Medycyna.pl Medycyna.pl
Wyszukaj produkt

Cystagon

Mercaptamine

kaps. twarde
150 mg
100 szt.
Doustnie
Rx
100%
1027,40
Cystagon
kaps. twarde
50 mg
100 szt.
Doustnie
Rx
100%
X
Cystagon
kaps. twarde
150 mg
100 szt.
Doustnie
Rx
CHB
1007,42
B (1)
bezpł.

Cystagon - charakterystyka produktu leczniczego

Wskazania do stosowania

Cystagon jest wskazany w leczeniu potwierdzonej cystynozy nefropatycznej. Substancja czynna - cysteamina - ogranicza gromadzenie cystyny w komórkach (np. krwinkach białych, komórkach mięśniowych i wątrobowych) u pacjentów z tą chorobą. Wczesne rozpoczęcie leczenia opóźnia rozwój niewydolności nerek.

Cystagon jest lekiem o kluczowym znaczeniu w terapii cystynozy nefropatycznej, zapobiegającym postępowi choroby i uszkodzeniu nerek.

Dawkowanie i sposób podawania

Leczenie powinno być rozpoczynane i nadzorowane przez lekarza doświadczonego w leczeniu cystynozy. Celem terapeutycznym jest utrzymanie stężenia cystyny w krwinkach białych poniżej 1 nmol hemicystyny/mg białka. Konieczne jest regularne monitorowanie tego parametru, początkowo co miesiąc, a po ustaleniu dawki co 3-4 miesiące.

Grupa wiekowa Dawkowanie
Dzieci do 12 lat 1,30 g/m2/dobę w przeliczeniu na wolną zasadę, w 4 dawkach podzielonych
Pacjenci >12 lat i >50 kg 2 g/dobę w 4 dawkach podzielonych

Tabela 1. Zalecane dawkowanie preparatu Cystagon

Dawkę początkową należy stopniowo zwiększać przez 4-6 tygodni, rozpoczynając od 1/4 do 1/6 spodziewanej dawki podtrzymującej. Maksymalna dawka stosowana w badaniach klinicznych wynosiła 1,95 g/m2/dobę. Nie zaleca się przekraczania tej wartości.

U dzieci poniżej 6 lat należy otwierać kapsułkę i mieszać jej zawartość z pokarmem (np. mlekiem, ziemniakami). Należy unikać kwaśnych napojów. Lek najlepiej przyjmować podczas lub bezpośrednio po posiłku.

Dawkowanie Cystagonu wymaga indywidualnego dostosowania i ścisłego monitorowania stężenia cystyny. Kluczowe jest przestrzeganie zaleceń dotyczących sposobu podawania, szczególnie u małych dzieci.

Przeciwwskazania

  • Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą
  • Okres karmienia piersią
  • Ciąża, szczególnie I trymestr (chyba że jest to bezwzględnie konieczne)
  • Nadwrażliwość na penicylaminę

Stosowanie Cystagonu w ciąży i podczas karmienia piersią jest przeciwwskazane ze względu na potencjalne ryzyko dla płodu/dziecka. Istotne jest wykluczenie nadwrażliwości na lek przed rozpoczęciem terapii.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności

Leczenie należy rozpocząć niezwłocznie po potwierdzeniu diagnozy cystynozy nefropatycznej. Wymagane jest potwierdzenie zarówno kliniczne, jak i biochemiczne (oznaczenie stężenia cystyny w krwinkach białych).

Opisywano przypadki zmian skórnych przypominających zespół Ehlersa-Danlosa u dzieci leczonych dużymi dawkami cysteaminy. Zaleca się regularne badania skóry i w razie potrzeby badania radiologiczne kości. W przypadku wystąpienia zmian skórnych lub kostnych należy rozważyć zmniejszenie dawki.

Cysteamina podawana doustnie nie zapobiega gromadzeniu się kryształów cystyny w oku, dlatego konieczne jest kontynuowanie stosowania ocznego roztworu cysteaminy.

Preparat może powodować senność, co wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Stosowanie Cystagonu wymaga ścisłego monitorowania pacjenta pod kątem potencjalnych działań niepożądanych, szczególnie zmian skórnych i kostnych. Konieczne jest holistyczne podejście do leczenia cystynozy, uwzględniające terapię oczną.

