Medycyna.pl Medycyna.pl
Wyszukaj produkt

Etadron

Exemestane

tabl. powl.
25 mg
30 szt.
Doustnie
Rx
100%
74,89

Etadron - Eksemestan w leczeniu raka piersi

Wskazania do stosowania

Eksemestan (Etadron) jest wskazany w następujących przypadkach:

  • Leczenie uzupełniające u kobiet po menopauzie z inwazyjnym wczesnym rakiem piersi z obecnością receptorów estrogenowych, po 2-3 latach początkowego leczenia uzupełniającego tamoksyfenem.
  • Leczenie zaawansowanego raka piersi u kobiet po naturalnej lub wywołanej leczeniem menopauzie, u których choroba postępuje po zastosowaniu terapii przeciwestrogenowej.

Należy podkreślić, że nie wykazano skuteczności eksemestanu u pacjentek, u których nie wykryto receptorów estrogenowych w komórkach guza.

Eksemestan działa jako nieodwracalny steroidowy inhibitor aromatazy, zmniejszając stężenie estrogenów poprzez hamowanie ich syntezy z androgenów. Jest to skuteczna i wybiórcza metoda leczenia hormonozależnego raka piersi u kobiet po menopauzie.

Dawkowanie i sposób podawania

Grupa pacjentek Dawkowanie Czas trwania terapii
Pacjentki dorosłe i w podeszłym wieku 1 tabletka 25 mg raz na dobę, najlepiej po posiłku Wczesny rak piersi: do 5 lat łącznie z tamoksyfenem lub do nawrotu
Zaawansowany rak piersi: do progresji guza

Dawkowanie eksemestanu u pacjentek z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek nie wymaga modyfikacji. Lek nie jest wskazany do stosowania u dzieci i młodzieży.

Przeciwwskazania

Stosowanie eksemestanu jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

  • Nadwrażliwość na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników
  • Kobiety przed menopauzą
  • Ciąża
  • Karmienie piersią

Ze względu na mechanizm działania leku, obniżający stężenie estrogenów, kluczowe jest potwierdzenie statusu pomenopauzalnego pacjentki przed rozpoczęciem terapii.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Monitorowanie statusu menopauzalnego: Przed rozpoczęciem leczenia należy oznaczyć poziomy LH, FSH oraz estradiolu, aby upewnić się, że pacjentka jest po menopauzie.

Wpływ na układ kostny: Eksemestan może powodować zmniejszenie gęstości mineralnej kości i zwiększać ryzyko złamań. U pacjentek z osteoporozą lub z grupy ryzyka należy oznaczyć gęstość mineralną kości przed rozpoczęciem leczenia i monitorować ją w trakcie terapii.

Niedobór witaminy D: Przed rozpoczęciem leczenia inhibitorem aromatazy zaleca się rutynowe oznaczenie stężenia 25-hydroksycholekalcyferolu (wit. D3). Pacjentki z niedoborem powinny otrzymać suplementację.

Wpływ na sprawność psychofizyczną: Należy poinformować pacjentki o możliwości wystąpienia senności, astenii oraz zawrotów głowy, które mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Zaburzenia czynności wątroby i nerek: Eksemestan należy stosować ostrożnie u pacjentek z zaburzeniami czynności tych narządów.

Warto zapamiętać
  • Eksemestan jest skuteczny tylko u pacjentek z obecnością receptorów estrogenowych w komórkach guza.
  • Lek może powodować zmniejszenie gęstości mineralnej kości, dlatego ważne jest monitorowanie i ewentualna profilaktyka osteoporozy.

Interakcje z innymi lekami

Eksemestan jest metabolizowany przez cytochrom P450 CYP3A4 oraz aldoketoreduktazy. Kluczowe interakcje obejmują:

  • Silne induktory CYP3A4 (np. ryfampicyna, leki przeciwdrgawkowe, ziele dziurawca) mogą zmniejszać skuteczność eksemestanu.
  • Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu leków metabolizowanych przez CYP3A4 o wąskim indeksie terapeutycznym.
  • Nie należy stosować eksemestanu jednocześnie z lekami zawierającymi estrogeny, gdyż mogą one osłabiać jego działanie.

