Exacyl® - kwas traneksamowy w leczeniu krwawień

Wskazania do stosowania

Exacyl® (kwas traneksamowy) jest wskazany w leczeniu krwawień spowodowanych nasiloną fibrynolizą. Główne wskazania obejmują:

• Krwawienia wywołane pierwotną, uogólnioną fibrynolizą
• Krwawienia związane ze stosowaniem leków fibrynolitycznych
• Krwawienia związane z miejscową fibrynolizą, w tym:
  • Krwawienia z dróg rodnych (spowodowane zaburzeniami hormonalnymi, urazami, zakażeniami lub zmianami zwyrodnieniowymi macicy)
  • Krwawienia z przewodu pokarmowego
  • Krwiomocz z dolnych dróg moczowych (spowodowany gruczolakiem lub nowotworem gruczołu krokowego, nowotworem pęcherza moczowego, kamicą nerkową)
  • Krwawienia po zabiegach urologicznych
  • Krwawienia związane z operacjami otolaryngologicznymi (np. usunięcie migdałków)

Exacyl® wykazuje skuteczność w hamowaniu nadmiernej fibrynolizy, co czyni go cennym lekiem w kontrolowaniu krwawień o różnej etiologii.

Dawkowanie i sposób podawania

Dawkowanie należy dostosować indywidualnie w zależności od stanu klinicznego pacjenta i funkcji nerek. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek konieczna jest redukcja dawki ze względu na ryzyko kumulacji leku.

Przeciwwskazania

Stosowanie Exacyl® jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

• Nadwrażliwość na kwas traneksamowy lub którykolwiek składnik preparatu
• Ostra zakrzepica żył (zakrzepica żył głębokich, zator płucny)
• Ostra zakrzepica tętnic (dławica piersiowa, zawał mięśnia sercowego, udar mózgu)
• Stany fibrynolityczne wtórne do koagulopatii ze zużycia czynników krzepnięcia
• Ciężkie zaburzenia czynności nerek (ryzyko kumulacji leku)
• Drgawki w wywiadzie

Przeciwwskazania te wynikają z mechanizmu działania kwasu traneksamowego i potencjalnego ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Podczas stosowania Exacyl® należy zachować szczególną ostrożność w następujących sytuacjach:

• Ryzyko wystąpienia drgawek, szczególnie przy dużych dawkach dożylnych
• Możliwość wystąpienia zaburzeń widzenia (osłabienie, niewyraźne widzenie, zaburzenia widzenia barwnego)
• Konieczność regularnych badań okulistycznych przy długotrwałym stosowaniu
• Ryzyko niedrożności cewki moczowej przy krwiomoczu z górnych dróg moczowych
• Zwiększone ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych u pacjentów z czynnikami ryzyka
• Ostrożność u pacjentek stosujących doustne środki antykoncepcyjne
• Konieczność dostosowania dawki u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek

Należy monitorować pacjentów pod kątem wystąpienia działań niepożądanych i w razie potrzeby modyfikować leczenie.

Interakcje lekowe

Kwas traneksamowy może wchodzić w interakcje z następującymi lekami:

• Leki przeciwzakrzepowe - konieczny ścisły nadzór lekarski
• Leki wpływające na hemostazę - stosować ostrożnie
• Etamsylat - może nieznacznie zmniejszać działanie kwasu traneksamowego
• Witamina K1 i metylosiarczan tiemonium - mogą nieznacznie zwiększać działanie kwasu traneksamowego
• Leki trombolityczne - mogą antagonizować działanie kwasu traneksamowego
• Doustne środki antykoncepcyjne - teoretyczne ryzyko zwiększonego potencjału tworzenia skrzeplin

Interakcje te wynikają głównie z wpływu kwasu traneksamowego na układ krzepnięcia i fibrynolizy.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Ciąża: Kwas traneksamowy przenika przez łożysko w niewielkich ilościach. Badania na zwierzętach nie wykazały działania teratogennego, jednak ryzyko u ludzi jest nieznane. Zaleca się unikanie stosowania Exacyl® u kobiet w ciąży, chyba że potencjalne korzyści przewyższają ryzyko.

Karmienie piersią: Kwas traneksamowy przenika do mleka kobiecego. Nie zaleca się karmienia piersią podczas stosowania tego leku.

Działania niepożądane

Najczęściej zgłaszane działania niepożądane obejmują:

• Zaburzenia żołądka i jelit: nudności, wymioty, biegunka (często)
• Reakcje skórne: reakcje alergiczne, wysypka (niezbyt często)
• Zaburzenia układu nerwowego: drgawki (rzadko, głównie przy dużych dawkach dożylnych)
• Zaburzenia oka: zaburzenia widzenia, w tym zaburzenia widzenia barwnego (częstość nieznana)
• Zaburzenia naczyniowe: niedociśnienie, zakrzepica żył lub tętnic (częstość nieznana)

Należy poinformować pacjentów o możliwości wystąpienia działań niepożądanych i konieczności zgłaszania ich lekarzowi.

Przedawkowanie

Objawy przedawkowania Exacyl® mogą obejmować:

• Zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego
• Ból głowy
• Niedociśnienie tętnicze
• Drgawki (częstość wzrasta wraz z dawką)

Leczenie przedawkowania powinno być objawowe i wspomagające. Nie ma specyficznego antidotum.

Mechanizm działania

Exacyl® (kwas traneksamowy) działa poprzez hamowanie fibrynolitycznej aktywności plazminy. Mechanizm działania obejmuje:

• Tworzenie kompleksu z plazminogenem
• Utrzymywanie połączenia nawet po przekształceniu plazminogenu w plazminę
• Zmniejszenie aktywności plazminy związanej z kwasem traneksamowym wobec fibryny
• Hamowanie aktywacji układu dopełniacza przy dużych dawkach

Dzięki temu mechanizmowi Exacyl® skutecznie hamuje nadmierną fibrynolizę i kontroluje krwawienia.

Skład preparatu

Jedna tabletka powlekana Exacyl® zawiera 500 mg kwasu traneksamowego jako substancję czynną. Preparat zawiera również substancje pomocnicze, w tym sacharozę (96,0 mg) i skrobię pszeniczną (97,0 mg).

Należy zwrócić uwagę na zawartość sacharozy u pacjentów z nietolerancją fruktozy, zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoborem sacharazy-izomaltazy. Skrobia pszeniczna może zawierać śladowe ilości glutenu, ale uważa się, że preparat jest bezpieczny dla osób z celiakią.

Exacyl® jest skutecznym lekiem w kontrolowaniu krwawień związanych z nadmierną fibrynolizą. Jego stosowanie wymaga jednak starannego monitorowania pacjenta, szczególnie pod kątem ryzyka powikłań zakrzepowo-zatorowych i potencjalnych działań niepożądanych. Indywidualizacja dawkowania i ścisła współpraca z pacjentem są kluczowe dla osiągnięcia optymalnych efektów terapeutycznych przy minimalizacji ryzyka.