Donepestan - charakterystyka leku dla lekarzy

Wskazania

Donepestan jest wskazany w leczeniu objawowym łagodnej do średnio-ciężkiej postaci otępienia w chorobie Alzheimera. Lek ten, jako inhibitor acetylocholinesterazy, działa poprzez zwiększenie stężenia acetylocholiny w mózgu, co może poprawić funkcje poznawcze u pacjentów z chorobą Alzheimera.

Należy pamiętać, że rozpoznanie choroby Alzheimera powinno być dokonane zgodnie z zatwierdzonymi wytycznymi, takimi jak kryteria DSM-IV czy ICD-10. Leczenie Donepestanem powinno być inicjowane i nadzorowane przez lekarza doświadczonego w diagnozowaniu i leczeniu otępienia w chorobie Alzheimera.

Dawkowanie i sposób podawania

Tabela 1. Schemat dawkowania Donepestanu

Dawkę początkową 5 mg/dobę należy podawać doustnie, wieczorem, tuż przed snem. Leczenie tą dawką powinno być kontynuowane przez co najmniej miesiąc, co pozwoli na kliniczną ocenę skuteczności leczenia i osiągnięcie stanu stacjonarnego stężenia chlorowodorku donepezylu. Po ocenie klinicznej, dawkę można zwiększyć do 10 mg/dobę (podawaną raz na dobę). Maksymalna zalecana dawka dobowa wynosi 10 mg.

Leczenie podtrzymujące należy kontynuować tak długo, jak długo utrzymuje się korzystne działanie produktu. Ocena korzyści terapeutycznych powinna być wykonywana regularnie. Jeśli ustanie korzystne działanie, należy rozważyć przerwanie leczenia.

Ważne: Leczenie Donepestanem można podejmować tylko wówczas, gdy pacjent ma opiekuna, który będzie regularnie kontrolował przyjmowanie leku.

Specjalne grupy pacjentów

Pacjenci z niewydolnością nerek

U pacjentów z niewydolnością nerek można stosować podobny schemat dawkowania jak u pacjentów z prawidłową czynnością nerek, ponieważ niewydolność nerek nie wpływa na klirens chlorowodorku donepezylu.

Pacjenci z niewydolnością wątroby

U pacjentów z łagodną i umiarkowaną niewydolnością wątroby, zwiększanie dawki powinno odbywać się zgodnie z indywidualną tolerancją pacjenta, ze względu na możliwą zwiększoną ekspozycję na lek. Brak danych dotyczących stosowania leku u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby.

Dzieci i młodzież

Donepestan nie jest zalecany do stosowania u dzieci i młodzieży.

Przeciwwskazania

Donepestan jest przeciwwskazany u pacjentów z nadwrażliwością na chlorowodorek donepezylu, pochodne piperydyny lub którąkolwiek substancję pomocniczą.

Należy zachować szczególną ostrożność przy przepisywaniu leku pacjentom z historią astmy lub obturacyjnej choroby płuc, ze względu na działanie cholinomimetyczne leku.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Stosowanie Donepestanu wymaga szczególnej uwagi w następujących przypadkach:

• U pacjentów z zespołem chorego węzła zatokowego lub zaburzeniami przewodnictwa nadkomorowego
• U pacjentów ze zwiększonym ryzykiem rozwoju wrzodów trawiennych
• U pacjentów z ryzykiem niedrożności ujścia pęcherza moczowego
• U pacjentów z ryzykiem wystąpienia drgawek
• U pacjentów przyjmujących jednocześnie leki przeciwpsychotyczne (ryzyko złośliwego zespołu neuroleptycznego)

Należy monitorować pacjentów pod kątem potencjalnych działań niepożądanych, szczególnie na początku leczenia lub po zwiększeniu dawki.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Donepezyl może wchodzić w interakcje z następującymi lekami:

• Inhibitory CYP3A4 (np. ketokonazol, itrakonazol, erytromycyna) - mogą zwiększać stężenie donepezylu
• Inhibitory CYP2D6 (np. fluoksetyna) - mogą hamować metabolizm donepezylu
• Leki o działaniu antycholinergicznym - mogą być zaburzone przez donepezyl
• Sukcynylocholina i inne leki hamujące przewodnictwo nerwowo-mięśniowe - możliwy synergizm działania
• Agoniści cholinergiczni i leki β-adrenolityczne wpływające na układ przewodzący serca - możliwy synergizm działania

Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu donepezylu z wymienionymi lekami i monitorować pacjenta pod kątem potencjalnych interakcji.

Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn

Donepezyl ma niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn. Może powodować uczucie zmęczenia, zawroty głowy oraz kurcze mięśni, szczególnie na początku leczenia lub po zwiększeniu dawki. Lekarz prowadzący powinien rutynowo oceniać możliwość dalszego prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn przez pacjentów przyjmujących Donepestan.

Działania niepożądane

Najczęstsze działania niepożądane związane ze stosowaniem Donepestanu to:

• Biegunka
• Kurcze mięśni
• Zmęczenie
• Nudności
• Wymioty
• Bezsenność

Inne istotne działania niepożądane obejmują:

• Zaburzenia psychiczne (omamy, pobudzenie, agresywne zachowanie)
• Zaburzenia układu nerwowego (omdlenia, zawroty głowy, drgawki)
• Zaburzenia serca (bradykardia, blok zatokowo-przedsionkowy)
• Zaburzenia żołądka i jelit (krwawienie z przewodu pokarmowego, wrzody żołądka i dwunastnicy)

Należy monitorować pacjentów pod kątem wystąpienia działań niepożądanych i odpowiednio dostosować leczenie.

Przedawkowanie

W przypadku przedawkowania Donepestanu mogą wystąpić objawy przełomu cholinergicznego, takie jak:

• Silne nudności i wymioty
• Ślinotok
• Pocenie się
• Bradykardia
• Niedociśnienie
• Depresja oddechowa
• Zapaść
• Drgawki

Leczenie przedawkowania powinno obejmować leczenie podtrzymujące oraz podanie antidotum - leków antycholinergicznych, takich jak atropina. Zaleca się stopniowe dożylne podawanie siarczanu atropiny, dostosowując dawkę do reakcji klinicznej pacjenta.

Właściwości farmakologiczne

Chlorowodorek donepezylu jest wybiórczym, odwracalnym inhibitorem acetylocholinesterazy, głównego enzymu rozkładającego acetylocholinę w mózgu. In vitro chlorowodorek donepezylu jest ponad 1000-krotnie silniejszym inhibitorem tego enzymu niż butyrylocholinesterazy, enzymu obecnego głównie poza ośrodkowym układem nerwowym.

Mechanizm działania Donepestanu polega na zwiększeniu stężenia acetylocholiny w mózgu, co może prowadzić do poprawy funkcji poznawczych u pacjentów z chorobą Alzheimera.

Skład

Substancja czynna: 1 tabletka powlekana zawiera 5 mg lub 10 mg donepezylu chlorowodorku jednowodnego.

Donepestan jest dostępny w postaci tabletek powlekanych do podawania doustnego.