Brak jest doświadczenia klinicznego w jednoczesnym stosowaniu eksemestanu z innymi lekami przeciwnowotworowymi.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Eksemestan jest przeciwwskazany u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Kobiety w wieku rozrodczym powinny stosować skuteczną antykoncepcję w trakcie leczenia i przez pewien czas po jego zakończeniu. Lekarz powinien omówić kwestie antykoncepcji z pacjentkami, szczególnie w okresie okołomenopauzalnym.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane obserwowane podczas stosowania eksemestanu to:

  • Uderzenia gorąca (22%)
  • Bóle stawów (18%)
  • Zmęczenie (16%)
  • Nudności (12%)
  • Zwiększone pocenie
  • Bezsenność i depresja
  • Bóle głowy i zawroty głowy

Większość działań niepożądanych można przypisać zmniejszeniu stężenia estrogenów. Szczególną uwagę należy zwrócić na możliwość wystąpienia osteoporozy i zwiększonego ryzyka złamań.

W badaniach klinicznych obserwowano również zmiany w profilu lipidowym, w tym zmniejszenie stężenia frakcji HDL cholesterolu i apolipoproteiny A1. Znaczenie kliniczne tych zmian wymaga dalszych badań.

Przedawkowanie

Nie jest znana wielkość pojedynczej dawki eksemestanu, która mogłaby wywołać objawy zagrażające życiu. W badaniach klinicznych dawki do 800 mg były dobrze tolerowane. W przypadku przedawkowania należy zastosować leczenie objawowe i monitorować podstawowe parametry życiowe pacjenta.

Właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne

Eksemestan wykazuje silne działanie hamujące aromatazę, powodując supresję syntezy estrogenów o ponad 90% przy dawkach 10-25 mg. Lek nie wykazuje aktywności estrogennej ani progestagenowej, a jego wpływ na syntezę innych hormonów steroidowych jest minimalny.

Eksemestan podawany doustnie jest szybko wchłaniany z przewodu pokarmowego. Metabolizm leku zachodzi głównie w wątrobie przy udziale cytochromu P450 CYP3A4 oraz aldoketoreduktaz.

Wnioski

Eksemestan stanowi skuteczną opcję terapeutyczną w leczeniu hormonozależnego raka piersi u kobiet po menopauzie. Jego stosowanie wymaga jednak starannego monitorowania pacjentek, szczególnie pod kątem gęstości mineralnej kości i profilu lipidowego. Kluczowe znaczenie ma również właściwa kwalifikacja pacjentek do leczenia, z uwzględnieniem statusu receptorów estrogenowych w guzie.



Wskazania

Eksemestan jest wskazany w leczeniu uzupełniającym u kobiet po menopauzie z inwazyjnym wczesnym rakiem piersi z obecnością receptorów estrogenowych po 2-3 latach początkowego leczenia uzupełniającego tamoksyfenem. Eksemestan jest wskazany w leczeniu zaawansowanego raka piersi u kobiet po naturalnej lub wywołanej leczeniem menopauzie, u których choroba postępuje po zastosowaniu terapii przeciwestrogenowej. Nie wykazano skuteczności eksemestanu u pacjentek, u których nie wykryto receptorów estrogenowych w komórkach guza.

Pacjentki dorosłe oraz w podeszłym wieku: zalecana dawka eksemestanu to 1 tabl. 25 mg raz/dobę, najlepiej przyjmowana po posiłku. U pacjentek z wczesnym rakiem piersi leczenie eksemestanem należy prowadzić tak, by łączny czas hormonalnego leczenia skojarzonego (tamoksyfen a następnie eksemestan) wynosił 5 lat, bądź też krócej, jeżeli dojdzie do nawrotu guza. U pacjentek z zaawansowanym rakiem piersi leczenie eksemestanem należy kontynuować do czasu stwierdzenia wyraźnej progresji guza. Nie jest wymagana zmiana dawki u pacjentek z niewydolnością wątroby lub nerek. Dzieci i młodzież. Produkt leczniczy nie jest wskazany do stosowania u dzieci i młodzieży.

Eksemestan jest przeciwwskazany u pacjentek z nadwrażliwością na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników, u kobiet przed menopauzą, jak również u kobiet w ciąży lub karmiących piersią.

