Medycyna.pl Medycyna.pl
Wyszukaj produkt

DicloDuo Combi

Diclofenac sodium + Omeprazole

kaps. o zmod. uwalnianiu, twarde
75 mg+ 20 mg
60 szt.
Doustnie
Rx
100%
X
DicloDuo Combi
kaps. o zmod. uwalnianiu, twarde
75 mg+ 20 mg
30 szt.
Doustnie
Rx
100%
24,00

Wskazania do stosowania

DicloDuo Combi jest wskazany do objawowego leczenia następujących schorzeń u pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia owrzodzeń żołądka i/lub dwunastnicy po zastosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ):

  • Reumatoidalne zapalenie stawów
  • Choroba zwyrodnieniowa stawów
  • Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

Lek łączy w sobie działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe diklofenaku z ochronnym działaniem omeprazolu na błonę śluzową żołądka i dwunastnicy.

Dawkowanie i sposób podawania

Dorośli

Dawkowanie Sposób podawania
1 kapsułka na dobę (diklofenak 75 mg / omeprazol 20 mg) Doustnie, w całości, popijając płynem, najlepiej podczas posiłku

Jeśli dawka 1 kapsułki na dobę nie zapewnia odpowiedniej kontroli objawów, należy rozważyć zmianę schematu leczenia na alternatywne produkty. Nie należy przekraczać dawki 1 kapsułki na dobę ze względu na ryzyko nadmiernej ekspozycji na omeprazol.

Czas trwania leczenia powinien być możliwie jak najkrótszy, zapewniający ustąpienie objawów. Należy regularnie oceniać skuteczność terapii i przerwać leczenie w przypadku braku korzyści.

Szczególne grupy pacjentów

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek: U pacjentów z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności nerek należy zachować ostrożność i uważnie monitorować czynność nerek. Lek jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek.

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby: U pacjentów z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności wątroby należy zachować ostrożność i uważnie monitorować czynność wątroby. Lek jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby.

Osoby w podeszłym wieku (>65 lat): Ze względu na podwyższone ryzyko działań niepożądanych, należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę przez możliwie najkrótszy czas. Pacjenci powinni być regularnie kontrolowani pod kątem krwawienia z przewodu pokarmowego.

Dzieci i młodzież (≤18 lat): Nie zaleca się stosowania leku ze względu na brak danych dotyczących bezpieczeństwa i skuteczności.

Warto zapamiętać
  • DicloDuo Combi łączy działanie przeciwzapalne diklofenaku z ochronnym działaniem omeprazolu na błonę śluzową żołądka
  • Lek należy stosować w najmniejszej skutecznej dawce przez możliwie najkrótszy czas

Kluczowe jest indywidualne dostosowanie dawkowania i czasu trwania terapii do stanu klinicznego pacjenta oraz regularny monitoring skuteczności i bezpieczeństwa leczenia, szczególnie u pacjentów z grup ryzyka.

Przeciwwskazania

Stosowanie leku DicloDuo Combi jest przeciwwskazane w następujących przypadkach:

  • Nadwrażliwość na substancje czynne, podstawione benzimidazole lub którąkolwiek substancję pomocniczą
  • Reakcje nadwrażliwości w wywiadzie (np. astma, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, nieżyt nosa) po zastosowaniu ibuprofenu, kwasu acetylosalicylowego lub innych NLPZ
  • Ciężka niewydolność wątroby, nerek lub serca
  • Trzeci trymestr ciąży
  • Czynna choroba wrzodowa żołądka i/lub dwunastnicy lub krwawienie z przewodu pokarmowego
  • Krwawienie lub perforacja przewodu pokarmowego w wywiadzie związane ze stosowaniem NLPZ
  • Jednoczesne stosowanie z nelfinawirem
  • Zastoinowa niewydolność serca (klasa II-IV wg NYHA)
  • Choroba niedokrwienna serca
  • Choroba naczyń obwodowych
  • Zaburzenia krążenia mózgowego

Należy dokładnie ocenić stosunek korzyści do ryzyka przed zastosowaniem leku u pacjentów z wymienionymi schorzeniami lub czynnikami ryzyka.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Ogólne środki ostrożności

Działania niepożądane można ograniczyć stosując najmniejszą skuteczną dawkę przez najkrótszy możliwy czas. Należy unikać jednoczesnego stosowania z innymi NLPZ, w tym selektywnymi inhibitorami COX-2.

Lek może maskować objawy infekcji. Możliwe jest wystąpienie reakcji alergicznych, w tym anafilaktycznych, nawet bez wcześniejszej ekspozycji na lek.

Osoby w podeszłym wieku

U osób starszych częściej występują działania niepożądane NLPZ, zwłaszcza krwawienia z przewodu pokarmowego i perforacje, które mogą być śmiertelne. Zaleca się stosowanie najmniejszej skutecznej dawki.

Układ oddechowy

Ostrożność zalecana u pacjentów z astmą, sezonowym alergicznym nieżytem nosa, obrzękiem błony śluzowej nosa, POChP lub przewlekłymi infekcjami układu oddechowego ze względu na zwiększone ryzyko reakcji alergicznych.

Układ sercowo-naczyniowy i nerkowy

Ostrożność wymagana u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością serca, zaburzeniami czynności nerek lub wątroby, a także u osób przyjmujących leki moczopędne. Należy monitorować czynność nerek.

Stosowanie NLPZ, w tym diklofenaku, może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem incydentów zakrzepowo-zatorowych tętnic. Ryzyko to może wzrastać wraz z dawką i czasem stosowania.

Układ pokarmowy

Istnieje ryzyko krwawienia, owrzodzenia lub perforacji przewodu pokarmowego, które może być śmiertelne. Ryzyko to jest większe u osób starszych oraz pacjentów z chorobą wrzodową w wywiadzie. Należy zachować szczególną ostrożność u pacjentów przyjmujących jednocześnie leki zwiększające ryzyko uszkodzenia błony śluzowej przewodu pokarmowego.

Układ wątrobowy

Wymagane jest ścisłe monitorowanie czynności wątroby. W przypadku utrzymujących się nieprawidłowych wyników testów wątrobowych lub objawów choroby wątroby należy przerwać leczenie.

Interakcje z innymi lekami

Omeprazol może wpływać na wchłanianie innych leków zależne od pH żołądka. Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu z atazanawirem, digoksyną, klopidogrelem i innymi lekami metabolizowanymi przez CYP2C19.

Warto zapamiętać
  • Konieczne jest ścisłe monitorowanie pacjentów, szczególnie osób starszych i z chorobami współistniejącymi
  • Należy regularnie oceniać stosunek korzyści do ryzyka, zwłaszcza przy długotrwałym stosowaniu leku

Stosowanie leku DicloDuo Combi wymaga starannej oceny klinicznej pacjenta, uwzględnienia wszystkich przeciwwskazań i ostrzeżeń oraz regularnego monitorowania w trakcie terapii. Kluczowe jest indywidualne podejście do każdego pacjenta i dostosowanie leczenia do jego stanu klinicznego.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji

Interakcje związane z diklofenakiem

Inne NLPZ i kortykosteroidy: Zwiększone ryzyko działań niepożądanych, szczególnie krwawień z przewodu pokarmowego. Należy unikać jednoczesnego stosowania.

Leki przeciwzakrzepowe i przeciwpłytkowe: Zwiększone ryzyko krwawień. Wymagane ścisłe monitorowanie pacjentów.

Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI): Podwyższone ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego.

Leki moczopędne i przeciwnadciśnieniowe: Możliwe osłabienie działania tych leków. Konieczne monitorowanie ciśnienia krwi.

Lit i digoksyna: Diklofenak może zwiększać stężenie tych leków we krwi. Wymagane monitorowanie stężeń.

Metotreksat: Diklofenak może hamować wydalanie metotreksatu, zwiększając jego toksyczność. Ostrożność przy stosowaniu.

Cyklosporyna i takrolimus: Zwiększone ryzyko nefrotoksyczności. Należy monitorować czynność nerek.

Interakcje związane z omeprazolem

Atazanawir i nelfinawir: Omeprazol zmniejsza wchłanianie tych leków. Jednoczesne stosowanie z nelfinawirem jest przeciwwskazane.