Interakcje z innymi produktami leczniczymi

Nie przeprowadzono formalnych badań interakcji. Cystagon można podawać jednocześnie z elektrolitami, suplementami mineralnymi stosowanymi w leczeniu zespołu Fanconiego, witaminą D i hormonami tarczycy. U niektórych pacjentów stosowano równocześnie indometacynę. U pacjentów po przeszczepie nerki Cystagon był stosowany jednocześnie z lekami immunosupresyjnymi.

Mimo braku formalnych badań, dotychczasowe doświadczenia kliniczne wskazują na dobrą tolerancję Cystagonu w połączeniu z innymi lekami stosowanymi w terapii cystynozy i jej powikłań.

Wpływ na płodność, ciążę i laktację

Brak wystarczających danych dotyczących stosowania cysteaminy u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne. Nie jest znany wpływ nieleczonej cystynozy na przebieg ciąży. Stosowanie Cystagonu w ciąży, szczególnie w I trymestrze, jest możliwe tylko w przypadku bezwzględnej konieczności.

Nie wiadomo, czy cysteamina przenika do mleka kobiecego. Ze względu na wyniki badań na zwierzętach, karmienie piersią jest przeciwwskazane podczas stosowania Cystagonu.

Decyzja o stosowaniu Cystagonu u kobiet w ciąży musi być podjęta po starannym rozważeniu potencjalnych korzyści i ryzyka. Karmienie piersią jest przeciwwskazane podczas terapii.

Działania niepożądane

Działania niepożądane występują u około 35% pacjentów, głównie dotyczą układu pokarmowego i nerwowego. Najczęściej obserwowane to:

  • Zaburzenia żołądka i jelit: wymioty, nudności, biegunka (bardzo często); ból brzucha, cuchnący oddech, niestrawność, zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit (często)
  • Zaburzenia układu nerwowego: ból głowy, encefalopatia (często)
  • Zaburzenia skóry: nieprzyjemny zapach skóry, wysypka (często)
  • Zaburzenia ogólne: letarg, gorączka (bardzo często); osłabienie (często)

Rzadziej obserwowano poważne działania niepożądane, takie jak zespół nerczycowy, zmiany kostne czy reakcje anafilaktyczne.

Profil bezpieczeństwa Cystagonu wymaga ścisłego monitorowania pacjenta, szczególnie w początkowym okresie leczenia. Kluczowe jest wczesne rozpoznawanie i odpowiednie postępowanie w przypadku wystąpienia działań niepożądanych.

Warto zapamiętać
  • Cystagon jest kluczowym lekiem w terapii cystynozy nefropatycznej, opóźniającym rozwój niewydolności nerek.
  • Dawkowanie wymaga indywidualnego dostosowania i regularnego monitorowania stężenia cystyny w krwinkach białych.

Przedawkowanie

Przedawkowanie cysteaminy może prowadzić do postępującego letargu. W przypadku przedawkowania należy zastosować leczenie podtrzymujące czynność układu oddechowego i krążenia. Nie jest znana specyficzna odtrutka. Nie wiadomo, czy cysteamina jest usuwana z organizmu podczas hemodializy.

W przypadku przedawkowania Cystagonu kluczowe jest leczenie objawowe i monitorowanie funkcji życiowych pacjenta.

Właściwości farmakodynamiczne i farmakokinetyczne

Cysteamina reaguje z cystyną, tworząc mieszany dwusiarczek cysteaminy i cysteiny oraz cysteinę. Związek ten jest następnie usuwany z lizosomów przez niezaburzony układ transportu lizyny. Zmniejszenie stężenia cystyny w krwinkach białych koreluje ze stężeniem cysteaminy w osoczu przez ponad 6 godzin po podaniu leku.

Stężenie cystyny w krwinkach białych osiąga minimum średnio po 1,8 (±0,8) godziny od podania leku, nieco później niż maksymalne stężenie cysteaminy w osoczu (średnio 1,4 ±0,4 h). Powrót do wartości wyjściowych następuje po około 6 godzinach od podania dawki.

Mechanizm działania Cystagonu opiera się na chemicznej reakcji z cystyną, co prowadzi do jej usuwania z komórek. Farmakokinetyka leku uzasadnia konieczność jego podawania co 6 godzin w celu utrzymania efektu terapeutycznego.

Skład

Substancja czynna: cysteamina (w postaci dwuwinianu merkaptaminy)

  • Kapsułka 50 mg zawiera 50 mg cysteaminy
  • Kapsułka 150 mg zawiera 150 mg cysteaminy

Dostępność dwóch dawek leku umożliwia precyzyjne dostosowanie dawkowania do indywidualnych potrzeb pacjenta.