Eksemestanu nie należy podawać kobietom przed menopauzą. Dlatego gdy jest to konieczne z klinicznego punktu widzenia, przed rozpoczęciem leczenia należy oznaczyć LH, FSH oraz estradiol, aby upewnić się, że pacjentka jest po menopauzie. Eksemestan należy stosować ostrożnie u pacjentek z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Eksemestan jest związkiem silnie obniżającym stężenie estrogenów, dlatego też w czasie stosowania zaobserwowano u pacjentek zmniejszenia gęstości mineralnej kości oraz zwiększenie częstości złamań. Podczas rozpoczynania uzupełniającego leczenia eksmestanem, u pacjentek z osteoporozą lub z grupy ryzyka wystąpienia osteoporozy należy oznaczyć gęstość mineralną kości na podstawie aktualnych wytycznych klinicznych oraz praktyki. U pacjentek z zaawansowaną chorobą należy indywidualnie oznaczać gęstość mineralną kości (ang. BMD). Chociaż nie są dostępne pełne dane, które potwierdzałyby wpływ leczenia eksemestanem na utratę gęstości mineralnej kości, należy pacjentki leczone eksemestanem uważnie monitorować i wdrożyć leczenie lub profilaktykę osteoporozy u pacjentek z grupy ryzyka. Przed rozpoczęciem leczenia inhibitorem aromatazy należy rozważyć rutynowe oznaczenie stężenia 25-hydroksycholekalcyferolu (wit. D3) ze wglądu na dużą częstość występowania ciężkiego niedoboru u kobiet z wczesnym raka piersi (EBC). Kobiety z niedoborem wit. D powinny otrzymywać leczenie uzupełniające niedobór tej wit. Istnieją doniesienia o wystąpieniu senności, astenii oraz zawrotów głowy po zastosowaniu produktu leczniczego. Należy poinformować pacjentki, że wystąpienie tego typu objawów może zmniejszyć sprawność fizyczną i/lub umysłową, niezbędną do obsługiwania maszyn lub prowadzenia samochodu.

Z badań in vitro wynika, że produkt leczniczy jest metabolizowany przez cytochrom P 450 CYP3A4 oraz aldoketoreduktazy i nie hamuje działania żadnego z głównych izoenzymów CYP. W klinicznym badaniu farmakokinetyki produktu leczniczego, wybiórcze hamowanie CYP3A4 przez ketokonazol nie wywarło istotnego wpływu na farmakokinetykę eksemestanu. W badaniach interakcji z ryfampicyną, silnym induktorem izoenzymu CYP450, jej zastosowanie w dawce 600 mg/dobę jednocześnie z pojedynczą dawką 25 mg eksemestanu doprowadziło do zmniejszenia wartości AUC tego ostatniego o 54%, a Cmax o 41 %. Chociaż nie oceniono znaczenia klinicznego powyższej interakcji, równoczesne podawanie takich leków jak ryfampicyną, leki przeciwdrgawkowe (np. fenytoina i karbamazepina), leków ziołowych zawierających ziele dziurawca o stwierdzonym działaniu indukującym izoenzym CYP3A4, może powodować zmniejszenie skuteczności eksemestanu. Należy zachować ostrożność stosując eksemestan równocześnie z lekami, które są metabolizowane za pośrednictwem izoenzymu CYP 3A4 i mają wąski indeks terapeutyczny. Nie ma doświadczenia klinicznego z jednoczesnym stosowaniem eksemestanu z innymi lekami przeciwnowotworowymi. Eksemestanu nie należy stosować jednocześnie z lekami zawierającymi estrogeny, ponieważ mogą osłabić jego działanie farmakologiczne.

Brak danych klinicznych na temat stosowania eksemestanu podczas ciąży. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na zdolność do rozrodu. Dlatego też stosowanie eksemestanu jest przeciwwskazane u kobiet w ciąży. Nie wiadomo, czy eksemestan przenika do mleka kobiecego. Eksemestanu nie należy stosować u kobiet karmiących piersią. Lekarz prowadzący musi omówić konieczność stosowania odpowiednich metod antykoncepcji u kobiet, które mogą zajść w ciążę, w tym kobiet w okresie okołomenopauzalnym lub kobiet, które niedawno przeszły menopauzę, dopóki ich stan pomenopauzalny nie zostanie całkowicie potwierdzony.

