Diphergan®
Promethazine hydrochloride
Diphergan® - Charakterystyka produktu leczniczego
Wskazania do stosowania
Diphergan® jest stosowany w następujących przypadkach:
- Leczenie objawowe stanów alergicznych górnych dróg oddechowych i skóry, w tym:
- Alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa
- Pokrzywka
- Reakcje anafilaktyczne na leki i obce białka
- Lek wspomagający do przedoperacyjnego uspokojenia pacjentów w chirurgii i położnictwie
- Środek przeciwwymiotny, np. w kinetozie (chorobie lokomocyjnej)
Diphergan® wykazuje silne i długotrwałe działanie przeciwhistaminowe, blokując receptory histaminowe H1. Dodatkowo blokuje receptory cholinergiczne, adrenergiczne, serotoninergiczne i dopaminergiczne, co przyczynia się do jego właściwości przeciwwymiotnych, uspokajających i przeciwcholinergicznych.
Dawkowanie i sposób podawania
Wskazanie | Grupa wiekowa | Dawkowanie |
---|---|---|
Odczyny alergiczne | Dorośli, osoby w podeszłym wieku i dzieci ≥10 lat | Początkowo 10 mg 2x/dobę. W razie potrzeby dawkę zwiększa się stopniowo do optymalnej, maks. do 20 mg 3x/dobę |
Dzieci 5-10 lat | 10-25 mg jednorazowo lub 5-10 mg 2x/dobę; maks. 25 mg/dobę | |
Zapobieganie chorobie lokomocyjnej | Dorośli, osoby w podeszłym wieku i dzieci ≥10 lat | 20-25 mg na noc przed podróżą. W razie potrzeby powtórzyć po 6-8 h |
Dzieci 5-10 lat | 10 mg na noc przed podróżą. W razie potrzeby powtórzyć po 6-8 h | |
Premedykacja | Dorośli i dzieci ≥10 lat | 25-50 mg na godzinę przed zabiegiem |
Dzieci 5-10 lat | 20-25 mg na godzinę przed zabiegiem |
Uwaga: Nie należy stosować produktu leczniczego u dzieci poniżej 5 lat ze względu na moc i postać (tabletka drażowana). Dla tej grupy wiekowej prometazyna dostępna jest w postaci syropu.
Dawkowanie Dipherganu® jest zróżnicowane w zależności od wskazania i wieku pacjenta. Należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednie dostosowanie dawki dla dzieci oraz przestrzegać maksymalnych dawek dobowych.
Przeciwwskazania
Stosowanie Dipherganu® jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:
- Nadwrażliwość na substancję czynną (prometazynę), inne pochodne fenotiazyny lub którąkolwiek substancję pomocniczą
- Śpiączka
- Depresja ośrodkowego układu nerwowego (OUN), niezależnie od jej podłoża
- Leczenie inhibitorami monoaminooksydazy (IMAO) oraz przez 14 dni po zakończeniu ich stosowania
- Dzieci poniżej 2 lat - ze względu na ryzyko zagrażającej życiu depresji oddechowej
Przeciwwskazania do stosowania Dipherganu® obejmują głównie stany związane z depresją OUN oraz interakcje z IMAO. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku stosowania u małych dzieci.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności
Podczas stosowania Dipherganu® należy zachować szczególną ostrożność w następujących przypadkach:
- Choroby układu oddechowego (astma, zapalenie oskrzeli, rozstrzenia oskrzeli) - ze względu na możliwość zgęstnienia lub wysuszenia wydzieliny oskrzelowej i upośledzenia odkrztuszania
- Ciężka choroba wieńcowa
- Jaskra z wąskim kątem przesączania
- Padaczka
- Niewydolność wątroby lub nerek
- Zwężenie szyi pęcherza moczowego lub odźwiernika dwunastnicy
- Dzieci i młodzież z objawami sugerującymi zespół Reye'a
Dodatkowo należy pamiętać, że:
- Prometazyna może maskować objawy ostrzegawcze ototoksyczności wywołanej przez leki ototoksyczne (np. salicylany)
- Może opóźniać wczesne rozpoznanie niedrożności jelit lub zwiększonego ciśnienia śródczaszkowego przez hamowanie wymiotów
- Produkt zawiera sacharozę i laktozę jednowodną - pacjenci z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją fruktozy lub galaktozy nie powinni przyjmować tego leku
- Zawiera czerwień koszelinową (E 124), która może powodować reakcje alergiczne
- Pacjenci odczuwający senność, zawroty głowy lub zaburzenia orientacji po zażyciu leku nie powinni prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn (objawy mogą utrzymywać się do 12 h po podaniu)
Stosowanie Dipherganu® wymaga szczególnej ostrożności u pacjentów z chorobami układu oddechowego, sercowo-naczyniowego oraz u osób z zaburzeniami czynności wątroby i nerek. Ważne jest również monitorowanie potencjalnych interakcji z innymi lekami oraz wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Diphergan® może wchodzić w interakcje z następującymi lekami:
- Leki przeciwcholinergiczne - nasilenie działania
- Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne - nasilenie działania
- Leki uspokajające lub nasenne - nasilenie działania
- Niektóre inhibitory MAO - możliwy wzrost stężenia obu leków we krwi
Uwaga: W czasie leczenia prometazyną nie należy spożywać alkoholu.