Klopidogrel: Omeprazol może zmniejszać przeciwpłytkowe działanie klopidogrelu. Nie zaleca się jednoczesnego stosowania.

Leki, których wchłanianie zależy od pH żołądka: Omeprazol może wpływać na wchłanianie leków takich jak ketokonazol, itrakonazol, erlotynib.

Metotreksat: Opisywano zwiększenie stężenia metotreksatu przy jednoczesnym stosowaniu z inhibitorami pompy protonowej.

Takrolimus: Możliwe zwiększenie stężenia takrolimusu w surowicy.

Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych

Omeprazol może wpływać na wyniki testów na obecność neuroendokrynnych guzów przewodu pokarmowego (zwiększenie stężenia chromograniny A).

Warto zapamiętać
  • DicloDuo Combi wchodzi w liczne interakcje z innymi lekami, co wymaga ostrożności przy jego stosowaniu
  • Konieczne jest dokładne zebranie wywiadu lekowego przed rozpoczęciem terapii tym lekiem

Ze względu na złożony profil interakcji leku DicloDuo Combi, kluczowe jest dokładne przeanalizowanie wszystkich przyjmowanych przez pacjenta leków przed rozpoczęciem terapii. W przypadku konieczności jednoczesnego stosowania leków wchodzących w interakcje, należy wdrożyć odpowiednie monitorowanie i ewentualnie dostosować dawkowanie.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Ciąża

Stosowanie DicloDuo Combi jest przeciwwskazane w trzecim trymestrze ciąży. W pierwszym i drugim trymestrze lek można stosować tylko w przypadku bezwzględnej konieczności, po dokładnym rozważeniu stosunku korzyści do ryzyka.

Diklofenak może niekorzystnie wpływać na rozwój płodu, zwiększając ryzyko poronienia, wad rozwojowych serca i wytrzewienia. W trzecim trymestrze może powodować przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego, nadciśnienie płucne oraz zaburzenia czynności nerek u płodu.

Omeprazol może być stosowany w ciąży, gdyż dotychczasowe badania nie wykazały niekorzystnego wpływu na przebieg ciąży i stan zdrowia płodu/noworodka.

Karmienie piersią

Diklofenak przenika do mleka matki w bardzo niewielkich ilościach. Omeprazol również przenika do mleka matki, ale w dawkach terapeutycznych nie powinien stanowić zagrożenia dla dziecka.

Ze względu na potencjalne ryzyko działań niepożądanych u niemowląt, zaleca się unikanie stosowania DicloDuo Combi podczas karmienia piersią lub rozważenie przerwania karmienia piersią w trakcie terapii.

Płodność

Stosowanie diklofenaku może zaburzać płodność u kobiet i nie jest zalecane u pacjentek starających się zajść w ciążę. U kobiet mających trudności z zajściem w ciążę lub poddawanych diagnostyce niepłodności należy rozważyć odstawienie leku.

Warto zapamiętać
  • DicloDuo Combi jest przeciwwskazany w trzecim trymestrze ciąży
  • Lek może niekorzystnie wpływać na płodność kobiet

Decyzja o stosowaniu DicloDuo Combi u kobiet w ciąży lub karmiących piersią powinna być podjęta po starannym rozważeniu potencjalnych korzyści i ryzyka. Konieczne jest poinformowanie pacjentek o możliwym wpływie leku na płodność.

Działania niepożądane

Związane z diklofenakiem

Często występujące:

  • Bóle i zawroty głowy
  • Nudności, wymioty, biegunka
  • Niestrawność, bóle brzucha, wzdęcia
  • Utrata apetytu
  • Zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych
  • Wysypka

Rzadko występujące:

  • Reakcje alergiczne, w tym anafilaktyczne
  • Obrzęki
  • Zapalenie błony śluzowej żołądka
  • Krwawienie z przewodu pokarmowego
  • Zaburzenia czynności wątroby, zapalenie wątroby

Bardzo rzadko występujące:

  • Zaburzenia krwi (leukopenia, małopłytkowość, niedokrwistość)
  • Ciężkie reakcje skórne (zespół Stevens-Johnsona, martwica toksyczna naskórka)
  • Aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
  • Zaburzenia sercowo-naczyniowe (zawał serca, udar mózgu)
  • Niewydolność nerek

Związane z omeprazolem

Często występujące:

  • Bóle głowy
  • Zaburzenia żołądkowo-jelitowe (bóle brzucha, zaparcia, biegunka, wzdęcia, nudności/wymioty)

Niezbyt często występujące:

  • Bezsenność
  • Zawroty głowy, parestezje, senność
  • Zwiększona aktywność enzymów wątrobowych
  • Zapalenie skóry, świąd, wysypka

Rzadko występujące:

  • Leukopenia, małopłytkowość
  • Reakcje nadwrażliwości
  • Hiponatremia
  • Zapalenie wątroby z żółtaczką lub bez
  • Łysienie, nadwrażliwość na światło

Bardzo rzadko występujące:

  • Agranulocytoza, pancytopenia
  • Ciężkie reakcje skórne (zespół Stevens-Johnsona, toksyczna nekroliza naskórka)
  • Niewydolność wątroby, encefalopatia u pacjentów z chorobą wątroby
Warto zapamiętać
  • DicloDuo Combi może powodować szereg działań niepożądanych, od łagodnych do bardzo poważnych
  • Pacjenci powinni być poinformowani o możliwych objawach niepożądanych i konieczności zgłaszania ich lekarzowi

Monitorowanie pacjentów pod kątem wystąpienia działań niepożądanych jest kluczowe podczas stosowania DicloDuo Combi. Szczególną uwagę należy zwrócić na objawy ze strony przewodu pokarmowego, układu sercowo-naczyniowego oraz skóry. W przypadku wystąpienia poważnych działań niepożądanych konieczne może być przerwanie leczenia.

Przedawkowanie

Objawy przedawkowania

Związane z diklofenakiem:

  • Bóle głowy, nudności, wymioty
  • Bóle w nadbrzuszu
  • Krwawienie z przewodu pokarmowego
  • Dezorientacja, pobudzenie
  • Senność, zawroty głowy
  • Szumy uszne
  • Drgawki (w ciężkich przypadkach)
  • Ostra niewydolność nerek
  • Uszkodzenie wątroby

Związane z omeprazolem:

  • Nudności, wymioty
  • Zawroty głowy
  • Bóle brzucha
  • Biegunka
  • Bóle głowy
  • Apatia, depresja, splątanie (w pojedynczych przypadkach)

Postępowanie w przypadku przedawkowania

Ogólne zasady:

  • Leczenie objawowe i podtrzymujące
  • Monitorowanie czynności życiowych
  • W ciągu 1 godziny od przyjęcia potencjalnie toksycznej dawki rozważyć podanie węgla aktywowanego lub płukanie żołądka
  • Zapewnienie odpowiedniej diurezy
  • Monitorowanie czynności nerek i wątroby

Postępowanie szczegółowe:

  • W przypadku częstych lub przedłużających się drgawek - podanie diazepamu dożylnie
  • Leczenie powikłań (np. spadek ciśnienia krwi, niewydolność nerek, drgawki)
  • Specjalne metody eliminacji (wymuszona diureza, dializa, hemoperfuzja) prawdopodobnie są nieskuteczne ze względu na wysokie wiązanie z białkami i rozległy metabolizm NLPZ
Warto zapamiętać
  • Nie ma swoistego antidotum w przypadku przedawkowania DicloDuo Combi
  • Leczenie przedawkowania jest głównie objawowe i podtrzymujące

W przypadku podejrzenia przedawkowania DicloDuo Combi kluczowe jest szybkie wdrożenie odpowiedniego postępowania medycznego. Pacjent powinien być hospitalizowany i ściśle monitorowany. Leczenie należy dostosować do indywidualnego stanu klinicznego pacjenta i nasilenia objawów przedawkowania.

