Diphergan®
Promethazine hydrochloride
Diphergan® - charakterystyka produktu leczniczego
Wskazania do stosowania
Diphergan® jest stosowany w następujących przypadkach:
- Leczenie objawowe stanów alergicznych górnych dróg oddechowych i skóry, w tym:
- Alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa
- Pokrzywka
- Reakcje anafilaktyczne na leki i obce białka
- Jako lek wspomagający do przedoperacyjnego uspokojenia pacjentów w chirurgii i położnictwie
- Jako środek przeciwwymiotny, np. w chorobie lokomocyjnej (kinetozie)
Diphergan® wykazuje silne i długotrwałe działanie przeciwhistaminowe, blokując receptory histaminowe H1. Dodatkowo blokuje receptory cholinergiczne, adrenergiczne, serotoninergiczne i dopaminergiczne, co przyczynia się do jego właściwości przeciwwymiotnych, uspokajających i przeciwcholinergicznych.
Dawkowanie i sposób podawania
Wskazanie | Grupa wiekowa | Dawkowanie |
---|---|---|
Odczyny alergiczne | Dorośli, osoby w podeszłym wieku i dzieci ≥10 lat | Początkowo 10 mg 2x/dobę. W razie potrzeby dawkę zwiększa się stopniowo do optymalnej, maks. do 20 mg 3x/dobę |
Dzieci 5-10 lat | 10-25 mg jednorazowo lub 5-10 mg 2x/dobę; maks. 25 mg/dobę | |
Zapobieganie chorobie lokomocyjnej | Dorośli, osoby w podeszłym wieku i dzieci ≥10 lat | 20-25 mg na noc przed podróżą. W razie potrzeby powtórzyć po 6-8 h |
Dzieci 5-10 lat | 10 mg na noc przed podróżą. W razie potrzeby powtórzyć po 6-8 h | |
Premedykacja | Dorośli i dzieci ≥10 lat | 25-50 mg na godzinę przed zabiegiem |
Dzieci 5-10 lat | 20-25 mg na godzinę przed zabiegiem |
Uwaga: Nie należy stosować Dipherganu® u dzieci poniżej 5 lat ze względu na moc i postać (tabletka drażowana). Dla tej grupy wiekowej prometazyna dostępna jest w postaci syropu.
Dawkowanie Dipherganu® jest zróżnicowane w zależności od wskazania i wieku pacjenta. Należy zwrócić szczególną uwagę na dostosowanie dawki u dzieci oraz przestrzegać maksymalnych dawek dobowych.
Przeciwwskazania
Stosowanie Dipherganu® jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na substancję czynną (prometazynę), inne pochodne fenotiazyny lub którąkolwiek substancję pomocniczą
- Śpiączka
- Depresja ośrodkowego układu nerwowego (OUN), niezależnie od jej podłoża
- Leczenie inhibitorami monoaminooksydazy (IMAO) oraz przez 14 dni po zakończeniu ich stosowania
- Dzieci poniżej 2 lat ze względu na ryzyko zagrażającej życiu depresji oddechowej
Przeciwwskazania do stosowania Dipherganu® obejmują zarówno stany kliniczne, jak i interakcje lekowe. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku małych dzieci oraz pacjentów z zaburzeniami OUN.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Podczas stosowania Dipherganu® należy zachować szczególną ostrożność w następujących przypadkach:
- Choroby układu oddechowego: astma, zapalenie oskrzeli, rozstrzenia oskrzeli (ryzyko zgęstnienia lub wysuszenia wydzieliny oskrzelowej i upośledzenia odkrztuszania)
- Ciężka choroba wieńcowa
- Jaskra z wąskim kątem przesączania
- Padaczka
- Niewydolność wątroby lub nerek
- Zwężenie szyi pęcherza moczowego lub odźwiernika dwunastnicy
- Dzieci i młodzież z objawami sugerującymi zespół Reye'a
Dodatkowo należy pamiętać, że:
- Prometazyna może maskować objawy ostrzegawcze ototoksyczności wywołanej przez leki ototoksyczne (np. salicylany)
- Lek może opóźniać wczesne rozpoznanie niedrożności jelit lub zwiększonego ciśnienia śródczaszkowego przez hamowanie wymiotów
- Produkt zawiera sacharozę, laktozę jednowodną i czerwień koszelinową (E 124), co może powodować reakcje alergiczne u niektórych pacjentów
- Pacjenci odczuwający senność, zawroty głowy lub zaburzenia orientacji po zażyciu leku nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn (objawy mogą utrzymywać się do 12 godzin po podaniu)
Stosowanie Dipherganu® wymaga szczególnej uwagi u pacjentów z chorobami współistniejącymi oraz monitorowania potencjalnych działań niepożądanych, zwłaszcza w zakresie układu oddechowego i nerwowego.
Warto zapamiętać
- Diphergan® jest przeciwwskazany u dzieci poniżej 2 lat ze względu na ryzyko zagrażającej życiu depresji oddechowej.