1) Program lekowy: leczenie wczesnodziecięcej postaci cystynozy nefropatycznej


Wskazania

Preparat jest wskazany w leczeniu potwierdzonej cystynozy nefropatycznej. Cysteamina ogranicza gromadzenie cystyny w niektórych komórkach (np. w krwinkach białych, komórkach mięśniowych i komórkach wątroby) u pacjentów z cystynozą nefropatyczną, a jeśli leczenie zostaje rozpoczęte wcześnie, opóźnia rozwój niewydolności nerek.

Leczenie preparatem powinno być rozpoczynane pod nadzorem lekarza doświadczonego w leczeniu cystynozy. Celem leczenia jest utrzymanie stężenia cystyny w krwinkach białych poniżej 1 nmol hemicystyny/mg białka. Z tego względu, w celu odpowiedniego dostosowania dawki konieczne jest kontrolowanie stężenia cystyny w krwinkach białych. Stężenie cystyny w krwinkach białych należy oznaczyć po 5-6 h po podaniu dawki i na początku leczenia kontrolować często (np. co m-c), a po ustaleniu stałej dawki, co 3-4 m-ce. U dzieci w wieku do 12 lat: dawka preparatu powinna być ustalana w oparciu o pole pc. (g/m2/dobę). Dawka zalecana wynosi 1,30 g/m2/dobę w przeliczeniu na wolną zasadę, w dawkach podzielonych, 4x/dobę. U pacjentów w wieku powyżej 12 lat i o mc. większej niż 50 kg: zalecana dawka preparatu wynosi 2 g/dobę w dawkach podzielonych, 4x/dobę. Dawka początkowa powinna stanowić 1/4 do 1/6 spodziewanej dawki podtrzymującej i powinna być stopniowo zwiększana przez okres 4-6 tyg., w celu uniknięcia nietolerancji preparatu. Dawkę należy zwiększać w przypadku dostatecznej tolerancji na preparat i gdy stężenie cystyny w krwinkach białych utrzymującej się >1 nmol hemicystyny/mg białka. Maks. dawka preparatu stosowana w badaniach klinicznych wynosiła 1,95 g/m2/dobę. Nie zaleca się stosowania dawek większych niż 1,95 g/m2/dobę. Przyswajalność cysteaminy można zwiększyć, zażywając produkt leczniczy bezpośrednio po jedzeniu lub w czasie posiłku. U dzieci w wieku około 6 lat i młodszych, u których istnieje ryzyko zachłyśnięcia, należy otworzyć twardą kaps. i wysypać zawartość kaps. na pokarm. Doświadczenie wykazało, że produkty spożywcze takie jak: mleko, ziemniaki oraz inne produkty zawierające skrobię wydają się być odpowiednie do mieszania z proszkiem z kaps. Natomiast generalnie należy unikać kwaśnych napojów, takich jak sok pomarańczowy, ponieważ proszek nie miesza się dobrze z takimi płynami i może ulegać wytrąceniu. Pacjenci poddawani dializie i pacjenci po przeszczepie: w pewnych przypadkach stosowania preparatu stwierdzono, że niektóre postacie cysteaminy nie są dobrze tolerowane (tzn. powodują wystąpienie większej ilości działań niepożądanych) przez pacjentów dializowanych. U takich pacjentów zalecane jest ścisłe monitorowanie stężenia cystyny w krwinkach białych. Pacjenci z niewydolnością wątroby: zazwyczaj nie jest wymagane dostosowanie dawkowania, należy jednak kontrolować stężenie cystyny w krwinkach białych.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Stosowanie preparatu jest przeciwwskazane w okresie karmienia piersią. Preparatu nie należy stosować w okresie ciąży, w szczególności w I trymestrze, o ile nie jest to bezwzględnie konieczne, stwierdzono bowiem, że preparat ten wykazuje działanie teratogenne u zwierząt. Preparat jest przeciwwskazany u pacjentów, u których rozwinęła się nadwrażliwość na penicylaminę.