Stosowanie Dipherganu® może prowadzić do nasilenia działania wielu leków działających na ośrodkowy układ nerwowy. Szczególną ostrożność należy zachować przy jednoczesnym stosowaniu z inhibitorami MAO oraz unikać spożywania alkoholu.
Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża: Dane epidemiologiczne wskazują na bezpieczeństwo stosowania prometazyny u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach również nie wykazały istotnych zagrożeń. Mimo to, nie należy stosować produktu w czasie ciąży, chyba że w opinii lekarza jest to konieczne. Nie zaleca się stosowania prometazyny w okresie 2 tygodni poprzedzających poród, ze względu na ryzyko rozdrażnienia i pobudzenia noworodka.
Karmienie piersią: Ilość prometazyny przenikająca do mleka jest nieznaczna, jednak istnieje ryzyko rozdrażnienia i pobudzenia dziecka karmionego piersią. W okresie karmienia piersią prometazynę należy stosować z dużą ostrożnością.
Stosowanie Dipherganu® w czasie ciąży i karmienia piersią powinno być ograniczone do sytuacji, gdy korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu lub dziecka. Szczególną ostrożność należy zachować w okresie okołoporodowym.
Warto zapamiętać
- Diphergan® jest lekiem przeciwhistaminowym o szerokim spektrum działania, stosowanym w leczeniu alergii, jako środek przeciwwymiotny i w premedykacji.
- Lek może powodować senność i zaburzenia koncentracji, dlatego pacjenci powinni zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Działania niepożądane
Prometazyna jest dobrze tolerowana przez większość pacjentów, jednak u niektórych mogą wystąpić następujące działania niepożądane:
- Zaburzenia układu nerwowego: senność, zawroty i bóle głowy, niepokój ruchowy, koszmary senne, zmęczenie, zaburzenia orientacji, splątanie, reakcje pozapiramidowe
- Zaburzenia oka: zaburzenia widzenia
- Zaburzenia żołądka i jelit: suchość w jamie ustnej, podrażnienie żołądka
- Zaburzenia nerek i dróg moczowych: zatrzymanie moczu
- Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: anoreksja
- Zaburzenia serca: kołatania serca, hipotonia, arytmie
- Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe: kurcze mięśni, ruchy głowy i twarzy przypominające tiki
- Zaburzenia układu immunologicznego: anafilaksja, reakcje skórne nadwrażliwości na światło
- Zaburzenia krwi i układu chłonnego: nieprawidłowy skład krwi, w tym niedokrwistość hemolityczna
- Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: żółtaczka
Uwaga: Prometazyna może zakłócać immunologiczne testy ciążowe z użyciem moczu oraz immunologiczne testy skórne. Należy zaprzestać stosowania leku na co najmniej 72 godziny przed rozpoczęciem testów skórnych.
Mimo dobrej tolerancji, Diphergan® może wywoływać szereg działań niepożądanych, głównie związanych z układem nerwowym i pokarmowym. Szczególną uwagę należy zwrócić na możliwość wystąpienia reakcji alergicznych oraz wpływ na wyniki testów diagnostycznych.
Przedawkowanie
Objawy ciężkiego przedawkowania Dipherganu® mają zróżnicowany charakter w zależności od wieku pacjenta:
- U dzieci: pobudzenie, ataksja, zaburzenia koordynacji, atetoza, omamy
- U dorosłych: senność i śpiączka
- Zarówno u dorosłych, jak i u dzieci mogą wystąpić drgawki (mogą poprzedzać śpiączkę lub pobudzenie)
- Możliwe wystąpienie tachykardii
- Depresja krążeniowo-oddechowa występuje rzadko
Postępowanie w przypadku przedawkowania:
- Jeśli pacjent zgłosi się odpowiednio wcześnie, należy wywołać wymioty lub wykonać płukanie żołądka
- Leczenie ma charakter podtrzymujący, ze szczególnym uwzględnieniem utrzymania prawidłowej funkcji układu oddechowego i krążenia
- W przypadku drgawek należy zastosować diazepam lub inny odpowiedni lek przeciwdrgawkowy
Przedawkowanie Dipherganu® może prowadzić do poważnych zaburzeń neurologicznych i krążeniowych. Kluczowe jest szybkie wdrożenie odpowiedniego postępowania, w tym leczenia objawowego i podtrzymującego funkcje życiowe.
Właściwości farmakologiczne
Prometazyna, substancja czynna Dipherganu®, jest silnym i długotrwale działającym lekiem przeciwhistaminowym 1-szej generacji. Jej mechanizm działania opiera się na:
- Blokowaniu receptorów histaminowych H1
- Blokowaniu receptorów cholinergicznych
- Blokowaniu receptorów adrenergicznych
- Blokowaniu receptorów serotoninergicznych
- Blokowaniu receptorów dopaminergicznych
Dzięki takiemu złożonemu mechanizmowi działania, prometazyna wykazuje nie tylko działanie przeciwhistaminowe, ale również:
- Właściwości przeciwwymiotne
- Ośrodkowe działanie uspokajające
- Działanie przeciwcholinergiczne
Szerokie spektrum działania Dipherganu® wynika z jego wpływu na różne układy receptorowe, co przekłada się na jego wszechstronne zastosowanie w praktyce klinicznej.
Skład produktu leczniczego
Diphergan® dostępny jest w postaci tabletek drażowanych zawierających:
- 10 mg prometazyny chlorowodorku
- lub 25 mg prometazyny chlorowodorku
Dostępność dwóch różnych dawek pozwala na precyzyjne dostosowanie leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta i wskazań terapeutycznych.