Właściwości farmakologiczne

Mechanizm działania

Diklofenak:

  • Niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ)
  • Inhibitor syntetazy prostaglandynowej (cyklooksygenazy)
  • Wykazuje silne działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne

Omeprazol:

  • Inhibitor pompy protonowej (IPP)
  • Zmniejsza wydzielanie kwasu solnego w żołądku
  • Działa poprzez hamowanie aktywności H+/K+-ATP-azy w komórkach okładzinowych żołądka

Właściwości farmakokinetyczne

Diklofenak:

  • Szybko wchłania się z przewodu pokarmowego
  • Maksymalne stężenie w osoczu osiąga po około 2-3 godzinach
  • Silnie wiąże się z białkami osocza (>99%)
  • Metabolizowany głównie w wątrobie
  • Wydalany z moczem i żółcią

Omeprazol:

  • Wchłania się z przewodu pokarmowego
  • Maksymalne stężenie w osoczu osiąga po 1-2 godzinach
  • Wiąże się z białkami osocza w około 95%
  • Metabolizowany w wątrobie przez układ cytochromu P450, głównie CYP2C19
  • Wydalany głównie z moczem (80%) i częściowo z kałem

Działanie farmakodynamiczne

Diklofenak:

  • Hamuje syntezę prostaglandyn, co prowadzi do zmniejszenia stanu zapalnego i bólu
  • Wykazuje działanie przeciwgorączkowe
  • Może hamować agregację płytek krwi

Omeprazol:

  • Hamuje wydzielanie kwasu solnego w żołądku, zarówno podstawowe, jak i stymulowane
  • Efekt przeciwwydzielniczy jest zależny od dawki
  • Zapewnia ochronę błony śluzowej żołądka i dwunastnicy
Warto zapamiętać
  • DicloDuo Combi łączy przeciwzapalne i przeciwbólowe działanie diklofenaku z ochronnym działaniem omeprazolu na błonę śluzową żołądka
  • Oba składniki leku mają odmienne mechanizmy działania, co zapewnia kompleksowy efekt terapeutyczny

Zrozumienie mechanizmów działania i właściwości farmakokinetycznych składników DicloDuo Combi jest kluczowe dla prawidłowego stosowania leku i przewidywania potencjalnych interakcji z innymi lekami. Połączenie diklofenaku i omeprazolu zapewnia skuteczne leczenie objawów chorób zapalnych przy jednoczesnej ochronie przewodu pokarmowego.

Dane farmaceutyczne

Skład

Jedna kapsułka twarda o zmodyfikowanym uwalnianiu zawiera:

  • 75 mg soli sodowej diklofenaku
    • 25 mg w postaci peletek dojelitowych
    • 50 mg w postaci peletek o przedłużonym uwalnianiu
  • 20 mg omeprazolu (w postaci peletek dojelitowych)

Postać farmaceutyczna

Kapsułka twarda o zmodyfikowanym uwalnianiu

Przechowywanie

Przechowywać w temperaturze pokojowej, w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci.

Okres ważności

Nie stosować leku po upływie terminu ważności zamieszczonego na opakowaniu.

Warto zapamiętać
  • DicloDuo Combi zawiera dwie substancje czynne w jednej kapsułce o zmodyfikowanym uwalnianiu
  • Lek należy przechowywać w odpowiednich warunkach i nie stosować po upływie terminu ważności

Wskazania

Produkt leczniczy jest wskazany do objawowego leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów, choroby zwyrodnieniowej stawów i zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa u pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka występowania owrzodzeń żołądka i/lub dwunastnicy po zastosowaniu produktów leczniczych z grupy NLPZ.

Osoby dorosłe. Dawka wynosi 1 kaps./dobę (diklofenak 75 mg / omeprazol 20 mg). Jeżeli przyjmowanie produktu leczniczego 1/dobę nie zapewnia wyrównania objawów, schemat leczenia należy zmienić na 1 lub więcej produktów alternatywnych. Pacjenci nie powinni przyjmować więcej niż 1 kaps. produktu leczniczego/dobę, ponieważ może to prowadzić do nadmiernej ekspozycji na omeprazol. Działania niepożądane można ograniczyć, stosując produkt leczniczy przez możliwie jak najkrótszy okres zapewniający wyrównanie objawów. Leczenie należy kontynuować do osiągnięcia indywidualnych celów leczenia, oceniać w regularnych odstępach czasu i przerwać w przypadku braku korzyści. Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek. Wiadomo, że diklofenak jest w znacznym stopniu wydalany przez nerki, w związku z czym ryzyko wystąpienia reakcji toksycznych na produkt leczniczy może być większe u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek łagodnymi do umiarkowanych należy zachować ostrożność i uważnie monitorować czynność nerek podczas stosowania produktu leczniczego. Produkt leczniczy jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek. Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby. U pacjentów z łagodnymi do umiarkowanych zaburzeniami czynności wątroby należy zachować ostrożność i uważnie monitorować czynność wątroby podczas stosowania produktu leczniczego. Medykament jest przeciwwskazany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby. Osoby w wieku podeszłym (>65 lat). U osób w wieku podeszłym występuje podwyższone ryzyko poważnych następstw działań niepożądanych. Jeżeli zastosowanie NLPZ zostanie uznane za konieczne, wówczas należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę przez możliwie jak najkrótszy czas. Podczas leczenia z zastosowaniem NLPZ pacjentów należy regularnie kontrolować pod kątem krwawienia z przewodu pokarmowego. Dzieci i młodzież (≤18 lat). Nie zaleca się stosowania produktu leczniczego u dzieci ze względu na brak danych na temat bezpieczeństwa i skuteczności.

Produkt leczniczy należy połykać w całości, popijając płynem. Medykament najlepiej przyjmować podczas posiłku.

Nadwrażliwość na substancje czynne, podstawione benzimidazole lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Występujące w przeszłości reakcje nadwrażliwości (np. astma, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy lub nieżyt nosa) po zastosowaniu ibuprofenu, ASA lub innych NLPZ. Ciężka niewydolność wątroby, nerek i serca. III trymestr ciąży. Aktywne lub występujące w wywiadzie nawrotowe owrzodzenie trawienne/krwawienie z przewodu pokarmowego (2 lub więcej osobnych epizodów potwierdzonego owrzodzenia lub krwawienia). Występujące w wywiadzie krwawienie lub perforacja przewodu pokarmowego związane z wcześniejszym stosowaniem NLPZ. Omeprazolu, podobnie jak innych produktów leczniczych z grupy inhibitorów pompy protonowej (ang. PPI), nie należy podawać jednocześnie z nelfinawirem. Stwierdzona zastoinowa niewydolność serca (klasa II-IV wg NYHA), choroba niedokrwienna serca, choroba naczyń obwodowych i/lub zaburzenia krążenia mózgowego.