Aby zapewnić maks. skuteczność leczenia, leczenie preparatem należy rozpocząć niezwłocznie po potwierdzeniu diagnozy cystynozy nefropatycznej. Wymagane jest potwierdzenie cystynozy na podstawie zarówno objawów klinicznych, jak i badań biochemicznych (oznaczanie stężenia cystyny w krwinkach białych). W nielicznych przypadkach opisywano objawy na łokciach przypominające zespół Ehlersa i Danlosa, u dzieci leczonych dużymi dawkami różnych preparatów cysteaminy (cysteamina, chlorowodorek cysteaminy lub dwuwinian cysteaminy), zwykle większymi od dawki maks. 1,95 g/m2/dobę. Tym zmianom skórnym towarzyszyły rozstępy skórne oraz zmiany kostne widoczne dopiero w badaniu radiologicznym. Z tego względu zaleca się regularne badanie skóry oraz rozważenie, w razie wskazań, wykonania badań rentgenowskich kości. Należy także zalecić pacjentowi lub jego opiekunom samokontrolę skóry. W przypadku wystąpienia podobnych zmian w obrębie skóry lub kości zalecane jest zmniejszenie dawki preparatu. Nie zaleca się stosowania dawek większych niż 1,95 g/m2/dobę. Zalecana jest regularna kontrola morfologii krwi. Nie stwierdzono, aby cysteamina podawana doustnie zapobiegała gromadzeniu się kryształów cystyny w oku. Z tego względu jeśli pacjent otrzymuje oczny roztwór cysteaminy, należy kontynuować jego podawanie. W odróżnieniu od fosfocysteaminy, preparat nie zawiera fosforanów. Większość pacjentów będzie otrzymywać leki uzupełniające niedobór fosforanów. Może być konieczna zmiana dawkowania tych leków jeśli preparat zostanie zastąpiony fosfocysteaminą. Całych kapsułek twardych preparatu nie należy podawać dzieciom w wieku poniżej ok. 6 lat, ze względu na ryzyko zachłyśnięcia. Preparat wywiera niewielki lub umiarkowany wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu. Preparat może powodować senność. Z chwilą rozpoczęcia leczenia, pacjenci nie powinni wykonywać czynności potencjalnie niebezpiecznych, dopóki nie jest znany wpływ produktu leczniczego na pacjenta.

Nie przeprowadzono badań dotyczących interakcji. Preparat można podawać z elektrolitami oraz lekami uzupełniającymi niedobory składników mineralnych, koniecznymi w leczeniu zespołu Fanconiego, a także z witaminą D i hormonami tarczycy. U niektórych pacjentów stosowano jednocześnie indometacynę i preparat. W przypadku pacjentów z przeszczepem nerki stosowane było jednocześnie z cysteaminą leczenie zapobiegające odrzucaniu przeszczepów.

Brak jest wystarczających danych dotyczących stosowania dwuwinianu cysteaminy u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję, w tym działanie teratogenne. Potencjalne zagrożenie dla człowieka nie jest znane. Wpływ nie leczonej cystynozy na przebieg ciąży również nie jest znany. Z tego względu preparatu nie należy stosować w okresie ciąży, w szczególności w I trymestrze, o ile nie jest to bezwzględnie konieczne. W przypadku stwierdzenia ciąży oraz w przypadku planowania ciąży, konieczne jest staranne ponowne rozważenie potrzeby stosowania preparatu, a pacjentka musi zostać poinformowana o możliwym ryzyku, związanym z teratogennym działaniem cysteaminy. Nie wiadomo czy preparat przenika do mleka kobiecego. Niemniej, ze względu na wyniki badań na zwierzętach, którymi objęto samice w okresie karmienia piersią oraz potomstwo, przeciwwskazane jest karmienie piersią przez kobiety zażywające preparat.