- Lek może powodować senność i zaburzenia orientacji, dlatego pacjenci nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn po jego zażyciu.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi
Diphergan® wchodzi w interakcje z następującymi grupami leków:
- Leki przeciwcholinergiczne - nasilenie działania
- Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne - nasilenie działania
- Leki uspokajające lub nasenne - nasilenie działania
- Inhibitory MAO - możliwy wzrost stężenia obu leków we krwi
- Alkohol - nie należy spożywać podczas leczenia prometazyną
Interakcje Dipherganu® z innymi lekami mogą prowadzić do nasilenia działań niepożądanych lub zmiany stężenia leków we krwi. Konieczne jest dokładne monitorowanie pacjentów przyjmujących jednocześnie inne leki, szczególnie działające na OUN.
Ciąża i laktacja
Ciąża: Dane epidemiologiczne wskazują na bezpieczeństwo stosowania prometazyny u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach również nie wykazały istotnych zagrożeń. Mimo to, nie należy stosować Dipherganu® w czasie ciąży, chyba że w opinii lekarza jest to konieczne. Szczególnie nie zaleca się stosowania leku w okresie 2 tygodni poprzedzających poród, ze względu na ryzyko rozdrażnienia i pobudzenia noworodka.
Laktacja: Ilość prometazyny przenikająca do mleka matki jest nieznaczna, jednak istnieje ryzyko rozdrażnienia i pobudzenia dziecka karmionego piersią. W okresie karmienia piersią Diphergan® należy stosować z dużą ostrożnością.
Stosowanie Dipherganu® w czasie ciąży i laktacji powinno być ograniczone do sytuacji, gdy korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu lub dziecka. Konieczna jest ścisła kontrola lekarska w takich przypadkach.
Działania niepożądane
Chociaż Diphergan® jest dobrze tolerowany przez większość pacjentów, u niektórych mogą wystąpić następujące działania niepożądane:
- Zaburzenia układu nerwowego: senność, zawroty i bóle głowy, niepokój ruchowy, koszmary senne, zmęczenie, zaburzenia orientacji, splątanie, reakcje pozapiramidowe
- Zaburzenia oka: zaburzenia widzenia
- Zaburzenia żołądka i jelit: suchość w jamie ustnej, podrażnienie żołądka
- Zaburzenia nerek i dróg moczowych: zatrzymanie moczu
- Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: anoreksja
- Zaburzenia serca: kołatania serca, hipotonia, arytmie
- Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe: kurcze mięśni, ruchy głowy i twarzy przypominające tiki
- Zaburzenia układu immunologicznego: anafilaksja, reakcje skórne nadwrażliwości na światło
- Zaburzenia krwi i układu chłonnego: nieprawidłowy skład krwi, w tym niedokrwistość hemolityczna
- Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: żółtaczka
Dodatkowo, Diphergan® może zakłócać immunologiczne testy ciążowe z użyciem moczu oraz immunologiczne testy skórne. Niemowlęta są szczególnie podatne na działanie przeciwcholinergiczne prometazyny, a dzieci mogą wykazywać paradoksalną nadpobudliwość. Osoby w podeszłym wieku są bardziej narażone na działanie przeciwcholinergiczne i splątanie.
Mimo dobrej tolerancji leku przez większość pacjentów, spektrum potencjalnych działań niepożądanych Dipherganu® jest szerokie i obejmuje wiele układów organizmu. Szczególną uwagę należy zwrócić na pacjentów z grup ryzyka: niemowlęta, dzieci i osoby starsze.
Przedawkowanie
Objawy ciężkiego przedawkowania Dipherganu® mają zróżnicowany charakter w zależności od wieku pacjenta:
- U dzieci: pobudzenie, ataksja, zaburzenia koordynacji, atetoza, omamy
- U dorosłych: senność i śpiączka
- Zarówno u dorosłych, jak i u dzieci mogą wystąpić drgawki (poprzedzające śpiączkę lub pobudzenie) oraz tachykardia
- Depresja krążeniowo-oddechowa występuje rzadko
Postępowanie w przypadku przedawkowania:
- Jeśli pacjent zgłosi się odpowiednio wcześnie, należy wywołać wymioty przy użyciu wymiotnicy (ipecacuanha) lub wykonać płukanie żołądka
- Leczenie ma charakter podtrzymujący, ze szczególnym uwzględnieniem utrzymania prawidłowej funkcji układu oddechowego i krążenia
- W przypadku drgawek należy zastosować diazepam lub inny odpowiedni lek przeciwdrgawkowy
Przedawkowanie Dipherganu® może prowadzić do poważnych powikłań, szczególnie u dzieci. Kluczowe znaczenie ma szybka interwencja medyczna i leczenie objawowe.
Skład
Jedna tabletka drażowana Dipherganu® zawiera:
- Substancja czynna: 10 mg lub 25 mg prometazyny chlorowodorku
- Substancje pomocnicze: m.in. sacharoza, laktoza jednowodna, czerwień koszelinowa (E 124)
Skład Dipherganu® obejmuje substancję czynną w dwóch dostępnych dawkach oraz substancje pomocnicze, które mogą być istotne dla pacjentów z nietolerancjami lub alergiami.