U wszystkich pacjentów. Działania niepożądane można ograniczyć do min., stosując najmniejszą skuteczną dawkę przez najkrótszy czas niezbędny do zwalczenia objawów. Podobnie jak w przypadku innych NLPZ, mogą wystąpić reakcje alergiczne, w tym reakcje anafilaktyczne lub anafilaktoidalne, bez wcześniejszej ekspozycji na produkt leczniczy. Produkt leczniczy może maskować objawy podmiotowe i przedmiotowe zakażenia, co wynika z jego właściwości farmakodynamicznych. Należy unikać jednoczesnego stosowania produktu leczniczego jednocześnie z NLPZ, w tym z selektywnymi inhibitorami cyklooksygenazy COX-2, ze względu na brak dowodów na synergiczne korzyści oraz ryzyko sumowania działań niepożądanych. Osoby w wieku podeszłym. Zaleca się zachowanie ostrożności w przypadku wskazań medycznych. U osób w podeszłym wieku częściej występują działania niepożądane wywołane przez NLPZ, zwłaszcza krwawienie z przewodu pokarmowego i perforacja, które mogą zakończyć się zgonem. U osłabionych pacjentów w podeszłym wieku, a także u osób z małą mc. zaleca się stosowanie najmniejszej skutecznej dawki. Zaburzenia układu oddechowego. U pacjentów z astmą oskrzelową, sezonowym alergicznym zapaleniem błony śluzowej nosa, obrzękiem błony śluzowej nosa (np. z powodu polipów nosa), POChP lub przewlekłymi zakażeniami dróg oddechowych (zwłaszcza jeśli występują u nich objawy przypominające alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa), częściej niż u innych pacjentów występują działania niepożądane związane ze stosowaniem NLPZ, takie jak zaostrzenie objawów astmy (tzw. nietolerancja na leki przeciwbólowe lub astma aspirynowa), obrzęk naczynioruchowy (obrzęk Quinckego) lub pokrzywka. Dlatego u tych pacjentów należy zachować szczególną ostrożność (gotowość do pilnej interwencji medycznej). Dotyczy to również pacjentów z uczuleniem (np. reakcjami skórnymi, świądem lub pokrzywką) na inne substancje. Zaburzenia układu krążenia, nerek i wątroby. U pacjentów z istotnymi czynnikami ryzyka chorób układu krążenia (np. z nadciśnieniem tętniczym, hiperlipidemią, cukrzycą i u osób palących tytoń) leczenie diklofenakiem należy stosować jedynie po dokładnym rozważeniu zasadności takiego leczenia. Ponieważ zagrożenia dotyczące układu krążenia podczas leczenia diklofenakiem mogą zwiększać się wraz z dawką i czasem ekspozycji, należy stosować najmniejszą skuteczną dawkę dobową przez możliwie jak najkrótszy czas. Należy okresowo ponownie oceniać zapotrzebowanie pacjenta na leczenie objawowe oraz odpowiedź na takie leczenie. W przypadku przepisania diklofenaku pacjentom z zaburzeniami czynności wątroby wymagany jest ścisły nadzór medyczny, ponieważ może to doprowadzić do zaostrzenia ich stanu. Podobnie jak w przypadku innych NLPZ, leczenie diklofenakiem może być związane ze zwiększeniem aktywności enzymów wątrobowych. Podczas długotrwałego leczenia diklofenakiem wskazane jest regularne monitorowanie czynności wątroby, w ramach środków ostrożności. Jeżeli nieprawidłowe wyniki badań czynnościowych wątroby utrzymują się lub nasilają, a także w przypadku wystąpienia klinicznych objawów podmiotowych lub przedmiotowych choroby wątroby bądź innych zaburzeń (np. eozynofilia, wysypka), diklofenak należy odstawić. Zapalenie wątroby może wystąpić bez objawów prodromalnych. Wymagana jest ostrożność u pacjentów z porfirią wątrobową, ponieważ leczenie może wyzwolić rzut choroby. Z powodu zgłaszanych przypadków zatrzymania płynów lub obrzęków towarzyszących stosowaniu NLPZ, w tym diklofenaku, wskazana jest szczególna ostrożność w przypadku stosowania produktu u pacjentów z zaburzeniami czynności serca lub nerek, nadciśnieniem tętniczym w wywiadzie, u osób w podeszłym wieku, a także podczas jednoczesnego stosowania leków moczopędnych lub leków, które mogą mieć istotny niekorzystny wpływ na czynność nerek, jak również u pacjentów ze znacznym zmniejszeniem objętości pozakomórkowej z jakiegokolwiek powodu, np. przed lub po większym zabiegu chirurgicznym. W tych przypadkach jako środek ostrożności podczas stosowania diklofenaku zaleca się monitorowanie czynności nerek. Przerwanie leczenia zazwyczaj prowadzi do powrotu do stanu zdrowia sprzed leczenia. Podawanie NLPZ może powodować zależne od dawki obniżenie wytwarzania prostaglandyn i może wywoływać niewydolność nerek. Największe ryzyko takiej reakcji występuje u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, serca, wątroby, u osób przyjmujących diuretyki oraz u pacjentów w wieku podeszłym. U pacjentów tych należy monitorować czynność nerek. Zaburzenia dotyczące układu krążenia i naczyń mózgowych. Pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i/lub łagodną lub umiarkowaną zastoinową niewydolnością serca w wywiadzie należy odpowiednio monitorować i udzielać im porad, gdyż w związku ze stosowaniem NLPZ obserwowano zatrzymanie płynów i obrzęki. Wyniki badań klinicznych i dane epidemiologiczne wskazują, że stosowanie diklofenaku, zwłaszcza w dużych dawkach (150 mg/dobę) i przez dłuższy czas, może być związane z nieznacznym podwyższeniem ryzyka wystąpienia incydentów zakrzepowo-zatorowych naczyń tętniczych (np. zawału mięśnia sercowego lub udaru mózgu). U pacjentów ze źle kontrolowanym nadciśnieniem tętniczym, zastoinową niewydolnością serca, utrwaloną chorobą niedokrwienną serca, chorobą tętnic obwodowych i/lub innymi chorobami układu krążenia diklofenak należy stosować tylko po dokładnym rozważeniu zasadności takiego leczenia. Podobne kwestie należy rozważyć przed rozpoczęciem długotrwałego leczenia u pacjentów z czynnikami ryzyka zaburzeń dotyczących układu krążenia (np. nadciśnieniem tętniczym, hiperlipidemią, cukrzycą, paleniem tytoniu). Krwawienie z przewodu pokarmowego, owrzodzenie i perforacja. W związku ze stosowaniem wszystkich NLPZ opisywano przypadki krwawienia z przewodu pokarmowego, owrzodzenia i perforacji, które mogą potencjalnie prowadzić do zgonu. Mogą one wystąpić w dowolnym czasie w trakcie leczenia i mogą, choć nie muszą być poprzedzone niepokojącymi objawami lub poważnymi zaburzeniami dotyczącymi przewodu pokarmowego w wywiadzie. Ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego, owrzodzenia lub perforacji wzrasta wraz z dawkami NLPZ oraz u pacjentów, u których wcześniej występowały owrzodzenia, w szczególności z powikłaniami w postaci krwotoków lub perforacji a także u osób w wieku podeszłym. U tych pacjentów leczenie należy rozpoczynać od możliwie jak najmniejszej dawki. Pacjenci z toksycznymi działaniami na przewód pokarmowy w wywiadzie, a w szczególności osoby w wieku podeszłym, powinni zgłaszać lekarzowi wszystkie nietypowe objawy dotyczące jamy brzusznej (w szczególności krwawienia z układu pokarmowego), zwłaszcza na wstępnych etapach leczenia. Zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności u pacjentów stosujących jednocześnie produkty lecznicze, które mogą zwiększać ryzyko owrzodzenia lub krwawienia, tj.: podawane doustnie kortykosteroidy, leki przeciwzakrzepowe, takie jak warfaryna, selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny lub leki przeciwpłytkowe, takie jak ASA. W przypadku wystąpienia krwawienia z przewodu pokarmowego lub owrzodzenia u pacjentów stosujących produkt leczniczy terapię tę należy przerwać. Należy zachować ostrożność podczas stosowania NLPZ u pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego w wywiadzie (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego -Crohna), gdyż choroby te mogą ulec zaostrzeniu. Toczeń rumieniowaty układowy i mieszana choroba tkanki łącznej. U pacjentów z toczniem rumieniowatym układowym (ang. SLE) oraz mieszaną chorobą tkanki łącznej może występować podwyższone ryzyko aseptycznego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Zaburzenia dermatologiczne. W związku ze stosowaniem NPLZ, bardzo rzadko, odnotowywano występowanie poważnych reakcji skórnych, w tym śmiertelnych, takich jak złuszczające zapalenie skóry, zespół Stevens-Johnsona oraz toksyczna nekroliza naskórka. Wydaje się, że największe ryzyko wystąpienia tych reakcji występuje na wczesnym etapie terapii: w większości przypadków reakcje takie pojawiały się w 1-szym m-cu terapii. W przypadku wystąpienia 1-szych objawów wysypki skórnej, zmian w obrębie śluzówek lub jakichkolwiek innych objawów nadwrażliwości należy przerwać stosowanie produktu leczniczego. Zaburzenia płodności u kobiet. Stosowanie produktu leczniczego może powodować zaburzenia płodności u kobiet i w związku z tym nie zaleca się jego stosowania u kobiet, które starają się zajść w ciążę. U kobiet, które mają trudności z zajściem w ciążę lub które są poddawane badaniom w związku z zaburzeniami płodności, zaleca się odstawienie produktu leczniczego. Działania hematologiczne. Podobnie jak inne NLPZ, medykament może przejściowo hamować agregację płytek krwi. Omeprazol. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów (np. istotnego niezamierzonego zmniejszenia mc., nawracających wymiotów, utrudnienia połykania, wymiotów krwistych lub smolistych stolców), a także w przypadku podejrzewanego lub potwierdzonego owrzodzenia żołądka, należy wykluczyć obecność zmian nowotworowych, ponieważ leczenie może łagodzić objawy i opóźnić rozpoznanie. Nie zaleca się jednoczesnego podawania atazanawiru z inhibitorami PPI. W przypadku, gdy jednoczesne stosowanie atazanawiru oraz inhibitora PPI uzna się za nieuniknione, zalecana jest dokładna kontrola stanu klinicznego (np. miano wirusa) w połączeniu ze zwiększeniem dawki atazanawiru do 400 mg z rytonawirem w dawce 100 mg; nie należy stosować dawki omeprazolu większej niż 20 mg. Omeprazol, podobnie jak wszystkie leki hamujące wydzielanie kwasu solnego w żołądku, może zmniejszać wchłanianie wit. B12 (cyjanokobalaminy) ze względu na niedokwaśność lub bezkwaśność (hipochlorhydrię lub achlorhydrię). Możliwość taką należy uwzględniać u pacjentów ze zmniejszonymi rezerwami w organizmie lub z obecnością czynników ryzyka zmniejszonego wchłaniania wit. B12, u których stosowane jest leczenie długoterminowe. Omeprazol jest inhibitorem CYP2C19. Podczas rozpoczynania oraz kończenia leczenia omeprazolem należy wziąć pod uwagę możliwość interakcji z lekami metabolizowanymi przez izoenzym CYP2C19. Obserwuje się interakcję pomiędzy klopidogrelem i omeprazolem. Znaczenie kliniczne tej interakcji nie jest pewne. Jednak nie zaleca się równoczesnego stosowania omeprazolu oraz klopidogrelu. U pacjentów leczonych inhibitorami PPI, takimi jak omeprazol, przez co najmniej 3 m-ce oraz u większości pacjentów przyjmujących PPI przez rok, odnotowano przypadki wstępowania ciężkiej hipomagnezemii. Mogą występować ciężkie objawy hipomagnezemii, tj.: uczucie zmęczenia, tężyczka, majaczenie, drgawki, zawroty głowy oraz arytmie komorowe, jednakże mogą one rozpocząć się niepostrzeżenie i pozostać niezauważone. U pacjentów najbardziej dotkniętych tymi zaburzeniami hipomagnezemia poprawiła się po uzupełnieniu niedoborów magnezu i odstawieniu inhibitorów PPI. U pacjentów, u których przypuszcza się, że leczenie będzie długotrwałe lub którzy przyjmują inhibitory PPI łącznie z digoksyną lub lekami mogącymi wywołać hipomagnezemię (np. diuretykami) należy rozważyć oznaczenie stężenia magnezu we krwi przed rozpoczęciem leczenia inhibitorami PPI oraz okresowe oznaczanie tego parametru w trakcie leczenia. Inhibitory PPI, szczególnie stosowane w dużych dawkach oraz w długotrwałej terapii (powyżej 1 roku), mogą nieznacznie zwiększać ryzyko występowania złamań okolicy biodrowej, kości nadgarstka i kręgosłupa, szczególnie u osób w podeszłym wieku lub u pacjentów z innymi rozpoznanymi czynnikami ryzyka. Wyniki przeprowadzonych badań obserwacyjnych wskazują, że inhibitory PPI mogą zwiększać ogólne ryzyko złamań o 10%-40%. Wzrost ten może być też jednak do pewnego stopnia spowodowany przez inne czynniki ryzyka. Pacjentom z ryzykiem wystąpienia osteoporozy należy zapewnić opiekę zgodnie z aktualnymi wytycznymi klinicznymi a także zalecić przyjmowanie odpowiedniej suplementacji wit. D oraz wapnia. Podostra postać skórna tocznia rumieniowatego (SCLE). Stosowanie inhibitorów PPI jest związane ze sporadycznym występowaniem SCLE. Jeśli pojawią się zmiany skórne, zwłaszcza w miejscach narażonych na działanie promieni słonecznych, z jednoczesnym bólem stawów, pacjent powinien niezwłocznie poszukać pomocy medycznej, a lekarz powinien rozważyć możliwość przerwania stosowania produktu leczniczego. Wystąpienie SCLE w wyniku wcześniejszego leczenia inhibitorem PPI może zwiększyć ryzyko SCLE w wyniku leczenia innymi inhibitorami PPI. Leczenie z zastosowaniem inhibitorów PPI może prowadzić do nieznacznego zwiększenia ryzyka zakażeń przewodu pokarmowego wywołanych przez bakterie takie, jak Salmonella i Campylobacter . Tj. w przypadku każdej długotrwałej terapii, zwłaszcza w przypadku leczenia trwającego dłużej niż 1 rok, należy zapewnić pacjentom regularne badania kontrolne. Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych. Zwiększenie stężenia chromograniny A (CgA) może wpływać na wynik badania w kierunku guzów neuroendokrynnych. W celu uniknięcia takiego zakłócenia należy tymczasowo przerwać leczenie omeprazolem na przynajmniej 5 dni przed oznaczeniem CgA. Po zastosowaniu leków z grupy NLPZ mogą wystąpić działania niepożądane, tj.: zawroty głowy, senność, uczucie zmęczenia i zaburzenia widzenia, uczucie wirowania, ospałość lub inne zaburzenia ze strony OUN. Po przyjęciu omeprazolu mogą wystąpić zawroty głowy i zaburzenia widzenia. W razie pojawienia się tego typu objawów nie należy prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać maszyn.