Należy oczekiwać, że u ok. 35% pacjentów wystąpią działania niepożądane. W większości dotyczą one układu pokarmowego i nerwowego. W przypadku wystąpienia takich działań na początku leczenia cysteaminą, tymczasowe zaprzestanie podawania preparatu, a następnie stopniowe ponowne wprowadzenie leczenia może przyczynić się do poprawienia tolerancji preparatu. Badania diagnostyczne: (często) nieprawidłowe wyniki testów czynności wątroby. Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (niezbyt często) leukopenia. Zaburzenia układu nerwowego: (często) ból głowy, encefalopatia; (niezbyt często) senność, drgawki. Zaburzenia żołądka i jelit: (bardzo często) wymioty, nudności, biegunka: (często) ból brzucha, cuchnący oddech, niestrawność, zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit; (niezbyt często) owrzodzenie trawienne. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (niezbyt często) zespół nerczycowy. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) nieprzyjemny zapach skóry, wysypka; (niezbyt często) zmiany barwy włosów, rozstępy skórne, kruchość skóry (guzopodobne mięczakowate zmiany skórne w okolicy łokci). Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (niezbyt często) nadmierny wyprost w stawach, bóle nóg, koślawość kolan, osteopenia, złamanie kompresyjne, skrzywienie boczne kręgosłupa. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo często) anoreksja. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (bardzo często) letarg, gorączka; (często) osłabienie. Zaburzenia układu immunologicznego: (niezbyt często) reakcje anafilaktyczne. Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) nerwowość, omamy. W dwóch przypadkach stwierdzono wystąpienie zespołu nerczycowego w ciągu 6 m-cy od rozpoczęcia leczenia, ze stopniową poprawą stanu po zaprzestaniu leczenia. W badaniach histologicznych stwierdzono w jednym przypadku błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek w przeszczepie allogenicznym nerki, a w innym pojedynczym przypadku zapalenie śródmiąższowe nerek, związane z nadwrażliwością na preparat. W nielicznych przypadkach opisywano objawy na łokciach przypominające zespół Ehlersa i Danlosa u dzieci długotrwale leczonych dużymi dawkami różnych preparatów cysteaminy (cysteamina, chlorowodorek cysteaminy lub dwuwinian cysteaminy), zwykle większymi od dawki maks. 1,95 g/m2/dobę. W niektórych przypadkach tym zmianom skórnym towarzyszyły rozstępy skórne oraz zmiany kostne widoczne dopiero w badaniu radiologicznym. Opisywano następujące zaburzenia kośćca: koślawość kolan, ból kończyn dolnych, przeprost w stawach, osteopenię, złamania kompresyjne i skoliozę. Badania histopatologiczne skóry wykonane w nielicznych przypadkach wykazały zmiany o typie angioendotheliomatosis. Jeden pacjent zmarł w następstwie znacznych zmian naczyniowych i ostrego niedokrwienia mózgu. U niektórych pacjentów zmiany skórne w okolicy łokci ustępują po zmniejszeniu dawki preparatu. Uważa się, że cysteamina wpływa na proces poprzecznego łączenia włókien kolagenowych.

Przedawkowanie cysteaminy może spowodować postępujący letarg. W przypadku przedawkowania należy odpowiednio podtrzymywać czynność układu oddechowego i układu krążenia. Specyficzna odtrutka nie jest znana. Nie jest wiadomo czy cysteamina ulega usunięciu z organizmu na drodze hemodializy.

U osobników zdrowych i pacjentów heterozygotycznych badanych na obecność cystynozy, stężenie cystyny w krwinkach białych wynosi odpowiednio <0,2 i zazwyczaj poniżej 1 nmol hemicystyny/mg białka. U osobników z cystynozą nefropatyczną występuje zwiększenie stężenia cystyny w krwinkach białych powyżej 2 nmol hemicystyny/mg białka. Cysteamina reaguje z cystyną tworząc mieszany dwusiarczek cysteaminy i cysteiny oraz cysteinę. Mieszany dwusiarczek jest następnie przenoszony z lizosomów przez niezaburzony układ transportu lizyny. Zmniejszenie stężenia cystyny w krwinkach białych jest skorelowane ze stężeniem cysteaminy w osoczu krwi przez ponad sześć godzin po podaniu preparatu. Stężenie cystyny w krwinkach białych osiąga wartość minimalną (wartość średnia (± SD): 1,8 ± 0,8 h) nieco później niż obserwowane jest maks. stężenie cysteaminy w osoczu (wartość średnia (±SD): 1,4 ± 0,4 h) i powraca do wartości początkowej w momencie, gdy stężenie cysteaminy w osoczu zmniejszy się po 6 h po podaniu dawki.

1 kaps. twarda zawiera 50 mg lub 150 mg cysteaminy (w postaci dwuwinianu merkaptaminy).

Istnieją dowody na niekorzystne działanie leku na płód, ale w pewnych sytuacjach klinicznych potencjalne korzyści z jego zastosowania przewyższają ryzyko (np. w stanach zagrażających życiu lub chorobach, w których inne, bezpieczne leki nie mogą być zastosowane lub są nieskuteczne).

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Badania na zwierzętach wykazały działanie teratogenne lub zabójcze dla płodu, ale nie przeprowadzono badań z grupą kontrolną kobiet, lub nie przeprowadzono odpowiednich badań ani na zwierzętach, ani u ludzi.

Produkt leczniczy zawierający substancję czynną silnie działającą.