We wszystkich badaniach klinicznych eksemestan w dawce standardowej 25 mg/dobę był zazwyczaj dobrze tolerowany, a występujące działania niepożądane były łagodne do umiarkowanych. Współczynnik przerwania leczenia z powodu działań niepożądanych u pacjentek z wczesnym rakiem piersi, otrzymujących leczenie uzupełniające eksemestanem po początkowym leczeniu uzupełniającym tamoksyfenem wynosił 7,4%. Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi były: uderzenia gorąca (22%), bóle stawów (18%) i zmęczenie (16%). Współczynnik przerwania leczenia z powodu działań niepożądanych u pacjentek z zaawansowanym rakiem piersi wynosił 2,8%. Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi były: uderzenia gorąca (14%) i nudności (12%). Większość działań niepożądanych można przypisać zmniejszeniu stężenia estrogenów (np. uderzenia gorąca). Działania niepożądane zgłaszane podczas badań klinicznych i po wprowadzeniu produktu do obrotu wymieniono wg klasyfikacji układów i narządów oraz zgodnie z częstością występowania. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo często) leukopenia; (często) trombocytopenia; (nieznana) zmniejszenie liczby limfocytów. Zaburzenia układu immunologicznego: (niezbyt często) nadwrażliwość. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) jadłowstręt. Zaburzenia psychiczne: (bardzo często) bezsenność, depresja. Zaburzenia układu nerwowego: (bardzo często) bóle głowy, zawroty głowy; (często) zespół cieśni nadgarstka, parestezje; (rzadko) senność. Zaburzenia naczyniowe: (bardzo często) uderzenia gorąca. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) bóle brzucha, nudności; (często) wymioty, zaparcia, dyspepsja, biegunka. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (bardzo często) zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, zwiększenie stężenia bilirubiny we krwi, zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej we krwi; (rzadko) zapalenie wątroby, zapalenie wątroby z cholestazą. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (bardzo często) zwiększone pocenie; (często) wysypka, łysienie, pokrzywka, świąd; (rzadko) ostra uogólniona osutka krostkowa. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (bardzo często) bóle stawów i bóle kostno-mięśniowe; (często) osteoporoza, złamania kości. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) uczucie nadmiernego zmęczenia, ból; (często) obrzęki obwodowe, osłabienie. Częstość określonych zdarzeń niepożądanych i chorób, bez względu na ich przyczyny, w badaniu pacjentek z wczesnym rakiem piersi (ang. IES), obserwowanych w trakcie leczenia i do 30 dni po jego zakończeniu - patrz ChPL. W badaniu IES, częstość zdarzeń niedokrwiennych serca w grupach leczonych eksemestanem i tamoksyfenem wynosiła odpowiednio 4,5% i 4,2%. Nie zauważono żadnych istotnych różnic dla któregokolwiek pojedynczego zdarzenia niedokrwiennego serca, w tym dla nadciśnienia tętniczego (9,9% i 8,4%), zawału serca (0,6% i 0,2%) i niewydolności serca (1,1% i 0,7%). W badaniu IES, stosowanie eksemestanu było związane z większą częstością hipercholesterolemii w porównaniu z tamoksyfenem (3,7% i 2,1%). W innym randomizowanym badaniu z podwójnie ślepa próbą, z udziałem kobiet po menopauzie, z małym ryzykiem wczesnego raka piersi leczonych eksemestanem (N=73) lub otrzymujących placebo (N=73) przez 24 m-ce, stosowanie eksemestanu związane było z ok. 7-9% zmniejszeniem stężenia frakcji HDL cholesterolu w osoczu, w porównaniu z 1% wzrostem w grupie placebo. W grupie leczonej eksemestanem zanotowano także 5-6% zmniejszenie stężenia apolipoproteiny A1, w porównaniu do 0-2% w grupie placebo. Wpływ na inne badane parametry lipidowe (cholesterol całkowity, cholesterol LDL, triglicerydy, apolipoproteina B i lipoproteina a) był podobny w obu grupach. Znaczenie kliniczne przedstawionych wyników jest niejasne. W badaniu IES, choroba wrzodowa żołądka występowała z większą częstością w grupie leczonej eksemestanem niż w grupie otrzymującej tamoksyfen (odpowiednio 0,7% i <0,1%). Większość pacjentów z choroba wrzodową żołądka stosujących eksemestan otrzymywała jednocześnie i/lub w przeszłości leczenie NLPZ. Szczegóły dotyczące działań niepożądanych - patrz ChPL.