Diklofenak (NLPZ). Należy unikać jednoczesnego stosowania 2 lub więcej NLPZ (w tym ASA), ponieważ może to zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Może wystąpić osłabienie działania moczopędnego i przeciwnadciśnieniowego. Jednoczesne stosowanie leków wymaga zachowania ostrożności a u pacjentów, zwłaszcza w podeszłym wieku, należy monitorować ciśnienie krwi. Z powodu zwiększonego ryzyka wystąpienia nefrotoksyczności, szczególnie u osób przyjmujących diuretyki i inhibitory ACE, pacjentów należy odpowiednio nawadniać i kontrolować czynność nerek po rozpoczęciu jednoczesnego leczenia, a także okresowo w późniejszym okresie. Diuretyki mogą zwiększać ryzyko toksycznego wpływu leków z grupy NLPZ na nerki. Jednoczesne stosowanie diklofenaku i diuretyków oszczędzających potas może spowodować zwiększenie stężenia potasu w surowicy, dlatego wskazane jest monitorowanie tego parametru. Może wystąpić wzrost stężenia digoksyny w osoczu, w związku z czym zaleca się monitorowanie stężenia digoksyny w surowicy. Leki z grupy NLPZ mogą zaostrzać niewydolność serca, obniżać współczynnik przesączania kłębuszkowego (ang. GFR) oraz podwyższać stężenie glikozydów w osoczu. Może wystąpić zmniejszenie eliminacji litu, w związku z czym zaleca się monitorowanie stężenia litu w surowicy. Należy zachować ostrożność podczas stosowania NLPZ w czasie krótszym niż 24 h przed zastosowaniem lub po zastosowaniu metotreksatu. Diklofenak może hamować wydalanie metotreksatu przez kanaliki nerkowe, zwiększając tym samym jego stężenie we krwi, co może prowadzić do działań toksycznych. W związku z podwyższonym ryzykiem działań nefrotoksycznych diklofenak należy stosować w dawkach mniejszych niż takie, które stosowałoby się u pacjentów, którzy nie otrzymują cyklosporyny. Leków z grupy NLPZ nie należy stosować przez 8-12 dni po podaniu mifepristonu, ponieważ mogą one osłabiać działanie mifepristonu. Kortykosteroidy: podwyższone ryzyko owrzodzenia przewodu pokarmowego lub krwawienia z przewodu pokarmowego. Zaleca się zachowanie ostrożności, ponieważ jednoczesne stosowanie może zwiększać ryzyko krwawienia. Chociaż badania kliniczne nie wskazują, aby diklofenak wpływał na działanie leków przeciwzakrzepowych, to jednak istnieją pojedyncze doniesienia o zwiększonym ryzyku wystąpienia krwotoku w przypadku skojarzonego stosowania diklofenaku oraz leków przeciwzakrzepowych. Dlatego też, zaleca się uważne monitorowanie takich pacjentów. Dane uzyskane z badań na zwierzętach wskazują, że leki z grupy NLPZ mogą zwiększać ryzyko występowania drgawek związanych ze stosowaniem antybiotyków chinolonowych. U pacjentów stosujących leki z grupy NLPZ oraz chinolony może występować zwiększone ryzyko wystąpienia drgawek. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (ang. SSRI): podwyższone ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego. Leki z grupy NLPZ podawane jednocześnie z takrolimusem mogą nasilać działanie nefrotoksyczne tego leku. Leki z grupy NLPZ podawane jednocześnie z zydowudyną zwiększają toksyczność hematologiczną tego leku. Istnieją dowody na zwiększone ryzyko wylewów krwi do stawów oraz krwiaków u HIV-dodatnich pacjentów chorych na hemofilię, leczonych jednocześnie zydowudyną i ibuprofenem. Zaleca się monitorowanie stężenia fenytoiny w osoczu ze względu na możliwość zwiększenia ekspozycji na fenytoinę. Związki te mogą spowalniać lub zmniejszać wchłanianie diklofenaku; dlatego zaleca się przyjmowanie tego leku co najmniej 1 h przed lub 4-6 h po podaniu kolestypolu/cholestyraminy. Zaleca się zachowanie ostrożności podczas jednoczesnego podawania diklofenaku z silnymi inhibitorami CYP2C9 (takimi jak sulfinpirazon i worykonazol) ze względu na możliwość znacznego zwiększenia stężenia w osoczu oraz ekspozycji na diklofenak w wyniku hamowania metabolizmu diklofenaku. Badania kliniczne wykazały, że diklofenak można podawać jednocześnie z doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi bez wpływu na ich działanie kliniczne. Odnotowano jednak pojedyncze przypadki zarówno działania hipoglikemizującego, jak i hiperglikemizującego, które wymagały zmiany dawkowania leków przeciwcukrzycowych podczas leczenia diklofenakiem. Z tego względu podczas jednoczesnego stosowania leków, w ramach środków ostrożności, zaleca się monitorowanie stężenia glukozy we krwi. Wpływ omeprazolu na farmakokinetykę innych substancji czynnych. Substancje czynne, których wchłanianie zależy od pH. Zmniejszona kwasowość soku żołądkowego podczas leczenia omeprazolem może zwiększać lub zmniejszać wchłanianie substancji czynnych, których wchłanianie zależy od pH treści żołądkowej. W przypadku podawania nelfinawiru i atazanawiru w skojarzeniu z omeprazolem stężenia tych leków w osoczu są zmniejszone. Jednoczesne podawanie omeprazolu z nelfinawirem jest przeciwwskazane. Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 40 mg raz/dobę) powoduje zmniejszenie średniej ekspozycji na nelfinawir o ok. 40% oraz zmniejszenie średniej ekspozycji na farmakologicznie czynny metabolit M8 o ok. 75%-90%. Interakcja ta może również obejmować hamowanie aktywności izoenzymu CYP2C19. Nie zaleca się jednoczesnego podawania omeprazolu z atazanawirem. Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 40 mg raz/dobę) oraz atazanawiru w dawce 300 mg/rytonawiru w dawce 100 mg u zdrowych ochotników powodowało zmniejszenie ekspozycji na atazanawir o 75%. Zwiększenie dawki atazanawiru do 400 mg nie kompensuje wpływu omeprazolu na ekspozycję na atazanawir. Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 20 mg raz/dobę) oraz atazanawiru w dawce 400 mg/rytonawiru w dawce 100 mg u zdrowych ochotników powodowało zmniejszenie ekspozycji na atazanawir o ok. 30% w porównaniu ze stosowaniem atazanawiru 300 mg/rytonawiru 100 mg raz/dobę. Jednoczesne stosowanie omeprazolu (w dawce 20 mg/dobę) i digoksyny u zdrowych ochotników powodowało zwiększenie biodostępności digoksyny o 10%. Objawy toksyczności digoksyny obserwowano rzadko. Należy jednak zachować ostrożność podczas stosowania omeprazolu w dużych dawkach u osób w podeszłym wieku. W takich przypadkach należy prowadzić terapię monitorowania stężenia digoksyny we krwi. W badaniu klinicznym w układzie naprzemiennym (ang. cross-over study) przez 5 dni stosowano leczenie klopidogrelem (dawka nasycająca 300 mg, a następnie 75 mg/dobę), stosowanym zarówno w monoterapii, jak i w skojarzeniu z omeprazolem (dawka 80 mg podawana w tym samym czasie co klopidogrel). Ekspozycja na aktywny metabolit klopidogrelu była zmniejszona o 46% (w dniu 1) oraz o 42% (w dniu 5), gdy klopidogrel oraz omeprazol były podawane jednocześnie. Przy jednoczesnym podawaniu klopidogrelu i omeprazolu średnie hamowanie agregacji płytek (ang. IPA) było zmniejszone o 47% (po 24 h) oraz o 30% (w dniu 5). W innym badaniu wykazano, że podawanie klopidogrelu i omeprazolu o różnych porach nie zapobiega ich interakcji, co prawdopodobnie wynika z hamującego działania omeprazolu na aktywność izoenzymu CYP2C19. Z badań obserwacyjnych oraz badań klinicznych uzyskano niespójne dane dotyczące implikacji klinicznych tej interakcji PK/PD w zakresie poważnych zdarzeń ze strony układu krążenia. W ramach środków ostrożności nie zaleca się równoczesnego stosowania omeprazolu oraz klopidogrelu. Wchłanianie pozakonazolu, erlotynibu, ketokonazolu oraz itrakonazolu jest istotnie zmniejszone i z tego względu ich skuteczność kliniczna może być zmniejszona. Należy unikać stosowania pozakonazolu oraz erlotynibu jednocześnie z omeprazolem. Substancje czynne metabolizowane przez CYP2C19. Omeprazol jest umiarkowanym inhibitorem CYP2C19, głównego enzymu metabolizującego omeprazol. Z tego względu metabolizm stosowanych jednocześnie substancji czynnych również metabolizowanych przez CYP2C19 może być zmniejszony, a ogólnoustrojowa ekspozycja na te leki może być zwiększona. Do substancji takich należą między innymi: R-warfaryna oraz inne leki z grupy antagonistów wit. K, cylostazol, diazepam i fenytoina. Cylostazol: omeprazol podawany zdrowym ochotnikom w dawkach 40 mg w badaniu prowadzonym w układzie naprzemiennym zwiększał Cmax oraz AUC cylostazolu odpowiednio o 18% oraz o 26%, a jednego z jego głównych metabolitów odpowiednio o 29% oraz 69%. Zaleca się monitorowanie stężenia fenytoiny w osoczu w okresie pierwszych 2 tyg. po rozpoczęciu leczenia omeprazolem, a także w przypadku zmiany dawki fenytoiny. Ponadto należy rozważyć dodatkowe dostosowanie dawki przy zakończeniu leczenia omeprazolem. Mechanizm nieznany. Jednoczesne podawanie omeprazolu z sakwinawirem/rytonawirem powodowało zwiększenie stężenia sakwinawiru w osoczu o około 70% i było dobrze tolerowane przez pacjentów z zakażeniem wirusem HIV. Opisywano zwiększenie stężenia takrolimusu w surowicy podczas jego stosowania równocześnie z omeprazolem. Zaleca się uważne monitorowanie stężenia takrolimusu, a także czynności nerek (ClCr), a w razie potrzeby dostosowanie dawek takrolimusu. Opisywano zwiększenie stężenia metotreksatu u niektórych pacjentów podczas stosowania tego leku równocześnie z inhibitorami PPI. W przypadku stosowania dużych dawek metotreksatu należy rozważyć tymczasowego przerwanie leczenia omeprazolem. Wpływ innych substancji czynnych na farmakokinetykę omeprazolu. Ponieważ omeprazol jest metabolizowany przez CYP2C19 oraz CYP3A4, substancje czynne znane z hamującego wpływu na CYP2C19 lub CYP3A4 (tj.: klarytromycyna oraz worykonazol) mogą prowadzić do zwiększenia stężenia omeprazolu w surowicy w wyniku zmniejszenia tempa metabolizmu tego leku. Jednoczesne leczenie worykonazolem skutkowało ponad 2-krotnym zwiększeniem ekspozycji na omeprazol. Ze względu na to, że wysokie dawki omeprazolu są dobrze tolerowane, dostosowywanie dawkowania omeprazolu nie jest zazwyczaj konieczne. Dostosowanie dawki należy jednak rozważyć u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby oraz w przypadkach, gdy wskazane jest stosowanie długotrwałego leczenia. Substancje czynne o znanym wpływie indukującym aktywność CYP2C19 lub CYP3A4 bądź obu tych izoenzymów (tj. ryfampicyna oraz dziurawiec) mogą prowadzić do zmniejszenia stężenia omeprazolu w surowicy poprzez zwiększenie tempa metabolizmu tego leku.

