczopędne, adrenokortykosteroidy lub produkty zawierające korzeń lukrecji powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem stosowania preparatów z liścia senesu.

Zaburzenia elektrolitowe: U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek stosowanie preparatów z liściem senesu może spowodować zaburzenia równowagi elektrolitowej.

Higiena: W przypadku stosowania preparatów z liścia senesu u pacjentów z nietrzymaniem stolca, należy częściej zmieniać odzież i środki higieny osobistej, aby ograniczyć kontakt skóry z fekaliami.

Stosowanie preparatu wymaga zachowania szczególnej ostrożności u pacjentów z grupy ryzyka oraz monitorowania pod kątem potencjalnych zaburzeń elektrolitowych i uzależnienia.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Hipokaliemia: Długotrwałe nadużywanie leków przeczyszczających może prowadzić do hipokaliemii, która nasila działanie glikozydów nasercowych i prowadzi do interakcji z lekami przeciwarytmicznymi.

Nasilenie utraty potasu: Jednoczesne stosowanie z lekami moczopędnymi, adrenokortykosteroidami i korzeniem lukrecji może nasilać utratę potasu.

Istnieje ryzyko istotnych interakcji lekowych, szczególnie w zakresie gospodarki potasowej, co wymaga monitorowania i ostrożności przy jednoczesnym stosowaniu innych leków.

Ciąża i laktacja

Ciąża: Stosowanie w ciąży jest przeciwwskazane ze względu na dane doświadczalne dotyczące ryzyka genotoksyczności niektórych antranoidów (np. emodyny i aloe-emodyny).

Karmienie piersią: Stosowanie w okresie karmienia piersią jest przeciwwskazane, ponieważ aktywne metabolity (np. reina) przenikają do mleka kobiecego w niewielkich ilościach.

Płodność: Brak dostępnych danych.

Preparat jest przeciwwskazany zarówno w ciąży, jak i w okresie karmienia piersią ze względu na potencjalne ryzyko dla płodu i niemowlęcia.

Działania niepożądane

Częstość występowania działań niepożądanych nie może być określona na podstawie dostępnych danych. Możliwe działania niepożądane obejmują:

• Reakcje nadwrażliwości: świąd, pokrzywka, miejscowa lub uogólniona wysypka
• Zaburzenia żołądka i jelit: bóle i skurcze w obrębie jamy brzusznej, wodnisty stolec (szczególnie u pacjentów z zespołem jelita drażliwego)
• Zmiany pigmentacyjne: przewlekłe stosowanie może powodować odwracalne zmiany pigmentacyjne w błonie śluzowej jelita grubego (pseudomelanosis coli)
• Zaburzenia nerek i dróg moczowych: długotrwałe stosowanie może prowadzić do zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej, białkomoczu i krwiomoczu
• Zmiany zabarwienia moczu: możliwa zmiana koloru moczu na żółty lub czerwono-brązowy (zależnie od pH), bez znaczenia klinicznego

Stosowanie preparatu może wiązać się z szeregiem działań niepożądanych, głównie ze strony układu pokarmowego i moczowego, a także reakcji alergicznych.

Przedawkowanie

Objawy: Główne objawy przedawkowania to silny ból brzucha i ostra biegunka, prowadzące do utraty wody i elektrolitów, szczególnie potasu.

Konsekwencje: Utrata potasu może prowadzić do zaburzeń pracy serca i spadku siły mięśniowej, zwłaszcza przy jednoczesnym stosowaniu glikozydów nasercowych, diuretyków, adrenokortykosteroidów lub produktów z korzenia lukrecji.

Postępowanie: Leczenie podtrzymujące z intensywnym nawadnianiem i monitorowaniem stężenia elektrolitów, szczególnie potasu. Szczególna uwaga wymagana u osób starszych.

Długotrwałe przedawkowanie: Może prowadzić do toksycznego zapalenia wątroby.

Przedawkowanie preparatu stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, wymagające natychmiastowej interwencji medycznej i monitorowania funkcji życiowych.

Skład

1 saszetka (3 g) zawiera 0,9 g liścia senesu, co odpowiada 16,58 mg-22,43 mg glikozydów hydroksyantracenowych w przeliczeniu na sennozyd B.

Precyzyjnie określona zawartość substancji czynnej pozwala na dokładne dawkowanie i kontrolę przyjmowanej ilości glikozydów hydroksyantracenowych.