Przeprowadzono badania kliniczne eksemestanu podawanego w pojedynczej dawce do 800 mg zdrowym ochotniczkom oraz w dawce do 600 mg/dobę kobietom po menopauzie, z zaawansowanym rakiem piersi; dawki te były dobrze tolerowane. Wielkość pojedynczej dawki eksemestanu, która mogłaby wywołać objawy zagrażające życiu, jest nieznana. Pojedyncza doustna letalna dawka dla szczurów i psów była większa odpowiednio 2000 i 4000 razy od dawki zalecanej u ludzi w przeliczeniu na mg/m2 pc. Nie ma swoistej odtrutki, w razie przedawkowania leku stosuje się leczenie objawowe. Wskazane jest ogólne leczenie podtrzymujące i dokładna obserwacja pacjenta z częstym monitorowaniem podstawowych parametrów życiowych.

Eksemestan jest nieodwracalnym steroidowym inhibitorem aromatazy, zbliżonym strukturalnie do naturalnie występującego androstendionu. U kobiet po menopauzie estrogeny są wytwarzane głównie w tkankach obwodowych z androgenów w wyniku ich konwersji z udziałem enzymu aromatazy. Zmniejszenie stężenia estrogenów przez hamowanie aromatazy, stanowi skuteczny i wybiórczy sposób leczenia hormonozależnego raka piersi u kobiet po menopauzie. U kobiet po menopauzie eksemestan podany doustnie już od dawki 5 mg istotnie zmniejsza stężenie estrogenów w surowicy, powodując maks. supresję (>90%) po podaniu w dawce 10-25 mg. W organizmie kobiet po menopauzie z rakiem piersi, leczonych dawką 25 mg/dobę całkowita aromatyzacja uległa zmniejszeniu o 98%. Eksemestan nie wykazuje żadnej aktywności estrogennej ani progestagenowej. Po podaniu głównie dużych dawek leku obserwowano niewielką aktywność androgenną, związaną prawdopodobnie z działaniem 17-hydro-pochodnej eksemestanu. W badaniach klinicznych, w których podawano eksemestan wielokrotnie w ciągu doby, nie wykazywał on wykrywalnego wpływu na nadnerczową syntezę kortyzolu lub aldosteronu, mierzoną przed i po teście prowokacji ACTH. Świadczy to o wybiórczym działaniu w odniesieniu do innych enzymów uczestniczących w procesie steroidogenezy. W związku z powyższym nie jest konieczna substytucja glikokortykosteroidów i mineralokortykosteroidów. Nawet po małych dawkach eksemestanu obserwowano niezależne od dawki, niewielkie zwiększenie stężeń LH i FSH w surowicy. Dla leków tej grupy farmakologicznej jest to jednak spodziewane działanie, wynikające prawdopodobnie z pętli sprzężenia zwrotnego na poziomie przysadki, kiedy to zmniejszenie stężenia estrogenów stymuluje wydzielanie gonadotropin, również u kobiet po menopauzie.

1 tabl. powl. zawiera 25 mg eksemestanu.

Lek może przenikać do mleka kobiet karmiących piersią.

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Produkt leczniczy zawierający substancję czynną bardzo silnie działającą.

Produkt leczniczy, który może wpływać upośledzająco na sprawność psychofizyczną; jeżeli przepisana dawka i droga podania wskazują, że w okresie stosowania może pojawić się wyraźne upośledzenie sprawności psychomotorycznej, to należy udzielić pacjentowi wskazówek co do zachowania szczególnej ostrożności w zakresie prowadzenia pojazdów lub obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu bądź uprzedzić o konieczności czasowego zaniechania takich czynności.