Diklofenak. Zahamowanie syntezy prostaglandyn może niekorzystnie wpływać na przebieg ciąży i/lub rozwój zarodka i płodu. Wyniki badań epidemiologicznych wskazują na zwiększone ryzyko poronienia, wad rozwojowych serca i wytrzewienia po zastosowaniu inhibitora syntezy prostaglandyn we wczesnym okresie ciąży. Bezwzględne ryzyko wad rozwojowych układu krążenia uległo zwiększeniu z poniżej 1% do około 1,5%. Wydaje się, że ryzyko to wzrasta wraz z dawką i czasem trwania leczenia. U zwierząt wykazano, że podanie inhibitora syntezy prostaglandyn powoduje zwiększoną liczbę poronień przed- i po implantacyjnych oraz śmierci zarodków/ płodów. Ponadto u zwierząt otrzymujących inhibitor syntezy prostaglandyn w fazie organogenezy zaobserwowano zwiększoną częstość występowania różnych wad wrodzonych, w tym wad rozwojowych układu krążenia. Nie należy stosować diklofenaku w I i II trymestrze ciąży, o ile nie jest to bezwzględnie konieczne. W przypadku stosowania diklofenaku u kobiet planujących zajść w ciążę lub w I i II trymestrze ciąży, należy stosować możliwie jak najmniejszą dawkę przez możliwie jak najkrótszy okres leczenia. Stosowanie wszystkich inhibitorów syntezy prostaglandyn w III trymestrze ciąży może narazić płód na wystąpienie następujących zaburzeń: działanie toksyczne na serce i płuca (z przedwczesnym zamknięciem przewodu tętniczego i nadciśnieniem płucnym); zaburzenia czynności nerek, które mogą prowadzić do niewydolności nerek z małowodziem; a u matki i noworodka, pod koniec ciąży: działanie przeciwagregacyjne, które może wystąpić nawet po bardzo małych dawkach i może prowadzić do wydłużenia czasu krwawienia; hamowanie skurczów macicy, powodujące opóźnienie lub wydłużenie porodu. W związku z tym, przeciwwskazane jest stosowanie produktu leczniczego w III trymestrze ciąży. Na podstawie dostępnych ograniczonych wyników badań wydaje się, że leki z grupy NLPZ mogą przenikać do mleka matki w bardzo niewielkich ilościach. Dlatego w miarę możliwości należy unikać stosowania leków z grupy NLPZ podczas karmienia piersią. Omeprazol. Wyniki 3 prospektywnych badań epidemiologicznych (obejmujących ponad 1000 przypadków ekspozycji) nie wykazały niepożądanych oddziaływań omeprazolu na ciążę lub na stan zdrowia płodu/noworodka. Omeprazol można stosować podczas ciąży. Omeprazol przenika do mleka matki, lecz nie ma zagrożenia niekorzystnym oddziaływaniem na dziecko podczas stosowania leku w dawkach terapeutycznych.

Diklofenak. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo rzadko) leukopenia, neutropenia, małopłytkowość, niedokrwistość hemolityczna, niedokrwistość aplastyczna, agranulocytoza. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) nieswoiste reakcje alergiczne, reakcje anafilaktoidalne (w tym niedociśnienie i wstrząs) i anafilaktyczne. Reakcje ze strony dróg oddechowych, w tym astma, nasilenie astmy, skurcz oskrzeli lub duszność; (bardzo rzadko) obrzęk naczynioruchowy (w tym obrzęk twarzy). Zaburzenia psychiczne: (bardzo rzadko) depresja, dezorientacja, bezsenność, drażliwość, reakcje psychotyczne, koszmary senne. Zaburzenia układu nerwowego: (często) bóle głowy, zawroty głowy; (rzadko) senność; (bardzo rzadko) zaburzenia pamięci, zaburzenia czucia, aseptyczne zapalenie opon mózgowych (w szczególności u pacjentów z istniejącymi zaburzeniami autoimmunologicznymi, tj. toczeń rumieniowaty układowy, mieszana choroba tkanki łącznej) z objawami tj. sztywność karku, bóle głowy, nudności, wymioty, gorączka lub dezorientacja. Splątanie, omamy, złe samopoczucie, uczucie zmęczenia i senność, zaburzenia smaku, drżenia, drgawki, niepokój, zaburzenia krążenia mózgowego. Zaburzenia oka: (bardzo rzadko) zaburzenia widzenia (nieostre widzenie), podwójne widzenie, zapalenie nerwu wzrokowego. Zaburzenia ucha i błędnika: (często) zawroty głowy; (bardzo rzadko) zaburzenia słuchu, szumy uszne. Zaburzenia serca: (rzadko) obrzęki; (bardzo rzadko) nadciśnienie tętnicze, zapalenie naczyń, kołatanie serca, ból w klatce piersiowej, niewydolność serca. Zaburzenia naczyniowe: (bardzo rzadko) niewielkie podwyższenie ryzyka incydentów zakrzepowo-zatorowych naczyń tętniczych (np. zawału serca lub udaru mózgu). Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (rzadko) astma (w tym duszność); (bardzo rzadko) zapalenie płuc. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) nudności, wymioty, biegunka, niestrawność, bóle brzucha, wzdęcia, utrata apetytu; (rzadko) zapalenie błony śluzowej żołądka, wymioty krwawe, krwotoczna biegunka, smoliste stolce, owrzodzenie przewodu pokarmowego (z krwawieniem lub perforacją bądź bez takich powikłań), wrzody trawienne, perforacja lub krwawienie z przewodu pokarmowego, które mogą mieć następstwa śmiertelne, szczególnie u osób w podeszłym wieku; (bardzo rzadko) nasilenie zapalenia okrężnicy i choroby Leśniowskiego i Crohna, zaparcia, wrzodziejące zapalenie jamy ustnej, zapalenie języka, zaburzenia dotyczące przełyku, struktury błoniaste w jelitach, zapalenie trzustki. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (często) zwiększenie aktywności aminotransferaz; (rzadko) żółtaczka, zaburzenia czynności wątroby, zapalenie wątroby (w izolowanych przypadkach piorunujące); (bardzo rzadko) martwica wątroby, niewydolność wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) wysypka; (rzadko) pokrzywka; (bardzo rzadko) nadwrażliwość na światło, wykwity skórne, zmiany pęcherzowe, wyprysk, rumień wielopostaciowy, zespół Stevens-Johnsona, martwica toksyczna naskórka (zespół Lyella), wypadanie włosów, złuszczające zapalenie skóry, plamica, plamica alergiczna, świąd. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (bardzo rzadko) nefrotoksyczność o różnych postaciach, w tym śródmiąższowe zapalenie nerek, białkomocz, martwica brodawek nerkowych, zespół nerczycowy, ostra niewydolność nerek, zaburzenia układu moczowego (np. krwiomocz). Wyniki badań klinicznych i dane epidemiologiczne jednoznacznie wskazują, że stosowanie diklofenaku, zwłaszcza w dużych dawkach (150 mg/dobę) i przez dłuższy czas, może być związane z nieznacznym podwyższeniem ryzyka wystąpienia incydentów zakrzepowo-zatorowych naczyń tętniczych (np. zawału mięśnia sercowego lub udaru mózgu). Omeprazol. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (rzadko) leukopenia, małopłytkowość; (bardzo rzadko) agranulocytoza, pancytopenia. Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) reakcje nadwrażliwości, np. gorączka, obrzęk naczynioruchowy i reakcja anafilaktyczna/wstrząs. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (rzadko) hiponatremia; (nieznana) hipomagnezemia, ciężka hipomagnezemia, która może prowadzić do hipokalcemii. Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) bezsenność; (rzadko) pobudzenie, splątanie, depresja; (bardzo rzadko) agresja, omamy. Zaburzenia układu nerwowego: (często) bóle głowy; (niezbyt często) zawroty głowy, parestezje, senność; (rzadko) zaburzenia smaku. Zaburzenia oka: (rzadko) nieostre widzenie. Zaburzenia ucha i błędnika: (niezbyt często) zawroty głowy. Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (rzadko) skurcz oskrzeli. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) bóle brzucha, zaparcia, biegunka, wzdęcia, nudności/wymioty; (rzadko) Suchość w jamie ustnej, zapalenie jamy ustnej, kandydoza przewodu pokarmowego; (nieznana) mikroskopowe zapalenie jelita grubego. Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (niezbyt często) podwyższona aktywność enzymów wątrobowych; (rzadko) zapalenie wątroby z żółtaczką lub bez żółtaczki; (bardzo rzadko) niewydolność wątroby, encefalopatia u pacjentów z wcześniej istniejącą chorobą wątroby. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (niezbyt często) zapalenie skóry, świąd, wysypka, pokrzywka; (rzadko) łysienie, nadwrażliwość na światło; (bardzo rzadko) rumień wielopostaciowy, zespół Stevens-Johnsona, toksyczna nekroliza naskórka (ang. TEN); (nieznana) podostra postać skórna tocznia rumieniowatego. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (rzadko) śródmiąższowe zapalenie nerek. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (niezbyt często) złamanie w okolicy biodrowej a, nadgarstka lub kręgosłupa; (rzadko) bóle stawów, bóle mięśni; (bardzo rzadko) osłabienie mięśni. Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (bardzo rzadko) ginekomastia. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (niezbyt często) złe samopoczucie, obrzęki obwodowe; (rzadko) zwiększona potliwość.

Diklofenak. Objawy obejmują bóle głowy, nudności, wymioty, bóle w nadbrzuszu, krwawienie z przewodu pokarmowego, rzadko biegunkę, dezorientację, pobudzenie, śpiączkę, senność, zawroty głowy, szumy uszne, omdlenie, a niekiedy drgawki. W przypadkach ciężkiego zatrucia może rozwinąć się ostra niewydolność nerek i uszkodzenie wątroby. Leczenie ostrego zatrucia produktami leczniczymi z grupy NLPZ zasadniczo obejmuje stosowanie leczenia podtrzymującego i objawowego. W ciągu 1 h od przyjęcia leku w ilości potencjalnie toksycznej należy rozważyć podanie węgla aktywowanego. Alternatywnie, u osób dorosłych, należy rozważyć płukanie żołądka w ciągu 1 h od momentu potencjalnie zagrażającego życiu przedawkowania leku. Należy zapewnić odpowiednią diurezę. Należy też dokładnie monitorować czynność nerek i wątroby. Pacjentów należy uważnie monitorować przez co najmniej 4 h po przyjęciu potencjalnie toksycznej ilości leku. W przypadku wystąpienia częstych lub przedłużających się drgawek należy włączyć leczenie diazepamem podawanym dożylnie. Mogą też być wskazane inne działania w zależności od stanu klinicznego pacjenta. Specjalne środki, tj. wymuszona diureza, dializa lub hemoperfuzja prawdopodobnie są nieskuteczne w eliminowaniu NLPZ, ze względu na dużą zdolność wiązania z białkami i rozległy metabolizm tych produktów leczniczych. Należy zastosować leczenie podtrzymujące i objawowe w przypadku powikłań tj. spadek ciśnienia krwi, niewydolność nerek, drgawki, zaburzenia żołądka i jelit oraz depresja oddechowa. Omeprazol. Dostępne są ograniczone dane na temat skutków przedawkowania omeprazolu u ludzi. W piśmiennictwie opisywano przypadki przyjęcia dawek do 560 mg, a pojedyncze doniesienia dotyczyły przypadków zastosowania pojedynczej dawki doustnej do 2400 mg omeprazolu (dawki 120-krotnie większej od dawki zalecanej). Odnotowano następujące objawy przedawkowania omeprazolu: nudności, wymioty, zawroty głowy, bóle brzucha, biegunka i bóle głowy. W pojedynczych przypadkach opisywano również apatię, depresję i splątanie. Opisane objawy miały charakter przemijający i nie odnotowano po ich ustąpieniu poważnych następstw klinicznych. Zwiększone dawki omeprazolu nie zmieniały szybkości eliminacji leku (kinetyka 1-ego rzędu). Leczenie, o ile jest potrzebne, powinno być wyłącznie objawowe.

Diklofenak jest związkiem niesteroidowym o wyraźnym działaniu przeciwbólowym/przeciwzapalnym. Jest to inhibitor syntetazy prostaglandynowej (cyklooksygenazy). Omeprazol, będący racemiczną mieszaniną dwóch enancjomerów, zmniejsza wydzielanie kwasu solnego w żołądku w wyniku wysoce specyficznego mechanizmu działania. Jest to swoisty inhibitor PPI w komórkach okładzinowych żołądka. Działanie leku jest szybkie i zapewnia zahamowanie objawów przez odwracalne hamowanie wydzielania kwasu żołądkowego przy podawaniu raz/dobę. Omeprazol jest słabą zasadą; substancja ta osiąga duże stężenie w wysoce kwaśnym środowisku kanalików wydzielniczych komórek okładzinowych błony śluzowej żołądka, gdzie hamuje aktywność H+ K+-ATP-azy - pompy protonowej. Ten wpływ na ostatni etap powstawania kwasu solnego w żołądku jest zależny od dawki i zapewnia wysoce skuteczne hamowanie wydzielania kwasu solnego w żołądku, zarówno podstawowego, jak i stymulowanego, niezależnie od czynnika pobudzającego to wydzielanie.

1 kaps. twarda o zmodyfikowanym uwalnianiu zawiera 75 mg soli sodowej diklofenaku (25 mg w postaci peletek dojelitowych i 50 mg w postaci peletek o przedłużonym uwalnianiu) oraz 20 mg omeprazolu (w postaci peletek dojelitowych).

Nie należy spożywać alkoholu podczas stosowania leku. Alkohol może oddziaływać na wchłanianie leku, wiązanie z białkami krwi i jego dystrybucję w ustroju także metabolizm i wydalanie. W przypadku jednych leków może dojść do wzmocnienia, w przypadku innych do zahamowania ich działania. Wpływ alkoholu na ten sam lek może być inny w przypadku sporadycznego, a inny w przypadku przewlekłego picia.

Lek może wpływać na skuteczność antykoncepcji. Podczas przyjmowania leku zaleca się stosowanie dodatkowych metod zapobiegania ciąży.

Lek może przenikać do mleka kobiet karmiących piersią.

Badania na zwierzętach nie wskazują na istnienie ryzyka dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną u ludzi, lub badania na zwierzętach wykazały działanie niepożądane na płód, ale badania w grupie kobiet ciężarnych nie potwierdziły istnienia ryzyka dla płodu.

Badania na zwierzętach nie wskazują na istnienie ryzyka dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną u ludzi, lub badania na zwierzętach wykazały działanie niepożądane na płód, ale badania w grupie kobiet ciężarnych nie potwierdziły istnienia ryzyka dla płodu.

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Produkt leczniczy zawierający substancję czynną silnie działającą.

Ograniczenie spożycia soli u osób starszych może spowodować zaburzenia ukrwienia nerek i ich czynności, co z kolei może wystąpić jako działanie niepożądane inhibitorów ACE - współistnienie tych dwóch czynników istotnie zwiększa możliwość uszkodzenia nerek (działanie synergiczne). Ograniczenie spożycia soli u osób leczonych cyklosporyną powoduje nasilenie nefrotoksycznego działania leku, prowadzącego do niewydolności nerek. Zwiększenie reabsorpcji litu w kanalikach nerkowych w wyniku zaburzeń funkcji nerek spowodowanych niedoborem sodu, może powodować niedociśnienie tętnicze z zawrotami głowy, zaburzenia rytmu serca, tachykardię, zaburzenia widzenia, nadmierną senność lub bezsenność, depresję.

Dochodzi do wiązania żelaza przez taninę, co uniemożliwia jego wchłanianie z przewodu pokarmowego. Wynikiem tej interakcji jest brak efektów terapeutycznych.

Lek powinien być zażywany w czasie jedzenia lub tuż po posiłku.